ಕೊಲಾಬಾ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಕೊಲಾಬಾ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ ಇದನ್ನು ಬಾಂಬೆ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ [೧] ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಮುಂಬೈ (ಬಾಂಬೆ) ನ ಕೊಲಾಬಾ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರೀಯ, ಸಮಯಪಾಲನೆ, ಭೂಕಾಂತೀಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವಾಗಿದೆ. [೨][೩]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೊಲಾಬಾ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವನ್ನು ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯು ೧೮೨೬ ರಲ್ಲಿ, ಖಗೋಳ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಪಾಲನೆಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಡಗುಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆಗಿನ ಬಾಂಬೆ ಹೆಸರಿನ ಬಂದರನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು. [೪] ೧೬೫ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಸಮ್‌ನ ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು. ಭೂಕಾಂತೀಯತೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಅವಲೋಕನಗಳ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ೧೮೪೧ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಂಬೆಯ ಎಲ್ಫಿನ್ಸ್ಟೋನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದ ಆರ್ಥರ್ ಬೆಡ್ಫೋರ್ಡ್ ಓರ್ಲೆಬಾರ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ೧೮೪೧ ಮತ್ತು ೧೮೪೫ ವರ್ಷಗಳ ನಡುವಿನ ಕಾಂತೀಯ ಮಾಪನಗಳು ಮಧ್ಯಂತರವಾಗಿದ್ದವು. ಹೀಗಾಗಿ, ೧೮೪೫ ರ ನಂತರ ಅವು ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ನಂತರ ಗಂಟೆಗೊಮ್ಮೆ ಮಾರ್ಪಟ್ಟವು.

ಕ್ಯೂ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದ ಗೌರವ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ರೊನಾಲ್ಡ್ಸ್‌ರವ್ರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಲಾಬಾಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲಾಯಿತು. [೫] ೧೮೪೬ ರಲ್ಲಿ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯು ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾತಾವರಣದ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಅಳತೆ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಆದೇಶಿಸಿತು. [೬] ನಂತರದ ಅಧೀಕ್ಷಕರಾದ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಮಾಂಟ್ರಿಯೊ ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಫರ್ಗುಸನ್ ರೊನಾಲ್ಡ್ಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನೇರ ಸೂಚನೆಗಾಗಿ ಕ್ಯೂ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ವಾತಾವರಣದ ಒತ್ತಡ, ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಭೂಕಾಂತೀಯ ತೀವ್ರತೆಯ ನಿರಂತರ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕ್ಯೂ ಅವರ ಫೋಟೋ-ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ೧೮೬೭ ರಲ್ಲಿ, ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಹೊಸ ಯಂತ್ರಗಳು ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದಾಗ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಚೇಂಬರ್ಸ್ (ನಂತರ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಫೆಲೋ ಆದರು) ನಿರ್ದೇಶಕ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೊಲಾಬಾ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವು ಕೊಲಾಬಾದಲ್ಲಿನ ಭೂಕಾಂತೀಯ ಮಾಪನಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು.

ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪೂನಾದಿಂದ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪದವಿ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್‌ನಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಪದವಿ ಪಡೆದ ಮೂಸ್, ಕೊಲಾಬಾ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ, ಮಾಪನಗಳ ನಿಯಮಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಭೂಕಂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ನೋಡಿದರು. ೧೯೦೦ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಂಬೆ ತನ್ನ ಕುದುರೆ ಎಳೆಯುವ ಟ್ರಾಮ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಗಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ವಿದ್ಯುತ್ ಟ್ರಾಮ್‌ಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಶಬ್ದವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲಾಬಾ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಅಬ್ಸರ್ವೇಟರಿಯಿಂದ ಮೂಲಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು.

ಮೂಸ್ ಬಾಂಬೆಯ ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ೩೦ ಕಿ.ಮೀ (೧೯ ಮೈಲಿ) ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಅಲಿಬಾಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಾಯ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಅಲಿಬಾಗ್ "ಬೆದರಿಕೆಯ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಶಬ್ದದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಲು ಬಾಂಬೆಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ, ಅದೇ ಭೂಕಾಂತೀಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ". ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ೧೯೦೪-೧೯೦೬ ರಿಂದ ೨ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಕೊಲಾಬಾದಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಟ್ರಾಮ್ ಸೇವೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಇಡೀ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಕೈಯಿಂದ ಆರಿಸಿದ, ಕಾಂತೀಯವಲ್ಲದ, ಪೊರ್ಬಂದರ್ ಮರಳುಗಲ್ಲುಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೂ ಕಾಂತೀಯ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ದಿನದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕೇವಲ ೧೦ °C ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು, ೧೯೭೩ ರಲ್ಲಿ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಷಿಯನ್ ಪಿಯರೆ ನೋಯೆಲ್ ಮಯಾವುಡ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ:

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಕೊಲಾಬಾ ಮತ್ತು ಅಲಿಬಾಗ್‌ನ (ಕಾಂತೀಯ) ದಾಖಲೆಗಳು ೧೮೭೧ ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಸುಂದರವಾದ ಸರಣಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಸಂಪೂರ್ಣ ದಾಖಲೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅವುಗಳ ನಿಯಮಿತತೆಯು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಮುನ್ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ಮೂಸ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ೧೮೪೬-೧೯೦೫ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ಭೂಕಾಂತೀಯ ಮಾಪನದ ಮುಖ್ಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು "೧೮೪೬-೧೯೦೫ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಯ ಸರ್ಕಾರಿ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕಾಂತೀಯ ಅವಲೋಕನಗಳು" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಭಾಗಗಳು I. ಮತ್ತು II ಎಂಬ ಎರಡು ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಗೊಳಿಸಿದರು. " ಈ ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭೂಕಾಂತೀಯ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವಾಗಿ ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ಅವರ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ಟೆರೆಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಸಂ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯ ಪ್ರವರ್ತಕ ಜೆ.ಎ. ಫ್ಲೆಮಿಂಗ್ ೧೯೫೪ ರಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದರು:

