ತಾಳ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ತಾಳ ಎಂದರೆ 'ಚಪ್ಪಾಳೆ, ತೋಳಿನ ಮೇಲೆ ಕೈ ತಟ್ಟುವುದು, ಸಂಗೀತದ ಅಳತೆ'. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಮೀಟರ್‌ಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಪದವಾಗಿದೆ, ಅದು ಸಂಗೀತದ ಸಮಯವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಯಾವುದೇ ಲಯಬದ್ಧ ಬೀಟ್ ಅಥವಾ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ ಆಗಿದೆ. ಕೈಯಿಂದ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟುವುದು, ಬೀಸುವುದು, ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ, ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ, ಸಣ್ಣ ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವುದು ಅಥವಾ ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ತಾಳವಾದ್ಯ ವಾದ್ಯದ ಮೂಲಕ ಅಳತೆಯನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸುಮಧುರ ರಚನೆಯ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ರಾಗದ ಜೊತೆಗೆ, ತಾಳವು ಜೀವನ ಚಕ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತದ ಎರಡು ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

ತಾಳ ಎಂಬುದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೈದಿಕ ಯುಗದ ಪಠ್ಯಗಳಾದ ಸಾಮವೇದ ಮತ್ತು ವೈದಿಕ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಡುವ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಪುರಾತನ ಸಂಗೀತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಸಂಗೀತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಗ ಮತ್ತು ತಾಳ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು 16 ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ವಿಭಿನ್ನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಬೇರ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಗಳಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡವು. ಉತ್ತರದ ತಾಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ದಕ್ಷಿಣವನ್ನು ಕರ್ನಾಟಿಕ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವುಗಳ ನಡುವಿನ ತಾಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ತಾಳ ಸಂಗೀತದ ಸಮಯದ ಆಯಾಮವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ, ಸಂಗೀತದ ಲಯ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ತಾಳ ಮ್ಯೂಸಿಕಲ್ ಮೀಟರ್ ಅನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವಾಗ, ಅದು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಮುಖ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಗೀತದ ತುಣುಕನ್ನು ಹೇಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಕ್ರಮಾನುಗತವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ತಾಳವೆಂದರೆ ಆದಿ ತಾಳ. ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ತಾಳವು ಟೀಂಟಲ್ ಆಗಿದೆ.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ತಾಳ ಇತರ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಛಂದಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಟ್ರೋಚಿ ಎಂದರ್ಥ.

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಾಳ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ಬೇರುಗಳು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೈದಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಆರಂಭಿಕ ಭಾರತೀಯ ಚಿಂತನೆಯು ಮೂರು ಕಲೆಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿತು, ವಾದ್ಯ ಸಂಗೀತ (ವಾದ್ಯ), ಗಾಯನ ಸಂಗೀತ (ಗೀತಾ) ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ (ನೃತ).ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಂತೆ, ಸಂಗೀತವು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಲೆಯ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಕಾರವಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಾಯಶಃ ಯಾಸ್ಕನ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆಯೇ ಸಂಭವಿಸಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಆರು ವೇದಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ತನ್ನ ನಿರುಕ್ತ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಈ ಪದಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಕೆಲವು ಪುರಾತನ ಗ್ರಂಥಗಳಾದ ಸಾಮವೇದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುಮಧುರ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಋಗ್ವೇದದ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಸಾಮವೇದವನ್ನು ಎರಡು ಸ್ವರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಭಾಗವು ಸಂಗೀತದ ಮಾಪಕವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ, ಇನ್ನೊಂದು ವಿಧಿ ವಿಧಾನಗಳ ಗುರಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಎಂಬೆಡೆಡ್ ಕೋಡಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಸ್ವರಾಸ್ (ಆಕ್ಟೇವ್ ಟಿಪ್ಪಣಿ) ಅನ್ನು ಪಠ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಒಳಗೆ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಪದ್ಯವನ್ನು ಪರ್ವನ್‌ಗಳಾಗಿ (ಗಂಟು ಅಥವಾ ಸದಸ್ಯ) ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗುರುತುಗಳು ಒಂದೇ ಉಸಿರಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹಾಡಬೇಕೆಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತವೆ, ಪ್ರತಿ ಘಟಕವು ಎಂಟನೆಯ ಗುಣಾಕಾರಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಸಾಮವೇದದ ಸ್ತೋತ್ರಗಳು ಸುಮಧುರ ವಿಷಯ, ರೂಪ, ಲಯ ಮತ್ತು ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ರಚನೆಯು ವಿಶಿಷ್ಟವಲ್ಲ ಅಥವಾ ಸಾಮವೇದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಸಾಮವೇದದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವಿವರಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಋಗ್ವೇದವು ಸಂಗೀತದ ಮಾಪಕವನ್ನು ಕೂಡ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗಾಯತ್ರಿ ಮಂತ್ರವು ನಿಖರವಾಗಿ ಎಂಟು ಉಚ್ಚಾರಾಂಶಗಳ ಮೂರು ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಒಂದು ಎಂಬೆಡೆಡ್ ತ್ರಯಾತ್ಮಕ ಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಲೆವಿಸ್ ರೋವೆಲ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ವೈದಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಗಣಿತದ ನಿಖರವಾದ ಸಂಗೀತ ಮೀಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಚೋದನೆಯು ವೈದಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಭಾರತೀಯ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಎಂಬೆಡ್ ಮಾಡಲಾದ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಮೀಟರ್‌ಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪೀಳಿಗೆಯಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಪ್ರಸರಣದ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿರಬಹುದು. ಮೈಕೆಲ್ ವಿಟ್ಜೆಲ್ ಪ್ರಕಾರ,

