ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ

ಮಡಿಕೇರಿ

ಕೂರ್ಗ್
ಮಡಿಕೇರಿ ಕೂರ್ಗ್
ಪಟ್ಟಣ
	ಮಡಿಕೇರಿ ಕರ್ನಾಟಕ, ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜ್ಯ ಮಡಿಕೇರಿ ಮಡಿಕೇರಿ (India)
	Coordinates: 12°25′15″N 75°44′23″E / 12.4209°N 75.7397°E

ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ, ಇದನ್ನು ಕೂರ್ಗ್ ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ಕೊಡಗು ಕಿತ್ತಳೆಯ ತಳಿಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ವಿವರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ೨೪,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಯಿತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಳಿ ಪ್ರದೇಶವು ೨,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.^[೧] ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕೊಡಗು, ಹಾಸನ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ತೋಟದಲ್ಲಿ ೧೫೦ ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ದ್ವಿತೀಯ ಬೆಳೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.^[೨]^[೧]

ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್‌ಗಳ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಮಿಶ್ರತಳಿಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೩] ಹಸಿರು-ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ, ಅವುಗಳು ಬಿಗಿಯಾದ ಚರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಿಹಿ-ಹುಳಿ ರುಚಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ನಾಗ್ಪುರ ಕಿತ್ತಳೆಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಅವುಗಳು ಸಡಿಲವಾದ ಚರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಿಹಿ ರುಚಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.^[೧] ಇತರ ತಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆಗಳು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೪] ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರಿದಾದ ಮಣ್ಣಿನೊಂದಿಗೆ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಮಳೆಯು ಈ ವಿಧದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣು ಹೇರಳವಾಗಿ ಬೇಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೫]

ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರೋಗಗಳು, ನಾಗಪುರ ಕಿತ್ತಳೆಯ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.^[೬] ಪ್ರತಿ ಗಿಡದ ಇಳುವರಿ ಸುಮಾರು ೧೦ ಕೆಜಿಗೆ ಇಳಿದಿದೆ, ಅದು ಒಮ್ಮೆ ೫೦ ಕೆಜಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು.^[೧] ಹಣ್ಣಿನ ಸರಾಸರಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ೪೫,೦೦೦ ಟನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು.^[೭]

ವಿಶೇಷತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣನ್ನು ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಗುಂಪು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಂಟ್ರಾಸ್ ಎಂದೂ ಕೂಡ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕಿತ್ತಳೆ, ನಾಗ್ಪುರ ಕಿತ್ತಳೆ, ಖಾಸಿ ಕಿತ್ತಳೆ, ರಂಗ್ಟ್ರಾ, ಕಮಲಾ, ಸಿಕ್ಕಿಂ ಕಿತ್ತಳೆ,ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್‌ನ ತಳಿಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ರಸಭರಿತತೆ, ರುಚಿ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಹೆಚ್ಚು ಪೌಷ್ಟಿಕ, ಸಿಹಿ ಮತ್ತು ರುಚಿಕರವಾಗಿದೆ, ಉತ್ತಮ ಔಷಧೀಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶೇಷ ರುಚಿ ಮತ್ತು ಪರಿಮಳವನ್ನು ಸಹ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆಕರ್ಷಕವಾದ ಗೋಲ್ಡನ್ ಸಿಪ್ಪೆ ಸುಲಿಯುವುದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ರುಚಿ, ಕಡಿಮೆ ಬೀಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಾಧುರ್ಯದಿಂದಾಗಿ ವಿವಿಧ ಕಾಫಿ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ, ಕಿತ್ತಳೆಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ೩೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರೂ ಈ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದರು. ಕೆಲವು ಕಾಫಿ ರೈತರು ನೀರಾವರಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಟ್ರಸ್ ಅನ್ನು ಮೊನೊ ಬೆಳೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ (೧೯೫೭) ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ (೧೯೬೪) ನಡೆಸಿದ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸಿಟ್ರಸ್ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಬಹುಮಾನ ಮತ್ತು ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ ಗೆಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ಅದರ ಅದ್ಭುತ ರುಚಿ ಮತ್ತೆ ಸಾಬೀತಾಯಿತು. ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ರುಚಿಗೆ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆಯನ್ನು (ಜಿ.ಐ) ನೀಡಲಾಗಿದೆ, ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ಬೆಳೆ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಅದರ ಬೆಲೆಗಳು ಏರುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.

ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆಯ ವಿವರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜಿ.ಐ (G.I)	ಕೂರ್ಗ್ ಆರೆಂಜ್
ಅರ್ಜಿ ಸಂಖ್ಯೆ	೩೩
ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆ	ಕೂರ್ಗ್ ಆರೆಂಜ್
ಅರ್ಜಿದಾರರ ಹೆಸರು	ಕರ್ನಾಟಕ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆ,ಬೆಂಗಳೂರು
ಸರಕು	ಕೃಷಿ
ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶ	ಮಡಿಕೇರಿ,ಕರ್ನಾಟಕ
ಆದ್ಯತೆಯ ದೇಶ	ಭಾರತ
ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ವಿತರಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ	೩೦-೦೧-೨೦೦೬
ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಸಂಖ್ಯೆ	೧೮

ರೈತರ ಕಷ್ಟ ಮತ್ತು ನಷ್ಟ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉತ್ತರ ಕೊಡಗಿನಾದ್ಯಂತ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊಡಗುದಾದ್ಯಂತ ಅದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಡಿಕೇರಿಯಲ್ಲಿ ೩-೪ ಎಕರೆ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ರೋಗ ಕೀಟಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯು ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ವ್ಯವಸಾಯದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೯೬೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ೨೪,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಯಿತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಬೆಳೆಸುವ ಪ್ರದೇಶವು ೨,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣನ್ನು ೫೦,೦೦೦ ರಿಂದ ೬೦,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ರೋಗವು ಕಿತ್ತಳೆ ಸಸ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಕಿತ್ತಳೆ ಬೇಸಾಯುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ೩,೦೦೦ ದಿಂದ ೪,೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗೆ ಇಳಿಸಲಾಯಿತು. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಫಿಯ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯಾದ ನಂತರ, ಕೊಡಗುದಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ತೋಟಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿವೆ.

೧೯೮೦ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಕಿತ್ತಳೆ ಬೆಳೆ ನಾಶವಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಸಿರೀಕರಣ ರೋಗದ ಏಕಾಏಕಿ ದಾಳಿ, ಇದನ್ನು ಸಿಟ್ರಸ್ ಅವನತಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅನೇಕ ತನಿಖೆಯಿಂದ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಾಯಿಲೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಕಿತ್ತಳೆ ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ ಮರಗಳು, ವಿವಿಧ ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಗಳ ದಾಳಿ, ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಅಸಮರ್ಪಕ ನೆಟ್ಟ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಫಿ ಕೃಷಿಕರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅರಿವು ಇಲ್ಲದಿರುವುದು. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ನಾಗ್ಪುರ ಕಿತ್ತಳೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆ, ಇತರ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಸಸ್ಯದ ಇಳುವರಿ ಸುಮಾರು ೧೦ಕಿ.ಗ್ರಾಂಗೆ ಇಳಿದಿದೆ, ಅದು ಒಮ್ಮೆ ೫೦ ಕೆ.ಜಿ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. ಹಣ್ಣಿನ ಸರಾಸರಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ೪೫,೦೦೦ ಟನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಕಳೆದ ಮೂರು ದಶಕಗಳಿಂದ, ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳ ಒಳಗೆ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿಯು ರೋಗಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದೆ. ಕೋವಿಡ್ -೧೯ ಲಾಕ್‌ಡೌನ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿಯ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಹಣ್ಣಿನ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.

