ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹ

ಭಾರತದ ಇನ್ಸಾಟ್-೪ಎ ಉಪಗ್ರಹ

ಒಂದು ಅಂತರಿಕ್ಷ ಕಾಯದ ಸುತ್ತ ಪ್ರದಕ್ಷಣೆ ಹಾಕುವಂತಹ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ವಸ್ತುವಿಗೆ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಉಪಗ್ರಹವು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಇಡುವ ಕೃತಕ ವಸ್ತುವಾಗಿದೆ. ಅಂತಹ ವಸ್ತುಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಚಂದ್ರನಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.1957 ರಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟವು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹವಾದ ಸ್ಪುಟ್ನಿಕ್ 1 ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, 40 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಿಂದ 6,600 ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 2013 ಅಂದಾಜು ಪ್ರಕಾರ, 3,600 ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಿತು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, ಸುಮಾರು 1,000 ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು; ಉಳಿದವುಗಳು ತಮ್ಮ ಉಪಯುಕ್ತ ಜೀವನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಶಿಲಾಖಂಡರಾಶಿಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಸುಮಾರು 500 ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಕಡಿಮೆ-ಭೂ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿದೆ, 50 ಮಧ್ಯಮ-ಭೂ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ (20,000 ಕಿ.ಮಿ) ಮತ್ತು ಉಳಿದವು ಭೂಸ್ಥಾಯೀ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ (36,000 ಕಿ.ಮಿ). ಕೆಲವು ದೊಡ್ಡ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಂದ್ರ, ಶುಕ್ರ, ಮಂಗಳ, ಗುರು, ಶನಿ, ಕೆಲವು ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹಗಳು, ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯಕ್ಕೆ ಹನ್ನೆರಡು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಶೋಧಕಗಳನ್ನು ಇತರ ಕಾಯಗಳ ಸುತ್ತ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.