ಸಿರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧ

ಪೀಠಿಕೆ

ಸಿರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧವು (ಅರೆಬಿಕ್: الحرب الأهلية السورية, ಅಲ್-ಹರ್ಬ್ ಅಲ್- ಅಹ್ಲೀಯ -ಸುರಿಯ್ಯಹ್) ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಂಘರ್ಷವು. ಅದು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಶರ್ ಅಲ್-ಅಸ್ಸಾದ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ವಿವಿಧ ಪಡೆಗಳ ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ; ಈ ಎರಡು ಬಣಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಘರ್ಷವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಅಶಾಂತಿ, 2011 ರ ಅರಬ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ (ಶಾಂತಿಯುತ ಕ್ರಾಂತಿ) ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಅಲೆಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಿರಿಯಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಸ್ಸಾದ್ ಸರ್ಕಾರದ ಬಗೆಗೆ ಜನರ ಅತೃಪ್ತಿಯಿಂದ ಆದ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಅವರನ್ನು ಆ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕರೆನೀಡುವ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಿಂದ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಸಶಸ್ತ್ರ ಬಂಡಾಯಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಿತು.

ಈ ಯುದ್ಧವು ಅನೇಕ ಬಣಗಳ ಮೂಲಕ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ: ಹಿಂದೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಸಿರಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷಗಳು, ಅದರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸುನ್ನಿ ಅರಬ್ ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪುಗಳು (ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಿರಿಯನ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ), ಕುರ್ದಿಶ್ ಸಿರಿಯನ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಫೋರ್ಸಸ್ (KSDF), ಸಲಾಫಿ ಜಿಹಾದಿಸ್ಟ್ ಗುಂಪುಗಳು (ಅಲ್- ನುಸ್ರಾ ಫ್ರಂಟ್ ಅದರೊಡನೆ ಸೇರಿದೆ.). ಸಲಾಫಿ ಅವರು ಸುನ್ನಿ ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪುಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಗುಂಪು ಇರಾಕ್‍ನ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಲೆವಂಟ್ (ಐಎಸ್ಐಎಲ್).

ಸಿರಿಯಾದ ಸನ್ನಿವೇಶ

ಸಿರಿಯಾ ನೈಋತ್ಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಅರಬ್ ದೇಶ. ಇದರ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಲೆಬನನ್ ಮತ್ತು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ; ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೇಲ್; ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಜೋರ್ಡನ್; ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಇರಾಕ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಟರ್ಕಿ ದೇಶಗಳು ಇವೆ. ಇದು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೬ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ದೇಶದಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವಾದರೂ, ೧೯೬೩ರಿಂದ ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಇದ್ದು ಬಾತ್ ಪಾರ್ಟಿ ದೇಶವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ರಾಜಧಾನಿ ಡಮಾಸ್ಕಸ್.

ಸಿರಿಯಾದ ಅಂತರ್ ಯುದ್ಧದ ಪರಿಣಾಮಗಳು

ನಾಲ್ಕನೇ ಅರ್ಧ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ 250,000 ಸಿರಿಯನ್ನರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ,
ಸಂಘರ್ಷದ ಆರಂಭದಿಂದ 4.5 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಿರಿಯಾದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು. ನೆರೆಹೊರೆಯ ಲೆಬನಾನ್, ಜೋರ್ಡಾನ್ ಮತ್ತು ಟರ್ಕಿಯು ಇತ್ತೀಚಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಪಲಾಯನಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಹೆಣಗುತ್ತಿವೆ. ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ಸುಮಾರು 10% ಯುರೋಪ್‍ನಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಬಯಸಿದ್ದಾರೆ,
ಇನ್ನೂ 6.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸಿರಿಯಾದೊಳಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಗಿದೆ, 2015 ರಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 1.2 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
2016 ರಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮಾನವೀಯ ನೆರವು ಅಗತ್ಯವಿರುವ 6 ದಶಲಕ್ಷ ಮಕ್ಕಳು ಸೇರಿದಂತೆ, 13.5 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು $ 3.2 ಬಿಲಿಯನ್ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಯುಎನ್ ಹೇಳಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುಮಾರು 70% ಜನರಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕುಡಿಯುವ ನೀರು,
ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 4.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ತಲುಪಲಸಾಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ 15,000 ಆಕ್ರಮಿತ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 400,000 ಜನರಿಗೆ ಜೀವ ಉಳಿಸುವ ನೆರವು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ.(ತಲುಪಿಸಲು ಆಗದು)
ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಾಜ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಭರವಸೆ ಹೂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್‍ನ ದೊಡ್ಡ ಖಾಲಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಜೂನ್ 2014 ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಲಿಫೇಟ್" ರಾಜ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.^[೧]

ಬಂಡಾಯದ ಇತಿಹಾಸ

ಸಿರಿಯಾದ ಇಂದಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ೧.ದುರಾಡಳಿತ, ೨.ಮತೀಯ ಬಣಗಳ ಕದನ ಮತ್ತು ೩.ಜಿಹಾದ್ ಪ್ರೇರಿತ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ, ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಬಂಡಾಯದ ಸದ್ದು 70ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಕೇಳುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ. ಅಂದಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಹಫೀಸ್ ಅಲ್ ಅಸಾದ್, ಸೇನೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಜನರನ್ನು ತಮ್ಮ ಮುಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡವರು. ಉಗ್ರರ ಮೂಲಕ ನೆರೆರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಕೆಣಕುವುದರಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಣಾತರಾಗಿದ್ದವರು. 2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತೀರಿಕೊಂಡ ಬಳಿಕ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಅವರ ಮಗ ಬಷರ್ ಅಲ್ ಅಸಾದ್, ತಂದೆಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬಂದು ಕುಳಿತರು.

