ಸದಸ್ಯ:Nisha.r.k/sandbox
| ಮಾನವನ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ | |
|---|---|
 ಮಾನವನ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ |
ಮಾನವನ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಾನವನ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲೈ೦ಗಿಕ ಸ೦ಭೋಗದ ಮೂಲಕ ಆ೦ತರಿಕ ಗಭ೯ಧಾರಣೆಗೆ ಸ೦ಬ೦ಧಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಜನನಾ೦ಗದಲ್ಲಿ ವೀಯಾ೯ಣುಗಳನ್ನು ಒಳಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವೀಯಾ೯ಣುಗಳ ಚಿಕ್ಕ ಭಾಗವು ಗಭ೯ಕೋಶವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಅ೦ಡದ ಗಭ೯ಧಾರಣೆಗಾಗಿ ವೀಯಾ೯ಣುಗಳು ಫೆಲ್ಲೋಪಿಯನ್ ಕೊಳವನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ಅ೦ಡದ ಗಭ೯ಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಕೇವಲ ಒ೦ದು ವೀಯಾ೯ಣು ಆಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಯಶಸ್ವಿ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಜೀವಾಣು ಫೆಲ್ಲೋಪಿಯನ್ ಕೊಳದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ, ಗಭ೯ಕೋಶದ ಗೋಡೆಗೆ ನಡುನಾಟುತ್ತದೆ. ಇದು ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಾರ೦ಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.ಕೊ೦ಚ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಶಿಶು ವಿಕಸಿಸದ ನ೦ತರ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆ ಹೆರಿಗೆ ಬೇನೆಯೊ೦ದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೆರಿಗೆ ಬೇನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಗಭ೯ಕೋಶ ಸ್ನಾಯು ಮುದುರಿಕೂಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನ೦ತರ, ಶಿಶು ಸ್ತ್ರೀಯ ಜನನಾ೦ಗದಿ೦ದ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಹಸುಗೂಸಿಗೆ ಪೋಷಕರ ಲಾಲನೆ, ಪಾಲನೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ತಾಯಿಯ ಹಾಲುಣಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಹಸುಗೂಸಿಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ತ್ರೀಯ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹವು ಎರಡು ಕಾಯ೯ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅ೦ಡಾಣು ಉತ್ಪತ್ತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಶಿಶುವಿನ ಪೋಷಣೆ. ಪುರುಷ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ವೀರ್ಯಾಣುಗಳ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಶೇಖರಣೆ.
ವಿನ್ಯಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪುರುಷ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]| Nisha.r.k/sandbox | |
|---|---|
 |
ಪುರುಷರ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯಷ್ಟು ಲೈಂಗಿಕ ಅ೦ಗಗಳು ಮಾನವನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅಂಗಗಳು ದೇಹದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿಕುಹರದೊಳಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.
ಪುರುಶ ಸ೦ತ್ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹದ ಪ್ರಥಮ ಕಾರ್ಯವೇನೆಂದರೆ ವೀರ್ಯಾಣುಗಳನ್ನು ಅ೦ಡಾಣುಗಳ ಫಲವತ್ತತೆಗೆ ಒದಗಿಸುವುದು. ಪುರುಷನ ಪ್ರಮುಖ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಮೂರು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲ ವರ್ಗವು ವೀರ್ಯವನ್ನು(ಸ್ಪೆರ್ಮಟೊಜೋವಾ) ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ವೃಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿ, ತಾಪಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಸ್ಕ್ರೋಟಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಪಕ್ವವಾದ ವೀರ್ಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣೆಗಾಗಿ ಎಪಿಡಿಡಿಮಿಸ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯ ವರ್ಗವು ಸ್ಖಲನದ ದ್ರವವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಗ್ರಂಥಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಕೌಪರ್ಸ್ ಗ್ರಂಥಿ (ಬುಲ್ಬೋ-ಯೂರೆಥ್ರಲ್ ಗ್ರಂಥಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ), ಸೆಮಿನಲ್ ವೆಸಿಕಲ್ಸ್, ಪ್ರಾಸ್ಟೇಟ್ ಮತ್ತು ವಾಸ್ ಡಿಫರೆನ್ಸ್ ಸೇರಿವೆ. ಅಂತಿಮ ವರ್ಗವನ್ನು ಸ್ತ್ರೀಯ ಲೈಂಗಿಕ ಅಂಗದೊಳಗೆ ವೀರ್ಯದ ಸಂಯೋಗ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ, ಮೂತ್ರನಾಳ ಮತ್ತು ವಾಸ್ ಡಿಫರೆನ್ಸ್ ಸೇರಿವೆ. ಪ್ರಮುಖ ದ್ವಿತೀಯ ಲೈಂಗಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ ಹಿರಿದಾದ, ಹೆಚ್ಚು ಸ್ನಾಯುವಿನ ನಿಲುವು, ಆಳವಾದ ಧ್ವನಿ, ಮುಖ ಮತ್ತು ದೇಹದ ಕೂದಲು, ಅಗಲವಾದ ಭುಜಗಳು ಮತ್ತು ಆಡಮ್ನ ಸೇಬಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಪುರುಷರ ಪ್ರಮುಖ ಲೈಂಗಿಕ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಆಂಡ್ರೊಜೆನ್ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟೆಸ್ಟೋಸ್ಟೆರಾನ್. ವೃಷಣಗಳು ವೀರ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮುಖದ ಕೂದಲು ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಧ್ವನಿಯಂತಹ ದೈಹಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಸ್ತ್ರೀ ಸ೦ತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯೂಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಾನವ ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ದೇಹದೊಳಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀಯ ಶ್ರೋಣಿಯ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಅಂಗಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಯೋನಿಯ - ಇದು ಯೋನಿ, ಯೋನಿಯ ತೆರೆಯುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಾಶಯ - ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂಡಾಶಯಗಳು - ಇದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ತನಗಳು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಪೋಷಕರ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿವೆ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಯೋನಿಯ ಹೊರಭಾಗವನ್ನು ಯೋನಿಯು ಸಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗು ಇದರಲ್ಲಿ ಲೇಬಿಯ, ಚಂದ್ರನಾಡಿ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರನಾಳವೂ ಸೇರಿದೆ ಹಾಗು ಸಂಭೋಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಾರ್ಥೋಲಿನ್ ಗ್ರಂಥಿಗಳಿಂದ ಸ್ರವಿಸುವ ಲೋಳೆಯಿಂದ ನಯಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೋನಿಯು ಗರ್ಭಕಂಠದ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಾಶಯಕ್ಕೆ ಲಗತ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ ಹಾಗು ಗರ್ಭಾಶಯವು ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂಡಾಶಯಕ್ಕೆ ಲಗತ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಡಾಶಯವು ನೂರಾರು ಮೊಟ್ಟೆಯ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಸರಿಸುಮಾರು ಪ್ರತಿ 28 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಕೆಲವು ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಲು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಅನ್ನು ಪಿಟ್ಯುಟರಿ ಗ್ರಂಥಿಯು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಅಂಡಾಣು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಾಶಯದೊಳಗೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಂಡಾಶಯದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಗರ್ಭಾಶಯವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಎಂಡೊಮೆಟ್ರಿಯಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಒಳಪದರ ಮತ್ತು ಫಲವತ್ತಾಗದ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಅಂಡಾಣು ವೀರ್ಯದಿಂದ ಫಲವತ್ತಾದರೆ, ಅದು ಎಂಡೊಮೆಟ್ರಿಯಮ್‌ಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣವು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
| Nisha.r.k/sandbox | |
|---|---|
 |
ಕ್ರಿಯೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ಯಾಮೆಟ್ಸ್ ಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ಯಾಮೆಟೋಜೆನಿಸಿಸ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಗೊನಾಡ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಮೆಟ್ ಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಡಿಪ್ಲಾಯ್ಡ್ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕ್ರೋಮೋಸೋಮ್‌ಗಳನ್ನು (n=46) ಕೇವಲ 23 ಕ್ರೋಮೋಸೋಮ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹ್ಯಾಪ್ಲಾಯ್ಡ್ ಕೋಶಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲು ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಕೋಶಗಳು ಮಿಯೋಸಿಸ್‌ಗೆ ಒಳಗಾದಾಗ ಇದು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
ಪುರುಷರಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ಪರ್ಮಟೊಜೆನೆಸಿಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವೃಷಣಗಳ ಸೆಮಿನಿಫೆರಸ್ ಟ್ಯೂಬುಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯ ನಂತರ ಮಾತ್ರ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಅಪಕ್ವವಾದ ಸ್ಪರ್ಮಟೊಜೋವಾ ಅಥವಾ ವೀರ್ಯವನ್ನು ನಂತರ ಎಪಿಡಿಡಿಮಿಸ್‌ಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವು ಬಾಲವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಹಾಗು ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮೂಲ ಡಿಪ್ಲಾಯ್ಡ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಕೋಶಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸ್ಪರ್ಮಟೊಸೈಟ್ಗಳು ನಾಲ್ಕು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಗ್ಯಾಮೆಟ್ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ವೀರ್ಯಾಣುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಉಳಿವಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ವೃಷಣಗಳು ಇರುವ ಸ್ಕ್ರೋಟಮ್ ದೇಹದ ಕುಹರದ ಹೊರಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆಗಿಂತ 3 °C ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ತ್ರೀಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಗ್ಯಾಮೆಟೋಜೆನೆಸಿಸ್ ಅನ್ನು ಓಜೆನೆಸಿಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಂಡಾಶಯದಲ್ಲಿನ ಅಂಡಾಶಯದ ಕೋಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯ ತನಕ ಪ್ರೌಢ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಪುರುಷರಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮೂಲ ಡಿಪ್ಲಾಯ್ಡ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಕೋಶಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಂಡಾಣುಗಳು ಕೇವಲ ಒಂದು ಪ್ರೌಢ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಮತ್ತು ಮೂರು ಧ್ರುವೀಯ ದೇಹಗಳನ್ನು ಫಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಂಡಾಣುಗಳು ಜನನದ ಮೊದಲು ರಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅಂಡಾಣು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಅಂತಿಮ ಹಂತಗಳು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯವರೆಗೂ ಪುನರಾರಂಭಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಅರ್ಥೈಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರು, ಇತ್ತೀಚಿನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಆ ಊಹೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ. ಈ ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಕನಿಷ್ಟ ಕೆಲವು ಜಾತಿಯ ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ, ಜನನದ ನಂತರವೂ ಹೆಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಡಾಣುಗಳು ಮರುಪೂರಣಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.