ಸದಸ್ಯ:Taraananth212/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ
Ayodhya district
Faizabad district | |
|---|---|
     Clockwise from top-left: Diwali at Ram ki Paidi, Bahu Begum ka Maqbara, Amsin Bazar, Saryu river near Ayodhya, Gulab Bari | |
 Location of Ayodhya district in Uttar Pradesh | |
| Country |  India |
| State | Uttar Pradesh |
| Division | Ayodhya |
| Headquarters | Ayodhya |
| Tehsils | 5 |
| Government | |
| • Lok Sabha constituencies |
|
| • Vidhan Sabha constituencies | |
| Area | |
| • Total | ೨,೫೨೨ km೨ (೯೭೪ sq mi) |
| Population | |
| • Total | ೨೪,೭೦,೯೯೬ |
| • Density | ೯೮೦/km೨ (೨,೫೦೦/sq mi) |
| • Urban | ೬,೮೯,೩೫೪ |
| Demographics | |
| • Literacy | 69.57% |
| • Sex ratio | 961 |
| Time zone | UTC+05:30 (IST) |
| Vehicle registration | UP-42 |
| Major highways | NH 27, NH 330, NH 330A, SH 30 |
| Website | ayodhya |
ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆ (ಹಿಂದೆ ಫೈಜಾಬಾದ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು) ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯವಾದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ 75 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಅಯೋಧ್ಯೆ ನಗರವು ಇದರ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. [1]ಜಿಲ್ಲೆಯು 2,522 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (974 ಚದರ ಮೈಲಿ) ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ 2,470,996 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. [1]ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ 6 ಜಿಲ್ಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಗೊಂಡಾ ಮತ್ತು ಬಸ್ತಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು, ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಅಮೇಥಿ ಮತ್ತು ಸುಲ್ತಾನ್ಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಗರ ಮತ್ತು ಬಾರಾಬಂಕಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಗಡಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿವೆ.
2018 ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಹೆಸರನ್ನು ಫೈಜಾಬಾದ್ ನಿಂದ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು. [4]
ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]| Year | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1901 | ೭,೩೯,೪೦೨ | — |
| 1911 | ೬,೯೩,೦೧೮ | −0.65% |
| 1921 | ೬,೯೪,೭೬೪ | +0.03% |
| 1931 | ೭,೧೪,೯೩೮ | +0.29% |
| 1941 | ೭,೮೨,೬೩೯ | +0.91% |
| 1951 | ೮,೭೩,೬೮೬ | +1.11% |
| 1961 | ೯,೬೦,೮೧೮ | +0.96% |
| 1971 | ೧೧,೦೭,೫೧೫ | +1.43% |
| 1981 | ೧೩,೬೧,೮೬೨ | +2.09% |
| 1991 | ೧೬,೮೪,೭೪೭ | +2.15% |
| 2001 | ೨೦,೮೮,೯೨೮ | +2.17% |
| 2011 | ೨೪,೭೦,೯೯೬ | +1.69% |
| source:[೩] | ||
2011 ರ ಭಾರತೀಯ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2,470,996, ಅದರಲ್ಲಿ ಪುರುಷರು 1,259,628 ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು 1,211,368. 0-6 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 360,082 ಆಗಿತ್ತು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ (ಒಟ್ಟು 640 ರಲ್ಲಿ) 178 ನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ನೀಡಿತು. [೭] ಜಿಲ್ಲೆಯು ಪ್ರತಿ ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (2,730/ಚದರ ಮೈಲಿ) ಗೆ 1,054 ನಿವಾಸಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. 2001-2011 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇದರ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರವು 18.16% ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಲಿಂಗಾನುಪಾತವು ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 961 ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಟ್ಟು ಸಾಕ್ಷರರ ಸಂಖ್ಯೆ 1,450,901, ಇದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 58.7% ರಷ್ಟಿದೆ. 7+ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣವು 70.63% ಆಗಿತ್ತು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 13.77% ರಷ್ಟು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 22.46% ರಷ್ಟಿದೆ. [7]
2011 ರ ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ, ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 83.00% ರಷ್ಟು ಜನರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿ, 13.50% ಅವಧಿ ಮತ್ತು 3.14% ಉರ್ದು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. [8]
ರಾಜಕೀಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಐದು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ. ಫೈಜಾಬಾದ್ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹಾಲಿ ಸಂಸದ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಅವಧೇಶ್ ಪ್ರಸಾದ್. ಐದು ವಿಧಾನಸಭಾ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಎರಡು ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ವಶದಲ್ಲಿವೆ. ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ವೇದ್ ಪ್ರಕಾಶ್ ಗುಪ್ತಾ (ಬಿಜೆಪಿ), ರಾಮ್ ಚಂದ್ರ ಯಾದವ್ (ಬಿಜೆಪಿ), ಅವದೇಶ್ ಪ್ರಸಾದ್ (ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷ), ಅವದೇಶ್ ಪ್ರಸಾದ್ (ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷ), ಅಮಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಚೌಹಾಣ್ (ಬಿಜೆಪಿ), ಅಭಯ್ ಸಿಂಗ್ (ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷ) ಗೋಶೈನ್ಗಂಜ್ನ ಶಾಸಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. [10]
ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 19 ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳಿವೆ. [11]
ಕೊಟ್ವಾಲಿ, ಅಯೋಧ್ಯೆ ಇನಾಯತ್ ನಗರ್ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಕಂಟೋನ್ಮೆಂಟ್. ಕುಮಾರ್ಗಂಜ್ ಕೊಟ್ವಾಲಿ ನಗರ ಖಂಡಾಲಾ ಗೋಸೈನ್ ಗಂಜ್ ತರುಣ್ ಪತ್ರಾಂಗ ಪುರ ಕಲಂದರ್ ಕೊಟ್ವಾಲಿ, ಬಿಕಾಪುರ್ ಮಾವಾಯಿ ಮಹಾರಾಜ್ಗಂಜ್ ಮಹಿಳಾ ಠಾಣೆ ರುದೌಲಿ ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿ ರೌನಾಹಿ ಹೈದರ್ ಗಂಜ್ ಬಾಬಾ ಬಜಾರ್ [೧೨] (ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ 2022). [13] ಸಾರಿಗೆ ರೈಲು ಮೂಲಕ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಖ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳೆಂದರೆ
ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಂಕ್ಷನ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಯೋಧ್ಯೆ ಕಂಟೋನ್ಮೆಂಟ್ ರುದೌಲಿ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ ಗೋಶೈನ್ಗಂಜ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ ವಾಯುಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಅಯೋಧ್ಯಾ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ.
ಶಿಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವಧ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ನಂತರ ಡಾ.ರಾಮ್ ಮನೋಹರ್ ಲೋಹಿಯಾ ಅವಧ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಇದನ್ನು 1975 ರಲ್ಲಿ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಫೈಜಾಬಾದ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಆಚಾರ್ಯ ನರೇಂದ್ರ ದೇವ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಕುಮಾರ್ಗಂಜ್ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಕೆ.ಎಸ್. ಸಾಕೇತ್ ಪಿ.ಜಿ ಕಾಲೇಜು ಅಯೋಧ್ಯೆ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪದವಿ ಕಾಲೇಜು.
ಗ್ರಾಮಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬರಗಾಂವ್
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦ ೧.೧ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedayodhya.nic.in-aboutdistrict - ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedCensus2011Gov - ↑ "Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India". www.censusindia.gov.in. Retrieved 7 January 2020.
- ↑ "Table C-01 Population by Religion: Uttar Pradesh". censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
- ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedlanguages