ಸಾಧನಾ ಬೋಸ್

ಸಾಧನಾ ಬೋಸ್
"ವಿಶ್ ಕನ್ಯಾ" ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬೋಸ್
ಜನನ	ಸಾಧನಾ ಸೇನ್ (೧೯೧೪-೦೪-೨೦)೨೦ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೧೪ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ, ಭಾರತ
ಮರಣ	3 October 1973(1973-10-03) (aged 59) ಕಲ್ಕತ್ತಾ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ	ಭಾರತೀಯ
ಇತರೆ ಹೆಸರು	ಸಾಧನಾ ಬೋಸ್
ವೃತ್ತಿ(ಗಳು)	ನಟಿ, ನರ್ತಕಿ
ಸಂಗಾತಿ	ಮಧು ಬೋಸ್
ಸಂಬಂಧಿಕರು	ನೈನಾ ದೇವಿ (ಸಹೋದರಿ) ಬೆನಿಟಾ ರಾಯ್ (ಸಹೋದರಿ) ಕೇಶಬ್ ಚಂದ್ರ ಸೇನ್ (ಅಜ್ಜ)

ಸಾಧನಾ ಬೋಸ್ (೨೦ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೧೪ - ೩ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೩) (ಸಾಧೋನಾ ಬೋಸ್) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ನಟಿ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿ. ಅವರು ಮೀನಾಕ್ಷಿಯಂತಹ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ನಟಿಸಿದರು.

ಉದಯ್ ಶಂಕರ್ ಅವರ ಸಮಕಾಲೀನರಾದ ಅವರು ೧೯೩೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬ್ಯಾಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳದ ಕ್ಷಾಮ ಕುರಿತು ಭೂಖ್ ಮತ್ತು ಒಮರ್ ಖಯ್ಯಾಮ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಕಾಲೀನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ತಿಮಿರ್ ಬರನ್, ಉದಯ್ ಶಂಕರ್ ತಂಡವನ್ನು ತೊರೆದ ನಂತರ, ಅವರು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಪಸ್ ಸೇನ್ ಅವರ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಿಗೆ ಬೆಳಕಿನ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಡಿದರು.

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ಸಾಧನಾ ಸೇನ್ ಅವರು ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರಾದ ಕೇಶಬ್ ಚಂದ್ರ ಸೇನ್ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗಳು ಮತ್ತು ಸರಳ್ ಸೇನ್ ಅವರ ಮಗಳು. ನಂತರ ಅವರು ಪ್ರವರ್ತಕ ಭೂವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಗ್ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಪ್ರಮಥ ನಾಥ್ ಬೋಸ್ ಹಾಗೂ ರೋಮೇಶ್ ಚುಂದರ್ ದತ್ ಅವರ ಮಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಕಮಲಾ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕಿಯಾದಂತಹ ಕಮಲಾ ದತ್ ಅವರ ಮಗ, ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮಧು ಬೋಸ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು.

ಅವರು ೧೯೩೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿತೆರೆಯ ಮನಮೋಹಕ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು, ಅಂತರ್ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ(ಒಟೆನೆ ಹಿಮದ) ಬ್ರಾಂಡ್ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅವರ ಮುಖವು ಒಟೆನೆ ಹಿಮದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಆಕೆಯ ತಂಗಿ ನೈನಾ ದೇವಿ (ಮೂಲ ಹೆಸರು ನಿಲಿನಾ ಸೇನ್) ಒಬ್ಬ ಪೌರಾಣಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾಯಕಿ. ಆಕೆಯ ಇಬ್ಬರು ತಂದೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನವರು ಪೂರ್ವ ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಮಹಾರಾಣಿಯರು: ಕೂಚ್ ಬೆಹಾರ್‌ನ ಮಹಾರಾಣಿ ಸುನೀತಿ ದೇವಿ ಸೇನ್ ಮತ್ತು ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್‌ನ ಮಹಾರಾಣಿ ಸುಚಾರು ದೇವಿ .

