ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ಖಾನ್
ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ನೆಹರು | |
|---|---|
 | |
| ಜನನ | ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ನೆಹರು ೨೦ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೦೪ |
| ಮರಣ | 9 June 1980 (aged 75) |
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | ಭಾರತೀಯರು |
| ವೃತ್ತಿ(ಗಳು) | ವಕೀಲ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯ ಸಮಾಜ ಸೇವಕ |
| ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ | ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ |
| ಸಂಗಾತಿ | ಅಬ್ದುಲ್ ಜಮೀಲ್ ಖಾನ್ |
| ಮಕ್ಕಳು | ೨ |
| ಸಂಬಂಧಿಕರು | ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು (ಮೊದಲ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿ) ಉಮಾ ನೆಹರು (ತಾಯಿ) ಅರುಣ್ ನೆಹರು (ಸೋದರಳಿಯ) |
ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ನೆಹರು (೨೦ ಅಕ್ಟೋಬರ ೧೯೦೪-೯ ಜೂನ್ ೧೯೮೦) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ, ರಾಜಕಾರಣಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸೇವಕಿ. ಅವರು ೧೯೬೩ ರಿಂದ ೧೯೬೮ ರವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.
ವೃತ್ತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಖಾನ್ ಅಲಹಾಬಾದ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಇವರು ೧೯೨೪-೨೮ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. [೧] ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಕೀಲೆಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಅವರು ಬರಹಗಾರ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಖೈದಿಯಾಗಿದ್ದ ಯಶಪಾಲ್ ಅವರನ್ನು ೧೯೩೨ ರಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಉರುಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗಾಗಿ ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕಿದಾಗ ಅವರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. [೨] [೩] [೪]
೧೯೩೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಖಿಲಾಫತ್ ಚಳವಳಿ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಕಮಲಾ ನೆಹರೂ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. [೫] ಅವರು ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಉಮಾ ನೆಹರು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಾಲ್ಟ್ ಮಾರ್ಚ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. [೫]
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು. ೩೦ ಮೇ ೧೯೫೨ರಂದು, ಅವರು ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ, ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಮತ್ತು ಬಿ. ಶಿವ ರಾವ್ ಅವರಂತಹ ಇತರ ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ಮಕ್ಕಳ ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಡಳಿಯ (ICCW) ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದರು. [೬] ನಂತರ ಅವರು ICCW ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾದರು.
ರಾಧಾ ರಾಮನ್ ಮತ್ತು ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ಖಾನ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ, ICCW ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಳವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು, ಇದನ್ನು ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ೧೭ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೬೯ ರಂದು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. [೭] ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಮಾನವತಾವಾದಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು, ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ನರಸಿಂಗ್ ನಾರಾಯಣ್ ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರ ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.[೮]
ಅವರು ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೬೩ ರಿಂದ ೨ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೬೮ ರವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. [೯]
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೦೪ ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಅವರು ಶಾಮಲಾಲ್ ನೆಹರು ಮತ್ತು ಉಮಾ ನೆಹರು ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು. ಅವರ ತಂದೆ ಶಾಮಲಾಲ್ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಮೊದಲ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿ. ಅವರು ೭ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೭ ರಂದು ವಿಶೇಷ ವಿವಾಹ ಕಾಯಿದೆ, ೧೮೭೨, [೧೦] ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಬ್ದುಲ್ ಜಮಿಲ್ ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಶ್ಯಾಮ್ ಕುಮಾರಿ ಖಾನ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟರು. [೧೧]
ಅವರು ಅಬ್ದುಲ್ ಜಮೀಲ್ ಖಾನ್ ನನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಾಗ ಅವರ ಮನೆಯವರಿಂದ ದೂಷಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ವಕೀಲಿ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸ್ವತಂತ್ರರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಒತ್ತಡವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. [೧೨] ನಂತರ ಅವರ ಮನೆಯವರು ಒಪ್ಪಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಕಬೀರ್ ಕುಮಾರ್ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಕಮಲಾ ಕುಮಾರಿ ಖಾನ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು.
ಅವರು ೯ ಜೂನ್ ೧೯೮೦ ರಂದು ತಮ್ಮ ೭೫ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು [೯]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Nehru-Gandhi family tree on the Nehru Portal.
- ↑ Yashpal (2010). This is Not that Dawn. Penguin. p. xii. ISBN 9780143103134.
- ↑ Friend, Corinne (Fall 1977). "Yashpal: Fighter for Freedom – Writer for Justice". Journal of South Asian Literature. 13 (1/4): 65–90. JSTOR 40873491.
- ↑ Trivedi, Harish (2010). This is not that dawn. Penguin Books India. ISBN 9780143103134.
- ↑ ೫.೦ ೫.೧ Tripathi, R. S.; Tiwari, R. P. (1999). Perspectives on Indian Women (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). APH Publishing. ISBN 9788176480253.
- ↑ "They dared to dream". ICCW. Archived from the original on 20 December 2015.
- ↑ Barooah, Pramila Pandit (1999). Handbook on Child, with Historical Background (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Concept Publishing Company. ISBN 9788170227359.
- ↑ A Brief History Archived 2016-03-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. on the IHU website.
- ↑ ೯.೦ ೯.೧ Khan, Shrimati Shya Kumari on the Rajya Sabha website.
- ↑ Khan, Radha. "My name is Khan: Inter-religious marriages still draw questions and incredulity in India". Scroll.in (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2017-08-19.
- ↑ "Aboutus". www.iccw.co.in. Archived from the original on 2021-11-07. Retrieved 2024-01-24.
- ↑ Khan, Radha. "My name is Khan: Inter-religious marriages still draw questions and incredulity in India". Scroll.in (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2017-11-25.