ಸದಸ್ಯ:Ananya Nadu/ದಾಮೋದರ ಹೋತಾ.
ಪಂಡಿತ್ ದಾಮೋದರ್ ಹೋಟಾ (೨೫ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೫ - ೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨) ಭಾರತದ ಒಡಿಶಾ ಮೂಲದ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾಯಕ, ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಸಂಯೋಜಕ ಮತ್ತು ಗುರು. ಅವರು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಒಡಿಸ್ಸಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ( ಉದ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ಸಂಗೀತ) ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾಗಿದ್ದರೆ.
೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಒಡಿಸ್ಸಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೇರುಗಳು, ವಿಭಿನ್ನ ರಾಗಗಳು, ತಾಳಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ನೆಲಸಮವಾಗಿತ್ತು. [೧]
ವೃತ್ತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ದೂರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯ ಕಲಾವಿದರು, ಅವರು ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಶ್ರೀಮತಿ ಅವರಿಂದ ಸಂಗೀತ ಕಲಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ದಂಡಿಮಣಿ ದೇವಿ ಮತ್ತು ತಂದೆ ಶ್ರೀ ಗೋಪಿನಾಥ ಹೋತ ಇವರು ಒಡಿಸ್ಸಿ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮರ್ದಲದಲ್ಲಿ ನುರಿತವರು. ಅವರು ಪುರಿಯ ಜಗ-ಅಖಾಡಗಳು ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಹಿರಿಯ ಸಂಗೀತಗಾರರಿಂದ ಕಲಿತರು. [೨] ಅವರು ಗುರು ನೃಸಿಂಗ ನಾಥ್ ಖುಂಟಿಯಾ ಅವರಲ್ಲಿ ಒಡಿಸ್ಸಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು.
ಅವರು ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪಂ.ನ ಮುಖ್ಯ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಬಲವಂತ ರೈ ಭಟ್ (ಭಾವ ರಂಗ) ಮತ್ತು ಪಂಡಿತ್ ಪಂ. ಓಂಕಾರನಾಥ್ ಠಾಕೂರ್ (ಪ್ರಣವ್ ರಂಗ). ಅವರ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು 'ಸ್ವರ್ ರಂಗ್' ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. [೩]
ಅವರು ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಲಲಿತಕಲೆಗಳ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ಸಂಗೀತ ಡಾಕ್ಟರ್ ( ಸಂಗೀತ ಪ್ರವೀಣ್ ) ಪದವಿಗಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಪಂಡಿತ್ ಮಿರಾಶಿ ಬುವಾ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ತಬಲಾದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಪಖಾವಾಜ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶಾರದವನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದರು.
ಅವರು ಉತ್ಕಲ ಸಂಗೀತ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಗಾಯನ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಧಾನ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪಂಡಿತ್ ಹೋಟಾ ಅವರು ೧೯೬೩ ರಿಂದ ಗುರುಕುಲ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಕಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಉದ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ಸಂಗೀತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಸ್ವರ್ ರಂಗದ ಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಗುರು. ಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು, ಅವರು ಸಂಗೀತದ ಎರಡೂ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಅಭ್ಯಾಸ, ಸಂಯೋಜನೆಗಳು, ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಸುವ ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದ ಕೆಲಸವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ೨೦೦೭ ರಿಂದ ೨೦೧೬ ರವರೆಗೆ, ಪಂಡಿತ್ ಹೋಟಾ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಇತರ ಎರಡು ಪ್ರಕಾರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಉದ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ಸಂಗೀತದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹರಡಲು ವಾರ್ಷಿಕ ತ್ರಿಧರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು. [೪] ಪಂಡಿತ್ ಹೋಟಾ ಅವರು ಉದ್ರಾ ಪದ್ಧತಿಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ (ಒಡಿಸ್ಸಿ ಸಂಗೀತ) ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿಗಾಗಿ ಶ್ರೀ ಜಗನ್ನಾಥ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಉದ್ರಾ ಪಧತಿಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೫]
ಸಾವು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಅವರು ೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨ ರಂದು ತಮ್ಮ ೮೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. [೬] [೭]
ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಕಿಸೋರ ಚಂದ್ರಾನಂದ ಚಂಪೂ ಲಹರಿ
- ಉದ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಳ ರಾಗ ತಾಳ ಲಖ್ಯಾನ (೭ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)
- ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಲಹರಿ (೫ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)
- ಲಖ್ಯಾನ ಓ ಸ್ವರ ಮಾಲಿಕಾ ಲಹರಿ (ಭಾಗ ೧)
- ಶ್ರೀಮಂದಿರ ಸಂಗೀತ ಮಾಲಾ (೨ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)
- ಸಂಗೀತ ಶಾಸ್ತ್ರ (ಭಾಗ ೧)
- ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತ ರ ಇತಿಹಾಸ (೨ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)
- ಉದ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಳ ರಾಗ ತಾಳ ಓ ಪ್ರಬಂಧ ಲಖ್ಯಾನ (ಭಾಗ ೧)
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
[[ವರ್ಗ:೨೦೨೨ ನಿಧನ]] [[ವರ್ಗ:೧೯೩೫ ಜನನ]]
- ↑ "Dissenting note". The Hindu. 24 April 2009. Archived from the original on 12 August 2020.
- ↑ Khuntia, Nrusingha Nath; Hota, Damodar (2003). Srimandira Sangitamala ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ସଙ୍ଗୀତମାଳା ['Traditional classical music of the Jagannatha Temple, Puri'] (in ಒಡಿಯ). Vol. 2. Bhubaneswar, Odisha, India: Swara-Ranga.
- ↑ "Dissenting note". The Hindu. 24 April 2009. Archived from the original on 12 August 2020.
- ↑ "The Telegraph - Calcutta (Kolkata) | Orissa | Music genres blend to enthral audience". www.telegraphindia.com. Archived from the original on 23 March 2016. Retrieved 12 January 2022.
- ↑ "Sri Jagannath Institute of Udra Padhhatiya Sangeet". www.facebook.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-03-28.
- ↑ "Noted Classical Vocalist Pandit Damodar Hota Passes Away". Pragativadi (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2022-02-06. Retrieved 2022-02-06.
- ↑ ""Eminent Odia classical musician Pt Damodar Hota's demise"". Sambad (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2022-02-06. Retrieved 2022-02-06.