ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ (ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಉರ್ತಿಕ, ಉರೆರೆ ರಿಂದ "ಗಿಡ", "ಉರಿ" ),[೧] ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗುಳ್ಳೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ತಿಳಿ ಕೆಂಪು, ಉಬ್ಬಿದ, ನವೆ ಉಬ್ಬುಗಳು ಇದರ ಗಮನಾರ್ಹ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ. ಚರ್ಮದ ಗುಳ್ಳೆಗಳು ಒಂದು ರೀತಿಯ. ಜೇನು ಕುಟುಕುಗಳಂತೆ ಉರಿ ಅಥವಾ ಕುಟುಕುವ ಸಂವೇದನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು [೨] ಇವುಗಳಉ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಲರ್ಜಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಲಿಂಡ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ.; ಆದಾಗ್ಯೂ ಹಲವಾರು ಅಲರ್ಜಿಕ್ ಅಲ್ಲದಾ ಕಾರಣಗಳು ಸಹ ಇವೆ. ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಇದು ಆರು ವಾರಗಳಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದವರೆಗೂ ಇರುತ್ತವೆ (ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ) ಈ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಲರ್ಜಿ ಪ್ರಚೋದಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲದ ನಾವೇ ಗುಳ್ಳೆಗಳಿಗೆ (ಆರು ವಾರಗಳ ಕಾಲ ಮೀರಿದ ) ಕಾರಣ ಅಲರ್ಜಿ ಎಂದೂ ಆಗಿದೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲದ ನೆವೇ ಗುಳ್ಳೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಅಪರಿಚಿತ (ಸ್ವಯಂಜನ್ಯ) ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದವು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೀವ್ರ ಸ್ವಯಂಜನ್ಯ ನೆವೇ ಗುಳ್ಳೆಗಳ ರೋಗಿಗಳ ಬಹುಶಃ 30-40%, ಇದು ದೇಹದ ಸ್ವರಕ್ಷಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.

ರೋಗ ಸೂಚನೆ ಹಾಗೂ ಲಕ್ಷಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Hives on the left chest wall. Notice that they are slightly raised.

ವ್ಹೇಲ್ಸ್ ಇಂದ ಆಗುವ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ (ಕೆಂಪು ಬೇಸ್ ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ ಬೆಳೆದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ) ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಿಬೇಕಾದರೂ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪ್ರಚೋದಕ ಅಲರ್ಜಿ ಇಲ್ಲವೋ, ಚರ್ಮದ ಮಾಸ್ಟ್ ಜೀವಕೋಶಗಳು, ಬಾಹ್ಯ ರಕ್ತನಾಳಗಳು ದ್ರವ ಸೋರಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಹಿಸ್ಟಮೈನ್ಗಳನ್ನು ಸೇರಿದಂತೆ ಉರಿಯೂತ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಾದ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಬಿಡುಗಡೆ. ವ್ಹೇಲ್ಸ್ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲು, ಅಥವಾ ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಇಂಚುಗಳಷ್ಟು ಇರಬಹುದು. ದ್ರವ ಸೋರಿಕೆ ಸಬ್ ಅಥವಾ ಸಬ್‌ಮ್ಯೂಕೋಸಲ್ ಪದರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾದ ರಕ್ತನಾಳಗಳು ಆದರೂ ಆಂಜಿಯೊಡೆಮ, (ಸಹ ಅಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನೋನಲ್ಲೆರ್‌ಗಿಕ್ ಕಾರಣಗಳಿಂದ) ಸಂಬಂಧಿತ ಸ್ಥಿತಿ. ,ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಅಳ್ಲೆರ್ಗಿಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಆವಧಿಯಲ್ಲಿ ನೋವುಗಳು ಹೆಚ್ಚಿ ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿ ನೀಲಿಗತ್ಟಿಸಿ ಅಥವಾ ಗಾಯವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಘಂಬೀರ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉರ್ತೀಕಾರಿಯಲ್ ವಸ್ಕ್ಯಾಲುಟಿಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೋಟಕ್ಕೆ ಸರಳ) ಚರ್ಮದ ಸ್ಟ್ರೋಕಿಂಗ್ ಉಂಟಾಗುವ ಗುಳ್ಳೆಗಳನ್ನು ಡೇರ್ಮಾಟೋಗ್ರಫಿಕ್ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಎಂಬ ಸೌಮ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ ಕಾರಣ.

ಕಾರಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಸಹ ಸ್ವಯಂಘೋಷಿತ ಉತ್ಪಾದಕ ಏಜೆಂಟ್ ಮೂಲಕ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಔಷಧಿಗಳು, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಏಜೆಂಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಚುಚ್ಚುವುದು, ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.[೩]

ಡ್ರಗ್ನಿಂದಾದ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಅಲರ್ಜಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಎಂದುಕೆಲವಿಣವುಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ ಡೆಕ್ಷ್ಟ್ರೋಆಂಫೇಟಮಿನೆ,[೪] ಆಸ್ಪರಿನ್, ಐಬುಪ್ರೊಫೇನ್ ಪೆನ್ಸಿಲಿನ್, ಕ್ಲೊಟ್ರಿಮಜೋಲ್, ತ್ರಿಚಾಜ಼ೋಲೆ, ಸಲ್ಫೋನಮೈಡ್, ಸೆಳವು, ಸೆಫಾಕ್ಲೋರ್, ಪೀರಾಸೇತಂ ಮತ್ತು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಸೇರಿವೆ.