ಸಾಮವೇದವು ಕೈರೋನಮಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಥವಾ ವಾಚನ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಕೈ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇವು ಮುದ್ರೆಗಳು (ಬೆರಳು ಮತ್ತು ಅಂಗೈ ಭಂಗಿಗಳು) ಮತ್ತು ಜಟಿಗಳು (ಬೀಟ್‌ನ ಬೆರಳುಗಳ ಎಣಿಕೆಗಳು), ತಲಾಸ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವೈದಿಕ ಪಠಣ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿನ ಪಠಣಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರಾಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಗುಣಕಗಳಲ್ಲಿ 1:2:3 ರ ಅಸ್ಥಿರ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಾಳಕ್ಕೂ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ.

4ನೇ-5ನೇ ಶತಮಾನದ CE, ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಐದು ಗಂಧರ್ವರು (ಆಕಾಶ ಸಂಗೀತಗಾರರು) ನಾಲ್ಕು ವಿಧದ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತಿದ್ದರು. ವೈದಿಕ ಯುಗದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಂಧರ್ವರನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಸಂಗೀತ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಗಂಧರ್ವ (ಔಪಚಾರಿಕ, ಸಂಯೋಜನೆ, ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಸಂಗೀತ) ಮತ್ತು ಗಾನ (ಅನೌಪಚಾರಿಕ, ಸುಧಾರಿತ, ಮನರಂಜನಾ ಸಂಗೀತ).[31] ಗಂಧರ್ವ ಸಂಗೀತವು ಆಕಾಶ, ದೈವಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಗಾನವು ಹಾಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಹ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[31] ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಂಗೀತ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿತು, ಮತ್ತು ರೋವೆಲ್ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಾಚೀನ ತಮಿಳು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಗಳು "ಕಳೆದ ಕೆಲವು ಪೂರ್ವ-ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಸಂಗೀತ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇರಳವಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ".

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯ ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರವು ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯದ ಅಡಿಪಾಯದಲ್ಲಿದೆ. ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸುವ ಮೊದಲು, ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಅಕೌಸ್ಟಿಕ್ ತತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಿದವು (ಅವುಗಳು ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಬದಲಿಗೆ ಅವು ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುಗಳಿಗಿಂತ).ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿರುವಂತೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಧ್ಯಾಯಗಳು, ತಂತಿ ವಾದ್ಯಗಳು (ಕಾರ್ಡೋಫೋನ್‌ಗಳು), ಟೊಳ್ಳಾದ ವಾದ್ಯಗಳು (ಏರೋಫೋನ್‌ಗಳು), ಘನ ವಾದ್ಯಗಳು (ಇಡಿಯೋಫೋನ್‌ಗಳು), ಮತ್ತು ಕವರ್ ವಾದ್ಯಗಳು (ಮೆಂಬ್ರಾನೋಫೋನ್‌ಗಳು). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯಗಳು ರೋವೆಲ್, "ಸಣ್ಣ ಕಂಚಿನ ಸಿಂಬಲ್ಸ್" ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಡಿಯೋಫೋನ್ ಅನ್ನು ತಾಲಾಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಭರತನಿಂದ ಇಡಿಯೋಫೋನ್‌ಗಳ ಕುರಿತು ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಧ್ಯಾಯವು ತಾಳ ಪದ್ಧತಿಯ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ. ಸಂಗೀತ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೇಲಿನ ಆರಂಭಿಕ ಭಾರತೀಯ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ಇಡಿಯೋಫೋನ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಯ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ತಾಳವಾದ್ಯಕ್ಕಿಂತ (ಮೆಂಬ್ರಾನೋಫೋನ್‌ಗಳು) ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾರ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

13ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯ ಸಂಗೀತರತ್ನಾಕರ (ಅಕ್ಷರಶಃ 'ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯದ ಸಾಗರ'), ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಯಾದವ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜ ಸಿಘನನಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶರ್ಗದೇವನಿಂದ, ರಾಗಗಳು ಮತ್ತು ತಾಳಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರು ಏಳು ತಾಲಾ ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ, ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ಲಯಬದ್ಧ ಅನುಪಾತಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆಧುನಿಕ ಯುಗದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತಗಾರರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಂಗೀತರತ್ನಾಕರವು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತಾದ ಅತ್ಯಂತ ಸಂಪೂರ್ಣ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಇದು ರಾಗಗಳು ಮತ್ತು ತಾಳಗಳ ಹಿಂದಿನ ರಚನೆ, ತಂತ್ರ ಮತ್ತು ತಾರ್ಕಿಕತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.

ಪುರಾತನ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಾಲಾ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರೀಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯದ ಉಬ್ಬುಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ, ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮ ಎರಡರಲ್ಲೂ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಗ್ವಾಲಿಯರ್ ಬಳಿಯ ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಪಾವಯ ದೇವಾಲಯದ ಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಗೀತಗಾರರ ಕೆತ್ತನೆಯ ಮೂಲಕ, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳು.

ವಿವರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತೀಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ (ಕರ್ನಾಟಿಕ್), ಪೂರ್ಣ ತಾಳವು ಏಳು ಸುಳಾದಿ ತಾಳಗಳ ಗುಂಪಾಗಿದೆ. ಇವು ಆವರ್ತಕ (ಅವರ್ತನ), ಮೂರು ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ (ಅಂಗ) ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಲಘು, ದ್ರುತಮ್ ಮತ್ತು ಅನುದೃತಂ ಚಿಹ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಸಂಗೀತ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಪರಿಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಾಳವನ್ನು ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಒಂದನ್ನು ಕಾಲ (ರೀತಿಯ) ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಗತಿ (ನಾಡಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತಲಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಚಕ್ರವನ್ನು ಅವೃತನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ (ವಿಭಾಗ್ ಅಥವಾ ಅಂಗ) ಸಂಯೋಜಕವಾಗಿ ಎಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಬಾರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಅಳತೆಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ (ಮಾತ್ರ, ಅಕ್ಷರ) ಮತ್ತು ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಝೂಮ್ರಾ ತಾಲ್ 14 ಬೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, 3+4+3+4 ಅನ್ನು ಎಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಧಮರ್ ತಾಲ್‌ನಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ, 14 ಬೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಆದರೆ 5+2+3+4 ಅನ್ನು ಎಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಭಾಗ್ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳ ಅಂತರವು ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತೆ, ರೂಪಕ್ ತಾಲ್ 7 ಬೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ಅದರ ಎರಡು ಚಕ್ರಗಳು ಸಂಬಂಧಿತ ಧಮರ್ ತಾಲ್‌ನ ಒಂದು ಚಕ್ರದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ತಾಲಾ, ಟೀಂಟಾಲ್, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ನಾಲ್ಕು ಬೀಟ್‌ಗಳ ನಾಲ್ಕು ಅಳತೆಗಳ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ-ಭಾಗಿಸಬಹುದಾದ ಚಕ್ರವಾಗಿದೆ.

ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಬೋಲ್, ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಕ ಎಣಿಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು

ಸ್ಯಾಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಯಾವುದೇ ತಾಳದ ಮೊದಲ ಬೀಟ್ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪದ 'ಸಮ್' ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಅರ್ಥ ಸಮ ಅಥವಾ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ) ಯಾವಾಗಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಳವಾದ್ಯದ ಮತ್ತು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ವಾದಕರ ಪದಗುಚ್ಛಗಳು ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಲಯದಲ್ಲಿ ಇದು ನಿರ್ಣಯದ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ: ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ವಾದಕನು ಅಲ್ಲಿ ರಾಗದ ಪ್ರಮುಖ ಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು ಧ್ವನಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ತಾಳದ ಮೊದಲ ಬೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಧುರಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಸರಿದೂಗಿಸಬಹುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಪದಗಳಿಗೆ ಸರಿಹೊಂದುವಂತೆ ಹೆಚ್ಚು ಉಚ್ಚಾರಣಾ ಪದವು ಸ್ಯಾಮ್ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಲಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ 'ಶಿಫ್ಟ್', ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಈ ಆಫ್‌ಸೆಟ್ ಅನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸಂಯೋಜನೆಯು ತಾಳದ ಹಿಂದಿನ ಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಬೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಅನಾಕ್ರೂಸಿಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬಹುದು, ಇದನ್ನು ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಅತೀತ ಎಡುಪ್ಪು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತಾಳ ಅಂಗಗಳು ಅಥವಾ 'ಅಂಗಗಳು' ಅಥವಾ ತಾಳದ ವಿಭಾಗ್‌ಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಕ್ರಿಯಾಗಳು ಎಂಬ ಲಯಬದ್ಧ ಕೈ ಸನ್ನೆಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತಾಳವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಚಲನೆಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತಾಳವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ತಾಳವನ್ನು ಕಲಿಯುವಾಗ ಮತ್ತು ಪಠಿಸುವಾಗ, ಯಾವುದೇ ವಿಭಾಗಗಳ ಮೊದಲ ಬೀಟ್ ಅನ್ನು ತಾಳಿ ('ಚಪ್ಪಾಳೆ') ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೈಗಳ ಚಪ್ಪಾಳೆಯೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. "ಖಾಲಿ" (ಖಾಲಿ) ವಿಭಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಬಲವಾದ ಚಪ್ಪಾಳೆ ಮಾಡುವ ಕೈಯ ಪಕ್ಕದ ಅಲೆಯೊಂದಿಗೆ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಲಕ್ಕೆ) ಅಥವಾ ಕೈಯ ಹಿಂಭಾಗವನ್ನು ತಳಹಸ್ತದ ಅಂಗೈ ಮೇಲೆ ಇರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ತಾಲಾದ ಉತ್ತರದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಡ್ರಮ್-ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಬೋಲ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಬರೆಯಬಹುದು. ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಕೇತದಲ್ಲಿ ಸ್ಯಾಮ್ ಅನ್ನು 'X' ಮತ್ತು ಖಲಿಯಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಭಾಗ್‌ನ ಮೊದಲ ಬೀಟ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು '0' (ಶೂನ್ಯ) ನಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ತಾಳವು ಸ್ಥಿರವಾದ ಗತಿಯನ್ನು (ಲಯ) ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ವೇಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಬಹುದು. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ರಾಗದ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ವಾಚನವು ಸಂಗೀತದ ವೇಗವರ್ಧನೆಯ ಗತಿಯಿಂದ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ; ವಿಲಂಬಿಟ್ (ವಿಳಂಬ, ಅಂದರೆ, ನಿಧಾನ), ಮಧ್ಯ (ಮಧ್ಯಮ ಗತಿ) ಮತ್ತು ದ್ರಟ್ (ವೇಗ). ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿಧಾನ ಮತ್ತು ವೇಗದ ವರ್ಗವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ, ನಾಡಿನ ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ; ಚೌಕ (ಪ್ರತಿ ಬೀಟ್‌ಗೆ ಒಂದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್), ವಿಲಂಬ (ಪ್ರತಿ ಬೀಟ್‌ಗೆ ಎರಡು ಹೊಡೆತಗಳು), ಮಧ್ಯಮ (ಪ್ರತಿ ಬೀಟ್‌ಗೆ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ಗಳು), ದ್ರಟ್ (ಪ್ರತಿ ಬೀಟ್‌ಗೆ ಎಂಟು ಹೊಡೆತಗಳು) ಮತ್ತು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಆದಿ-ದ್ರಟ್ (ಪ್ರತಿ ಬೀಟ್‌ಗೆ 16 ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ಗಳು).

ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ, ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಎರಡೂ, ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಹಲವಾರು ತಾಳಗಳನ್ನು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೂ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತಾಳಗಳು ತುಂಬಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಅಪರೂಪ.