ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳ

ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳ ( ಕನ್ನಡ : ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳ, ಯಕ್ಷ-ಗಾನಾ ತಲಾ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ), ಯಕ್ಷಗಾನ ಒಂದು ಲಯಬದ್ಧ ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಯಕ್ಷಗಾನ ಪದ್ಯ ಎಂಬ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನರ್ತಕರು ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ರಚಿಸಬೇಕೆಂದು ತಾಳ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತದ ಇತರ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ತಾಳಕ್ಕೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಂದ ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಯೋಜನೆಯು ಒಂದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ತಾಳಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ಹಿಮ್ಮೇಳದವರಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ತಾಳವಾದ್ಯ ಕಲಾವಿದ (ರು) ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವರು.

ಯಕ್ಷಗಾನದಲ್ಲಿ ಲಯ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉಪಕರಣಗಳು ಚಂಡೆ, ಮದ್ದಳೆ, ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳ (ಬೆಲ್) ಸಹ ಚಂಡೆ ಜೊತೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಯಕ್ಷಗಾನವು ಲಯಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯಕ್ಷಗಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ತಾಳಗಳು ಮಟ್ಟೆತಾಳ, ಏಕತಾಳ ,ತ್ರಿವುಡೆ ತಾಳ, ಜಂಪೆತಾಳ, ರೂಪಕ ತಾಳ, ಅಟ್ಟತಾಳ,ಕೊರೆತಾಳ ಮತ್ತು ಆದಿತಾಳ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಾಳವು ಎಮ್ ಪ್ರತಿಬಂಧವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾದ N ಬಿಟ್ಸ ಚಕ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ತಾಳಗಳು 5 ನಿಮಿಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದವಾಗಿದೆ (ಉದಾ ಅಬ್ಬರ ತಲಾ). ಅದು ಹೇಗೋ ತಾಳಗಳ ಹೆಸರು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಹೋಲುತ್ತವೆ, ಕೆಲವು ತಾಳಗಳು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಇತರ ಲಯಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಾಳವನ್ನು ತಬ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಬೋಲ್ಸ್ ಹೋಲುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಕ್ಷರಗಳ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಳ ಮೂಲಭೂತ ಲಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಅಕ್ಷರಗಳ ಗುಂಪನ್ನು 'ಬ್ಯಾಡಿಜಿ' ಅಥವಾ 'ತತ್ಕಾರಾ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ತಾಳದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು 'ನಡೆ ' (ಚಳುವಳಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ಇದು ತಬ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಕೈದಾಗೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ.

ಯಕ್ಷಗಾನ ಸಂಗೀತ ಗಾಯಕರನ್ನು (Bhagavathas) ಒಂದು ಜೋಡಿ ತಾಳಗಳನ್ನು ತಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ತಾಳಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಾಳಗಳನ್ನು ಘಾಥಾದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಗಾನ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಮೀಟರ್ ನಿಂದ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಕೆಲವು ತಾಳಗಳನ್ನು ಚಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಳಗಿನ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಕೆಲವು ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳಗಳು

• ಮಟ್ಟೆತಾಳ (ತ್ರಿವುಡೆ ರೂಪಕ): 3 ಬೀಟ್ಸ್

---- 3 --- | ------- 3 ------ || ---- 3 --- | ------- 3 ------ ||

ತೈ ತ| ಡಿ ನಾಮ್ || ತೈ ತ | ಡಿ ನಾಮ್ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಚೌರಾಸ್ತ ಏಕಾ ತಾಳ: 4 ಬೀಟ್ಸ್

ತ ದಿ ಮಿ | ತ ಕ ದಿ ಮಿ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಉಡಪೆ ತಾಳ (ಟ್ವರಿಟಾ ಏಕಾ)

ತಾ ಕಿ ತ | ತಾ ಕಾ ದಿ ನಾ | ತಾ ಕ್ಕಿ ತ | ತಾ ಕಾ ದಿ ನಾ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಜಂಪೆ ತಾಳ: 5 ಬೀಟ್ಸ್

ಧಿಮ್ ಕಡತ್ಕ ಧಿಮ್ ದಿಮ್ ಕಡತ್ಕ |

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

ತಾ ತಾ ಕಡತ್ಕ ತಾಕದ ತದಿನ್ನಾಕ ತೈ |

ತಾ ಕಾ ತ ಡದಿ ದಿನಾ ದಿಮ್ |

ತ್ವರಿತ (ಫಾಸ್ಟ್)

ನಡೆ (ಬದಲಾವಣೆಗಳು)

• ಚೌರಾಸ್ಟ್ರ ರೂಪಾಕ ತಾಳ: 6 ಬೀಟ್ಸ್

ತೈ ತ ದಿನಕ | ದಿಮ್ ಟಿ ದಿನಕ |

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ತ್ರಿವಡೆ ತಾಳ: 7 ಬೀಟ್ಸ್

ದಿಮ್ ತ | ತಾಮ್ ದಿ ನಾ | ದಿಮ್ ತ | ದಿಮ್ ದಿನಾ ||

• ಅಷ್ಟ ತಾಳ: 3 + 1/2 ಬೀಟ್ಸ್

ತೈ ತಿ ತ್ತಿ | ತೈ ತಿ ತ್ತಿ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಕೋರೆ ತಾಳ: 3 + 1/2 ಬೀಟ್ಸ್

ತಿ ತ್ತಿ ತೈ | ತಿ ತ್ತಿ ತೈ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಆದಿ ತಾಳ: 16 ಬೀಟ್ಸ್

ತಾ ಹಷ್ಟ| ದಿಮ್ ದ ದಿ ಕು ತ ಕಾ | ತಾ ತಮ್ | ತ ದಿ ನಕಾ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಚೌ ತಾಳ 8 ಬೀಟ್ಸ್

ದಿಮ್ ತ ತ್ತ ತ ತ್ತ | ದಿಮ್ ತ ತ್ತ | ದಿಮ್ ತ್ತ ತ ತ್ತ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)

• ಧ್ರುವ ತಾಳ: 14 ಬೀಟ್ಸ್ (ಹಿಂದುಸ್ಥಾನಿ ರೂಪಾಕ ಕಾಗ್ನೇಟ್)

ತಮ್ ದಿನ ತ ರಿ ಕಿ ತ | ತಮ್ ದಿನಾ | ತಮ್ ತ ತ್ತ ||

ದಿ ಧಿ ನಾ | ಧಿ ನಾ ದಿ ನಾ | ತ ದಿ ನಾ ತಿ ನಾ ತಿ ನಾ ||

ಮುಕ್ತಾಯ (ಎಂಡಿಂಗ್)