ಸೋಂಕು ಅಥವಾ ಪರಿಸರ ಏಜೆಂಟ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಇಂತಹ ಫಾಸ್ಸಿಯೋಲೋಪ್ಸಿಯಾಸಿಯನ್ನೂ (ಫಸ್ಸಿಒಳ ಯಕೃತ್ ಹೂ ಗಿಡ) ಮತ್ತು ಅಸ್ಕರಿಯಾಸಿಸ್ (ಆಸ್ಕರೀಸ್ ಲುಂಬ್ರಿಕೋಡೆಸ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೋಪಜೀವಿಯ ಸೋಂಕು ಒಂದು ತೊಡಕು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳೂ ಆಗಿರಬಹುದು.

ಡೇರ್ಮಾಟೋಗ್ರಫಿಕ್ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

( ಡೇರ್ಮಾಟೋಗ್ರಫೀಸ್ಮ್ "ಚರ್ಮದ ಬರಹ" ಎಂದು ಸಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಡೇರ್ಮಾಟೋಗ್ರಫಿಕ್ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಉಜ್ಜುವ ಅಥವಾ ಚರ್ಮದ ಕೆರತದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ವ್ಲ್ಸ್ ಅಥವಾ ವೆಲ್ಟ್ಸ್ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 4-5% ಕಂಡ, ಇದು ಉರ್ತೀಕಾರಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀತಿ ಆಗಿದೆ,[೫] ಇದರಲ್ಲಿ ಚರ್ಮ ಊದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕೆರೆದಾಗ ,ಉಜ್ಜಿದಾಗ ,ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಪಾಳಮೋಕ್ಷ ದಿಂದಲೂ ಆಗುತ್ತದೆ.[೬]

ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ತಡವಾಡಾ ಒತ್ತಡ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಈ ರೀತಿಯ ನಿಖರವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಉತ್ತೇಜನ ನಂತರ ಅಥವಾ ನಿರಂತರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮುಂದೂಡಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಚರ್ಮಕ್ಕೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತ್‌ಡೆ, ಮುಂದೂಡಲ್ಪಟ್ಟ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಗುಳ್ಳೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಚರ್ಮದ ಒತ್ತಡ ಆರಂಭಿಕ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಆರು ಗಂಟೆಗಳ ನಂತರ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಗುಳ್ಳೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉರ್ತೀಕಾರಿಯ ತರ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂಚಾಚುವಿಕೆಯನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಹರಡುವುದು.

ಕಾಲಿನೆರ್ಜಿಕ್ ಅಥವಾ ಒತ್ತಡ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾಲಿನೆರ್ಜಿಕ್ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ (ಕ) ಬಿರುಸಾದ ಪರಿಸರ, ಅಥವಾ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಒತ್ತಡ , ವ್ಯಾಯಾಮ, ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಿಕೆ ಬೆವರುವುದು ಮುಂತಾದ ಘಟನೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಇದು ದೈಹಿಕ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಆಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಗುಳ್ಳೆಗಳು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ಇರಬೀಕಾದಕ್ಕಿಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಕಾಲ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.[೭][೮]

ಆಹಾರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಹಾರ ಅಲರ್ಜಿ ಚಿಪ್ಪುಮೀನು ಹಾಗೂ ಬೀಜಕೋಶಗಳು. ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಹಾರ ಅಲರ್ಜಿ ಚಿಪ್ಪುಮೀನು, ಬೀಜಗಳು, ಮೊಟ್ಟೆಗಳು, ಗೋಧಿ, ಮತ್ತು ಸೋಯಾ ಇವೆ. ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಉರ್ತಿಕಾರಿಯ ಪೆರು ಆಫ್ ಬಾಲ್ಸಮ್ ನಾ ತಕ್ಷಣದ ಸಂಪರ್ಕ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇದು ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕರಿತ ಆಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪದಾರ್ಥವಾಗಿದೆ.[೯] ಸ್ಟ್ರೆಪ್ಟಕಾಕಸ್ ಜಾತಿಯ ಅಥವಾ ಬಹುಶಃ ಹೆಲಿಕೋಬ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಪೈಲೊರಿಯು ಕೆಲವು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ, ಒಡ್ಡುವಿಕೆ ಕೂಡ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಇರಬಹುದು.[೧೦]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "urticaria": Oxford English Dictionary. 2nd ed. 1989. OED Online. Oxford University Press. 2 May 2009.
  2. http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/hives-urticaria-angioedema[full citation needed]
  3. "Urticaria". drbatul.com. Retrieved 20 November 2015.
  4. "Prescribing Information Dexedrine". GlaxoSmithKline. June 2006.
  5. Jedele, Kerry B.; Michels, Virginia V. (1991). "Familial dermographism". American Journal of Medical Genetics. 39 (2): 201–3.
  6. Kontou-Fili, K.; Borici-Mazi, R.; Kapp, A.; Matjevic, L. J.; Mitchel, F. B. (1997). "Physical urticaria: Classification and diagnostic guidelines". Allergy. 52 (5): 504–131.
  7. Moore-Robinson, Miriam; Warin, Robert P. (1968). "Some Clikical Aspects of Cholhstergic Urticaria". British Journal of Dermatology. 80 (12): 794–9.
  8. Hirschmann, J. V.; Lawlor, F; English, JS; Louback, JB; Winkelmann, RK; Greaves, MW (1987). "Cholinergic Urticaria<subtitle>A Clinical and Histologic Study</subtitle>". Archives of Dermatology. 123 (4): 462–7.
  9. Alexander A. Fisher (2008). Fisher's Contact Dermatitis. PMPH-USA. Retrieved 20 November 2015.
  10. Tebbe, Beate; Geilen, Christoph C.; Schulzke, Jörg-Dieter; Bojarski, Christian; Radenhausen, Michael; Orfanos, Constantin E. (1996). "Helicobacter pylori infection and chronic urticaria". Journal of the American Academy of Dermatology. 34 (4): 685–6.