ಸದಸ್ಯ:Lata S B/ಮೊನಾಲಿಸಾ ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ

ಮೊನಾಲಿಸಾ ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತೆ ಮತ್ತು ಕವಿ. ಅವರು ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಪೇಜ್‌ನ ಸ್ಥಾಪಕ ಸಂಪಾದಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶಕರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದ ವರ್ಕಿಂಗ್ ಗ್ರೂಪ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.

ಜೀವನ

ಟಿಯಾಮೆರೆನ್ಲಾ ಮೊನಾಲಿಸಾ ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಅವರು ಅಸ್ಸಾಂನ ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ೨ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೦ರಂದು ಜನಿಸಿದರು ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಎಓ ನಾಗಾ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.

ಅವರು ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಜೋರ್ಹತ್ ಮತ್ತು ಕೊಹಿಮಾದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದರು. ಅವರು ದೆಹಲಿಯ ಹಿಂದೂ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪದವಿಪೂರ್ವ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು, ನಂತರ ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.

ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಬೆಂಡಾಂಗ್ಟೋಶಿ ಲಾಂಗ್ಕುಮರ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಇವರಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪತಿ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ವೃತ್ತಿ

ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ೧೯೮೫ರಲ್ಲಿ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪತ್ರಕರ್ತೆಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಈ ಪತ್ರಿಕೆಗಾಗಿ "ದಿ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ಅಫೇರ್ಸ್" ಎಂಬ ಅಂಕಣವನ್ನು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಪತ್ರಿಕೆ ಉರಾ ಮೇಲ್ ಗಾಗಿ "ಆಫ್ ರೋಸಸ್ ಅಂಡ್ ಥಾರ್ನ್ಸ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಬರೆದರು. ಎರಡೂ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ದಿಮಾಪುರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದವು.

ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ದಂಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿಭಟಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಶಾಂತಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಟೀಕಿಸಲು ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಕವನ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾಳ ಬರಹಗಳು ಅವರನ್ನು ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳಿಂದ ಗಂಭೀರ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿದವು. ಉರಾ ಮೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಂಪಾದಕರನ್ನು ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಯಿತು. ಚಾಂಗಿಜಾ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಸಾಯಬಾರದು ಎಂಬ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಅವರು ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಪುಟವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಅವರು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟಗಾರರೆರಡನ್ನೂ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಳಿಸಿದರು. "ರಾಜ್ಯವು ಒಂದು ವಾಸ್ತವ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವು ಒಂದು ಪುರಾಣ" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ತನ್ನ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನವು ಲೇಖಕರ ಹೆಸರನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಂತೆ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರಿಂದ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅವಳು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಪ್ರತೀಕಾರದ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಲಾಯಿತು.

೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ದಿಮಾಪುರ್‌ನ ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟವು ನೂರಾರು ಜನರ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಅವರ ಭಾವೋದ್ರಿಕ್ತ ಚೈಲ್ಡ್ ಆಫ್ ಕೇನ್ ಅನ್ನು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತು.

ಚಾಂಗ್ಕಿಜಾ ಅವರ ೨೦೧೪ ರ ಪುಸ್ತಕ ಕೊಗಿಟೇಟಿಂಗ್ ಫಾರ್ ಎ ಬೆಟರ್ ಡೀಲ್ ಅನ್ನು ಏಓ ಸೆಂಡೆನ್ ನಿಷೇಧಿಸಿದೆ, ಇದು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಅಪೆಕ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಸುಳ್ಳು ಆರೋಪ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇದು ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಿಂತ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಆಕೆಯ ಹೇಳಿಕೆಗೆ ಅವರು ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.

ಆಯ್ದ ಕೃತಿಗಳು

ಕಾವ್ಯ

• Changkija, Monalisa (1993). Weapons of Words on Pages of Pain. ISBN 978-9380500508.
• Monsoon Mourning. Dimapur: Heritage Publishing House. 2013.

ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ

• Changkija, Monalisa (2014). Cogitating for a Better Deal. ISBN 9789380500614.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

• ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಾಗಿ ಚಮೇಲಿ ದೇವಿ ಜೈನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೯)ರಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು.
• ೨೦೧೩-೨೦೧೪ರ ವರ್ಷದ ೩೦ನೇ ಎಫ್ಐಸಿಸಿಐ ಮಹಿಳಾ ಸಾಧಕಿ ಪತ್ರಕರ್ತರಾಗಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು(೨೦೧೪)ರಲ್ಲಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಪುಟ

ಮೂಲಗಳು

• "Bendangtoshi Longkumer passes away". Nagaland Post. 7 November 2017.
• Subir Bhaumik (21 November 2014). "Naga editor's book banned by tribal body". The Hoot.
• "FICCI award for women achievers". Nagaland Post. 30 April 2014.
• Indrani Raimedhi (2014). "The Only Man: Monalisa Changkija". My Half of the Sky: 12 Life Stories of Courage. SAGE Publishing India. ISBN 978-93-5150-474-0.
• Sangeetha Barooah Pisharoty (31 August 2013). "Nagaland's fiery female voice". The Hindu. Retrieved 3 June 2018.
• "Shoma, Monalisa to share Chameli Devi award". The Hindu. 11 March 2010. Retrieved 3 June 2018.