ಅಲಿಬಾಗ್ (ಮುಂಬೈ) ನಲ್ಲಿನ ಕಾಂತೀಯ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವವು ಭೂಕಾಂತೀಯತೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲದ ಕಾಂತೀಯ ದಾಖಲೆಯ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸ್ಥಾಪಿತ ಅನ್ವಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿ (ಎನ್ಎಎಫ್ ಮೂಸ್) ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಸಂಗ್ರಹಿತ ದತ್ತಾಂಶದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾತ್ಮಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಫಿಸಿಕ್ಸ್-ಆಫ್-ದಿ-ಅರ್ಥ್ ಸರಣಿಯ ಸಂಪುಟ ೩, ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ೧೫೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಆಯ್ದ ಉಲ್ಲೇಖಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಭೂಕಾಂತೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ.

ಮೂಸ್‌ರವರ ನಂತರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಭೌತಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದ ಪ್ರೊ. ಕೆ.ಆರ್. ರಾಮನಾಥನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು: "ಅವರು ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದ ಆದರ್ಶ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು, ಯಾವಾಗಲೂ ತಮ್ಮ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಗೌರವದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು". ೧೯೧೯-೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ, ೧೭ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ತಡೆರಹಿತ ಭೂಕಾಂತೀಯ ದಾಖಲೆಗಳು, ದತ್ತಾಂಶದ ನಿಯಮಿತ ಪ್ರಕಟಣೆ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಅವಲೋಕನಗಳ ಚರ್ಚೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಕ ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು.

೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಸಮ್ ಎಂಬ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳು ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದವು. ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಜಾನ್ ಕ್ಯೂರಿನ್ ರವರು ೧೮೨೬ ರಲ್ಲಿ, ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯಿತು. ೧೯೭೧-೧೯೭೯ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಸಮ್‌ನ ಮೊದಲ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದವರು "ಬಿ.ಎನ್.ಭಾರ್ಗವ". ೧೯೮೦-೧೯೮೯ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ "ಆರ್.ಜಿ.ರಸ್ತೋಗಿ" ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು.

೧೯೫೭-೧೯೫೯ ರ ಐಜಿವೈ-ಐಜಿಸಿ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, "ಕೆ.ಆರ್.ರಾಮನಾಥನ್" (ಕೊಲಾಬಾ-ಅಲಿಬಾಗ್ನ ಹಿಂದಿನ ನಿರ್ದೇಶಕ), ಸಮಭಾಜಕ ವೃತ್ತದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಜೆಟ್‌ ಅನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಕಾಂತೀಯ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಬಲವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. ತಿರುವನಂತಪುರಂ ಮತ್ತು ಅಣ್ಣಾಮಲೈನಗರ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೭ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಮೊದಲು ಎಸ್.ಎಲ್.ಮಾಲೂರ್ಕರ್ ಅವರ ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪಿ.ಆರ್.ಪಿಶರೋಟಿ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

೭೫ ಡಿಗ್ರಿ ರೇಖಾಂಶ ಮೆರಿಡಿಯನ್ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಹದಿನೆಂಟು ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದವು. ಅವರ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಯುಎಸ್ಎಸ್ಆರ್ "ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಮೆರಿಡಿಯನ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಜಿಸಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಮತ್ತು ಜೈಪುರವನ್ನು ಜುಲೈ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ ೯೨ ಡಿಗ್ರಿ ಪೂರ್ವ ರೇಖಾಂಶದಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಲಾಂಗ್ ಗೋಡೆಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೭೭ ರಲ್ಲಿ, ಚದರ ವಿದ್ಯುತ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾದ ಗುಲ್ಮಾರ್ಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ, ಒಂಬತ್ತನೇ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವನ್ನು ನಾಗ್ಪುರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ, ಪಾಂಡಿಚೆರಿ ಮತ್ತು ತಿರುನೆಲ್ವೆಲಿ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಪ್ರಾಸ್ಪೆಕ್ಟಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಎನ್‌ಜಿಸಿ (ಆಯಿಲ್ ಅಂಡ್ ನ್ಯಾಚುರಲ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಕಮಿಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ) ಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಅಂಡಮಾನ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ೧೯೭೯ ರಿಂದ, ಭೂಮಿಯೊಳಗಿನ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ಆಂತರಿಕ ರಚನೆಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಗೌಫ್-ರೀಟ್ಜೆಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಮೀಟರ್ಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಸಮ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • Lakhina, G. S.; Alex, S.; Tsurutani, B. T.; Gonzalez, W. D. (2004), "Research on Historical Records of Geomagnetic Storms", Proceedings of the International Astronomical Union, 2004: 3–15, doi:10.1017/S1743921305000074

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Colaba (Bombay) Observatory Yearbooks". BGS Geomagnetism. Retrieved 13 January 2021.
  2. Indian Institute of Geomagnetism Archived 17 October 2007 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  3. History of the Institute Archived 11 July 2012 at Archive.is
  4. Charles Chambers (of Colaba observ.) (1878). The meteorology of the Bombay presidency. [With] Diagrams and maps. Dangerfield.
  5. Ronalds, B.F. (2016). Sir Francis Ronalds: Father of the Electric Telegraph. London: Imperial College Press. ISBN 978-1-78326-917-4.
  6. Bryden, D.J. (2006). "Quality Control in the Making of Scientific Instruments". Bulletin of the Scientific Instrument Society.