ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಮೇಲಾಧಾರ (ಹಣಕಾಸು)

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಗಿರವಿ ಹಾಕುವಿಕೆಯು ಮೇಲಾಧಾರದೊಂದಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀತಿಯ ಸಾಲದ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಸಾಲ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ, ಗಿರವಿ ಎಂಬುದು ಸಾಲಗಾರನೊಬ್ಬನು ಸಾಲದಾತನಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುವುದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸಾಲವನ್ನು ವಾಪಸ್ ಮಾಡಲು ಭದ್ರತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.[][] ಗಿರವಿ ಸಾಲದಾತನಿಗೆ ಸಾಲಗಾರ ಬದಲಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಾಲದ ಬಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸದಿದ್ದರೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರ ಕೃತ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾದರೆ ಆಸ್ತಿ ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಲವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಗಿರವಿ ನೀಡುವ ರಕ್ಷಣೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಲದಾತರಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಬಡ್ಡಿದರವನ್ನು ನೀಡಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಬಡ್ಡಿದರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಶೇಕಡಾವಾರು ಪಾಯಿಂಟ್‌ಗಳಷ್ಟು ಕಡಿತವಾಗಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭದ್ರತಾ ತೊಂದರೆಯಾಗದ ಸಾಲದ ವಾರ್ಷಿಕ ಶೇಕಡಾ ದರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭದ್ರಿತ ಸಾಲದ ಅಥವಾ ಲಾಗ್ಬುಕ್ ಸಾಲದ ಬಡ್ಡಿದರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದು.

ಸಾಲಗಾರ ಕೃತ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾದರೆ (ಅದರಲ್ಲೂ ದಿವಾಳಿತನ ಅಥವಾ ಇತರ ಸಂಗತಿಗಳು), ಸಾಲಗಾರ ಗಿರವಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸಾಲದಾತನು ಆ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕನಾಗುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಂಡವಾಳ ಸಾಲದ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ, ಸಾಲದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಖರೀದಿಸಲಾಗುವ ಆಸ್ತಿ ಗಿರವಿ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಖರೀದಿ ಮಾಡುವವರು ಸಾಲದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದಿದ್ದರೆ, ಸಾಲದಾತನು ಆಸ್ಥಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ವಶಕ್ಕೆ ಪಡೆಯಲು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವನ್ನು (ಹಸ್ತಾಂತರ ಅಥವಾ ಭೂಸ್ವಾಧೀನ) ಬಳಸಬಹುದು. ಎರಡನೇ ಬಂಡವಾಳವಿದ್ದರೆ, ಮೊದಲ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮೊದಲು ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಉಳಿದ ಹಣವನ್ನು ಎರಡನೇ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[][] ಗಿರವಿದಾರನು ವ್ಯಾಪಾರದ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮೇಲಾಧಾರವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು.

ಸಾಲದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಮೇಲಾಧಾರದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಬಹುದು (ಆಟೋ ಸಾಲಗಳು ಮತ್ತು ಅಡಮಾನಗಳಂತೆಯೇ); ಮೇಲಾಧಾರ-ಆಧಾರಿತ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಲಗಳಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಪರಿಕಲ್ಪನೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಿರವಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ, ಆಸ್ತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗುವ ಸಾಲವನ್ನು (ಸೋಹತ್ತು ಪಡೆದ ಸಾಲ) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವ್ಯಾಪಾರ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಲು (ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಭದ್ರಪಡಿಸುವಿಕೆ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೀರ್ಣ ಗಿರವೀಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಬಳಸಬಹುದು. ಮೊದಲು ಉಲ್ಲೇಖಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಲಾದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಆಸ್ತಿ, ಜಾಮೀನು, ಖಾತರಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಗಿರವಿಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭದ್ರಪಡಿಸುತ್ತವೆ (ಮೂಲತಃ ಭದ್ರತೆ ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ), ಆದರೆ ನಂತರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಗದುಹಿಂದಿರಿಸಿದ ಆಸ್ತಿಗಳಿಂದ ಭದ್ರಪಡಿಸಿದ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗಿರವಿಡಿಸುವಿಕೆ ಸಾಲದಾತರಿಗೆ ದೋಷರಹಿತತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಕಷ್ಟು ಭದ್ರತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ದರಿದ್ರ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಕೆಲವು ಸಾಲಗಾರರಿಗೆ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಗಿರವಿದಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಸಾಲಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭದ್ರತೆಯಿಲ್ಲದ ಸಾಲಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬಡ್ಡಿದರವಿರುತ್ತದೆ.

ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೇಲಾಧಾರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮೇಲಾಧಾರವು ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರನ ನಡುವಿನ ಸಾಲಕ್ಕಾಗಿ ಷೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್‌ಗಳಂತಹ ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ವಿನಿಮಯವಾಗಿದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಯೋಗ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲು, ಪ್ರಸ್ತುತ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಮಂಜಸವಾದ ತ್ವರಿತತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಎರವಲುಗಾರನ ಸಾಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಗಣನೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ, ಮೇಲಾಧಾರವು ಸಾಲ ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಮೊತ್ತದ ೧೦೦% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿರಬೇಕು. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ಸಾಲಗಾರನಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಒಟ್ಟು ಬಾಕಿ ಸಾಲಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ವಿಸ್ತರಣೆಗಳು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಬಂಡವಾಳ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿದ ೧೫ ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಮೀರಬಾರದು (ಜೊತೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಬಂಡವಾಳದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ೧೦ ಪ್ರತಿಶತ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೆಲವು ಅರ್ಹತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ).[]

ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮೇಲಾಧಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಮೇಲಾಧಾರ ಮೌಲ್ಯದ ಕಡಿತವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಪಾಯವಾಗಿದೆ. ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮೇಲಾಧಾರವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಯಾವುದೇ ಹಣಕಾಸು ಸ್ವತ್ತುಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಿಕಟವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯವು ಪೂರ್ವನಿರ್ಧರಿತ ಗರಿಷ್ಠ ಸಾಲದ ಮೌಲ್ಯದ ಅನುಪಾತಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಲ ಒಪ್ಪಂದ ಅಥವಾ ಮಾರ್ಜಿನ್ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುಗಳು, ಔಷಧೀಯ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪರವಾನಗಿಗಳಂತಹ ಭದ್ರತೆಗಳ ಟೋಕನೈಸೇಶನ್ ಇನ್ನೂ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಸಹ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಹೂಡಿಕೆಯ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಕಾದಂಬರಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಾಲ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ೮೦೦.೦೦೦.೦೦೦.೦೦ ಇ‌ಯೂ ಮೌಲ್ಯದ ಇನ್-ರೀತಿಯ ಮೇಲಾಧಾರ ಆಧಾರಿತ ಬಂಡವಾಳದ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಮೂಲಕ ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಲಾದ ಕಾದಂಬರಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಟೋಕನೈಸೇಶನ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಏಕೈಕ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಗಿರವಿಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯಗಳು, ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಟ್ರೇಡ್‌ಮಾರ್ಕ್‌ಗಳಂತಹ ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರವಾನಗಿ ಆದಾಯದಿಂದ ರಾಯಲ್ಟಿ ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮೇಲಾಧಾರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.[] ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು (ಐಪಿ) ಗಿರವಿಯಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಆಧಾರಿತ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವಿಷಯವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ ಸಂಸ್ಥೆ (ಡ್ಬ್ಲೂಐಪಿಒ) ತಯಾರಿಸಿರುವ ವರದಿಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.[]

ಬಹಳಷ್ಟು ಕೃಷಿ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗಿರವಿಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು,ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರಬೆಳೆಗಳು ಸುಟ್ಟದಾದರೂ ಕೂಡ ಬಳಸಬಹುದು.[][] ಕೆಲವು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಪರಿಪಕ್ವವಾದ ಪಾರ್ಮಿಜಿಯಾನೋ ರೆಜ್ಜಿಯಾನೋ ಚೀಸ್ನ ಪುಟಗಳನ್ನು ಗಿರವಿಯಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇಡೀ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿ ಸಕಾಲಿಕ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.[೧೦][೧೧]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. Garrett, Joan F. (1995). Banks and Their Customers. Dobbs Ferry, NY: Oceana Publications. p. 99. ISBN 0-379-11194-2.
  2. O'Sullivan, Arthur; Sheffrin, Steven M. (2003). Economics: Principles in Action. Upper Saddle River, New Jersey 07458: Pearson Prentice Hall. p. 513. ISBN 0-13-063085-3.{{cite book}}: CS1 maint: location (link)
  3. Postel‐Vinay, Natacha (2017). "Debt dilution in 1920s America: lighting the fuse of a mortgage crisis" (PDF). Economic History Review. 70 (2): 559–585. doi:10.1111/ehr.12342. S2CID 154648457.
  4. Subprime mortgage credit derivatives. Goodman, Laurie S. Hoboken, N.J.: John Wiley & Sons. 2008. ISBN 978-0-470-39274-4. OCLC 237093908.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)
  5. "12 CFR 32.3 - Lending limits". LII / Legal Information Institute (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2017-05-10.
  6. Security interests in intellectual property. Toshiyuki Kono. Singapore. 2017. ISBN 978-981-10-5415-0. OCLC 1001337977.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: others (link)
  7. "Launch of new WIPO report series on unlocking IP-Backed Finance at Singapore's IP Week, 26 August 2021 – Sharing the Singapore Country Report". www.wipo.int (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-12-24.
  8. "Lending for Livestock, Credit for Crops: Filing a Financing Statement - National Agricultural Law Center". nationalaglawcenter.org. Retrieved 2024-08-04.
  9. Carpenter, Ronald K. (1968). "Farm Financing under the Uniform Commercial Code". North Dakota Law Review. 44 (4): 553–566.
  10. Nobel, Carmen (1 July 2015). "A Bank That Accepts Parmesan As Collateral: The Cheese Stands A Loan". Forbes (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2024-03-14.
  11. Henderson, Joanna (2022-05-23). "Why This Italian Bank Accepts Parmesan Cheese as Collateral for Loans". Lessons from History (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2024-03-14.