ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ
ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರವು /ಧ್ವನಿಮಾ ವಿಜ್ಞಾನ (Phonology) ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ವಿಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಇದು ಭಾಷೆಯ ಕ್ರಮವಾದ ಸಂಘಟಿತ ಶಭ್ದಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಅಭ್ಯಾಸಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಂಪ್ರಾದಾಯಿಕವಾಗಿ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಶಭ್ದಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರಿಕರಿಸಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಯಾವುದೆ ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಷ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಪದಗಳಿಗಿಂತ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಅಥವಾ ಶಭ್ದಗಳನ್ನು ಕ್ರಮಭದ್ದವಾದ ಸಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಸಂಘಟಿತವಾಗಿರುವ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಭಾಷೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷಾ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಲೆಷಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಪದ ಹಾಗೂ ಕೆಳಮಾಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಉಚ್ಛಾರಾಂಶದ ಆಕ್ರಮಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಸಬಧ್ದವಾದ ಸನ್ನೆಗಳು, ವೈಶಿಷ್ತ್ಯಗಳು ಇನ್ನೂ ಇತ್ಯಾದಿ ಅಥವಾ ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪದಿಸುವಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಫಾರ್ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಲಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಭಾಷಾ ಅರ್ಥದ ಸಮಾನ ವ್ಯವಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನವು ಸೈನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಸಹಾ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಪೀಠಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಧ್ವನಿ ವಿಜ಼್ನಾನದ ಮಾಹಿತಿಪದ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಧ್ವನಿ ವ್ಯವಸ್ತೆಯನ್ನು ಗ್ರಹಣ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಒಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಮೂಲಭೂತ ವ್ಯವಸ್ತೆಗಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಾಕ್ಯ ಮತ್ತು ಅದರ (ಇದರ) ಶಬ್ಧಕೋಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೆಕು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನವು ಬಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರವು ಫಿಸಿಕಲ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಅಕ್ವೊಸ್ಟಿ ಕ್ ಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಗಳು ಆದರೆ ಗ್ರಹಿಕೆ ಮಾತ್ರ ಮಾತಿನ ಶಬ್ಧಗಳಾಗಿವೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವನ್ನು ಎನ್ಕೋಡ್ ಮಾಡಿ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಭಾಷೆಯ ಒಳಗೆ ಅಥವಾ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಶಬ್ಧಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅನೆಕಾನೇಕಾ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ಼್ನರಲ್ಲಿ ಫಾರ್ ನ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರವು ಸೇರಿದ್ದು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನ, ಸೈಧ್ದಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತಗಳ ಒಂದು ಧ್ವನಿಗ್ರಹಣ ವ್ಯವಸ್ತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತಹ ಅಗತ್ಯತೆಯನ್ನು ಫೊನೆಟಿಕ್ ಪುರಾವೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಸೈಧ್ದಾಂತಿಕ ತತ್ವಗಳ ಅನ್ವಯಿಕವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಒಂದು ವ್ಯತ್ಸಾವು ಯಾವಾಗಲು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಕಲ್ಪನೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಿಂತ ಮೊದಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦ನೇಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿ ಆಧುನಿಕ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಉಪಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾದವು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರವೊಂದು ಕ್ರಾಸ್ ಓವರ್ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಮಾತಿನ ಗ್ರಹಿಕೆಯಂತಹ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಪ್ರವೆಶಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿಸುವಂತಹುಗಳೆಂದರೆ ಆರ್ಟಿಕ್ಯೂಲೇಟರಿ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನ ಅಥವಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನ.
ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ ಎಂಬ ಪದ ಗ್ರೀಕ್ ನ ಪೋನ್ ಅಂದರೆ "ಧ್ವನಿ" ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಯ ಅಂದರೆ ಲಾಜಿ ಗ್ರೀಕ್ ನ ಲೋಗೋಸ್ ಪದ ಭಾಷಣ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಪದದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ, ನಿಕೋಲಾಯ್ Trubetzkoy, ಡೇಲ್ Grundzuge Der ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ (೧೯೩೯). ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ ಪದದ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಒಂದು ಶಬ್ಧದ ಅದ್ಗ್ಯಯನ. ಇದರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಭಾಷೆಯ ವ್ಯವಸ್ತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶಬ್ಧದ ಅಧ್ಯಯನವು ಎಂದು ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನ ವರ್ಣಿಸುವುದು.(ಮೂಲತಹ ಭಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತಿನ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಸ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಸ್ಯೂರ್ ನ ನಡುವೆ ಲಾಂಗ್ವೆ ಮತ್ತು ಪೆರೋಲ್). ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಲಾಸ್೧೯೯೮(Lass), ರಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನದ ಭಾಷೆಯ ಶಬ್ಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಾಷಾಉಪವಿಭಾಗವಾಗಿ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕುಚಿತ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಹಲವು ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ "ಧ್ವನಿವಿಜ಼್ನಾನದ ಸರಿಯಾದಕ್ರಿಯೆ, ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತ ಭಾಷಾಶಬ್ಧಗಳ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟಿದೆ". ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಇತರರ ಪ್ರಕಾರ (೨೦೦೭). ಇದು ವ್ಯವಸ್ತಿತ ಬಳಕೆಯ ಅರ್ಥ, ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಅರ್ಥವನ್ನು ಎನ್ಕೋಡ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮಾನವನ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಅಥವಾ ಈ ಬಳಕೆಯ ಅಧ್ಯಯನ ಭಾಷಾಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ.
ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು, ಕ್ರಿ. ಪೂ. ೪ನೇ ಶತಮಾನದ ಪಾಣಿನಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಯ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟವಾಗಿ ಶಿವ ಸೂತ್ರಗಳು, Ashtadhayayi ಸಹಾಯಕ ಪಠ್ಯ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದೂ ಸಹಾ ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಸಂಕೇತಗಳಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವ್ಯವಸ್ತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಧ್ವನಿಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಇದು ಪರಿಚಯಿಸುವ ವಿಷಯಗಳು ವಾಕ್ಯ ಮತ್ತು ಶಬ್ಧಾರ್ಥ morphology, Syntax and Semantics. ಪೋಲೀಷ್ ವಿಧ್ವಾಂಸ ಜಾನ್ ಬುಡಿನ್ ಡೇ ಕೋರ್ಟಿನೇ( Jan Baudouin de Courtenay) ಜೊತೆಗೆ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಿಕೋಲಾಯ್ ಕೃಝೆಸ್ಕಿ (Mikolaj Kruazewski) ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಸೇರಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಧ್ವನಿಮಾ ೧೮೭೬ ರಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಅವರು (ಈಗ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪೊನೆಟಿಕ್ ಪರ್ಯಾಯಗಳ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಅಲ್ಲೊಪೊನಿ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಫೋಪೊನೋಲಾಜಿ). ಹಾಗೂ ಈ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ಫರ್ಡಿನಾಂಡ್ ಡೀ ಸಸ್ಯೂರ್ ರವರಿಂದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಧ್ವನಿಜ಼್ನಾನ ಶಾಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವಿಶಾಲೆಯಾದ ಪ್ರಾಗ್ ಶಾಲೆ(Prague School). ಇದು ಅಂತರ ಕದನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಯಿತು. ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಸದಸ್ಯರುಗಳು ಸೇರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಗಿ ಮಾಡಿದರು. ನಿಕೋಲಾಯ್ Trubetzkoy, Grundzuge der Phonologie(Principles of Phonology). ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಾದ ಹಾಗೂ ಕ್ಷೆತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳ ಪೈಕಿ ನೇರವಾಗಿ ಬುಡಿನ್ ಡೇ ಕೋರ್ಟಿನೇ ಮೂಲಕ Trubetzkoy ಸ್ಥಾಪಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. Archiphoneme ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದನು. ಪ್ರೇಗ್ ಶಾಲೆಯ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾರೆಂದರೆ, ರೂಮನ್ ಯಾಕೂಬ್ಸನ್, ೨೦ ನೆ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷಾ ಶಾಸ್ತ್ರಜ಼್ನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದಾರೆ. ನೋಮ್ ಚಾಮ್ಸ್ಕಿ ಮತ್ತು ಮೋರಿಸ್ ಹ್ಯಾಲೆ ಇವರಿಬ್ಬರು ಸೇರಿಕೊಂಡು ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ "ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸೌಂಡ್ ಪ್ಯಾಟರ್ನ್" ಇದರ ಆಧಾರವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದಕ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಗ್ರಹಣ ನಿರೂಪಣೆಗಳು, ಸರಣಿಗಳ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳೆಂದರೆ, ಈ ವೈಶಿಶ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ರೂಮಾನ್ ಯಾಕೂಬ್ಸನ್, ಗುನ್ನಾರ್ ಪಾಂಟ್ ಮತ್ತು ಮೋರಿಸ್ ಹ್ಯಾಲೆ, ಇವರುಗಳು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಿರ ಸೆಟ್ ನಿಂದ ಜೋಡನೆಯ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬೈನೆರಿ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು + ಅಥವಾ _ ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಎರಡು ಹಂತಗಳಿವೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮೈ ಪೊನೆಟಿಕ್ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ನಿಜವಾದ ಉಚ್ಛಾರಣೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೆಲ್ಮೈಗಳ ರೂಪ ರೂಪಾಂತರವಾಗುತ್ತದೆ. ತುಂಬಾ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೆಲವೊಂದು S P E ನ್ನು Generativists ಮುಚ್ಚಿಹೋಯಿತು. ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರದೊಳಗಡೆ ಈ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು, ಎರಡನ್ನೂ ಇದರ ಒಳಗೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಿದ್ದಾಂತದ ಪ್ರತಿಪಾದಕ ಡೇವಿಡ್ ಸ್ಟಾಂಪೆ,ಈತನು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಆದರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು(ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ) ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ. ಈ ಧೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ ಒಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸೆಟ್ ಆದರಿಸಿದೆ. ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಹನ ಇದು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಪದಗಳಿಗಿಂತ ಸಕ್ರೀಯವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ದವು ಯಾವ ಭಾಷೆ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬದಲಿಗೆ ವಿಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ನಟನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಾಗಿ ಧ್ವನಿಗ್ರಹಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ ಛಂಧಸ್ಸಿನ ಪಂಗಡಗಳಲ್ಲಿ ಛಂಧಸ್ಸಿನ ಗುಂಪುಗಳ ಉಚ್ಚಾರಾಂಶದ ಅಥವಾ ಇಡೀ ಹೇಳಿಕೆ ಹಾಗು ದೊಡ್ಡ ಭಾಗವಾಗಿಯೂ,ಸಣ್ಣದಾಗಿಯು ಆಗಿರಬಹುದು. ಧ್ವನಿವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಂದಿಸಿದಂತೆ ಮತ್ತು ಸಂಭಂದಿಸಿದ್ದಲ್ಲದ (ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಔಟ್ಸುಟ್ ಮತ್ತೊಂದು ಇನ್ಸ್ಟುಟ್ ಬಂದರು). ಎರಡು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಎರಡನೆ ಪ್ರಮುಖ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರಜ್ನ ಸ್ಟಾಂಪೆ ಪತ್ನಿ ಪೆಟ್ರೊಷಿಯಾ Donegan ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಯೂರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಜೆಪಿ ನಾಥನ್ ಎಂದು ಅಮೆರಿಕಾದ ಕೆಲವರುಗಳೆಂದರೆ,ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ತತ್ವಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು,ರೂಪ ವಿಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಕ ವೋಲ್ಡಾಂಗ್ ಯು ಡ್ರೆಸ್ಲರ್ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರೂಪ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು.
೧೯೭೯ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಗೋಲ್ಡ್ ಸ್ಮಿತ್ ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದನು,ಅಟೊಸೆಗ್ಮೆಂಟಲ್ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಇನ್ನುಮುಂದೆ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನ,ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ,ಭಾಗಗಳ,ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಹಂತಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಸಮನಾಂತರ ಅನುಕ್ರಮಗಳಾನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಟೋ ಸೆಗ್ಮೆಂಟಲ್ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ನಂತರ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಈ ವೈಶಿಷ್ಟವನ್ನು ರೇಖಾಗಣಿತ ನಿಘಂಟಿನ ಧ್ವನಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಧ್ವನಿವ್ಜ್ನಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಿದ್ದಾಂತಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿತ್ಯದ ಪ್ರಾಮಣಿಕ ಸಿದ್ದಾಮ್ತವಾಯಿತು ಅದೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮಿಕೆ ಸಿದ್ದಾಂತ.
ಸರ್ಕಾರದ ಧ್ವನಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಾಕ್ಯ ರಚನೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ಗ್ರಹಣಾ ರಚನೆಗಳ ಸೈದ್ದಾಂತಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವಂತಹ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ೧೯೮೦ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳ ಅನುಗುಣಾವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಸೆಟ್ ಅನುಸರಿಸಿ ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕಾರ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಯತಾಂಕಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಘರ್ಷಣೆಗೆ ಬರಬಹುದು ಆದರೂ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಗಿಸಕೂಡದು ಎಂದು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಜೊನಾಥನ್ ,ಕೆಯರ್ಜಿನ್ lowenstamn ಜೀನ್ ರೂಜರ್,ಮೊನಿಕ್,ಚಾರಿಟ್,ಜಾನ್ ಹ್ಯಾರಿಸ್ ಮತ್ತು ಅನೇಕರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.