ಸದಸ್ಯ:Shashank HS19/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ

ನಾಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬೇಗೂರ್

ನಾಗೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ,ನಾಗೇಶ್ವರ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ನಾಗನಾಥೇಶ್ವರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬೆಗೂರ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿದೆ. ಶಾಸನಗಳಿಂದ, ಬೇಗೂರ್‌ನನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ವೆಪ್ಪೂರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ,ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗಾ ರಾಜ ದುರ್ವಿನಿತಾ ಅವರ ಮೊಲ್ಲಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ 580-625 ಸಿ.ಇ. ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣದೊಳಗಿನ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳು, ನಾಗೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ನಾಗನಾಥೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇವೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗಾ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜರಾದ ನಿತಿಮಾರ್ಗ I ,ಎರೆಗಂಗಾ ನೀತಿಮಾರ್ಗ, ಆರ್. 843-870 ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಎರಿಯಪ್ಪ ನಿತಿಮಾರ್ಗ II ಎರೆಗಂಗಾ ನೀತಿಮಾರ್ಗ II, 907- 907) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.ಉಳಿದ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಚೋಳ ರಾಜವಂಶದ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ದಿನದ ಪರಂಪರೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಳೆಗನ್ನಡ ಶಾಸನದ ಮೂಲಕ , ದಿನಾಂಕ c. 890, ಇದನ್ನು "ಬೆಂಗಳೂರು ಯುದ್ಧ" (ಆಧುನಿಕ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ) ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಆರ್. ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಅವರು ಈ ದೇವಾಲಯದ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಶಿಲಾಶಾಸನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.

ದೇವಾಲಯದ ಯೋಜನೆ

ಈ ಶಾಸನವನ್ನು "ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಯಾ ಕಾರ್ನಾಟಿಕಾ" ಸಂಪುಟ 10 ಪೂರಕ ದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಎಂಬ ಸ್ಥಳದ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಇದು ಆರಂಭಿಕ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.ನಾಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಸರಳವಾದ ಚದರ ಗರ್ಭಗುಡಿಯನ್ನ ಹೊಂದಿದೆ, ಈ ಅಂತರಾಳ ಗರ್ಭಗುಡಿಯನ್ನು "ದೊಡ್ಡ ಸಭಾಂಗಣ" ಕ್ಕೆ (ಮಹಾ-ಮಂಟಪ)ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಒಂದು ತೆರೆದ ಕೋಣೆಗೆ (ಅಗ್ರ-ಮಂಟಪ) ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ನೈಋತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ತೆರೆದ ಸಭಾಂಗಣದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವು ಇದೆ.ತೆರೆದ ಸಭಾಂಗಣವು ಆರು ಅಸಮಾನ ಅಂತರದ ಸ್ತಂಭಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ನಂದಿ (ಶಿವ ದೇವರ ವಾಹನ) ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹೊರಗಿನ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಕಂಬಗಳ ನಡುವೆ ರಚಿಸಲಾದ "ಕಮಲ ಕಮಲದ ವೇದಿಕೆ" (ಪದ್ಮ- ಪೀಟಾ) ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಆಕರ್ಷಣೆ

ಚದರ ಬೇಸ್ (ಪಿಥಾ), ಸರಳ ಕೆಳಗಿನ ಭಾಗ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೊಳಲು ಅಷ್ಟಭುಜಾಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಿಳಿ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಂಬಗಳು ಸರಳವಾದ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿದೆ. ತೆರೆದ ಮತ್ತು ಮುಚ್ಚಿದ ಸಭಾಂಗಣಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ದೇವಾಲಯದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳನ್ನು ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗರ್ಭಗೃಹವು ಶಿವ ದೇವರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಂಕೇತವಾದ ಲಿಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಚ್ಚಿದ ಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿನ ಚಾವಣಿಯು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಗಂಗಾ ಕಲಾತ್ಮಕ ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಒಂದು ಚದರ ಗ್ರಿಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಎಂಟು ಫಲಕದ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟ-ದಿಕ್-ಪಾಲಕರು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳ ಉಮಾ-ಮಹೇಶ್ವರ ,ಶಿವ ದೇವರು ಮತ್ತು ಪತ್ನಿ ಪಾರ್ವತಿ ಇದ್ದಾರೆ. ತೆರೆದ ಸಭಾಂಗಣದ ಚಾವಣಿಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಗ್ರಿಡ್ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಶಿವ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯ ಕುಳಿತಿರುವ ಚಿತ್ರ ಹೊಂದಿದೆ. ಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿರುವ ಇತರ ಶಿಲ್ಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಷಾಸುರಮಾರ್ದಿನಿ (ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಒಂದು ರೂಪ), ವಿಶೇಷವಾದ ಎರಡು ಕೈಗಳ ಗಣೇಶ, ಮತ್ತು ಕಲಾಭೈರವ (ಶಿವನ ಒಂದು ರೂಪ) ಸೇರಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉದ್ದವಾದ ದ್ವಾರಪಾಲಕರು, ಮುಕ್ತಾಯದಲ್ಲಿ ಕಮಲಗಳ (ಪದ್ಮಾ) ಕುಣಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಣಗಳೊಂದಿಗೆ (ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣದಿಂದ ಶಿವ ದೇವರ ಪರಿಚಾರಕರು), ಬಳ್ಳಿಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೆತ್ತನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದ್ವಾರದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಲಿಂಟೆಲ್ (ಲಲತಾ) ನ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಗಜಲಕ್ಷ್ಮಿ (ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ ಒಂದು ರೂಪ)ಚಿತ್ರವು ಎರಡೂ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗಾ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ನಾಗೇಶ್ವರಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿದೆ. ಗರ್ಭಗೃಹಕ್ಕೆ ಒಂದು ಚದರ ಯೋಜನೆ, ಒಂದು ಕೋಶ, ತೆರೆದ ಹಾಲ್, ಮುಖ-ಮಂಟಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹಾಲ್, ಇದರ ಮೇಲ್ ಛಾವಣಿಯನ್ನು ಎಂಟು ಸ್ತಂಭಗಳು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. ನಂದಿಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮುಖ-ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ನಂದಿ-ಮಂಟಪ (ನಂದಿ ಸಭಾಂಗಣ) ದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದ (ದ್ವಾರ) ತಳಭಾಗವು ಹೆಂಗಸರೊಂದಿಗೆ ಗಂಗಾ-ಯಮುನಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೂಡುಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ. ಇದು ಚಾಲುಕ್ಯ-ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಪ್ರಭಾವವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

<r>https://www.rvatemples.com/listings/pancha-linga-nageshwara-temple/</r>

<r>https://www.nativeplanet.com/travel-guide/nageshwara-temple-in-bengaluru-begur-002622.html</r>

<r>https://en.wikipedia.org/wiki/Nageshvara_Temple,_Begur</r>

<r>https://kannada.nativeplanet.com/travel-guide/visit-once-begur-naganatheshwara-temple-001378.html</r>