ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123/ಜಗನ್ಮಾತಾ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಜಗನ್ಮಾತಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ ಶಿಲ್ಪ.

ಜಗನ್ಮಾತಾ ( ಸಂಸ್ಕೃತ:जगन्माता), ಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಲೋಕಮಾತಾ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ ಪರಮೋಚ್ಚ ದೇವತೆಯಾದ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ವಿಶೇಷಣವಾಗಿದೆ. [೧] [೨] [೩] ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತು ದುರ್ಗೆಯಂತಹ ಇತರ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸಂಬೋಧಿಸಲು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತಂಜಾವೂರಿನ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಚಿತ್ರಕಲೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಥರ್ವ ವೇದ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಥರ್ವ ವೇದವನ್ನು ನಾಲ್ಕನೇ ವೇದವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ತಡವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು "ಅಥರ್ವಗಳ" ಜ್ಞಾನದ ಭಂಡಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅಂದರೆ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು. ಅಥರ್ವ ವೇದವನ್ನು ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೬,೦೦೦ ಮಂತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ೭೩೦ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. [೪] ಜಗನ್ಮಾತೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಅಥರ್ವ ವೇದದ ಸ್ತೋತ್ರದ ಒಂದು ಭಾಗವು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ನಾಲಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಸುವಂತೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಲಾಗಿದೆ. [೫]

ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಾಚೀನ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಪಠ್ಯಗಳ ಪ್ರಕಾರವಾದ ಹದಿನೆಂಟು ಮಹಾಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣವು ಚಿಕ್ಕ ಪುರಾಣ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೭,೦೦೦ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ದೇವರು ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ, ರಾಮನಂತಹ ಅವತಾರಗಳ ಸುತ್ತ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಈ ಪುರಾಣವು ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನುಆಧರಿಸಿದೆ. ಇವರಿಬ್ಬರು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಪುರಾಣವು ಏಕದೇವತಾವಾದಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪುರಾಣಗಳಂತೆ ಅದರಲ್ಲಿನ ವಿಚಾರಗಳು, ವೈದಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. [೬] ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣವು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಜಗನ್ಮಾತೆ ಎಂದು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ: [೭] ಓ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ, ಶ್ರೀ ಮಹಾ-ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಶಾಶ್ವತ ತಾಯಿ. ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ವಿಷ್ಣುವಿನೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನಂತೆ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.

- ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣ, ಶ್ಲೋಕ ೧.೮.೧೭

ಈ ಪಠ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಷ್ಣುವು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿಯನ್ನು ಅವರ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ವಿಷ್ಣುವಿನ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ತಾಯಿಯಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. [೮]

ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿನ ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ಪವಿತ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಪುರಾಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾಗವತ ಪಂಥವು ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ಇತರ ಪುರಾಣಗಳಂತೆ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಶಾಸ್ತ್ರ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ, ವಂಶಾವಳಿ, ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ದಂತಕಥೆ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳು ಕರುಣಾಮಯಿ ದೇವತೆಗಳು(ದೇವತೆಗಳು) ಮತ್ತು ದುಷ್ಟ ಅಸುರರ (ರಾಕ್ಷಸರು) ನಡುವಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆದ್ದು ಈಗ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿವೆ. ಕೃಷ್ಣನು (ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ "ಹರಿ" ಮತ್ತು "ವಾಸುದೇವ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ) ಮೊದಲು ರಾಕ್ಷಸರೊಂದಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಸಾಧಿಸಿ, ಅವರನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಸೃಜನಶೀಲವಾಗಿ ಸೋಲಿಸಿ ಭರವಸೆ, ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಮರಳಿ ತರುತ್ತಾನೆ. [೯] ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ವಿಷ್ಣುವಿನ ರೂಪವನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಗಾತಿಯಾದ ವಿಶ್ವಮಾತೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ತನ್ನ ಪಾದಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. [೧೦]

ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತಂತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತಂತ್ರ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣ (ವಿಷ್ಣು) ದೇವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಪ್ರಮುಖ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಗಮಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತಂತ್ರವು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ (ವಿಷ್ಣು-ನಾರಾಯಣನ ಶಕ್ತಿ) ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. [೧೧] ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ, ಇಂದ್ರನು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಎರಡು ಸಹಸ್ರಮಾನಗಳ ಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯು ಕಮಲದ ಮೇಲೆ ಇಂದ್ರನ ಮುಂದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿದೇವಿಯನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ತಾಯಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತಂತ್ರ ಪಠ್ಯವು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಲಕ್ಷ್ಮಿ-ನಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುಧಗಳ ವಿಗ್ರಹಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪೂಜೆ, ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಆರಾಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ.[೧೨]

ಸಹ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. www.wisdomlib.org (2016-05-03). "Jaganmata, Jaganmātā, Jagat-mata: 3 definitions". www.wisdomlib.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-09-23.
  2. Moor, Edward (1998). The Hindu Panthwon (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Laurier Books, Limited. p. 84. ISBN 978-81-7020-963-8.
  3. The Brahmavâdin (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). M.C. Alasingaperumal. 1913. p. 455.
  4. https://en.wikipedia.org/wiki/Atharvaveda
  5. The Quarterly Oriental Magazine, Review, and Register (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Thacker and Company. 1825. p. 302.
  6. https://en.wikipedia.org/wiki/Vishnu_Purana
  7. www.wisdomlib.org (2020-11-05). "Verse 2.4.168 [Brihad-bhagavatamrita]". www.wisdomlib.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-09-23.
  8. Singh, Chitralekha; Nath, Prem (2001). Lakshmi (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Crest Publishing House. p. 40. ISBN 978-81-242-0173-2.
  9. https://en.wikipedia.org/wiki/Bhagavata_Purana
  10. Tapasyananda, Swami. Srimad Bhagavata – Volume 1 (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Sri Ramakrishna Math(vedantaebooks.org). V.
  11. https://en.wikipedia.org/wiki/Lakshmi_Tantra
  12. Lakshmi Tantra A Pancharatra Text Sanjukta Gupta. p. 6.