ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಿನೆಮಾ
| Cinema of Pakistan | |
|---|---|
 | |
| No. of screens | 319 (2009)[೧] |
| • Per capita | 2 per 1000,000 (2009)[೧] |
| Main distributors | ARY ಫಿಲ್ಮ್ಸ್ ಹಮ್ ಫಿಲ್ಮ್ಸ್ ಜಿಯೋ ಫಿಲ್ಮ್ಸ್ |
| Produced feature films (2009)[೨] | |
| Total | 27 |
| Fictional | 15 (55.6%) |
| Animated | 10 (37.0%) |
| Documentary | 2 (7.4%) |
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಿನೆಮಾ ಅಥವಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸಿನೆಮಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಯಾರಿಕಾ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಹಲವಾರು ಫಿಲ್ಮ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕರಾಚಿ ಮತ್ತು ಲಾಹೋರ್ ನಗರಗಳಲ್ಲಿವೆ . ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸಿನಿಮಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ, ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವನತಿಯ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋದವರಿಗೆ ಮನರಂಜನೆ ನೀಡುತ್ತದೆ .ಹಲವಾರು ಚಲನಚಿತ್ರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ, ಇದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿದೆ. 1948 ರಿಂದೀಚೆಗೆ 10,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉರ್ದು ಚಲನಚಿತ್ರ-ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಹಾಗೆಯೇ 8000 ಪಂಜಾಬಿ,6000 ಪಾಷ್ಟೋ ಮತ್ತು 2000 ಸಿಂಧಿ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ-ಉದ್ದದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗವೆ[೩][೪]
ಲಾಹೋರ್ನಲ್ಲಿ ಅಬ್ದುರ್ ರಶೀದ್ ಕರ್ದಾರ್ ನಿರ್ದೇಶನದ 1930 ರಲ್ಲಿ ಹುಸ್ನ್ ಕಾ ಡಾಕು ಎಂಬ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರ. 948 ರಲ್ಲಿ ದೌದ್ ಚಾಂದ್ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ತೇರಿ ಯಾದ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ-ಚಿತ್ರ 1947 ಮತ್ತು 2007 ರ ನಡುವೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಚಲನಚಿತ್ರವು ಲಾಹೋರ್ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು, ಇದು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮದ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ (ಲಲಿವುಡ್ ಎಂದು ಅಡ್ಡಹೆಸರಿಡಲಾಯಿತು). 1970 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಪಾಕ್ ವಿಶ್ವದ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿವೆ. 1977 ಮತ್ತು 2007 ರ ನಡುವೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಇಸ್ಲಾಮೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ, ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವನತಿಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು.2000 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಲಾಹೋರ್ನಲ್ಲಿನ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಕುಸಿದಿದೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಟರು, ನಟಿಯರು, ನಿರ್ಮಾಪಕರು ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರ ತಯಾರಕರನ್ನು ಲಾಹೋರ್ನಿಂದ ಕರಾಚಿಗೆ ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿತು.1980 ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಉದ್ಯಮ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಚಿತ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಗುರುತನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. 1977 ಮತ್ತು 2007 ರ ನಡುವೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಇಸ್ಲಾಮೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ, ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವನತಿಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು.1980 ರ ದಶಕ ಮತ್ತು 1990 ರ ದಶಕದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಹಲವಾರು ಹಣದ ಏರಿಳಿತಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು, ಇದು ರಾಜ್ಯ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಕರಾಚಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾದಾಗಿನಿಂದಲೂ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಬಲವಾದ ಆರಾಧನಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿವೆ.[೫][೬]
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೈಲೆಂಟ್ ಯುಗ (೧೯೨೯-೧೯೪೬)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಿನಿಮಾದ ಇತಿಹಾಸವು ೧೯೨೯ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಅಬ್ದುರ್ ರಶೀದ್ ಕಾರ್ಡಾರ್ ಅವರು ಯುನೈಟೆಡ್ ಪ್ಲೇಯರ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್ (ಆನಂತರ ಪ್ಲೇಟ್ ಫೋಟೊಟೋನ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ) ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಸ್ಟುಡಿಯೊ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಅದು ಲಾಹೋರ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯವಾಯಿತು. ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಈವೆರೆಡಿ ಪಿಕ್ಚರ್ಸ್ ಜೆ.ಸಿ. ಆನಂದ್ರಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ಕಂಪೆನಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ (೧೯೪೭-೧೯೫೮)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]1947 ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಭಾರತದಿಂದ ರಚಿಸಲಾಯಿತು; ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಲಾಹೋರ್ ಸಿನೆಮಾ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು. [ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿತ್ತು, ಚಿತ್ರೀಕರಣದ ಸಾಧನಗಳು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತು.ಮೊದಲ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಚಲನಚಿತ್ರವಾದ ತೆರಿ ಯಾದ್ ೭ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೮ ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರು, ಲಾಹೋರ್ನ ಪಾರ್ಬಾತ್ ಥಿಯೇಟರ್ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು.ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಏಪ್ರಿಲ್ 7, ೧೯೫೦ ರಂದು ದೊ ಅನ್ಸೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಧಾರಣ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಗಳಿಸಿದವು.25 ವಾರಗಳ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರವಾಗಿ ದೋ ಅನ್ಸೂ ಬೆಳ್ಳಿ ಮಹೋತ್ಸವದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರವಾಯಿತು.ನೂರ್ ಜೆಹನ್ನ ನಿರ್ದೇಶನದ ಚಾನೀ 29 ಏಪ್ರಿಲ್ 1951 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಮೂಲಕ ಚೇತರಿಕೆ ಕಂಡಿತು.ಮಹಿಳಾ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಚಲನಚಿತ್ರವಾಯಿತು.ಸೈಯದ್ ಫಕೀರ್ ಅಹ್ಮದ್ ಷಾ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು 1952 ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು."ಜಗ್ಗಾ ಡಾಕು" ಸಕ್ಲೈನ್ ರಿಜ್ವಿ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದ ಹಿಂಸಾಚಾರದಿಂದಾಗಿ ಈ ಚಿತ್ರವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ .ಸಿನಿಮಾ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದಂತೆ,ಈಸಿರೆಡಿ ಪಿಕ್ಚರ್ಸ್ರವರಿಂದ 3 ಜೂನ್ 1954 ರಂದು ಸಾಸ್ಸಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು 50-ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಪರದೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವ ಮೂಲಕ ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಿತು .ಲೆಜೆಂಡರಿ ಪ್ಲೇಬ್ಯಾಕ್ ಗಾಯಕ ಅಹ್ಮದ್ ರಶ್ದಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಹಾಡು "ಬ್ಯಾಂಡರ್ ರೋಡ್ ಸೆ ಕೆಮಾರಿ" ಹಾಡಿದ ನಂತರ ಏಪ್ರಿಲ್ 1955 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು .12 ಮಾರ್ಚ್ 1956 ರಂದು ಉಮರ್ ಮಾರ್ವಿ ಸಿಂಧಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಚಲನಚಿತ್ರವಾಯಿತು.ಈ ಪ್ರಯತ್ನದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಆಚರಿಸಲು, ಚಲನಚಿತ್ರ ಪತ್ರಕರ್ತ ಇಲ್ಯಾಸ್ ರಶೀದಿ 17 ಜುಲೈ 1958 ರಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.ನಿಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರಧಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡುವ ಸಮಾರಂಭ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಯಾರಿಕೆಯ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅಭಿನಯವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾರಾ ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವ
LUMS ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವ - ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ - ಪಿಎಫ್ಎಫ್
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಿಗರ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಪಿಟಿವಿ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಲಕ್ಸ್ ಸ್ಟೈಲ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ARY ಫಿಲ್ಮ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮಾಧ್ಯಮ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಹಮ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
ಹಮ್ ಸ್ಟೈಲ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಐಪಿಎಎ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್
ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- Zaffar Abbas (28 January 2003). "Lollywood looks for happy ending". BBC News. Retrieved 26 December 2013.
- Mehboob Khan (11 June 2004). "Cinema's taboo on partition". BBC News. Retrieved 26 December 2013.
- Usman Ghafoor (9 June 2005). "Pakistan's dilemma – Bollywood or bust?". BBC News. Retrieved 26 December 2013.
- Rafay Mahmood (26 December 2013). "2013: The year in game changers of the entertainment industry". The Express Tribune. Retrieved 26 December 2013.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- The Central Film Censor Board of Pakistan – official site
- FILMAZIA – TV Channel showing Lollywood movies
- The Entire History of Lollywood Cinema Archived 2018-09-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦ ೧.೧ "Table 8: Cinema Infrastructure – Capacity". UNESCO Institute for Statistics. Archived from the original on 24 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2018. Retrieved 5 November 2013.
- ↑ "Table 1: Feature Film Production – Genre/Method of Shooting". UNESCO Institute for Statistics. Archived from the original on 5 ನವೆಂಬರ್ 2013. Retrieved 5 November 2013.
- ↑ Rabe, Nate (20 March 2017). "Sound of Lollywood: To Palestine, with love from the great Pakistani star Neelo". Dawn. Retrieved 21 March 2017.
- ↑ Rehman, Sonya. "'Bachaana' And The Rebirth of Pakistani Cinema".
- ↑ bureau, the citizen. "Is Pakistan Cinema On The Verge Of A Renaissance?". Archived from the original on 2017-09-02. Retrieved 2018-11-06.
- ↑ Hoad, Phil. "Is Pakistani film experiencing a revival?". www.aljazeera.com.