ಲೋಹರಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಲೋಹರಿ
ಲೋಹ್ರಿ ದೀಪೋತ್ಸವ
ಅಧಿಕೃತ ಹೆಸರುಲೋಹ್ರಿ
ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರುಗಳುಲಾಲ್ ಲೋಯಿ
ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಉತ್ತರ ಭಾರತ: ಪಂಜಾಬಿ, ಜಮ್ಮು, ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪಂಜಾಬಿಗಳು, ಡೋಗ್ರಾಗಳು, ಹರ್ಯಾನ್ವಿಸ್ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲಿಗಳು ಆದರೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು
ರೀತಿಧಾರ್ಮಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಕಾಲೋಚಿತ
ಮಹತ್ವಮಧ್ಯ ಚಳಿಗಾಲದ ಹಬ್ಬ, ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಆಚರಣೆ
ಆಚರಣೆಗಳುದೀಪೋತ್ಸವ, ಹಾಡು (ಭಾಂಗ್ರಾ ಮತ್ತು ಗಿದ್ಧ)
ಆವರ್ತನವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ
ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಬ್ಬಗಳುದುಲ್ಲಾ ಭಟ್ಟಿ[೧]

ಲೋಹರಿ ಅಥವಾ ಲೋಹ್ರಿಯು(ಲೋ+ಹ್+ರಿ) ಜನಪ್ರಿಯ ಚಳಿಗಾಲದ ಪಂಜಾಬಿ[೨] ಜಾನಪದ ಉತ್ಸವವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೋಹ್ರಿ ಉತ್ಸವದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದಂತಕಥೆಗಳು ಹಲವು ಮತ್ತು ಇವುಗಳು ಹಬ್ಬವನ್ನು ಪಂಜಾಬ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತವೆ.[೩] ಈ ಹಬ್ಬವು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಲೋಹ್ರಿಯು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರು ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧಕ್ಕೆ ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಯಾಣದ ದೀರ್ಘ ದಿನಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ವಾಗತವಾಗಿದೆ. ಚಂದ್ರನ ಪಂಜಾಬಿ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಸೌರ ಭಾಗದ ಪ್ರಕಾರ ಮಾಘಿಯ ಹಿಂದಿನ ರಾತ್ರಿ ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಾವಾಗಲೂ ಜನವರಿ 13 ರಂದು ಬರುತ್ತದೆ.

ಲೋಹ್ರಿ ಪಂಜಾಬ್,[೪][೫] ಜಮ್ಮು[೬] ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತ ರಜಾದಿನವಾಗಿದೆ. [೭][೮] ಹಬ್ಬವನ್ನು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಗೆಜೆಟೆಡ್ ರಜಾದಿನವಲ್ಲ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಹಬ್ಬವನ್ನು ಸಿಖ್ಖರು, ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಆನಂದಿಸಲು ಬಯಸುವವರು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ[೯] ಪಂಜಾಬ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಿಖ್ಖರು, ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಫೈಸಲಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಲಾಹೋರ್ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.[೧೦][೧೧][೧೨][೧೩] ಫೈಸಲಾಬಾದ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಮಾಜಿ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮುಹಮ್ಮದ್ ತಾರಿಕ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಪಂಜಾಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಲೋಹ್ರಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದರಿಂದ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಡುವುದು ಮುಖ್ಯ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.[೧೪]

ದಿನಾಂಕ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲೋಹ್ರಿಯನ್ನು ಪಂಜಾಬಿ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮಾಘಿ ಹಬ್ಬದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೋಹ್ರಿಯು ಪೋಹ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಸೌರ ಪಂಜಾಬಿ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಸೌರ ಭಾಗದಿಂದ ಹೊಂದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಗ್ರೆಗೋರಿಯನ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಜನವರಿ 13 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.[೧೫]

ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮೂಲಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲೋಹ್ರಿ ದೀಪೋತ್ಸವ

ಮಹಾರಾಜ ರಂಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಲಾಹೋರ್ ದರ್ಬಾರ್‌ಗೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಸಂದರ್ಶಕರು ಲೋಹ್ರಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ 1832 ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಜರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ವೇಡ್ [೧೬] ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಮೆಕೆಸನ್ 1836 ರಲ್ಲಿ ಲೋಹ್ರಿ ದಿನದಂದು ಮಹಾರಾಜ ರಣಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಬಟ್ಟೆಗಳ ಸೂಟುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ಹಣವನ್ನು ಬಹುಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು [೧೭] [೧೮] ರಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ದೀಪೋತ್ಸವವನ್ನು ಮಾಡುವ ಲೋಹ್ರಿಯ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಸಹ ಗಮನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಾಜಮನೆತನದ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಲೋಹ್ರಿ ಆಚರಣೆಯ ಖಾತೆಗಳು ಹಬ್ಬದ ಮೂಲವನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೋಹ್ರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಜಾನಪದವಿದೆ. ಲೋಹ್ರಿ ಎಂಬುದು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ ದೀರ್ಘ ದಿನಗಳ ಆಗಮನದ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದೆ.[೧೯] [೨೦] [೨೧] ಜಾನಪದದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಲೋಹ್ರಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೨][೨೩] ಸೂರ್ಯನು ಉತ್ತರಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ದಿನಗಳು ದೀರ್ಘವಾಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಇದು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಲೋಹ್ರಿಯ ಮರುದಿನವನ್ನು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೪]

ಲೋಹ್ರಿ ಎಂಬುದು ಪ್ರಾಚೀನ ಮಧ್ಯ-ಚಳಿಗಾಲದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತಗಳ ಸಮೀಪವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಳಿಗಾಲವು ಉಪಖಂಡದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಗಿಂತ ತಂಪಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ಖರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಬಿ ಋತುವಿನ ಬೆಳೆ ಕೆಲಸದ ವಾರಗಳ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ದೀಪೋತ್ಸವಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿದರು, ಬೆಂಕಿಯ ಸುತ್ತಲೂ ಬೆರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಚಳಿಗಾಲದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘ ದಿನಗಳ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಡಿದರು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಮಾಡಿದರು.

