ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸದಸ್ಯ:ImmanuelNitish98/WEP 2018-19 dec

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆ

ಪರಿಚಯ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತೀನಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ, ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಲಾಭಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಉದ್ಯಮ ವ್ಯವಹರಿಸಲು ಹಣಕಾಸಿನ ಪೂರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ, ಆದುದರಿಂದ ಹಣಕಾಸನ್ನು ಬಂಡವಾಳ ಅಥವಾ ಹಣಹೂಡಿಕೆ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆ ಎಂದರೆ, ಒಂದು ಉದ್ಯಮ ತಾನು ಪಡೆಯುವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಅದರ ತತ್ವಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದು.ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆಯು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಬಹಳ ಅವಶ್ಯಕ.ಏಕೆಂದರೆ, ಯಾವ ಸಂಸ್ಥೆಗಾದರು ಅದಕ್ಕೆ ಬರುವ ಸೀಮಿತ ಹಣವನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕೆಂಬ ಅರಿವಿರುತ್ತದೆ.ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉನ್ನತ ಆಡಳಿತಮಂಡಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟದ್ದು.ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಲವಾರು ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾಗುವಷ್ಟು ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಊಹಿಸಿ ನಂತರ ಈ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಎಷ್ಟು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಹಂಚಬಹುದಾಗಿ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಈ ಬಂಡವಾಳ ಯೋಜನೆಯು ಧೀರ್ಘಾವಧಿ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಪಾವಧಿಗಳಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಧಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1. - ಇದು ವ್ಯಯಕ್ತಿಕ ಹಣಕಾಸು, ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹಣಕಾಸು ಹಾಗು ವ್ಯಾಪಾರ ಹಣಕಾಸುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. 2.ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು- ಇದು ಕೇಂದ್ರ, ರಾಜ್ಯ, ಅರೆ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಧ್ಯೇಯಗಳು ಒಂದು ಉದ್ಯಮದ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ, ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೂಲ ಧ್ಯೇಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, ಲಾಭಗರಿಷ್ಟೀಕರಣ ಹಾಗು ಸಂಪತ್ತುಗರಿಷ್ಟೀಕರಣಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳು.

ಲಾಭಗರಿಷ್ಟೀಕರಣ ಒಂದು ಉದ್ಯಮದ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು. ಇದನ್ನು ಲಾಭಗರಿಷ್ಟೀಕರಣ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವ ಉದ್ಯಮವಾದರು ಅದರ ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇರುವ ಎಲ್ಲಾ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ.

ಅನಾನುಕೂಲಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1.ಲಾಭಗರಿಷ್ಟೀಕರಣವು ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಹಾಗು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸಂಧರ್ಭವಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಪಾಯಕಾರಿ. 2.ಇದರಿಂದ ಅನ್ಯಾಯ ಹಾಗು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರಗಳು ತಲೆಯೆತ್ತುವ ಅಪಾಯವಿರುತ್ತದೆ. 3.ಇದು ಪಾಲುದಾರರ, ಗ್ರಾಹಕರ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರುದಾರರ ನಡುವೆ ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1.ಇದು ಅಸ್ಪಷ್ಟ. 2.ಇದು ಸಮಯ ಮುಲ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. 3.ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಅನುಕೂಲಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1.ಇದು ಷೇರುದಾರರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. 2.ಇದು ಸಮಯ ಹಾಗು ವ್ಯವಹಾರದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. 3.ಇದು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಕವಾಗಿ ಹಂಚಲು ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆಬರುತ್ತದೆ. 4.ಇದು ಸಮಾಜದ ಆರ್ಥಿಕ ಆಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1.ಬಂಡವಾಳದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುವುದು ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ತನ್ನ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವ ಬಂಡವಾಳದ ಅತ್ಯಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುವಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರಬೇಕು. ಇದು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವೆಚ್ಚ, ಲಾಭ, ಹಾಗು ಉದ್ಯಮದ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಅಂದಾಜು ಆ ಉದ್ಯಮದ ಲಾಭವನ್ನು ಆದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಂತಿರಬೇಕು.

2.ಬಂಡವಾಳ ಸಂಯೋಜನೆಯ ನಿರ್ಣಯ ಬಂಡವಾಳ ಅಗತ್ಯತೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಿದ ನಂತರ ಮುಂದೆ ಅದರ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಾವಧಿ ಹಾಗು ಧೀರ್ಘಾವಧಿ ಸಾಲಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಉದ್ಯಮದ ಷೇರು ಬಂಡವಾಳದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಿ ನಂತರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಹೊರಗಿನಿಂದ ತರಿಸಬೇಕೆ ಬೇಡವೇ ಎಂದು ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಉಲ್ಲೇಕಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]