ವಿದ್ಯಾ ಶಾ

ವಿದ್ಯಾ ಶಾ
ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮಾಹಿತಿ
ಜನ್ಮನಾಮ	ವಿದ್ಯಾ ಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ
ವೃತ್ತಿ	ಗಾಯಕಿ

ವಿದ್ಯಾ ಶಾ ಭಾರತೀಯ ಗಾಯಕಿ, ಸಂಗೀತಗಾರ್ತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ್ತಿ.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಶಾ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗೀತ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಉತ್ತರ ಭಾರತೀಯ ಶೈಲಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಒಲವು ಮತ್ತು ಒಡ್ಡುವಿಕೆಯಿಂದ, ಅವರು ಈ ಶೈಲಿಯ ಗಾಯನ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಮುನ್ನುಗ್ಗಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಖಯಾಲ್ ಗಾಯಕಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಐಕಾನ್ ಶುಭಾ ಮುದ್ಗಲ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಠುಮ್ರಿ, ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ಗಜಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಹಿರಾನಂದ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಶಾ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾಯನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

ವಿದ್ಯಾ ಸಹಮತ್‌ಗಾಗಿ ಅಭಿನಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜನವರಿ ೨೦೧೧ ಹೊಸ-ದೆಹಲಿ.

ದಾಖಲೆ[ರೆಕಾರ್ಡ್]ನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು

ವಿದ್ಯಾ ಶಾ ಅವರು ೧೨ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತದ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು, ಅವರು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಯುವ ಕರ್ನಾಟಕ ಗಾಯಕಿಯಾಗಿ ಹಲವಾರು ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ವಿದ್ಯಾ ಶಾ ಶುಭ ಮುದ್ಗಲ್ ಅವರಿಂದ ಖಯಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಶಾಂತಿ ಹಿರಾನಂದ್ ಅವರಿಂದ ಠುಮ್ರಿ, ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ಗಜಲ್ ಗಾಯನವನ್ನು ಕಲಿತರು. ಅಲ್ಲದೆ ಅವಳು ಖ್ಯಾಲ್ ಗಯಾಕಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಗುರುಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಮೂಲಕ ತರಬೇತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂಫಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಸಂಗೀತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಗಳಿಸಿದಳು. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು.

ಟಿವಿ, ರೇಡಿಯೋ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲದೆ, ಅವರು ವಿವಿಧ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಆಲ್ಬಮ್‌ಗಳಾದ ಅಂಜಾ (ಆಲ್ಬಮ್ ರಿಯಲೈಸ್), "ಫಾರ್ ಫ್ರಮ್ ಹೋಮ್" (ಆಲ್ಬಮ್ ಮೆಡೀವಲ್ ಪಂಡಿಟ್ಜ್) ಕ್ರೆಡಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ . ಅವರ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೇದಿಕೆಗಳು ಹಂಬೋಲ್ಟ್ ಫೋರಮ್, ಬರ್ಲಿನ್‌ನ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಸಿಂಗಾಪುರದ ಕಲಾ ಉತ್ಸವ, ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತು ಟೊಬಾಗೋದಲ್ಲಿ ಐಸಿಸಿಆರ್ ಸೇರಿವೆ. ತನ್ನ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ " ದಿ ಲಾಸ್ಟ್ ಮೊಘಲ್ " ನಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಂ ಡಾಲ್ರಿಂಪಲ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು . ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಗ್ರಾಮಫೋನ್ ಯುಗದ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ 'ವುಮೆನ್ ಆನ್ ರೆಕಾರ್ಡ್' ಅನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಗ್ರಾಮಫೋನ್ ಯುಗದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ತ್ರೀ ಧ್ವನಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಶಾ ಅವರು ವುಮೆನ್ ಆನ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊ ಹೆಲ್ವೆಟಿಯಾ ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಶಾ ಅವರು ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಗೀತರಚನೆಕಾರರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಸಮಾಜ ಕಾರ್ಯ

ಅವರು ಜನವರಿ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಫೆಲೋ, ಇಂಡೋ-ಜರ್ಮನ್ ಸಮಾಜ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ (ಐಜಿಎಸ್‍ಎಸ್ಎಸ್) ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತದ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಖೇದುತ್ ಮಜ್ದೂರ್ ಚೇತನ ಸಂಘಟನೆ (ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಧಾರಿತ ಟ್ರೇಡ್ ಯೂನಿಯನ್) ಜಬುವಾ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಡ್ಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆ (ಎನ್ಎಸಿಒ) ನಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಅವರು ಪರಿಧಿ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು - ಜನನ ನಿಯಂತ್ರಣ ವಿಧಾನಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಧಾರಿತ ಮಹಿಳಾ ಸಂಘಟನೆ. ಅವರು ಭಾರತ, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಚ್‌ಐವಿ/ಏಡ್ಸ್‌ಗೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಬಾಲಕಿಯರ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲತೆಗಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಯುಎನ್ಆರ್‍ಐಎಸ್‍ಡಿ) ಗಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅದಾಗ್ಯೂ ಇದೇ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ , ವೇಲ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಡಿಎಫ್‌ಐಡಿ, ಯುಕೆ, ಯುನಿಫೆಮ್, ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಮತ್ತು ಎಚ್‌ಐವಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ . ಅವರು ನಾಜ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ (ಭಾರತ) ಟ್ರಸ್ಟ್‌ನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಂಯೋಜಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಬ್ರೇಕ್‌ಥ್ರೂ (ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ) ಶಿಕ್ಷಣದ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅದಾಗ್ಯೂ ಈಗ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಮೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ (ಸಿಎಮ್ಎಸಿ) ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ವಿದ್ಯಾ ಶಾ ಅವರು ಡಿಸೈನರ್-ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕ ಪಾರ್ಥಿವ್ ಶಾ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಮಗ ಅನಂತ್ ಮತ್ತು ಮಗಳು ಅಂತಾರಾ ಇದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು

• ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸವಾಲು : ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಕರಣ; ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಟ್ರಸ್ಟ್(ಐಎನ್‍ಟಿಎಸಿಎಚ್) ಮತ್ತು ನಕ್ಷ್‌ಬಂದ್ ಎಜುಕೇಷನಲ್ ಟ್ರಸ್ಟ್, ಐಐಸಿ, ೧೫ ಮಾರ್ಚ್, ನವದೆಹಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿದ ಸೆಮಿನಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಇದನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೮ ರ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಫೌಂಡೇಶನ್ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ;
• ನನ್ನ ದೇಹ ನನ್ನದಲ್ಲ : ಡಿಎಫ್ಐಡಿ-ಪಿಎಮ್ಒ, ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೮ ರ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ನಾಜ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಎಮ್ಎಸ್ಎಮ್ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ೬ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ್ಯಂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಕುರಿತು ಪುಸ್ತಕ.
• ಮಹಿಳೆಯರಿಗಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಧಿ ಗಾಗಿ ಲಿಂಗ, ದುರ್ಬಲತೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಚ್ಐವಿ/ಏಡ್ಸ್ ಕುರಿತ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪೇಪರ್,ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕಚೇರಿ, ನವದೆಹಲಿ, ಜನವರಿ ೨೦೦೩
• ೨೦೦೨ರ ಎಚ್‌ಐವಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕುರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಗಡಿಯಾಚೆಯ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ದುರ್ಬಲತೆಯ ಮೇಲೆ ಮೌನ ಪದರಗಳು, ಎಚ್ಐವಿ/ಏಡ್ಸ್
• ಬ್ರೋಕರ್ಡ್ ಜೀವನೋಪಾಯ: ಸಾಲ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಚಲನಶೀಲತೆ, ಬೆನ್ ರೋಗಾಲಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಜಾನ್ ಡಿ ಹಾನ್ ಅವರಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಫ್ರಾಂಕ್ ಕ್ಯಾಸ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್, ಯುಕೆ, ೨೦೦೨ ರಿಂದ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ
• ಸ್ಟ್ರೆಂತ್ ಇನ್ ಆಕ್ಷನ್: ಕೌಟುಂಬಿಕ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕುರಿತು ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ, , ೨೦೦೪
• ಟಾಕಿಂಗ್ ಎಚ್ಐವಿ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ: ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಂದೇಶ ಒಂದು ಕೈ ಪುಸ್ತಕ; ಮಹಿಳೆಯರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಯುನಿಫೆಮ್, ೨೦೦೬

ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆ

• ಅಂಜಾ (ಅರಿತು)
• ಮನೆಯಿಂದ ದೂರ (ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಪಂಡಿಟ್ಜ್)
• ಅಹ್ಸಾನಾ ಓಂ ಶಾಂತಿ (ಆರು ಪದವಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಾರಿ ಸಂಗೀತ).
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ಆಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಹರ್ ಮನ್ ಮೇ ಅಮನ್
• ಹಮ್ ಸೆ ಜಮೀನ್ ಔರ್ ಆಸ್ಮಾನ್
• ಜನವರಿ ೨೦೦೮ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಿಡಿ ಹಮ್ ಸಬ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು

ಇತರ ಯೋಜನೆಗಳು

• ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಸಲಹೆಗಾರ : ಪಿಬಿಎಸ್ ಗಾಗಿ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಇನ್ ದಿ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್"; ಸಾರಾ ಹಾಲ್ಟ್ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ; ಡಬ್ಲ್ಯೂಜಿಬಿಎಚ್ ಗಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರು ಲಿಂಡಾ ಹರಾರ್; ೨೦೦೪
• ಸಂಪಾದಕ "ಪೀಪಲ್ ಪ್ಲಸ್" ಎಚ್ಐವಿ ಪಾಸಿಟಿವ್ ಜನರ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಪುಸ್ತಕ, ಯುಎನ್ಎಐಡಿಎಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ೨೦೦೧
• ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಪರ್ಯಾಯ ಸಂವಹನ ಕೇಂದ್ರ (ಸಿಎಮ್ಎಸಿ), ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೧ ಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ದಿನದ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಬರಹಗಾರರಾಗಿದ್ದರು.
• ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೯೯ ರ "ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆ" ಕುರಿತು ವಕಾಲತ್ತು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸಲಹೆಗಾರ
• ದೃಶ್ಯ ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ, ದೂರದರ್ಶನ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೂರದರ್ಶನ ಚಾನೆಲ್, ೧೯೯೭–೯೮
• ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ಯುನೆಸ್ಕೋ, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಕ್ಕಾಗಿ 'ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ' ಕುರಿತು ಸಂಪಾದಕ ಪೇಪರ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯುನೆಸ್ಕೋ ಸಮ್ಮೇಳನಕ್ಕಾಗಿ 'ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಶಿಕ್ಷಣ' ಕುರಿತ ಕಾಗದ, ಯುನೆಸ್ಕೋ ೧೯೯೫