ಪಂಜಾಬಿ ಮಹಿಳೆ ಗಿಡ್ಡಾದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ

ಆದಾಗ್ಯೂ, ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯು ನಿಜವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಲೋಹ್ರಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಬದಲು, ಪಂಜಾಬಿಗಳು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯು ನಡೆಯುವ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲೋಹ್ರಿಯು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ.[೨೫]

ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಹಬ್ಬಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲೋಹ್ರಿಗೆ ಹೋಲುವ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್ಟೈಡ್ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಪ್ಯಾರಿಷಿಯನ್ನರು ಚರ್ಚ್ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೈಲೆಂಟ್ ನೈಟ್ ಸ್ತೋತ್ರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೇಣದಬತ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯೂಲ್ ಮರದ ದಿಮ್ಮಿಗಳನ್ನು ಸುಡುತ್ತಾರೆ: "ಬೆಂಕಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಟ್ಟುಹೋದಂತೆ, ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಬೂದಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಂತೆ, ಅದು ಕ್ರಿಸ್ತನ ಅಂತಿಮ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಪಾಪದ ಮೇಲೆ ಜಯವಾಗಲಿ."[೨೬]

ಹೊಗ್ಮನೆ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಹೊಸ ವರ್ಷದ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸ್ಟೋನ್‌ಹೇವೆನ್‌ನ ಅಗ್ನಿ ಉತ್ಸವವು ಚಳಿಗಾಲದ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದೀಪೋತ್ಸವಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುವ ನೇರ ವಂಶಸ್ಥರು.[೨೭] ಪ್ರತಿ ಜನವರಿ 11 ರಂದು ಬರ್ಗ್‌ಹೆಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಕ್ಲೇವಿಯನ್ನು (ಕೋಲುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಬ್ಯಾರೆಲ್) ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ಡೋರಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಬೆಣೆ ಹಾಕಿದಾಗ ಮತ್ತೊಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಸುಟ್ಟುಹೋದಾಗ, ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ತರಲು ಜನರು ಹೊಗೆಯಾಡಿಸುವ ಕೆಂಡಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.[೨೮]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "On Lohri, remembering Dulla Bhatti, the landlord who stood up to the mighty Akbar". Retrieved 2022-01-16.
  2. Cambridge Anthropology, Volume 25, Issue 3(2006)
  3. Jeratha, Aśoka (1998). Dogra Legends of Art & Culture (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Indus Publishing. ISBN 978-81-7387-082-8.
  4. https://punjab.gov.in/wp-content/uploads/2022/12/Holidays-List-2023-Pbi-and-Eng_0001.pdf
  5. Punjab Government List of holidays 2019
  6. https://jkgad.nic.in/common/showOrder.aspx?actCode=O42228
  7. https://himachal.nic.in/en-IN/holidays.html
  8. "HP Government - Holidays - Government of Himachal Pradesh, India". Himachal.nic.in. Retrieved 2022-05-08.
  9. Chauhan, Ramesh K. (1995) Punjab and the nationality question in India.
  10. AsiaNews.it. "Punjab celebrates the". asianews.it. Retrieved 13 January 2021.
  11. Dilagīra, Harajindara Siṅgha (1997). The Sikh Reference Book (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Sikh Educational Trust for Sikh University Centre, Denmark. ISBN 978-0-9695964-2-4.
  12. Times of India 15 January 2021
  13. Origins - Magazine of India - Jan 2021
  14. Naeem Ahmed 16.01.22 The Independent Urdu ed
  15. Dr. H.S. Singha (2005). Sikh Studies. Hemkunt Press. pp. 101–102. ISBN 978-81-7010-245-8.
  16. Ahuja, R. L. (1983).
  17. Suri, S. L. (1961). pts.1-5.
  18. Suri, S. L. (1961). pts.1-3.
  19. "The Tribune...Science Tribune". Retrieved 12 January 2017.
  20. The Tribune Festival binge: Amarjot Kaur 10 January 2015
  21. Celebrating with the Robin Hood of the Punjab and all his friends!
  22. "What a wonderful world". The Hindu. 7 January 2013. Retrieved 12 January 2017.
  23. Hindustan Times 12 01 2013
  24. "Punjabi pockets warm up for Lohri bonfires - Times of India". The Times of India. Retrieved 12 January 2017.
  25. Hindustan Times 12 January 2015 Snigdha Ahuja
  26. Collins, Ace (2010). Stories Behind the Great Traditions of Christmas (in English). Zondervan. p. 191. ISBN 9780310873884.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  27. "The History of Hogmanay". Retrieved 12 January 2017.
  28. Spence, Lewis (1999-01-01). The Magic Arts in Celtic Britain (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Courier Corporation. ISBN 978-0-486-40447-9.
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಲೋಹರಿ&oldid=1156223" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