2003ರಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಅಮೆರಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬುಷ್ ಇರಾಕ್ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಸಾರಿದ್ದೇ, ಅಮೆರಿಕ ತನ್ನ ಮೇಲೂ ಎರಗಬಹುದು ಎಂಬ ಭಯ ಅಸಾದ್ ಅವರಲ್ಲಿ ಮೊಳೆಯಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ತನ್ನ ಯುವಕರಿಗೆ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿ, ಅಮೆರಿಕ ಸೇನೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಅಣಿಗೊಳಿಸುವುದು ಸಿರಿಯಾದ ಮುಖ್ಯ ಧ್ಯೇಯವಾಯಿತು. ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾ, ಲೆಬನಾನ್ ಮೂಲದ ಹೆಜ್ಬೊಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಗಾಜಾದ ಹಮಾಸ್ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಉಗ್ರ ಸಂಘಟನೆ ಜೊತೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿ ಅಮೆರಿಕವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ‘ಆಕ್ಸಿಸ್ ಆಫ್ ರೆಸಿಸ್ಟೆನ್ಸ್’ (Axis of Resistance) ಕೂಟ ರಚಿಸಿಕೊಂಡವು. ಇದು ಇರಾನ್, ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ಲೆಬನಾನಿನ ಉಗ್ರಗಾಮಿ ಗುಂಪಿನ ಹೆಜ್ಬೊಲ್ಲಾಹ್ ನಡುವಿನ ಒಂದು ವಿರೋಧಿ-ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಿ ಇಸ್ರೇಲಿ ಮೈತ್ರಿ. ಅರಬ್ ಜಗತ್ತಿನ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ನಾವು ಎಂದು ಈ ಕೂಟ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತು.^[೨]

ಅರಬ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್

‘ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಮಾರಕ ಎನಿಸದ ಹೊರತು ನಮ್ಮ ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಸೈನಿಕರ ರಕ್ತವನ್ನು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಯಿಸುವುದು ವ್ಯರ್ಥ’ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಅಮೆರಿಕನ್ನರಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಯಾದಾಗ, ಇರಾಕ್‌ನಿಂದ ಸೇನೆ ವಾಪಸ್ಸು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆತುರವನ್ನು ಬುಷ್ ಮಾಡಿದರು. ಇದರ ನಡುವೆಯೇ ಅರಬ್ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದುರಾಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸರ್ವಾಧಿಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಹೊಸದೊಂದು ಕ್ರಾಂತಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ‘ಅರಬ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್’ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಟುನೀಸಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡ ಕಿಡಿ, ಲಿಬಿಯಾ, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಯೆಮನ್, ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ಇರಾಕಿಗೂ ಹಬ್ಬಿತು. ಟುನೀಸಿಯಾ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಾಗರಿಕರು ಬಂಡೆದ್ದಾಗ, ಅಲ್ಲಿನ ಆಡಳಿತಗಾರರು ದುರ್ಬಲರು ಈ ಹೋರಾಟಗಳಿಂದ ತನಗೇನೂ ತೊಂದರೆಯಾಗದು ಎಂದು ಅಸಾದ್ ನಂಬಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಕೆಲದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಸಿರಿಯಾ ಬಂಡುಕೋರರ ಗುಂಪು ಅಸಾದ್ ಪದಚ್ಯುತಿಗೆ ಆಗ್ರಹಿಸಿತು.

ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ದಂಗೆ (ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್) ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು, ದಂಗೆಗಳು, ಬಂಡಾಯಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧಗಳ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ತರಂಗವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಟುನೀಸಿಯ ಕ್ರಾಂತಿಯೊಂದಿಗೆ 2010 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 17 ರಂದು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಟ್ಯುನಿಷಿಯ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪರಿಣಾಮವು ಐದು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಬಲವಾಗಿ ಹರಡಿತು: ಲಿಬಿಯಾ, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಯೆಮೆನ್, ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್, ಅಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತವು ಉರುಳಿಸಿತು ಅಥವಾ ಪ್ರಮುಖ ದಂಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿಂಸಾಚಾರಗಳು ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧಗಳು ಅಥವಾ ದಂಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡವು.
ಮೊರೊಕೊ, ಬಹ್ರೇನ್, ಆಲ್ಜೀರಿಯಾ, ಇರಾನ್, ಲೆಬನಾನ್, ಜೋರ್ಡಾನ್, ಕುವೈಟ್, ಓಮನ್ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾದ ರಸ್ತೆ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ನಡೆಯಿತು. ಜಿಬೌಟಿ, ಮಾರಿಟಾನಿಯ, ಪ್ಯಾಲೇಸ್ಟಿನಿಯನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ, ಸೊಮಾಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಮೊರೊಕನ್-ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಹಾರಾಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ. ಅರಬ್ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿನ ಪ್ರದರ್ಶನಕಾರರ ಪ್ರಮುಖ ಘೋಷಣೆ "ಆಷ್-ಷಾಬ್ ಯೂರಿದ್ ಇಸ್ಕ್ಯಾಟ್ ಆನ್-ನಿಮ್ಮ್" -ಅಂದರೆ, ""ಜನರು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಉರುಳಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ". ^[೩]

