ಸದಸ್ಯ:Chethan Kumar B K/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ03

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಫೋನ್ ಪೇ
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರಪ್ರೈವೇಟ್
ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಪ್ರದೇಶಭಾರತ
ಸೇವೆಗಳುಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ, ರೀಚಾರ್ಜ್, ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ, ಆಫ್‌ಲೈನ್ ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ವ್ಯಾಲೆಟ್
ಪೋಷಕ ಸಂಸ್ಥೆಫ್ಲಿಪ್ಕಾರ್ಟ್


frame|right|ಫೋನ್ ಪೇ ಫೋನ್ ಪೇ (ಹಿಂದೆ ಎಫ್‌ಎಕ್ಸ್ ಮಾರ್ಟ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು) ಇದು ಭಾರತದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿ ಕಂಪನಿಯಾಗಿದೆ. ಫೋನ್‌ಪೇ ಅನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಸಮೀರ್ ನಿಗಮ್, ರಾಹುಲ್ ಚಾರಿ ಮತ್ತು ಬುರ್ಜಿನ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಫೋನ್‌ಪೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಏಕೀಕೃತ ಪಾವತಿ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (ಯುಪಿಐ) ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಮೊದಲ ಪಾವತಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಗಿದೆ.

ಫೋನ್‌ಪೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ೧೧ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಫೋನ್‌ಪೇ ಬಳಸಿ ಬಳಕೆದಾರರು ಹಣವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು, ಡಿಟಿಎಚ್, ಮೊಬೈಲ್, ಡೇಟಾ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಬಹುದು, ಯುಟಿಲಿಟಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು, ಚಿನ್ನವನ್ನು ಖರೀದಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮತ್ತು ಆಫ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಲ್ಲದೆ ಫೋನ್‌ಪೇ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಓಲಾ ಸವಾರಿಗಳನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು, ರೆಡ್‌ಬಸ್ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲು, ಫ್ರೆಶ್‌ಮೆನು, ಇಫ್, ಫಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರವನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೊಆಪ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಗೋಐಬಿಬೊ ಫ್ಲೈಟ್ ಮತ್ತು ಹೋಟೆಲ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.

೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಆಫ್‌ಲೈನ್ ಮತ್ತು ಆಹಾರ, ಪ್ರಯಾಣ, ದಿನಸಿ, ಚಲನಚಿತ್ರ ಟಿಕೆಟ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಆನ್‌ಲೈನ್ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಫೋನ್‌ಪೇ ಅನ್ನು ಪಾವತಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಜೂನ್ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ೧೦೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಬಳಕೆದಾರರ ಗಡಿ ದಾಟಿದೆ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ ೨ ಬಿಲಿಯನ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಸಹ ದಾಟಿದೆ.

ಅರೆ ಮುಚ್ಚಿದ ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೨೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೪ ರಂದು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಎಫ್‌ಎಕ್ಸ್‌ಮಾರ್ಟ್ ತನ್ನ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಫೋನ್‌ಪೇ ಅನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯು ಫ್ಲಿಪ್‌ಕಾರ್ಟ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಫ್ಲಿಪ್‌ಕಾರ್ಟ್ ಸ್ವಾಧೀನದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ, ಎಫ್‌ಎಕ್ಸ್‌ಮಾರ್ಟ್ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಫೋನ್‌ಪೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಫೋನ್‌ಪೇ ವ್ಯಾಲೆಟ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಫೋನ್‌ಪೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸಮೀರ್ ನಿಗಮ್ ಅವರನ್ನು ಕಂಪನಿಯ ಸಿಇಒ ಆಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.


ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ, ಕಂಪನಿಯು ಸರ್ಕಾರದ ಬೆಂಬಲಿತ ಯುಪಿಐ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಯುಪಿಐ ಆಧಾರಿತ ಮೊಬೈಲ್ ಪಾವತಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಮಾಡಿತು.

ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ೩ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ೧೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಫೋನ್‌ಪೇ ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ೫೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಬ್ಯಾಡ್ಜ್ ಪಡೆಯುವ ಅತಿ ವೇಗದ ಭಾರತೀಯ ಪಾವತಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಗಿದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಾಯಕರಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಲು ಫೋನ್‌ಪೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಬಿಎಚ್‌ಐಎಂ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿತು.

ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಹಭಾಗಿತ್ವ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಫೋನ್‌ಪೇ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಪಿಓಎಸ್ ಸಾಧನವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಬ್ಲೂಟೂತ್ ಶಕ್ತಗೊಂಡ ಪಿಓಎಸ್ ಸಾಧನವು ಕ್ಯಾಲ್ಕುಲೇಟರ್‌ನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಎ ಬ್ಯಾಟರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾರ್ಡ್‌ವೇರ್ ಬ್ಲೂಟೂತ್ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಫೋನ್‌ಪೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಎಲ್ಲಾ ಮೊಬೈಲ್ ಸಾಧನಗಳ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. thumb|right

ಜನವರಿ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಫೋನ್‌ಪೇ ಫ್ರೀಚಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಹಭಾಗಿತ್ವವು ಫೋನ್‌ಪೇ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಫ್ರೀಚಾರ್ಜ್ ವ್ಯಾಲೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಫೋನ್‌ಪೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದೆ. ಫೋನ್‌ಪೇ, ಜಿಯೋ ಮನಿ ಮತ್ತು ಏರ್‌ಟೆಲ್ ಮನಿ ಜೊತೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಫೋನ್‌ಪೇ, ರೆಡ್‌ಬಸ್, ಓಲಾ ಮತ್ತು ಗೋಐಬಿಬೊ ಜೊತೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೋ-ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಅದರ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಏಕೀಕೃತ ಲಾಗಿನ್ ಮತ್ತು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿ ಅನುಭವದೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಯೋಜಿಸಲು ಅವಕಾಶನೀಡಿದೆ.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೨೦೧೮: ಯುಪಿಐ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಾರಿ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಎನ್‌ಪಿಸಿಐ) ಗುರುತಿಸಿದೆ. ೨೦೧೮: ಐಎಎಂಎಐ ಇಂಡಿಯಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೮ ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೊಬೈಲ್ ಪಾವತಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವಾ ವರ್ಗ. ೨೦೧೮: ಎನ್‌ಪಿಸಿಐನಿಂದ ಯುಪಿಐ ಡಿಜಿಟಲ್ ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದಿದೆ. ೨೦೧೮: ಸೂಪರ್‌ಸ್ಟಾರ್‌ಅಪ್ ಏಷ್ಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೆದ್ದಿದೆ. ೨೦೧೮: ಟೆಲಿಕಾಂ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಜಾಹೀರಾತು ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ೨೦೧೯: ಐಎಎಂಎಐ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ೯ ನೇ ಇಂಡಿಯಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ ‘ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೊಬೈಲ್ ಪಾವತಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆ’ ಗೆದ್ದಿದೆ. ೨೦೧೯: ಭಾರತೀಯ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮತ್ತು ಇ ರಿಟೇಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ 'ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಡಿಜಿಟಲ್ ವಾಲೆಟ್' ಉಪಕ್ರಮ. ೨೦೧೯: ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಮತ್ತು ದಿ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ೮ನೇ ವಾರ್ಷಿಕ ಭಾರತೀಯ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮತ್ತು ಇ ರಿಟೇಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ 'ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಡಿಜಿಟಲ್ ವಾಲೆಟ್' ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ನೀಡಿತು.

ಕಾನೂನು ಸವಾಲುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೪ ಜನವರಿ ೨೦೧೭ ರಂದು, ಐಸಿಐಸಿಐ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎನ್‌ಪಿಸಿಐ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಫೋನ್‌ಪೇ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ೧೯ ಜನವರಿ ೨೦೧೭ ರಂದು, ಫೋನ್‌ಪೇ ಮೂಲಕ ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವಂತೆ ಎನ್‌ಪಿಸಿಐ ಐಸಿಐಸಿಐಗೆ ಸೂಚಿಸಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಏರ್‌ಟೆಲ್ ತನ್ನ ಪ್ಲ್ಯಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಫೋನ್‌ಪೇ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಒಂದು ದಿನದ ನಂತರ, ಜನವರಿ ೨೦, ೨೦೧೭ ರಂದು, ಫೋನ್‌ಪೇ ಯುಪಿಐ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ ಕಾರಣವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಹಿಂದಿನ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು.

ಯು ಪಿ ಐ

ಇದರ ನಂತರ, ಎನ್‌ಪಿಸಿಐನಿಂದ ನವೀಕರಿಸಿದ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾದ ಷರತ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ಫೋನ್‌ಪೇ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಫ್ಲಿಪ್‌ಕಾರ್ಟ್‌ನ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ, ೨೦೧೭ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಫೋನ್‌ಪಪೇ ಐಸಿಐಸಿಐನೊಂದಿಗಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧) https://en.m.wikipedia.org/wiki/PhonePe ೨) https://www.phonepe.com/en/