ಮನ್ನಾರ್ ಗುಡಿ ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರು
ಮನ್ನಾರ್ಗುಡಿ ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರ್ (ಬಾಗವಥರ್ ಎಂದೂ ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) (1912-2004) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಗಾರ, ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಹರಿಕಥ ನಿರೂಪಕ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಕ.
ಅವರು ಏಳು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಜಪುರಂ ವಿಶ್ವನಾಥ ಅಯ್ಯರ್ ಮತ್ತು ಹರಿಕಥದಲ್ಲಿ ಮಧುರೈ ನಾರಾಯಣ ಭಾಗವತಾರ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮತಿ ಸರಸ್ವತಿ ಬಾಯಿ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.
ಅವರು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ 1000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳು ಮತ್ತು 7000 ಹರಿಕಥಾ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಹದಿಹರೆಯದ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದಂತಹ ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ 3000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ವಿವಿಧ ಸಂಗೀತದ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಾದ ಗೀತಂ, ವರ್ಣಂ,ಕೃತಿ,ಜಾವಳಿ,ಪದಂ,ತಿಲ್ಲಾನ,ರಾಗಮಾಲಿಕ ಮತ್ತು ಹರಿಕಥಾ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಕೃತಿ ರಚನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಸಂಯೋಜನೆಗಳ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'ಸಂಗೀತ ರತ್ನ ಮಾಲಾ' ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರ್ ಅವರ ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ್ ಚರಿತ್ರಂ, ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿ ಚರಿತ್ರಂ, ಪುರಾಂದರ ದಾಸ ಚರಿತ್ರಂ ಮತ್ತು ಸೀತಾ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಮುಂತಾದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರವಚನವನ್ನು ಸಿಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರತಂದಿದೆ. ಅವರ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ( ಸಾಹಿತ್ಯಗಳು ) ಕ್ಯಾಸೆಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ.
ರಾಗ "ಮಾಂಡ್" ನಲ್ಲಿ ಅವರ "ನೀರಜದಳನಯನ" ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅವರ ಗುರು ಮಹಾರಾಜಪುರಂ ವಿಶ್ವನಾಥ ಅಯ್ಯರ್ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು.
ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರ್ 1912 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಹಳೆಯ ತಂಜಾವೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮನ್ನಾರ್ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮ್ ಅಯ್ಯರ್ ಮತ್ತು ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಅಮ್ಮಳ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಮನ್ನಾರ್ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮದ್ರಾಸ್ಗೆ (ಈಗಿನ ಚೆನ್ನೈ ) ತೆರಳಿದರು. ಅವರು ಮೈಲಾಪುರದ ಶ್ರೀ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮಿಷನ್ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಶ್ರೀ ಮಹಾರಾಜಪುರಂ ವಿಶ್ವನಾಥ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗುರುಕುಲಂ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಗುರು ವಿಶ್ವನಾಥ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರ ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿಯ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತುಂಬಿದರು. ಆಗ ಅವರನ್ನು ಸಾಂಬಶಿವ ಅಯ್ಯರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ಗಾಯನ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಹರಿಕಥ ಕಾಲಕ್ಷೇಪಕ್ಕೆ ಬದಲಾದರು ಮತ್ತು ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು.
ಕುಟುಂಬ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಾಂಬಶಿವ ಭಾಗವತರಿಗೆ ರಾಜರಾಮನ್, ಬಾಲಸುಬ್ರಮಣಿಯನ್ ಮತ್ತು ಮಾಧವನ್ ಎಂಬ ಮೂವರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಾದ ಬಾಲಸರಸ್ವತಿ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಗವತರ್ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರದ " ಕಲೈಮಾಮಣಿ " ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು "ಹರಿಕಥಾ ಕಾಲಕ್ಷೇಪ ಜ್ಯೋತಿ", "ಕಥಾರತ್ನಾಕರ", "ಸಂಗೀತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಜ್ಯೋತಿ", "ಸಂಗೀತ ರತ್ನಂ", "ಹರಿಕಥಾ ಶಿರೊಮಣಿ", "ಸಂಗೀತ ಕಲಾ ಶಿಖಾಮಣಿ", "ನಡಕ್ಕನಾಲ್", "ಕಲಾಸೇವಾ ನಿರತ", "ಸಂಗೀತ ಹರಿಕಥಾ ಭೂಷಣ", "ಸಂಗೀತ ಹರಿಕಥಾ ಕಲಾ ಪ್ರವೀಣ", ಮತ್ತು 2001 ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯ "ವಾಗ್ಗೇಯಕಾರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ" ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ "ಟಿಟಿಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ" ವಿಶೇಷ ಗೌರವ "1999 ರಲ್ಲಿ.
ಚೆನ್ನೈನ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಗೀತ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಥಾಕಾಲಕ್ಷೇಪ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿಭಾಗವಾದ ತಮಿಳುನಾಡು ಇಯಾಲ್ ಇಸಾಯ್ ನಾಟಕ ಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಶಾಲೆಗಳ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಹರಿಕಥ ಕಾಲಕ್ಷೇಪ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಷ್ಯರು ಪಿಟೀಲು ವಾದಕ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಎಂ ಚಂದ್ರಶೇಖರ, ಕೆ.ವಿ. ಕೃಷ್ಣನ್, ಲಲಿತಾ,ಅಲ್ಲಾಡಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣನ್, ಜಯಾ ಕೃಷ್ಣನ್ ಮತ್ತು ಇತರರು. ಹರಿಕಥಾದಲ್ಲಿ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಸುಶೀಲಾ ಅಚ್ಚುತರಾಮನ್, ಗೌರಿ ರಾಜಗೋಪಾಲ್, ಶ್ಯಾಮಲಾ ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಮತ್ತು ಇತರರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವರ ಕೆಲವು ಸಾಹಿತ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ
ತ್ಯಾಗರಾಜ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವತ್ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸೇವೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಾಗವತರ್ ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಬಹುಭಾಗವನ್ನು ಚೆನ್ನೈನ ಮೈಲಾಪುರದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ತ್ಯಾಗರಾಜ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವತ್ ಸಮಾಜದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಅವರು ಖಜಾಂಚಿ, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಮಾಜದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಟ್ರಸ್ಟಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಆರು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಚಂದ್ರಶೇಖರೇಂದ್ರ ಸರಸ್ವತಿ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ತ್ಯಾಗರಾಜ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಪಂಚಲೋಹ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ವಿದ್ವತ್ ಸಮಾಜದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಪಿಸಿದರು.