ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಭಾರತದ ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಭೋಜ್‌ಪುರಿ ಜಾನಪದದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. SM ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ಅಹಿರ್ ರಾಮಾಯಣ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಪೂರ್ವ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಅಹಿರ್‌ನ ದಂತಕಥೆಯ ದೈವಿಕ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸೋನಭದ್ರಾದಲ್ಲಿ ಸೋನ್ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿರುವ ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಸ್ಟೋನ್ ಒಂದು ಪ್ರೇಮಕಥೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಆ ಹೆಸರಿನ ಜಾನಪದ ಕಥೆಯ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಲೋರಿಕಾಯನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಥೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

5 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಸೋನ್ ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅಗೋರಿ ಎಂಬ ರಾಜ್ಯವಿತ್ತು (ಈಗ ಸೋನಭದ್ರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ ). ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುವ ರಾಜನಾದ ಮೊಲಗಟ್, ಉತ್ತಮ ರಾಜನಾಗಿದ್ದರೂ, ಮೆಹ್ರಾ ಎಂಬ ಯಾದವ ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ ಅಸೂಯೆ ಪಟ್ಟನು. ಒಂದು ದಿನ ರಾಜ ಮೊಲಗಟ್ ಮೆಹ್ರಾಳನ್ನು ಜೂಜಿನ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. ಜೂಜಿನ ಆಟದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದವರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಮೆಹ್ರಾ ರಾಜನ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರು ಜೂಜಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ರಾಜನು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತೊರೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ರಾಜನ ಅವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನೋಡಿದ ಬ್ರಹ್ಮದೇವನು ವೇಷಧಾರಿ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿ ಬಂದು ಅವನಿಗೆ ಕೆಲವು ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡಿ, ಆ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಆಟವಾಡಿದರೆ ಅವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ಮರಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು. ಇದರಂತೆ ರಾಜನು ಪಾಲಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಗೆದ್ದನು. ಮೆಹ್ರಾ ಆರು ಬಾರಿ ಸೋತ ನಂತರವೂ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಜೂಜಾಡಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡನು. ಏಳನೇ ಬಾರಿಗೆ ಪತ್ನಿಯ ಗರ್ಭವನ್ನೂ ಜೂಜಾಡಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಆದರೆ ರಾಜನು ಮೆಹ್ರಾಗೆ ಔದಾರ್ಯ ತೋರಿದ. ಮುಂಬರುವ ಮಗು ಗಂಡಾಗಿದ್ದರೆ ಕುದುರೆ ಲಾಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಾಗಿಯೂ, ಹೆಣ್ಣಾಗಿದ್ದರೆ ರಾಣಿಯ ಸೇವೆಗೆ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿಯೂ ಹೇಳಿದರು.

ಮೆಹ್ರಾನ ಏಳನೇ ಮಗು ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವಾಗಿ ಜನಿಸಿತು ಮತ್ತು ಮಂಜರಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ರಾಜನು ಮಂಜರಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಬಳಿಗೆ ತರಲು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಮಂಜರಿಯ ತಾಯಿ ಮಗಳನ್ನು ಅಗಲಲು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಮಂಜರಿಯನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾದರೆ ಮಂಜರಿಯ ಗಂಡನನ್ನು ಸಾಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ರಾಜನಿಗೆ ಸಂದೇಶ ಕಳುಹಿಸಿದಳು.

ಆದ್ದರಿಂದ, ಮಂಜರಿಯ ಪೋಷಕರು ಮದುವೆಯ ನಂತರ ರಾಜನನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ವರವನ್ನು ಮಂಜರಿಗೆ ಹುಡುಕಲು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದರು. ಮಂಜರಿ ತನ್ನ ಹೆತ್ತವರಲ್ಲಿ ಬಲಿಯಾ ಎಂಬ ಜನರ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಯಾದವ್ ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಎಂಬ ಯುವಕನನ್ನು ಕಾಣುವ ವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡಳು. [೧] [೨] [೩] ಅವನು ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಅವಳ ಪ್ರೇಮಿಯಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು.

ಮಂಜರಿ ಮತ್ತು ಲೋರಿಕ್ ಅವರ ಹೆತ್ತವರು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ಮದುವೆ ನಿಶ್ಚಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಲೋರಿಕ್ ಮಂಜರಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಮದುವೆಗೆ ಅರ್ಧ ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ. ಅವರು ನದಿಯ ದಡವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ರಾಜನು ಲೋರಿಕ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಮತ್ತು ಮಂಜರಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಲೋರಿಕ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋತಂತೆ ತೋರುತ್ತಿತ್ತು. ಮಂಜರಿ, ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅಗೋರಿ ಕೋಟೆಯ ಬಳಿ ಗೋಥಾನಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮವಿದೆ, ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಶಿವನ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದರೆ ಜಯ ತನ್ನದಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ.

ಲೋರಿಕ್ ಮಂಜರಿ ಹೇಳಿದಂತೆಯೇ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುತ್ತಾನೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಇಬ್ಬರೂ ಪರಸ್ಪರ ಮದುವೆಯಾದರು. ಹಳ್ಳಿಯ ಹೊಸ್ತಿಲನ್ನು ಬಿಡುವ ಮೊದಲು, ಮಂಜರಿ ಲೋರಿಕ್‌ಗೆ ತಾವಿಬ್ಬರು ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಜನರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಏನಾದರೂ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ, ಇದರಿಂದ . ಇದು ನಿಜವಾದ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಲು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಪ್ರೀತಿಸುವ ದಂಪತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿಂದ ನಿರಾಶೆಯಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗದಂತೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಮಂಜರಿಗೆ ಕೇಳಿದನು. ಮಂಜರಿ, ಕಲ್ಲನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾ, ರಾಜನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಅದೇ ಕತ್ತಿಯಿಂದ ಕಲ್ಲನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಲೋರಿಕ್‌ಗೆ ಕೇಳಿದಳು. ಲೋರಿಕ್ ಅದೇ ರೀತಿ ಮಾಡಿದನು, ಕಲ್ಲು ಎರಡು ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಮಂಜರಿ ತುಂಡರಿಸಿದ ಬಂಡೆಯಿಂದ ತನ್ನ ತಲೆಗೆ ಸಿಂಧೂರವನ್ನು ಹಚ್ಚಿದಳು ಮತ್ತು ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಕಲ್ಲನ್ನು ನಿಜವಾದ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವಂತೆ ಮಾಡಿದಳು. [೪]

SM ಪಾಂಡೆ ಇದನ್ನು ಅಹಿರ್‌ಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಎಂದು ಕರೆದರು. [೫]

ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಸ್ಟೋನ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಸ್ಟೋನ್, ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಪತ್ಥರ್ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವೀರ್ ;ಬ್ರೇವ್, ಪತ್ತರ್ ;ಸ್ಟೋನ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಮಾರ್ಕುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ರಾಬರ್ಟ್ಸ್‌ಗಂಜ್‌ನಿಂದ ಸುಮಾರು 5 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಜಾನಪದ 'ಲೋರಿಕಿ' ಯ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರಗಳಾದ ಲೋರಿಕ್ ಮತ್ತು ಮಂಜರಿಯ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. . ಸ್ಥಳೀಯ ಜಾನಪದ ಗಾಯಕರು ಹಾಡಿರುವ ಹಲವಾರು ಜಾನಪದ ಹಾಡುಗಳು ಲೋರಿಕಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ, ಹಿಂದೂ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಇಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೬]

ಪರಂಪರೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ವೀರ್ ಲೋರಿಕ್ ಪ್ರತಿಮೆ, ಬಂಡಿಹುಲಿ, ಬಹೇರಿ ( ದರ್ಭಾಂಗ ) [೭]
  • 1970 ರಲ್ಲಿ, ಲೋರಿಕ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ " ಲೋರಿಕ್ ಸೇನಾ " ಎಂಬ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮಿಲಿಟಿಯಾವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. [೮]
  • ವೀರ್ ಅಹಿರ್, 1924 ರಲ್ಲಿ ಹೋಮಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ಮೂಕಿ ಚಿತ್ರ. [೯]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Singh, Shankar Dayal. Bihar : Ek Sanstkritik Vaibhav, from..._Shankar Dayal Singh – Google Books. ISBN 81-7182-294-0. Retrieved 22 June 2020.Singh, Shankar Dayal. Bihar : Ek Sanstkritik Vaibhav, from..._Shankar Dayal Singh – Google Books. ISBN 81-7182-294-0. Retrieved 22 June 2020.
  2. "बलिया के वीर ने पत्थर के सीने में जड़ा प्रेम". Jagran."बलिया के वीर ने पत्थर के सीने में जड़ा प्रेम". Jagran.
  3. Kala ka Saundrya-1– Google Books. ISBN 978-81-8143-888-1. Retrieved 22 June 2020.Kala ka Saundrya-1– Google Books. ISBN 978-81-8143-888-1. Retrieved 22 June 2020.
  4. "great love story of manjari and lorik". www.patrika.com. Retrieved 13 July 2016.
  5. Pandey, Shyam Manohar (1987). The Hindi oral epic Lorikayan, from ... –Shyam Manohar Pandey– Google Books. Retrieved 23 June 2020.
  6. "Khaulte dudh se kiya snan". No. daily. www.Jagaran.com. Jagaran. 25 October 2014. Retrieved 2 March 2016.
  7. "नंदकिशोर ने वीर लोरिक की प्रतिमा का किया अनावरण". Prabhat Khabar. No. daily. Prabhat Khabar. Prabhat Khabar. 13 May 2015. Archived from the original on 31 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2016. Retrieved 7 March 2016.
  8. Smita Tewari Jassal (2012). Unearthing Gender: Folksongs of North India. Duke University Press. p. 267. ISBN 9780822351306.
  9. Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen (10 July 2014). Encyclopedia of Indian Cinema. Taylor & Francis. p. 39. ISBN 978-1-135-94325-7.