ಶ್ರೀ ಕುಂದೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕುಂದಾಪುರ

ವಿವರಣೆ

ಶ್ರೀ ಕುಂದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಶಿವನ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಕುಂದಾಪುರ ನಗರದಿಂದ ಸುಮಾರು ೧.೫ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲಿರುವ ರಮಣೀಯ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕುಂದೇಶ್ವರನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ದೇವಾಲಯದ ಸ್ಪಷ್ಟ ಇತಿಹಾಸ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿರುವ ಶಾಸನಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಶಿವನ ಕಟ್ಟಾ ಬೆಂಬಲಿಗನಾಗಿದ್ದ ರಾಜ ಕುಂದವರ್ಮನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣದ ನಿಜವಾದ ಅವಧಿ ಇನ್ನೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯದ ನವೀಕರಣವನ್ನು ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಮಾಡಿದೆ.

ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

ಶ್ರೀ ಕುಂದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೂರದೂರುಗಳಿಂದ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭಕ್ತರು ಹರಿದು ಬರುತ್ತಾರೆ. ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವವರಿಗೆ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೋಮವಾರದಂದು ಇಲ್ಲಿ ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಹಾಲನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುವುದು. ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದ ಹದಿನಾರು ಸೋಮವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಉತ್ತಮ ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಗೆ ಬಹಳ ಮಂಗಳಕರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುಂದೇಶ್ವರನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಶಿವನು ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯ, ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ.

ದೇವಾಲಯದ ವಿಶೇಷ

ಶ್ರೀ ಕುಂದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ವಿಶಿಷ್ಟ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ ಲಿಂಗವು ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶುದ್ಧ ಕಪ್ಪು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಲ್ಲು ವಿಶೇಷ ಗುಣಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಯಾವುದೇ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಣಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇನ್ನೊಂದು ಸುಂದರವಾದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಇಲ್ಲಿನ ಶಿವಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎತ್ತರದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಭಾಗ ಭೂಮಿಯೊಳಗೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇದು ಈ ದೇವಾಲಯದ ವಿಶೇಷ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

ಆಚರಿಸುವ ಹಬ್ಬಗಳು

ಶ್ರೀ ಕುಂದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬವೆಂದರೆ ಕುಂದೇಶ್ವರ ದೀಪೋತ್ಸವ. ಸಾವಿರಾರು ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವೇದದ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರುವ ಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಜೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಾದ ಹಾಡು, ನೃತ್ಯ, ನಾಟಕ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕಲಾತ್ಮಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವನ ವಿಭಿನ್ನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಿದ ಉತ್ಸವದ ಹೊರತಾಗಿ, ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಬಹಳ ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ವೈಭವದಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಏಕಾದಶಿ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣಿಮಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸಹ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಕೋರಿ, ಮದುವೆ ಸಮಾರಂಭಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಈ ಸ್ಥಳವು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.