ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸ್ವದೇಶಿ ಜಾಗರಣ ಮಂಚ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಸ್ವದೇಶಿ ಜಾಗರಣ ಮಂಚ್
ಸ್ಥಾಪನೆ22 ನವೆಂಬರ್ 1991
ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವರುದತ್ತೋಪಂತ ಠೇಂಗಡಿ
ಶೈಲಿರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ
ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿನವದೆಹಲಿ

ಸ್ವದೇಶಿ ಜಾಗರಣ ಮಂಚ್ 1991 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘದ ಸಹವರ್ತಿ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದ್ದು ಸಂಘಪರಿವಾರದ ಘಟಕವೂ ಆಗಿದೆ. ದತ್ತೋಪಂತ ಠೇಂಗಡಿಯವರು ತಮ್ಮ ಸಹವರ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.[]


ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸ್ವದೇಶಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು 100 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದು. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕ್, ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್, ಶ್ರೀ ಅರಬಿಂದೋ ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿಯಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದ ದಶಕಗಳ ನಂತರವೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ವದೇಶಿಯನ್ನು ಜೀವನ ವಿಧಾನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಯಿತು. ಈಗ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು, ಭಾರತೀಯ ಮಜ್ದೂರ್ ಸಂಘ (ಬಿಎಂಎಸ್)[], ಭಾರತೀಯ ಕಿಸಾನ್ ಸಂಘ (ಬಿಕೆಎಸ್)[], ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾ ಪರಿಷತ್ (ಎಬಿವಿಪಿ)[] ಮುಂತಾದ ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು 1980 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸ್ವದೇಶಿಗಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ಈ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ವದೇಶಿಯನ್ನು ಜೀವನ ವಿಧಾನವನ್ನಾಗಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ನೆರವಾಯಿತು. ಈ ಆಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸ್ವರೂಪ ನೀಡಲು, ಸ್ವದೇಶಿ ಜಾಗರಣ ಮಂಚ್ (ಎಸ್‌ಜೆಎಂ) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಅದರಂತೆ, ಎಸ್‌ಜೆಎಂ 1991 ರ ನವೆಂಬರ್ 22 ರಂದು ನಾಗ್ಪುರದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಬಿಎಂಎಸ್, ಎಬಿವಿಪಿ, ಬಿಕೆಎಸ್, ಅಖಿಲ್ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಾಹಕ ಪಂಚಾಯತ್ (ಎಬಿಜಿಪಿ)[] ಮತ್ತು ಸಹಕಾರ ಭಾರತಿ[] ಸೇರಿದಂತೆ ಐದು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು, ಬಿಎಂಎಸ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಶ್ರೀ ದತ್ತೋಪಂತ್ ಠೇಂಗಡಿಯವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಯಿತು. ಮತ್ತು ಡಾ.ಎಂ.ಜಿ. ಬೊಕರೆ ​​(ಮಾಜಿ ಉಪಕುಲಪತಿ, ನಾಗ್ಪುರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ) ಅವರಿಗೆ ಸಂಚಾಲಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಗುರಿ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಭಾರತದ ಭದ್ರತೆ, ಏಕತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು.
  • ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು
  • ಭಾರತೀಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು
  • ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆ
  • ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಮಾಜಗಳ ಸಮತೋಲಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ

ಹೋರಾಟಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜನವರಿ 12, 1992 ರಂದು, ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜನ್ಮದಿನದಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊದಲ ಬೃಹತ್ ಅಭಿಯಾನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಎಸ್‌ಜೆಎಂ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ವರ್ಗದ ಜನರು ಒಗ್ಗೂಡಿದರು. ತರುವಾಯ ಸ್ವದೇಶಿ, ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕುರಿತು ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚಿಸಿ ವಿತರಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ವನವಾಸಿ ಕಲ್ಯಾಣ್ ಆಶ್ರಮ[], ವಿದ್ಯಾ ಭಾರತಿ[], ರಾಷ್ಟ್ರ ಸೇವಿಕಾ ಸಮಿತಿ[], ಭಾರತೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಮಂಡಲ[೧೦] ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಸ್ವದೇಶಿ ಜತೆಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡವು. ಇಂದು ಎಸ್‌ಜೆಎಂ 15 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಜಿಲ್ಲಾ ಹಂತದವರೆಗಿನ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಉಪ ಘಟಕಗಳ ಜಾಲ ಎಸ್‌ಜೆಎಂನಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಘಟಕಗಳು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ. ಎಸ್‌ಜೆಎಂ ದೇಶದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ತರಗಳನ್ನು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ತಲುಪುತ್ತಿದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಜೆಎಂ ಸ್ವದೇಶಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ನಂಬುವ ಎಲ್ಲ ಜನರು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದೆ, ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಜದ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಳಮಟ್ಟದವರು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನೀತಿ ಯೋಜಕರು ಮತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತಯಾರಕರ ನಡುವಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೧೧]

ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸ್ವದೇಶಿ ಪ್ರಚಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ವೃತ್ತಿಪರರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ರಚನೆ, ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಸಿಕ ಪತ್ರಿಕೆ, ಬೌದ್ಧಿಕ ಬೆಂಬಲ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ವದೇಶಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಪಕರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಎಸ್‌ಜೆಎಂನ ಕೆಲವು ಆಯಾಮಗಳು. ಇವೆಲ್ಲ ಗಮನಾರ್ಹ ಯಶಸ್ಸಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ.

ಹೊರಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ಸಂಘಟನೆಯ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್ Archived 2022-12-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2020-07-19. Retrieved 2020-07-19.
  2. https://www.bms.org.in/
  3. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2011-10-11. Retrieved 2020-07-19.
  4. https://www.abvp.org/
  5. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2020-07-19. Retrieved 2020-07-19.
  6. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2019-09-02. Retrieved 2020-07-19.
  7. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2021-05-02. Retrieved 2020-07-19.
  8. http://vidyabharti.net/
  9. http://rashtrasevikasamiti.org/
  10. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2015-04-07. Retrieved 2020-07-19.
  11. https://vijaykarnataka.com/topics/%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B6%E0%B2%BF-%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B2%B0%E0%B2%A3-%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%9A%E0%B3%8D%E2%80%8C/2