ಬಂಡಾಯದ ತೀವ್ರತೆ

ಸಿರಿಯನ್ ಸಂಘರ್ಷವು ತನ್ನ ಏಳನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ, 465,000 ಸಿರಿಯನ್ನರು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು, ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 12 ದಶಲಕ್ಷ ಸಿರಿಯನ್ನರು - ದೇಶದ ಪೂರ್ವ ಯುದ್ಧದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
2011 ರಲ್ಲಿ, ಅರಬ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ದಂಗೆಗಳು ಟುನೀಸಿಯದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಝೈನ್ ಎಲ್ ಅಬಿಡಿನ್ ಬೆನ್ ಅಲಿ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಹೊಸ್ನಿ ಮುಬಾರಕ್ರನ್ನು ಕೆಳಗಿಳಿಸಿತು.
ಆದೇ ಮಾರ್ಚ್‍ನಲ್ಲಿ, ಅರಬ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ 15 ಹುಡುಗರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಹಿಂಸಿಸಲಾಯಿತು ನಂತರ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯುತ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಿವೆ. 13 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಹಮ್ಜಾ ಅಲ್-ಖಾಟೆಬ್ ಎಂಬ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬನು ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆಗೊಂಡ ನಂತರ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು.
ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಶರ್ ಅಲ್-ಅಸ್ಸಾದ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸಿರಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ ನೂರಾರು ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನವರನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿತು. ಜುಲೈ 2011 ರಲ್ಲಿ, ಸೈನ್ಯದ ದಂಗೆಕೋರರು ಸಿರಿಯನ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು, ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಉರುಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪೊಂದು, ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾವು ಅಂತರ್ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ನೆಗೆಯಲಾರಂಭಿಸಿತು.

ದಂಗೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸಿರಿಯಾದ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರ ಮೇಲೆ ಸರ್ಕಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕಠಿಣ ಶಿಸ್ತುಕ್ರಮದಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕೋಪವು ಹೆಚ್ಚಿ ಹತ್ತಿ ಉರಿಯಿತು. ಟುನೀಶಿಯ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ದಂಗೆಗಳು ಸಿರಿಯಾದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಪರ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿತು. ಅನೇಕ ಇಸ್ಲಾಮಿ ಚಳುವಳಿಗಳು ಕೂಡ ಅಸ್ಸಾದ್‍ನ ಆಡಳಿತನೀತಿಯನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿವೆ.

1982 ರಲ್ಲಿ, ಬಶರ್‍ನ ತಂದೆ ಹಫೀಜ್ ಅಲ್-ಅಸ್ಸಾದ್, ಹಮಾದಲ್ಲಿನ ಮುಸ್ಲಿಂ ಬ್ರದರ್ಹುಡ್‍ನಮೇಲೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಶಿಸ್ತುಕ್ರಮವನ್ನು ಆದೇಶಿಸಿದನು, ಇದು 10,000-40,000 ಜನರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ನಗರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿತು.

2016 ರಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಯುಎನ್ಹೆಚ್ಸಿಆರ್ (UNHCR) ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, 170,000 ನೊಂದಾಯಿತ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ವಚನಕೊಟ್ಟಿದೆ.[http://www.unhcr.org/pages/49e486a76.html

ಶಿಯಾ ಸುನ್ನಿ ಬಣ

2011 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಪಂಥೀಯ-ಅಲ್ಲದ, ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಂಘರ್ಷವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ತೀವ್ರಮತ-ವಿಭಾಗೀಯ ವಿಭಾಗಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಅಸ್ಸಾದ್ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ, ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿರೋಧ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿರಿಯನ್ನರು ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು, ಆದರೆ ಸಿರಿಯಾದ ಭದ್ರತಾ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಅಲಾದ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಅಲಾವೈಟ್ ಪಂಥದ ಸದಸ್ಯರು ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ಧಾರೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ನಟರ ನಿಲುವುಗಳ ನಡುವೆ ಪಂಥೀಯ ಒಡಕು ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ಏರಿಕೆಯು 2011 ದಂಗೆಯನ್ನು ಚುರುಕುಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ತೀವ್ರತರವಾದ ಬರಗಾಲವು 2007-10ರಿಂದ ಸಿರಿಯಾವನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸಿತು, 1.5 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರನ್ನು ಗ್ರಾಮಾಂತರದಿಂದ ನಗರಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿತು, ಇದು ಬಡತನ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಶಾಂತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ವಿದೇಶಿ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ

ಸಿರಿಯಾದ ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ದೊಡ್ಡ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಕ್ಕೂಟವು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ಇರಾಕ್ ಮತ್ತು ಲೆವಂಟ್ (ISIL ಐಸಿಸ್,ಗುಂಪನ್ನು - ISIS ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು) ಗುಂಪಿನ ಆಯಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ 2014ರಿಂದ ಬಾಂಬು ಮಾಡಿತು.
ಯುಎಸ್ ಸರ್ಕಾರವು ಅಸ್ಸಾದ್ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ತನ್ನ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಅಸ್ಸಾದ್ ಸರಕಾರವು 2013 ರಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ ಬಳಿಕವೂ, ಅಮೆರಿಕದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬರಾಕ್ ಒಬಾಮಾ "ರೆಡ್ ರೇಖೆ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ನಂತರ, ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಿಂಜರಿದರು.

ನೇರ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ

2017 ಏಪ್ರಿಲ್ 7 ರಂದು, ಅಸ್ಸಾದ್ ಪಡೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಯುಎಸ್ ತನ್ನ ಮೊದಲ ನೇರ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು, ಸಿರಿಯಾದ ವಾಯುಪಡೆಯ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ 59 ಟೋಮಾಹಾಕ್ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಸಿಡಿಸಿತು, ಕಾರಣ ಅಮೆರಿಕದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಖಾನ್ ಶೇಖೌನ್ನಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ಸೈನ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದರು ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಶ್ವೇತಭವನದ ವಕ್ತಾರರು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು: "[ಟ್ರಂಪ್]" ಈ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು (ರಸಾಯನಿಕ ಧಾಳಿ) ಮುಂದುವರೆಸಿದರೆ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕ್ರಮವನ್ನು ಸೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಬಗೆಗೆ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.^[೪]

ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಉಗ್ರಕ್ರಮ

ತನ್ನ ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ಮಟ್ಟಹಾಕಲು ಅಸಾದ್ ತಂದೆಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾತಕಿಗಳನ್ನು ಹೊರಬಿಟ್ಟು ಜನರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿಸಲಾಯಿತು. ಅಸಾದ್ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಬೆಳೆದಂತೆ, ಇರಾನ್ ಬೆದರಿತು. ಇರಾನ್ - ಸಿರಿಯಾ ನಂಟಿಗೆ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವಿದೆ. ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಶತ್ರು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪರೋಕ್ಷ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಉಗ್ರರನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಆ ಉಗ್ರರಿಗೆ ಅಸ್ತ್ರಗಳು ರವಾನೆಯಾಗುವುದೇ ಸಿರಿಯಾ ಮೂಲಕ. ಇರಾನ್ ಪರ ಒಲವಿರುವ ಹೆಜ್ಬೊಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಹಮಾಸ್ ಉಗ್ರರಿಗೆ ಸಿರಿಯಾ ಬಿಲ ಇದ್ದಂತೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅಸಾದ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರಾನ್ ಸಹಕಾರ ನೀಡಿತು^[೫]

ಅಲ್ ಖೈದ ಪ್ರವೇಶ

ಇರಾನ್ ಅಸಾದ್ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಇತರೆ ಸುನ್ನಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕೆರಳಿದವು. ಸಿರಿಯಾದ ಪ್ರಜೆಗಳು ಬಹುತೇಕ ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು. ಶಿಯಾ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಉಪಪಂಗಡ ‘ಅಲಾವೈಟ್ಸ್’ಗೆ ಸೇರಿದ ಅಸಾದ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಶಿಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರ ಇರಾನ್ ಬೆಂಬಲ ಸೂಚಿಸಿದ್ದು, ತೈಲ ಸಂಪನ್ಮೂಲದಿಂದ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ, ಸುನ್ನಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾಕ್ಕೆ ಪಥ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇರಾನ್ ವಿರುದ್ಧದ ತನ್ನ ಶೀತಲ ಸಮರದಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾವನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಸಿರಿಯಾದ ಬಂಡುಕೋರರಿಗೆ ಅಸ್ತ್ರಗಳ ನೆರವು ನೀಡಿತು. ಕತಾರ್ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಡಾಲರ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಬಂಡುಕೋರರ ಪರ ವ್ಯಯಿಸಿತು. ಅರಾಜಕತೆ, ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧ ಬೆಳೆದಂತೆ ಅವಕಾಶಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ಅಲ್ ಖೈದ ತನ್ನ ಜಾಲ ವಿಸ್ತರಿಸಲು, ಯುವಕರನ್ನು ಉಗ್ರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳತ್ತ ಸೆಳೆಯತೊಡಗಿತು. ಅಸಾದ್ ವಿರೋಧಿ ಬಣದೊಂದಿಗೆ, ತನ್ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಜಬಾತ್ ಅಲ್ ನುಸ್ರವನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೆ ಹಿಂಸಾರೂಪ ನೀಡಿತು. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಉಗ್ರರು ಒಂದೊಂದೇ ನಗರವನ್ನು ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅಸಾದ್ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ತಲೆನೋವು ತಂದರು.

ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಪ್ರವೇಶ

ಹೀಗೆ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಶಿಯಾ-ಸುನ್ನಿ ಹಗೆ ಉದ್ದೀಪನಗೊಳ್ಳುವಾಗ, ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಸಿರಿಯಾ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ಧುಮುಕಿದವು. ರಾಜಕೀಯ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಸಿರಿಯಾ ಮುಖ್ಯ. ಕಾರಣವಿಷ್ಟೇ ಟರ್ಕಿ, ಕತಾರ್, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ, ಕುವೈತ್ ಇವು ಅಮೆರಿಕದ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು. ಆದರೆ ಸಿರಿಯಾ ಅಮೆರಿಕದ ಮರ್ಜಿಗೆ ಎಂದೂ ಮಣಿದಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ಇರಾನ್ ಜೊತೆಗಿನ ಸಿರಿಯಾದ ಅತಿಯಾದ ಗೆಳೆತನ ಅಮೆರಿಕವನ್ನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಕೆರಳಿಸಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಅಸಾದ್ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡುಕೋರರಿಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕ ನಿಂತಿತು. ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ರಷ್ಯಾ ಇರದಿದ್ದರೆ ಜಾಗತಿಕ ರಾಜಕೀಯ ರಂಗ ಕಳೆಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ? ರಷ್ಯಾ ಸಿರಿಯಾದ ಕೈ ಹಿಡಿಯಿತು.

ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾ ಸಖ್ಯ ಹೊಸದೇನಲ್ಲ. 60ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದೊಂದಿಗೆ ಶೀತಲ ಸಮರ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಸಿರಿಯಾದ ಸೇನೆಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ಸೋವಿಯತ್ ಸಹಕರಿಸಿತ್ತು. ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ರಷ್ಯಾದ ನಂಬಿಕಸ್ತ ಗೆಳೆಯನಾಗಿ ಸಿರಿಯಾ ಇತ್ತು. ಗೆಳೆತನದ ಜೊತೆಗೆ ರಷ್ಯಾಗೆ ಸಿರಿಯಾ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮರಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಇದೆ. ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ಸೇನಾ ನೆಲೆಯನ್ನು ಸಿರಿಯಾದ ಬಂದರು ನಗರ ಟಾರ್ಟರಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ಸೇನಾ ನೆಲೆ ಅದು. ರಷ್ಯಾ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಯುದ್ಧೋಪಕರಣಗಳಿಗೆ ಸಿರಿಯಾ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಹಕ ಎನ್ನುವುದು ಹಣದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ. ಹಾಗಾಗಿ ರಷ್ಯಾ ಅಸಾದ್ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿತು. ಹೀಗೆ ಮೊದಲಿಗೆ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಎದ್ದ ಜನಾಕ್ರೋಶ, ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧದ ರೂಪ ಪಡೆದು ಕೊನೆಗೆ ಅದನ್ನೂ ಮೀರಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಕದನವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ನಡುವಿನ ಪರೋಕ್ಷ ಯುದ್ಧವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು.

ರಾಸಾಯನಿಕ ದಾಳಿ

ಇದೀಗ ರಾಸಾಯನಿಕ ದಾಳಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಈ ಬಣಗಳ ಒಡಕು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಈ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ‘ಸಾರಿನ್’ ಎಂಬ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ. ದಾಳಿಗೆ ಅಸಾದ್ ನೇರಹೊಣೆ ಎಂದು ಅಮೆರಿಕ ವಾದಿಸಿದೆ. ಬ್ರಿಟನ್, ಜರ್ಮನಿ, ಜಪಾನ್, ಇಸ್ರೇಲ್ ಟ್ರಂಪ್ ನಿಲುವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಆದರೆ ಅಸಾದ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ದಾಳಿಯ ಹಿಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧವಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಜಟಾಪಟಿ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಗಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಈಗಾಗಲೇ ಸಿರಿಯಾದ ಒಳಬೇಗುದಿ ಆರಂಭವಾಗಿ ಆರು ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಿವೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂದಾಜು 5 ಲಕ್ಷ ಮಂದಿಯನ್ನು ಹತ್ಯೆಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಗಾಯಗೊಂಡ ನಾಗರಿಕರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಖಚಿತವಾಗಿ ಹೇಳುವುದು ಕಷ್ಟ. ಸಿರಿಯಾ ತೊರೆದು ನೆರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ದಂಡು ದಂಡು ವಲಸೆ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಇತರೆಡೆ ಪ್ರವೇಶ ಸಿಗದವರು ಅತಂತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದು ಯಾವಾಗ? ಸ್ಪಷ್ಟ ಚಿತ್ರಣ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ.