ಪುನಶ್ಚೇತನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆಯ ಬೆಳೆಯುವ ತಳಿಗಳ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಬೇಕು. ಈ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕಿತ್ತಳೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಕಾಫಿ ಪರ್ವತದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮತ್ತೊಂದು ಉಪಾಯವೆಂದರೆ, ದೊಡ್ಡ ಸಾವಯವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಕೊಳದೊಂದಿಗೆ ಪರಭಕ್ಷಕ, ಪರಾವಲಂಬಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ಕೀಟಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಜೈವಿಕ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ರೋಗಕಾರಕ ಕೀಟಗಳನ್ನೂ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿಟ್ರಸ್ ಬೇರುಗಳು ಆಳವಿಲ್ಲದ ಬೇರೂರಿದೆ, ಅವುಗಳನು ಅಗೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗುತ್ತವೆ, ಇದು ಕಾಫಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಕಾಫಿ ರೈತರು ಮಣ್ಣನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಈ ಹಾನಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಯು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ “ಕೂರ್ಗ್ ಆರೆಂಜ್” ಹಣ್ಣನ್ನು ಜಿ.ಐಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಇದರಿಂದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬೆಳೆ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತರುವ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಜಿ. ಐ ಮಾನ್ಯತೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಪುನರ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಮಿಷನ್ ಪ್ರೊಗಾರ್ಮ್ ಮೂಲಕವೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೊಡಗುನಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ೨೦೦೯-೧೦ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೋಟಿ ರೂ. ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಹಣ ನೀಡಿತ್ತು. ಕಿತ್ತಳೆ ಕೃಷಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆ ಕಿತ್ತಳೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಗಾರರಿಗೆ ವಿತರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬೆತು ಗ್ರಾಮದ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ನರ್ಸರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಸಸಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಿತ್ತಳೆ ಸಸಿ ಖರೀದಿಸಲು ಅನೇಕ ಜನರು ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

↑ ^೧.೦ ^೧.೧ ^೧.೨ ^೧.೩ Manoj, P. (22 March 2006). "GI tag may help revive Coorg orange cultivation". The Hindu. Retrieved 25 January 2016.
↑ "Coorg oranges out of sight at mela?". The New Indian Express. 6 January 2013. Archived from the original on 1 February 2016. Retrieved 25 January 2016.
↑ Aravamudan, Sriram (8 February 2015). "The greenskeeper: It's orangeous, I say". Bangalore Mirror. Retrieved 25 January 2016.
↑ Chinnappa, K. Jeevan (26 January 2005). "Reviving the famous 'Coorg mandarin'". The Hindu. Retrieved 25 January 2016.^{[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}
↑ "Oranges: India ranks 64th in productivity". The Hindu Business Line. 4 December 2011. Retrieved 25 January 2016.
↑ "Its Coorg oranges vs Nagpur oranges in Kodagu district". Deccan Herald. 21 October 2009. Retrieved 25 January 2016.
↑ BR, Rohith (25 January 2016). "Mangoes and grapes give K'taka farmers sweet taste of success". The Times of India. Retrieved 25 January 2016.

[revive-1] ೧.೦ ^೧.೧ ^೧.೨ ^೧.೩ Manoj, P. (22 March 2006). "GI tag may help revive Coorg orange cultivation". The Hindu. Retrieved 25 January 2016.

[2] "Coorg oranges out of sight at mela?". The New Indian Express. 6 January 2013. Archived from the original on 1 February 2016. Retrieved 25 January 2016.

[3] Aravamudan, Sriram (8 February 2015). "The greenskeeper: It's orangeous, I say". Bangalore Mirror. Retrieved 25 January 2016.

[4] Chinnappa, K. Jeevan (26 January 2005). "Reviving the famous 'Coorg mandarin'". The Hindu. Retrieved 25 January 2016.^{[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}

[5] "Oranges: India ranks 64th in productivity". The Hindu Business Line. 4 December 2011. Retrieved 25 January 2016.

[deccan-6] "Its Coorg oranges vs Nagpur oranges in Kodagu district". Deccan Herald. 21 October 2009. Retrieved 25 January 2016.

[7] BR, Rohith (25 January 2016). "Mangoes and grapes give K'taka farmers sweet taste of success". The Times of India. Retrieved 25 January 2016.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]