ಚಂಡಿ

ಚಂಡಿ
The fiery destructive power of Brahman
ಚಂಡಿ ದೇವಿಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೇವಾರಿ ಚಿತ್ರಣ
ದೇವನಾಗರಿ	चण्डी
ಸಂಸ್ಕೃತ ಲಿಪ್ಯಂತರಣ	Caṇḍī
ಸಂಲಗ್ನತೆ	ಪಾರ್ವತಿ, ಆದಿ ಪರಶಕ್ತಿ, ಶಕ್ತಿ, ದುರ್ಗಾ
ಮಂತ್ರ	ॐ ऐं ह्रीं क्लीं चामुण्डायै विच्चे oṁ aiṁ hrīṁ klīṁ cāmuṇḍāyai vicce
ಸಂಗಾತಿ	ಶಿವ
ವಾಹನ	ಸಿಂಹ

ಚಂಡಿ ಅಥವಾ ಚಂಡಿಕಾ ಒಂದು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ . ಚಂಡಿಕಾ ಪಾರ್ವತಿಯ ಒಂದು ರೂಪ. ಅವಳು ಬ್ರಹ್ಮನ ಒಟ್ಟು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾಳೆ. ದುಷ್ಟರನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಪಾರ್ವತಿಯ ಚಂಡಿಕಾ ಪ್ರಬಲ, ಭಯಾನಕ ರೂಪ. ಅವಳ ಕೋಪದಿಂದಾಗಿ ಚಂಡಿಕಾ ರೂಪ ಅತ್ಯಂತ ಉಗ್ರ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಕೆಟ್ಟ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಲಾರಳು. ಚಂಡಿಕಾ ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ತೀವ್ರ ಕೋಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳನ್ನು ಕರುಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ಕೋಪ ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಏಳು ವರ್ಷದ ಬಾಲಕಿಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಚಂಡಿಕಾ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ದಂತಕಥೆ

ಚಂಡಿಕಾ ದುರ್ಗಾಳ ಅವತಾರ. ದುರ್ಗ ಪೂಜೆಯ ಮೂರು ತತ್ವ ರೂಪಗಳು ಮಹಾಗೌರಿ, ಚಂಡಿಕಾ ಮತ್ತು ಅಪರಾಜಿತಾ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಚಂಡಿಕಾ, ಚಂಡಿ ಮತ್ತು ಚಾಮುಂಡಾ ಎಂಬ ಎರಡು ರೂಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಚಂಡ ಮತ್ತು ಮುಂಡ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಕೌಶಿಕಿ ದೇವತೆ ಈ ರೂಪಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಅವರನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ದೇವತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ . ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಂದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ದೇವತೆಯನ್ನು ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ ಅಥವಾ ದುರ್ಗಾ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ . ಅವಳು ಶುಭ, ನಿಶುಂಭ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಕೊಂದ ದೇವತೆ . ಅಸುರರೊಂದಿಗಿನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳು ದುರ್ಬಲರಾದಾಗ ಪುರುಷ ದೇವತೆಗಳ ಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಮಹಾ ದೇವತೆ ಜನಿಸಿದಳು. ದೇವತೆಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಗಳು ಒಂದುಗೂಡಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟವು, ಎಲ್ಲಾ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಜ್ವಾಲೆಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಿದವು. ನಂತರ ಆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಬೆಳಕು, ಮೂರು ಪ್ರಪಂಚಗಳನ್ನು ಅದರ ಹೊಳಪಿನಿಂದ ವ್ಯಾಪಿಸಿ, ಒಂದಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಸ್ತ್ರೀ ರೂಪವಾಯಿತು.

ಚಂಡಿ ಹೋಮ(ಹವನ್)

ಚಂಡಿ ಹೋಮ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಹೋಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ . ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದವರು ಇದನ್ನು ವಿವಿಧ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನವರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ದುರ್ಗಾ ಸಪ್ತಸತಿಯಿಂದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಿ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಪಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಚಂಡಿ ಹೋಮವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ನವಕ್ಷರಿ ಮಂತ್ರವೂ ಇರಬಹುದು. ಕುಮಾರಿ ಪೂಜೆ, ಸುವಾಸಿನಿ ಪೂಜೆಯ ಆಚರಣೆಯೂ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರ

ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ಯದ ಮಧ್ಯದ ಪ್ರಸಂಗದ ಹಿಂದಿನ ಧ್ಯಾನ ಶೋಕ್ಲಾ ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ದೇವಿಯ ಸಿಂಧೂರ , ಮೈಬಣ್ಣ, ಹದಿನೆಂಟು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಮಣಿಗಳ ದಾರ, ಯುದ್ಧ ಕೊಡಲಿ, ಮೆಕ್ಕೆ, ಬಾಣ, ಸಿಡಿಲು, ಕಮಲ, ಬಿಲ್ಲು, ನೀರು-ಮಡಕೆ, ಕಡ್ಜೆಲ್, ಲ್ಯಾನ್ಸ್, ಕತ್ತಿ, ಗುರಾಣಿ, ಶಂಖ, ಗಂಟೆ, ವೈನ್-ಕಪ್, ತ್ರಿಶೂಲ, ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ಡಿಸ್ಕಸ್ (ಸುದರ್ಶನ). ಅವಳು ಹವಳದ ಮೈಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ ಮತ್ತು ಕಮಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿದ್ದಾಳೆ. ಕೆಲವು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾ ಕಾಳಿ, ಮಹಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಮಹಾ ಸರಸ್ವತಿಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ದೇವಿಯನ್ನು ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪೂರ್ಣಚಂಡಿಯಾಗಿ, ಅವಳು ಸಾರ ಮತ್ತು ಅತಿಕ್ರಮಣ ಅಂದರೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಎಂದು ದೃಶ್ಯೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ; ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣದ ದುರ್ಗಾ ಸಪ್ತಶತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದಂತೆ ಪಾರ್ವತಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿಯ ಸಂಯೋಜಿತ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಲಘು ಚಂಡಿಕಾ ಅವರನ್ನು ಮೀರಿದವರು. ಪೂರ್ಣಚಂಡಿಯಾಗಿ, ಅವಳು ತನ್ನ ಹದಿನಾರು ಕೈಗಳು, ಕತ್ತಿ, ಬಾಣ, ಈಟಿ, ಶಕ್ತಿ, ಚಕ್ರ, ಮೆಸ್, ರೋಸರಿ, ಕರ್ತಾರಿ,   ಫಲಕ, ಕರ್ಮುಕಾ, ನಾಗಪಾಶಾ, ಕೊಡಲಿ, ದಮಾರು, ತಲೆಬುರುಡೆ, ವರ ವರ ಮತ್ತು ಗೆಸ್ಚರ್.

ಬಂಗಾಳದ ಜಾನಪದದಲ್ಲಿ

ಚಂಡಿ ಬಂಗಾಳದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಜಾನಪದ ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳು ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಚಂಡಿ ಮಂಗಳ ಕಾವ್ಯಾಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹಲವಾರು ಕವನಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ೧೩ ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದವರೆಗೆ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಜಾನಪದ ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸುವ ಪರಿಣಾಮ ಇವು. ಮಂಗಳ ಕಾವ್ಯರು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಚಂಡಿಯನ್ನು ಕಾಳಿ ಅಥವಾ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು ಶಿವನ ಪತ್ನಿ, ಗಣೇಶ ಮತ್ತು ಕಾರ್ತಿಕೇಯರ ತಾಯಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾ ದೇವತೆಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ . ಚಂಡಿಯನ್ನು ಸರ್ವೋತ್ತಮ ದೇವತೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೂ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಯು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಯಿತು.