ಸದಸ್ಯ:ಸಿರಿ ಎಂ/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ

ಭಾರತದ 1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ

1991ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದ ನಂತರ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗಿವೆ. 1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ (New Economic Policy - NEP) ಅನ್ನು ಅದಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಮುಂದುವರಿದ ರೂಪವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ನೀತಿಯನ್ನು ಆಗಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಪಿ.ವಿ.ನರಸಿಂಹರಾವ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಚಿವ ಡಾ. ಮನ್ಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ರವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಈ ನೀತಿ ಜಾಗತೀಕರಣ, ಉದಾರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಖಾಸಗೀಕರಣ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರಿತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು 1991ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ವೇಗಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು..

ಭೂತಕಾಲಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ:

Manmohan Singh

1991ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತೀವ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟವನ್ನು ಎದುರಿಸಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವಿದೇಶೀ ವಿನಿಮಯದ ದಾಸ್ತಾನುಗಳು ತೀವ್ರ ಕುಸಿತಗೊಂಡು, ದೇಶ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟದಲ್ಲಿತ್ತು. ಈ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದ ದೇಶವನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ತರುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಪಿ.ವಿ. ನರಸಿಂಹ ರಾವ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಚಿವ ಡಾ. ಮನ್ಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್

ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಉದಾರೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. 1999ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತರುವಂತೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ – ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:

1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯು ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಇದರಿಂದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಯಿತು.

. **ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಉದ್ದೀಪನ:**

ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ之一 ಜಾಗತೀಕರಣವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು. ಈ ನೀತಿಯು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಗೊಪ್ಪಿಸುವ ಹಾಗೂ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ಮೂಲಕ ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ವಿದೇಶೀ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೂ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತು.

**ಉದಾರೀಕರಣ:**

1999ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ಶಿಥಿಲಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಿಯಮಗಳು ಸರಳಗೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸುಗಮಗೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತು. ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಿಗಳು ದೇಶೀಯ ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಸುಲಭವಾಯಿತು.

**ಖಾಸಗೀಕರಣ:**

ಖಾಸಗೀಕರಣವು 1999ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿತ್ತು. ಬಹಳಷ್ಟು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಈ ನೀತಿಯು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಿತು. ಇದರಿಂದ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಹೆಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ಖಾಸಗಿ ವಲಯವು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಲಾರಂಭಿಸಿತು.

**ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ:**

1999ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯು ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಒತ್ತು ನೀಡಿತು. ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಂದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳಿಗೆ ಬಲ ಬಂತು. ಈ ನೀತಿಯು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತು.

**ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತು:**

ಈ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಾಗಿ ಹಲವು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ರಸ್ತೆಗಳು, ರೈಲು, ವಿದ್ಯುತ್ ಹಾಗೂ ನೀರುಪೂರೈಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವು ಮುಂದುವರೆದಿತು. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ವೇಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದ್ದವು.

**ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ:**

1999ರ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಬಲ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿತು. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಬಳಕೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು:

1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದುವು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮುಖ್ಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಇಂತಿವೆ:

. **ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ:**

World is a Global Village

ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಉದಾರೀಕರಣದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ವೇಗವಾಯಿತು. ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿದವು.

**ನೇರ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ (FDI):**

ಈ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ನೇರ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿದವು.

**ಖಾಸಗೀಕರಣದ ಪರಿಣಾಮ:**

ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಖಾಸಗೀಕರಣದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿತು. ಇದರಿಂದ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯೊಂದಿಗೆ, ಉದ್ದಿಮೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯು ಹೆಚ್ಚಿತು.

**ಬಡತನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ:**

ಆದರೂ, ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಬಡಜನತೆಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಟೀಕೆಯು ಉಂಟಾಯಿತು. ಬಡತನ ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನೈಜ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿ ತಲುಪಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಆಕ್ಷೇಪವಿತ್ತು.

ಸಾರಾಂಶ

ಭಾರತದ 1999ರ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ, 1991ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡ ಸುಧಾರಣಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಜಾಗತೀಕರಣ, ಉದಾರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಖಾಸಗೀಕರಣದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿತು. ಪಿ.ವಿ. ನರಸಿಂಹ ರಾವ್ ಮತ್ತು ಡಾ. ಮನ್ಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಪ್ರಬುದ್ಧ ನಾಯಕರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ಈ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ, ಭಾರತವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪೀಠಕ್ಕೆ ತರಲು ನೆರವಾಯಿತು.