ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ವಾಯುಮಂಡಲದ ಶಬ್ದ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ವಾಯುಮಂಡಲದ ಶಬ್ದವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ರೇಡಿಯೊ ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಿಂಚಿನ ವಿಸರ್ಜನೆಗಳಿಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ, ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು ೪೦ ಮಿಂಚುಗಳಿವೆ, ಅಂದರೆ ದಿನಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ೩.೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಮಿಂಚಿನ ವಿಸರ್ಜನೆಗಳಿವೆ. []

ಸಿಸಿಐಆರ್ ೩೨೨ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಶಬ್ದ ಸಂಬಂಧ. ಇದು ಕೋಷ್ಟಕಗಳು ಮತ್ತು ನಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಋತುಮಾನ ಮತ್ತು ದಿನದ ಸಮಯದ ಪ್ರಕಾರ ಶಬ್ದದ ಅಂಕಿಅಂಶವನ್ನು ೧ ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಜ್ ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ನಕ್ಷೆ ಶಬ್ದದ ಆಕೃತಿಯನ್ನು ಇತರ ಆವರ್ತನಗಳಿಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಗುರುತಿಸಿದ ಸಾಲುಗಳು ೧ ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಜ್ ನಲ್ಲಿ ೧೦ ಡೆಸಿಬಲ್ ಏರಿಕೆಗಳಷ್ಟು ಅಂತರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಜಾನ್ಸ್ಕಿಯ ರೇಡಿಯೋ ದೂರದರ್ಶಕದ ಪ್ರತಿಕೃತಿ, ಈಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೇಡಿಯೋ ಖಗೋಳ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿದೆ.38°25′54″N 79°48′59″W / 38.431659°N 79.816253°W / 38.431659; -79.816253

೧೯೨೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಟಿ & ಟಿ ಬೆಲ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿಗಳು ತನ್ನ ಟ್ರಾನ್ಸ್ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ರೇಡಿಯೋ ದೂರವಾಣಿ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದದ ಮೂಲಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

ಕಾರ್ಲ್ ಜಾನ್ಸ್ಕಿ ಎಂಬ ೨೨ ವರ್ಷದ ಸಂಶೋಧಕರು ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ೧೯೩೦ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ೧೪.೬ ಮೀಟರ್ ತರಂಗಾಂತರದ ರೇಡಿಯೋ ಆಂಟೆನಾವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ಹೋಲ್ಮ್ಡೆಲ್‍ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಜಾನ್ಸ್ಕಿಯು ರೇಡಿಯೊ ಶಬ್ದದ ಮೂರು ಮೂಲಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೊದಲ (ಮತ್ತು ಪ್ರಬಲವಾದ) ಮೂಲವೆಂದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಡುಗುಗಳು. ಎರಡನೆಯ ಮೂಲವು ಹೆಚ್ಚು ದೂರದ ಗುಡುಗುಗಳ ದುರ್ಬಲ ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ. ಮೂರನೆಯ ಮೂಲವು ಇನ್ನೂ ದುರ್ಬಲವಾದ ಶಬ್ದವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಕ್ಷೀರಪಥದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಶಬ್ದವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಜಾನ್ಸ್ಕಿಯ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಅವರನ್ನು ರೇಡಿಯೋ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಿತಾಮಹರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.

೧೯೫೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಟಿ. ವಿ ಪ್ರಸಾರದ ಮೇಲೆ ಸಿಡಿಲು ಮತ್ತು ಗುಡುಗುಗಳ ಪ್ರಭಾವದ ಗಣಿತದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಎಸ್. ವಿ. ಸಿ. ಅಯ್ಯ ಅವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. []

ಮಿಂಚು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾಯುಮಂಡಲದ ಶಬ್ದವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ರೇಡಿಯೊ ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಿಂಚಿನ ವಿಸರ್ಜನೆಗಳಿಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೋಡದಿಂದ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಮಿಂಚಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮೋಡದಿಂದ ಮೋಡದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಮಿಂಚಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು ೩.೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಮಿಂಚುಗಳು ಪ್ರತಿದಿನ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು ೪೦ ಮಿಂಚುಗಳು. []

ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಿಂಚಿನ ಮೊತ್ತವು ವಾತಾವರಣದ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿ ಶಬ್ದ (ದೂರದ ಗುಡುಗುಗಳಿಂದ ಬರುವ ಶಬ್ದ) ಮತ್ತು ಉದ್ವೇಗದ ಶಬ್ದ (ಸಮೀಪದ ಗುಡುಗುಗಳಿಂದ ಬರುವ ಶಬ್ದ)ಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೇಡಿಯೊ ರಿಸೀವರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದು. [] ವಿದ್ಯುತ್-ಮೊತ್ತವು ಋತುಗಳು ಮತ್ತು ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಳೆಯ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮಿಂಚು ವಿಶಾಲ-ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಕಡಿಮೆ ಆವರ್ತನದೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಶಬ್ದ ಶಕ್ತಿಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಆವರ್ತನ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿ, ವಾಯುಮಂಡಲದ ಶಬ್ದವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿ, ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಶಬ್ದವು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.

ಸಮೀಕ್ಷೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೬೦ ರಿಂದ ೧೯೮೦ ರವರೆಗೆ, ವಾತಾವರಣದ ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ಅದರ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಿಸಿಐಆರ್ ವರದಿ ೩೨೨ ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. [] ಸಿಸಿಐಆರ್ ೩೨೨, ೧ ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಜ್ ನಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣದ ಶಬ್ದದ ಅಂಕಿ Fa ನ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ದಿನದ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುವ ಕಾಲೋಚಿತ ವಿಶ್ವ ನಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಚಾರ್ಟ್‌ಗಳ ಮತ್ತೊಂದು ಸೆಟ್ ೧ ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಜ್ ನಲ್ಲಿ Fa ಅನ್ನು ಇತರ ಆವರ್ತನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸುತ್ತವೆ. ಸಿಸಿಐಆರ್ ವರದಿ ೩೨೨ ಅನ್ನು ಐಟಿಯು ಪಿ.೩೭೨ ಪ್ರಕಟಣೆಯಿಂದ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.[]

ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಸಂಖ್ಯೆ ಉತ್ಪಾದನೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ವಾತಾವರಣದ ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [] ಭದ್ರತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅನ್ವಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. []

ಅಡಿಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ೧.೦ ೧.೧ "Annual Lightning Flash Rate Map". Science On a Sphere. NOAA. Archived from the original on 24 March 2014. Retrieved 15 May 2014.
  2. V, S. (December 1956). "Noise Radiation from Tropical Thunderstorms in the Standard Broadcast Band". Nature (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 178 (4544): 1249. Bibcode:1956Natur.178.1249C. doi:10.1038/1781249a0. Retrieved 19 September 2021.
  3. Sample of atmospheric noise "Archived copy". Archived from the original on 2005-12-18. Retrieved 2008-03-14.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  4. Lawrence, D. C. (June 1995), CCIR Report 322 Noise Variation Parameters, San Diego, CA: Naval Command, Control and Ocean Surveillance Center, RDT&E Division, NRaD Technical Document 2813, archived from the original on 2009-11-13; also DTIC Archived 2015-09-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  5. ITU, Recommendation P.372: Radio Noise http://www.itu.int/rec/R-REC-P.372/en
  6. Haahr, Mads, Introduction to Randomness and Random Numbers, random.org, retrieved November 14, 2011, self-published.
  7. "Home". random.org. Archived from the original on 2011-02-24. Retrieved 2022-10-09.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]