ಪಾವನ ಕೆರೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

 

Map

ಪಾವನ ಸರೋವರವನ್ನು ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಜಲಾಶಯ ಮತ್ತು ಪಾವ್ನಾ ಸರೋವರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಕೃತಕ ಸರೋವರವಾಗಿದ್ದು , ಪುಣೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪಾವನಾ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಪವನ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. [೧] ಜಲಾಶಯವು ಆಲೋನಾವಾಲಾದಿಂದ ೨೫ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಪುಣೆ ಮತ್ತು ಮುಂಬೈನ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಪಿಕ್ನಿಕ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಂಪಿಂಗ್ ತಾಣವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. [೨] [೩]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೭೩ ರಲ್ಲಿ ಮಾವಲ್ ತಾಲೂಕಿನ ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಯೋಜನೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಈ ಜಲಾಶಯ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಹಿನ್ನೀರು ಜಲಾಶಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು ಮತ್ತು ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಹಿನ್ನೀರಿನ ತರುವಾಯ ಪಾವನ ಸರೋವರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು.

ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಜಲಾಶಯದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಲೊನಾವಾಲಾ ಗಿರಿಧಾಮ ಮತ್ತು ಲೋಹಗಡ್, ಟಿಕೋನಾ ಮತ್ತು ತುಂಗ್‌ನಂತಹ ಕೋಟೆಗಳಿಗೆ ಜಲಮೂಲದ ಸಾಮೀಪ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ. ಪಾವನ ಸರೋವರದ ಸುತ್ತಲೂ ವಿವಿಧ ಕ್ಯಾಂಪಿಂಗ್-ಸೈಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೃಷಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವೂ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಪಾವನ ಸರೋವರವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪುಣೆ ಮತ್ತು ಮುಂಬೈನ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ನೆರೆಯ ನಗರಗಳಿಂದ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡು ನಗರಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು ೪೦೦೦ ಜನರು ಪ್ರತಿ ವಾರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. [೪]

ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಪಾವನ ಸರೋವರದ ದಡದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ, ಹಿನ್ನೀರು, ಜಲಮೂಲ ಮತ್ತು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಋಣಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ. ಜನವರಿ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಟೆಕ್ಕಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ನಂತರ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಜಲಸಂಪನ್ಮೂಲ ಇಲಾಖೆಯು ೩೫೦ ಕ್ಯಾಂಪಿಂಗ್ ಸೈಟ್‌ಗಳಿಗೆ ತೆರವು ನೋಟಿಸ್ ಕಳುಹಿಸಿತು. ಅಕ್ರಮ ಮದ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಜಲಾಶಯದಲ್ಲಿ ದೋಣಿ ವಿಹಾರವು ಸ್ಥಳೀಯ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹಾನಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. [೫]

ಸರೋವರದ ಸುತ್ತಲಿನ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಾನಯನದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಬಾಲಿವುಡ್ ನಟರು, ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ಫಾರ್ಮ್‌ಹೌಸ್ ಮತ್ತು ಮಹಲುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಅಕ್ರಮವಾದದ್ದು, ಇದು ಪಾವನ ಸರೋವರ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಜುಲೈ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಸರೋವರದ ಸುತ್ತಲಿನ ಇಂತಹ ನಿರ್ಮಾಣದ ವಿರುದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರು ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯ (NGT) ಪುಣೆ ಪೀಠಕ್ಕೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು. [೬]

ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಪಾವನ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಹಿನ್ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಮೂಲದ ದೈತ್ಯ ಅಲಿಗೇಟರ್ ಗಾರ್ ಮೀನನ್ನು ಮೀನುಗಾರರೊಬ್ಬರು ಹಿಡಿದ , ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸರೋವರ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿದರು. [೭] [೮]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Harvesting Rainwater & Organic Food, This Green Lakeside Home Is a Labour of Love!". The Better India (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2019-03-04. Retrieved 2019-05-09.
  2. "6 ways to enjoy the Mumbai winter". Condé Nast Traveller India (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2019-01-29. Retrieved 2019-05-09.
  3. "Enjoy a blissful rainy day at Pawna camping in Maharashtra". The Economic Times. 2018-07-19. Retrieved 2019-05-09.
  4. Chowdhary, Charu (2019-04-12). "Best Quick Getaways From Pune in April". India.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2019-05-09.
  5. Vijay Chavan (2018-01-25). "Irrigation dept raps agro-tourism sites around the lakes". punemirror.indiatimes.com. Archived from the original on 2019-10-21. Retrieved 2020-12-21.
  6. "'Farmhouses of the wealthy are destroying Pavana Dam backwaters' - Pune Mirror". punemirror.indiatimes.com. Archived from the original on 2019-10-21. Retrieved 2019-10-21.
  7. "Pune: Fisherman catches giant man-eater in Pavana dam - Pune Mirror". punemirror.indiatimes.com. Archived from the original on 2019-10-21. Retrieved 2019-10-21.
  8. PTI. "Predator North American fish found in Pune's Pavana Dam". @businessline (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2019-10-21.