ಇನ್ನು, ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲೇನೂ ಅಲ್ಲ. 2013ರಲ್ಲೂ ಅಸಾದ್ ಆಡಳಿತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಅಸ್ತ್ರ ಬಳಸಿತ್ತು. ಆಗ ಅಸಾದ್ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವತ್ತ ಅಮೆರಿಕ ಚಿಂತಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಮಾತು ಬಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಒಬಾಮಾ ಭಾಷಣದಿಂದ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆಯೂ ಮುಂದೆ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ರಷ್ಯಾ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಅಸ್ತ್ರ ನಿಷೇಧದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕರಾರಿಗೆ (Chemical weapons convention-1997) ಅಸಾದ್ ಬದ್ಧವಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿತು. ಆದರೆ ಅಸಾದ್ ಆಡಳಿತ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುವ, ಆಹಾರ ಅಭಾವ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ, ಭಯ ಉಂಟುಮಾಡುವ ತನ್ಮೂಲಕ ಆಡಳಿತ ವಿರೋಧಿ ನಿಲುವನ್ನು ಮಟ್ಟಹಾಕುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ಜನ ವಿರೋಧ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಅಸಾದ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ತಮ್ಮ ನಿಲುವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ‘ಅಸಾದ್ ಆಡಳಿತದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಸಿರಿಯಾ ಜನ ನಿರ್ಧರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಟಿಲ್ಲರ್ಸನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾದ ನೆರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅಮೆರಿಕ ಮುಂದಡಿ ಇಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಿರಿಯಾ ದಂಗೆಗೆ ಪರಿಹಾರ

ಸಿರಿಯಾವನ್ನು ಮೂರು ತುಂಡು ಮಾಡಿ, ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಕೆಲಕಾಲ ಮೇಲುಸ್ತುವಾರಿ ನಡೆಸಬೇಕು, ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಸಾದ್ ಮುಂದುವರೆಯಲಿ ಎಂದು ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ಬಯಸುವುದಾದರೆ ಅಡ್ಡಿಯಿಲ್ಲ, ಮೂರನೆಯ ಭಾಗವನ್ನು ಕರ್ಡ್ಸ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಬೇಕು ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಜಾಗತಿಕ ಚಾವಡಿಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆದಿರುವ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು, ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ವಲಸಿಗರಿಂದ ಎದ್ದಿರುವ ತಳಮಳ ತಪ್ಪಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ. ^[೬]

ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಸಮಸ್ಯೆ

ಸಿರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧದ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ಅಥವಾ ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ಸಿರಿಯನ್ ಅರಬ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ನ ಖಾಯಂ ನಿವಾಸಿಗಳು,ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರು. 2011 ರಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ತಮ್ಮ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಕೋರಿದ್ದಾರೆ.

2016 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು (ಯುಎನ್) 13.5 ದಶಲಕ್ಷ/ಮಿಲಿಯನ್ (1,35,೦೦,೦೦೦) ಸಿರಿಯನ್ನರಿಗೆ ಮಾನವೀಯ ನೆರವು ಬೇಕಾಗಿರುವುದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ 6 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು, ಮತ್ತು 4.8 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಸಿರಿಯಾದ ಹೊರಗೆ ನಿರಾಶ್ರಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜನವರಿ 2017 ರಲ್ಲಿ, ಯುಎನ್ಹೆಚ್ಸಿಆರ್ 4,863,684 ನೋಂದಾಯಿತ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಎಣಿಸಿತು. 2.7 ಮಿಲಿಯನ್ ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಹೊಂದಿದ ನೋಂದಾಯಿತ ನಿರಾಶ್ರಿತರಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆತಿಥೇಯ ದೇಶ ಟರ್ಕಿ ಆಗಿದೆ. ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು (IDP ಗಳು) ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಆಯೋಗದ (ಯುಎನ್ಹೆಚ್ಸಿಆರ್) ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಯೋಜನೆ ಇದೆ. ^[೭]

೨೦೧೫ ರ ಸ್ಥಿತಿ

2015
ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಉನ್‍ಗೆ ದಾಟಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್ನಾದ್ಯಂತ 313,000 ಆಶ್ರಯ ಕೋರಿದ ಅರ್ಜಿಗಳಿವೆ. 89,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ದಾಖಲಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡನ್ 62,000 ಕ್ಕಿಂತ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ. ಜುಲೈನಲ್ಲಿ 100,000 ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿರಾಶ್ರಿತರರು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್‍ಗೆ ದಾಟಿದ್ದಾರೆ.
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಿಂದ ದೈನಂದಿನ 8,000 ನಿರಾಶ್ರಿತರು ದಾಟುತ್ತಾರೆ. ಸಿರಿಯನ್ನರು ಯುರೋಪ್ಗೆ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಸಮುದಾಯ ರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಯುಎನ್ಹೆಚ್ಸಿಆರ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು 4,000,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಟರ್ಕಿ, ಲೆಬನಾನ್, ಜೋರ್ಡಾನ್ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್. ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಇತರ ಮುಸ್ಲಿಂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ತೀವ್ರ ಮಾಧ್ಯಮ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ದೇಶಗಳು ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮೀಡಿಯಾಗಳು ತಕರಾರು ಮಾಡಿದೆ, ಆದರೆ ಇತರ ದೇಶಗಳು ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ವೀಸಾ ವಿಸ್ತರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಿರಿಯನ್ನರು ಮನೆಗೆ ಮರಳಲು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕುಟುಂಬ ಪುನರೇಕೀಕರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಸೌದಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯ 100,000 ಮತ್ತು 2.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಸಿರಿಯನ್ನರ ನಡುವೆ ವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೂ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆ. ^[೮]

2017 ರ ಸ್ಥಿತಿ

2017 ರ ಜನವರಿ 21 ರಂದು ಸಿರಿಯನ್ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವ ವಾಲಿದ್ ಮೌಲ್ಲೆಮ್ ಅವರು ಟರ್ಕಿಯಲ್ಲಿ, ಲೆಬನಾನ್, ಜೋರ್ಡಾನ್ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್ ದೇಶಗಳ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಿದರು. ವಾಲಿಡ್ ಮೌಲ್ಲೆಮ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಲು ನೆರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಪರವಾಗಿ ಆಮಂತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು "ದೇಶವು ಅವರನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಿದ್ಧ ಎಂದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಘನತೆಯ ಜೀವನವನ್ನು ನೀಡಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ," ಎಂದು ಸಚಿವರು ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟರು. ಸಿರಿಯನ್ ಅರಬ್ ನ್ಯೂಸ್ ಏಜೆನ್ಸಿ,ಪ್ರಕಾರ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮಂತ್ರಿ ಮುವಾಲ್ಮ್ ಡಮಾಸ್ಕಸ್ನ ಯುಎನ್ಹೆಚ್ಸಿಆರ್ ಫಿಲಿಪ್ಪೊ ಗ್ರ್ಯಾಂಡಿಯ ಹೈ ಕಮೀಷನರ್ನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.^[೯]

ಸಿರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಗಳು

ಸಿರಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರದ ಪರ-ಬೆಂಬಲ
ಸಿರಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರ
ಸಿರಿಯನ್ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆಗಳು
ಬಾಥ್ ಬ್ರಿಗೇಡ್ಸ್
ಅಲೈಡ್ ಗುಂಪುಗಳು
ಅಲ್-ಅಬ್ಬಾಸ್ ಬ್ರಿಗೇಡ್
ಅರಬ್ ನ್ಯಾಷನಲಿಸ್ಟ್ ಗಾರ್ಡ್
ಏಕೀಶ್ವರವಾದಿಗಳ ಸೈನ್ಯ
ಫ್ಯಾಟಿಯಾನ್ ಬ್ರಿಗೇಡ್
ಪಿಎಫ್ಎಲ್ಪಿ-ಜಿಸಿ
ಸೂಟೊರೊ
SSNP
ಸಿರಿಯನ್ ಪ್ರತಿರೋಧ(ರಕ್ಷಣಾ)ಸೇನೆ
ಇರಾನ್ (2013 ರಿಂದ)
ಹೆಜ್ಬೊಲ್ಲಾಹ್ (2013 ರಿಂದ)
ರಷ್ಯಾ (2015 ರಿಂದ)
ಚೀನಾ

ಸಿರಿಯನ್ ವಿರೋಧ ೨ನೇಬಣ

ಶಿಯಾ ಜಾತಿ ಬೆಂಬಲಿಗರು:
ಫ್ರೀ ಸಿರಿಯನ್ ಸೈನ್ಯ
ಸದರ್ನ್ ಫ್ರಂಟ್ (2014 ರಿಂದ)
ಜಯಶ್ ಅಲ್-ಇಸ್ಲಾಂ
ಬೆಂಬಲ ರಾಷ್ಟ್ರ:
ಟರ್ಕಿ [a] (2016 ರಿಂದ)
ಬೆಂಬಲ ರಾಷ್ಟ:
ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ
ಕತಾರ್
ಫ್ರಾನ್ಸ್
ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್
ಲಿಬಿಯಾ (2011-13)
ಅಹ್ರಾರ್ ಅಲ್-ಶಾಮ್ [ಸಿ] ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಫ್ರಂಟ್ / ಎಸ್ಐಎಫ್ (2012-15)
ಬೆಂಬಲ:
ತಹ್ರೀರ್ ಅಲ್-ಶಾಮ್ [ಸಿ]
ಅಲ್-ನುಸ್ರಾ ಫ್ರಂಟ್ (2012-2017)
ತುರ್ಕಿಸ್ತಾನ್ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪಾರ್ಟಿ

ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಾಜ್ಯ ೩ ನೇ ಬಣ
ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಾಜ್ಯ ಇರಾಕ್ ಮತ್ತು ಲೆವಂಟ್ (2013 ರಿಂದ)
ISIL ನ ಮಿಲಿಟರಿ
ಖಲೀದ್ ಇಬ್ನ್ ಅಲ್-ವಾಲಿದ್ ಆರ್ಮಿ

ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ೪ನೇ ಬಣ
ರೋಜಾವಾ (ISDF)
(2012 ರಿಂದ)
YPG
YPJ
JaT
MFS
IF
ಬೆಂಬಲ:
CJTF-OIR
(2014 ರಿಂದ)
ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ [ಬಿ]
ಫ್ರಾನ್ಸ್ [14]
ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್
ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್
ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
ಜೋರ್ಡಾನ್
ಜರ್ಮನಿ

ರೋಜಾವಾ (ISDF): CJTF-OIR:ಕಂಬೈನ್ಡ್ ಜಾಯಿಂಟ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ - ಆಪರೇಷನ್ ಇನ್ಹೆರೆಂಟ್ ರೆಸೊಲ್ವ್: ಸ್ವಾಯತ್ತ ಪ್ರದೇಶವು ಉತ್ತರ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ [3] ಮೂರು ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕ್ಯಾಂಟನ್ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಆಫ್ರಿನ್ ಕ್ಯಾಂಟನ್, ಜಾಜಿರಾ ಕ್ಯಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ಕೊಬಾನಿ ಕ್ಯಾಂಟನ್, ಅಲ್ಲದೆ ಷಾಬಾ ಪ್ರದೇಶದ ಉತ್ತರ ಸಿರಿಯಾದ ಪಕ್ಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳು.^[೧೦]

ಸಿರಿಯಾದ ನಿರಾಶ್ರಿತರು

ಹಂಗೆರಿಯ ದೊಡ್ಡ ನಗರ ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್ ಕೆಲೆಟಿ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದ ಮುಂದೆ ಸಿರಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಮುಷ್ಕರ:

ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಕೆ ಅಂಶಗಳು

ಇತ್ತೀಚಿನ ಸತ್ಯಗಳು:

700,000 ಜನರು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿದ್ದಾರೆ.
49,00,000 ಜನರು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಲುಪಲು ಕಠಿಣ ಪ್ರದೇಸದಲ್ಲಿ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
63,00,000 ಜನರು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು,
24,00,000 ಮಕ್ಕಳು,(ಕನಿಷ್ಠ ಅರ್ಧದಷ್ಟು) ನಿರಾಶ್ರಿತರು,
3,06,000 ಮಕ್ಕಳು, ನಿರಾಶ್ರಿತರಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದವರು.(ಕನಿಷ್ಠ)
20,00,000 ಮಕ್ಕಳು (ಕನಿಷ್ಠ) ನಿಯಮಿತ ನೆರವಿಲ್ಲದೆ ಇದ್ದಾರೆ.
2,00,000 ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಕ್ಕಳು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

^[೧೧]

ನೋಡಿ

ಸಿರಿಯಾ

ಉಲ್ಲೇಖ

↑ Syria: The story of the conflict;11 March 2016; From the section Middle East
↑ "Syria: Iran vows it will not allow Assad to fall". The Daily Telegraph. 12 July 2012. Retrieved 8 August 2012.
↑ Abulof, Uriel (10 March 2011). "What Is the Arab Third Estate?". Huffington Post. Retrieved 1 May 2011
↑ MIDDLE EAST17 APRIL 2017 Syria's civil war explained from the beginning The Syrian civil war is the deadliest conflict the 21st century has witnessed so far.
↑ http://www.huffingtonpost.com/uriel-abulof/what-is-the-arab-third-es_b_832628.html Abulof, Uriel (10 March 2011). "What Is the Arab Third Estate?". Huffington Post. Retrieved 1 May 2011
↑ "ಸುಧೀಂದ್ರ ಬುಧ್ಯ;ದುಷ್ಟ ದೊರೆ ದುರುಳ ಪಡೆ ದಯೆಗೆ ತಾವೆಲ್ಲಿ?;21 Apr, 2017". Archived from the original on 2017-04-21. Retrieved 2017-04-22.
↑ "UNHCR Country Profile".
↑ Migrant crisis: Why Syrians do not flee to Gulf states;2 September 2015
↑ ["Syrian FM calls on refugees to return home". Daily Mail. AFP. 30 January 2017. Retrieved 3 February 2017.]
↑ "Syrian Kurds declare new federation in bid for recognition;Thursday 17 March 2016 22:10 UTC". Archived from the original on 16 ಆಗಸ್ಟ್ 2018. Retrieved 23 ಏಪ್ರಿಲ್ 2017.
↑ ;17 APRIL 2017;Syria's civil war explained from the beginning

[1] Syria: The story of the conflict;11 March 2016; From the section Middle East

[2] "Syria: Iran vows it will not allow Assad to fall". The Daily Telegraph. 12 July 2012. Retrieved 8 August 2012.

[3] Abulof, Uriel (10 March 2011). "What Is the Arab Third Estate?". Huffington Post. Retrieved 1 May 2011

[4] MIDDLE EAST17 APRIL 2017 Syria's civil war explained from the beginning The Syrian civil war is the deadliest conflict the 21st century has witnessed so far.

[5] ttp://www.huffingtonpost.com/uriel-abulof/what-is-the-arab-third-es_b_832628.html Abulof, Uriel (10 March 2011). "What Is the Arab Third Estate?". Huffington Post. Retrieved 1 May 2011

[6] "ಸುಧೀಂದ್ರ ಬುಧ್ಯ;ದುಷ್ಟ ದೊರೆ ದುರುಳ ಪಡೆ ದಯೆಗೆ ತಾವೆಲ್ಲಿ?;21 Apr, 2017". Archived from the original on 2017-04-21. Retrieved 2017-04-22.

[7] "UNHCR Country Profile".

[8] Migrant crisis: Why Syrians do not flee to Gulf states;2 September 2015

[9] ["Syrian FM calls on refugees to return home". Daily Mail. AFP. 30 January 2017. Retrieved 3 February 2017.]

[10] "Syrian Kurds declare new federation in bid for recognition;Thursday 17 March 2016 22:10 UTC". Archived from the original on 16 ಆಗಸ್ಟ್ 2018. Retrieved 23 ಏಪ್ರಿಲ್ 2017.

[11] ;17 APRIL 2017;Syria's civil war explained from the beginning

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]