ಬ್ರಹ್ಮಕೇಸರಿ ಕೇಶಬ್ ಚಂದ್ರ ಸೇನ್ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗಳಾದ, ಸಾಧನಾ ಶ್ರೀಮಂತ ಬ್ರಹ್ಮೋ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಗಿನ ಬ್ರಹ್ಮೋ ಹುಡುಗಿಯರಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ತಂದೆ ಸರಳ್ ಚಂದ್ರ ಸೇನ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಪುತ್ರಿಯರಲ್ಲಿ ಇವರು ಎರಡನೆಯವರು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಬೆನಿಟಾ ರಾಯ್ ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್‌ನ (ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿದೆ) ರಾಜಮನೆತನದಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಗೃಹಿಣಿಯಾದರು. ಆದರೆ ಕಿರಿಯರಾದ ನಿಲಿನಾ ದೇವಿ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರೆಕಾರ್ಡ್ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನೈನಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟರು. ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಮಧು ಬೋಸ್ ಅವರನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಮದುವೆಯಾದ ಸಾಧನಾ, ಪತಿ ಮಧು ಬೋಸ್ ಒಡೆತನದ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ಆರ್ಟ್ ಪ್ಲೇಯರ್ಸ್ ಎಂಬ ನಾಟಕ ಕಂಪನಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಘಟಕ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ನಂತರ ಸಾಧೋನಾ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಭಾರತಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಿಕ್ಚರ್ಸ್ ಬ್ಯಾನರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದ ಅಲಿಬಾಬಾ (೧೯೩೭) ನಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಜಿನಾ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಈ ಚಿತ್ರವು ಹಿಟ್ ಆಗಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳಿಂದ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೆನಪಿಸಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮಧು ಬೋಸ್ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ಹಲವಾರು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದರು ಆದರೆ ಅವರು ಅಲಿಬಾಬಾದೊಂದಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಸಾಧನಾ ಅವರಿಗೆ ಈ ಚಿತ್ರವು ಬಂಗಾಳಿ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಂತರ ತಯಾರಾದ ಅಭಿನೋಯ್ (ಬಂಗಾಳಿ-೧೯೩೮), ದಂಪತಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯಶಸ್ಸು. ಅವರು ಬಾಂಬೆಗೆ ವಲಸೆ ಹೋದರು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಾಲಿ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅಪಾರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕುಂಕುಮ್ (೧೯೪೦) ನೊಂದಿಗೆ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಟ್ರಿಪಲ್ ಆವೃತ್ತಿ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಬಂಗಾಳಿ, ಹಿಂದಿ) ಚಿತ್ರವಾದ ರಾಜನರ್ತಕಿ (೧೯೪೧) ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಸಾಧನಾ ಅವರು ಎರಡು ಆವೃತ್ತಿಯ ಬೆಂಗಾಲಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಮೀನಾಕ್ಷಿ (೧೯೪೨) ಗಾಗಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ಮರಳಿದರು, ಜೊತೆಗೆ ಸುಂದರ ಜ್ಯೋತಿ ಪ್ರಕಾಶ್ ನಾಯಕನಾಗಿ ನಟಿಸಿದರು. ಶಂಕರ್ ಪಾರ್ವತಿ, ವಿಷ್ಕನ್ಯಾ, ಪೈಗಂ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ ಈ ಚಿತ್ರ ಮುಗಿದ ಕೂಡಲೇ ಮತ್ತೆ ಬಾಂಬೆಗೆ ಹೋದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಗಂಡನ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವರು ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರು ಆದರೆ ಅವರು ಮಧು ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ನಂತರ ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ಮರಳಿದರು ಮತ್ತು ಶೇಷರ್ ಕಬಿತಾ ಮತ್ತು ಮಾ ಓ ಚೆಲೆ ಅವರ ಪತಿಯ ನಿರ್ದೇಶನದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ನಟಿಸಿದರು, ಇದರಿಂದ ಕೆಲವು ಸೀಮಿತ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆದರು. ಸಾಧನಾ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನರ್ತಕಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಚಲನಚಿತ್ರ ಯಶಸ್ಸುಗಳು ನೃತ್ಯ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿದ್ದವು. ಅವರು ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯ ನಟಿ ಮತ್ತು ಗಾಯಕಿ ಕೂಡ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಅಲಿಬಾಬಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಹಾಡಿದರು. ಚಲನಚಿತ್ರದ ಆಫರ್‌ಗಳು ತೀರಾ ವಿರಳವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನೃತ್ಯ ತಂಡವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವಿದರ್ ನೌ, ಹಂಗರ್ ಮತ್ತು ಇತರ ನಾಟಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಮತ್ತೆ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡರು. ಅವರ ಸಾವಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮುಂಚೆಯೇ ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸ್ಟಾರ್ ಥಿಯೇಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತುದಾರರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರ ಒಂದು ಕಾಲದ ಸ್ನೇಹಿತ ತಿಮಿರ್ ಬರನ್ ಅವರು ಜನಪದ ಬದು ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ಕಿರಿಯ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅವರ ಹೆಸರು ನಾಟಕದ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೭೩ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಅಂತರಜಾಲ ಸಿನೆಮಾ ದತ್ತಸಂಚಯದಲ್ಲಿ ಬೋಸ್
• Sadhana Bose profile, (Bengali) Archived 3 August 2020 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.