ಸದಸ್ಯ:Likitha N S/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

'ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್

'ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್' 'ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಇದು ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುವ ಮೂಲ ಹೂಡಿಕೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೀಡುವಂತಹ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.ಇದು ಚಿಲ್ಲರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ನಿಗಮಗಳು ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ / ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ವ್ಯವಹಾರದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನೂ ಸಹ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು.

ಪದದ ಮೂಲ:

ಫ್ಲೋರೆಂಟೈನ್ ಬ್ಯಾಂಕರ್‌ಗಳು ಇಟಾಲಿಯನ್ ನವೋದಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಪದ ಬ್ಯಾಂಕೊ "ಡೆಸ್ಕ್ / ಬೆಂಚ್" ನಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಂದಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾ ಕುಸಿತದ ನಂತರ, ಗ್ಲಾಸ್-ಸ್ಟೀಗಲ್ ಕಾಯಿದೆಯ ಮೂಲಕ, ಯು.ಎಸ್. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಆದರೆ ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು.

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು:

ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಅದರ ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಖಾತೆ ಠೇವಣಿ ಉಳಿತಾಯ, ಮರುಕಳಿಸುವ ಖಾತೆ ಠೇವಣಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರ ಠೇವಣಿ ಸೇರಿವೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಬೇಡಿಕೆಯಿಟ್ಟಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಸಮಯದ ನಂತರ ಈ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಓವರ್‌ಡ್ರಾಫ್ಟ್ ಸೌಲಭ್ಯ, ನಗದು ಕ್ರೆಡಿಟ್, ಬಿಲ್ ರಿಯಾಯಿತಿ, ಕರೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಣ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳ ಸಾಲ ಮತ್ತು ಮುಂಗಡಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಸರಿಯಾದ ಭದ್ರತೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವಧಿಯ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಪಾತ್ರ:

ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾತ್ರವೆಂದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವುದು.ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಸಾಲ ರಚನೆಯು ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಾಲವನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವಾಗ, ಅವರು ಸಾಲಗಾರನಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅವರು ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದ ಸಾಲಗಾರನು ಹಿಂಪಡೆಯಬಹುದು. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಸಾಲವನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವಾಗ, ಅವರು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಕೋರ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳು:

  • ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು
  • ಓವರ್‌ಡ್ರಾಫ್ಟ್ ಮೂಲಕ ಸಾಲ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಅಸುರಕ್ಷಿತ ಸಾಲಗಳು.
  • ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆ
  • ಖಜಾನೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಖಾಸಗಿ ಇಕ್ವಿಟಿ ಹಣಕಾಸು
  • ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ
  • ಟೆಲಿಗ್ರಾಫಿಕ್ ವರ್ಗಾವಣೆ, ಇಎಫ್‌ಟಿಪಿಒಎಸ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಇತರ ಪಾವತಿ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸುವುದು.


ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮೂರು ವಿಧಗಳು:

(ಎ) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು:

ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ
ದೇನಾ ಬ್ಯಾಂಕ್

ಒಂದು ದೇಶದ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಿಸಿದ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿರುವ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ಯ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಎಸ್‌ಬಿಐ), ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಬರೋಡಾ, ದೇನಾ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಮತ್ತು ಪಂಜಾಬ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇವು ಭಾರತೀಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಕೆಲವು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಾಗಿವೆ.

(ಬಿ) ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು:

ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಇದರಲ್ಲಿ ಷೇರು ಬಂಡವಾಳದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವನ್ನು ಖಾಸಗಿ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ಸೀಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಕೆಲವು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ವೈಶ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮತ್ತು ಇನ್ವೆಸ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಐಸಿಐಸಿಐ) ಬ್ಯಾಂಕ್, ಮತ್ತು ವಸತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಣಕಾಸು ನಿಗಮ (ಎಚ್‌ಡಿಎಫ್‌ಸಿ) ಬ್ಯಾಂಕ್.

(ಸಿ) ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು:

ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಆದರೆ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಕೆಲವು ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಶಾಂಘೈ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ (ಎಚ್‌ಎಸ್‌ಬಿಸಿ), ಸಿಟಿಬ್ಯಾಂಕ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ & ಚಾರ್ಟರ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಮತ್ತು ಗ್ರಿಂಡ್ಲೇಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, 1991 ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ನಂತರ, ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರ ಏರಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರ್ಥಿಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತವೆ.