ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠ

ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠ

ಪರಿಚಯ

ಆರ್.ಸಿ. ಹಿರೇಮಠರು ಜನವರಿ ೧೫ ೧೯೨೦ ರಂದು ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೋಣ ತಾಲೂಕಿನ ಕುರುಡಗಿ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ತಂದೆ ಚಂದಯ್ಯ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ವೀರಮ್ಮ. ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠರು ಕಂತೀಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದವರು. ರಾಕ್‍ಫೆಲರ್ ಅವಾರ್ಡ ಪಡೆದು ಮೂರು ವರ್ಷ ಅಮೆರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ೫೯ನೆಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಕೂಲ್ ತಿರುವನಂತಪುರ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ. ಅವರ ಕೆಲಸ ಹಲವಾರು ಸಂಪಾದಕೀಯ ಪ್ರಕಟನೆಗಳು ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಾಕೃತಿವರೆಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ.ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದ ಹಿರೇಮಠರವರು ೧೯೯೮ ರ ನವಂಬರ್ ೩ ರಂದು ತೀರಿಕೊಂಡರು.

ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಹಿರೇಮಠರು ಕಡುಬಡತನದ ಜಂಗಮ ಲಿಂಗಾಯುತ ಕುಟುಂಬದವರು. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಅವನ ತಾಯಿಯ ದೃಷ್ಟಿ ನಷ್ಟ ಹಾಗು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಸೋತ ನಂತರ, ಹಿರೇಮಠ ಅನೇಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸಲು ಬಲವಂತರಾದರು. ಗದಗ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿ ೧೯೩೪ ರಲ್ಲಿ ಮುಲ್ಕಿ ಪರೀಕ್ಷೆ, ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ನಲ್ಲಿ ತೇರ್ಗಡೆಯಾದ ಹಿರೇಮಠರು ಸಿ.ಎಚ್.ನಂದೀಮಠರವರ ಸಲಹೆಯಂತೆ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಲಿಂಗರಾಜ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ.ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಎಮ್.ಎ ಮತ್ತು ಪಿಎಚ್ಡಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಬಾಗಲಕೋಟೆಯ ಬಸವೇಶ್ವರ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ರೀಡರ್ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಧಾರವಾಡ ಕನ್ನಡ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿರುವ ಇಲಾಖೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರು. ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ತನ್ನ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಡಾ.ಹಿರೇಮಠ ಎಂದು ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ತನ್ನ ತಂಡದ ಅಪರೂಪದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದ. ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಲಸ. ಡಾ.ಹಿರೇಮಟ ಒಂದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬರ್ಕ್ಲಿಯ ಕ್ಯಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ,ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಸ್ನಾತಕೋತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತರಬೇತಿ ರಾಕೆಫೆಲ್ಲರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಹಿರಿಯ ಫಲೋಶಿಪ್ ಮೂರು ವರ್ಶಗಳ ಕಾಲ.

ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ,ಧಾರವಾಡ

ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನ ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನಂತರ ನಿಮಿತ್ತವಾದರು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ತನ್ನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೃತ್ತಿಜೀವನವಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಪೀಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಎಂ.ಎ. ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಷಯವೊಂದೇ ಬೋಧನ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದು ಅದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ, ಸ್ಸ್ಂಪಾದನ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಾಸನ ಶಾಸ್ತ, ಜನಪದ ಶಾಸ್ , ಜಾಗತಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಇವಿಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆದವು. ಡಾ.ಹಿರೇಮಠ ಬಡ್ಡಿ ಹಲವಾರು ಅಕಲ್ಪಿತ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಡಿಕೇಟ್ ಮತ್ತು ಅಕಾಡೆಮಿಕ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸಮಿತಿಗಳ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ನಟನೆಯನ್ನು ಉಪಕುಲಪತಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಸ್ಥಾನಿಕ ಶ್ರೀಮತಿ ತುಂಬಲು ಕರೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ದ್ರಾವಿಡ - ಆರ್ಯಭಾಷೆಗಳ ಸಂಬಂದವನ್ನು ಕುರಿತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಅವರ ಮಹಾಪ್ರಭಂಧಕ್ಕೆ[ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿಯೂ ದೊರೆಯಿತು . ಅವರು ನಂತರ ೩೦ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೭೮ - ೧೯೭೫ ೧ ಮೇ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿ ದೃಡಪಡಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಆಧಿಕಾರಾವದಿಯಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ರಜತ ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೂಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ದಿ. ಸಂಗೀತ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ಅನನ್ಯ ಸಾಧನೆಗಳ ನಡುವೆ ಎದ್ದು ಸಂಗೀತ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಪ್ರತಿಪಾದಕ ಕೆಲವು ಸಂಘಟಿತ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಸೂರಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಪದ್ಮವಿಭೂಷ ಪಂಡಿತ್ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಮನ್ಸೂರ್.

೧-ಸುಮಾಂಜಲಿ (ಕವನ) ೨-ಮಹಾಕವಿ ರಾಘವಾಂಕ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೩-ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ ನಾಟಕಂ (ನಾಟಕ) ೪-ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸೃಷ್ಟಿ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೫-ಕವಿ ಪದ್ಮಣಾಂಕ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೬-ಮೌನ ಸ್ಪಂದನ (ಕವನ) ೭-the structure off Kannada (linguistic) ೮-ಕವಿ ಕಾವ್ಯ ಮಹೋನ್ನತಿ ೯-ಸಮರ ದುದುಂಬಿ (ಸಂಪಾದನೆ) ೧೦-ಕನ್ನಡ ಗದ್ಯದ ಮುನ್ನಡೆ ೧೧-ಷಟಸ್ಥಲ ಪ್ರಭೆ (ಸಂಶೋಧನೆ) ೧೨-sunya sampadane ೧೩-shri basaveshwar (biography) ೧೪-ಬೈರವೇಶ್ವರ ಕಾವ್ಯಾದ ಕಥಾಮಣಿ ಸೂತ್ರರತ್ನಾಕರ ೧೫-ವಿಭೂತಿ ಪುರುಷರು (ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ) ೧೬-sri channabasaweshavara (philosophy) ೧೭-the gene's and growth of dravidien ೧೮-ಕಾವೇರಿ ಗೋದೆಯರ ಆಚೆಗಿದ್ದ ಕನ್ನಡ ನಾಡು ೧೯-ಮೃತುಂಜ್ಯಯಪ್ಪಗಳು ೨೦-ಕರ್ನಾಟಕ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (ಸಂಶೋಧನೆ) ೨೧-ಧರ್ಮದಿಪ್ತಿ (ಸಂಪಾದನೆ) ೨೨-ಶರಣ ಸಮಾಜದ ನವ ನಿರ್ಮಾಣ (ವಿವೇಚನೆ) ೨೩-toponym (linguistic) ೨೪-ಶಿವದಿಪ್ತಿ (ಸಂಪಾದನೆ) ೨೫-ಮಹಾಮಾತೆ ೨೬-buddisam in Karnataka (research) ೨೭-ಉರಿ ಬರಲಿ ಸಿರಿ ಬರಲಿ (ಆತ್ಮಕಥೆ) ೨೮-ಮಹಾಯಾತ್ರೆ (ವೀರಶೈವ ದರ್ಶನ) ೨೯-ಶಿವಗಣಪ್ರಸಾದಿ ಮಹಾದೇವಯ್ಯಗಳ ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (ಸಂ) ೩೦-ಗೊಮ್ಮಳಾಪುರದ ಸಿದ್ಧವೀರಣ್ಣಚಾರ್ಯರ ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (ಸಂ) ೩೧-ವೀಶೇಷಾನುಭವ ಷಟಸ್ಥಲ ೩೨-ಮುಕ್ತಿಕಂಠಾಭರಣ ೩೩-linguistic investigation of some problems on the relationship of indo Aryan and Dravidian language-phd

ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳ ಕೃತಿಯನ್ನು ೮೦ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಹುಡುಕಿ ತೆಗೆದು ಷಟಸ್ಥಲ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸಂಯೊಜಿಸಿದ್ದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಾಹಸ.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

ಇಂತಹ ನಿಗರ್ವಿ, ತತ್ತ್ವ ನಿಷ್ಠ, ಸತ್ಯ ನಿಷ್ಠ, ಸಂಶೋದಕರಾದ ಹಿರೇಮಠರವರಿಗೆ ಸಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೌರವಗಳು ಹಲವಾರು. ೧೯೯೦ರಲ್ಲಿ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ೫೯ನೆಯ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಗೌರವ, ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಟೇರ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷಕತೆ, ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಚಿದಾನಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮುಂತಾದವುಗಳು. ಇವರಿಗೆ ಅರವತ್ತು ತುಂಬಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ (೧೯೮೧) ಅರ್ಪಿಸಿದ ಗೌರವ ಗ್ರಂಥ "ಬೆಳ್ವೊಲ".