ಹಸು ಯಾಜ್ಞಿಕ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಹಸು ಯಾಜ್ಞಿಕ್
ನವೆಂಬರ್ 2018 ರಲ್ಲಿ ಅಮದವಾಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುಸ್ತಕ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಹಸು ಯಾಜ್ಞಿಕ್
ಜನನಹಸ್ಮುಖರಾಯ್ ವ್ರಜ್ಲಾಲ್ ಯಾಜ್ಞಿಕ್
(೧೯೩೮-೦೨-೧೨)೧೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೩೮
ರಾಜ್‌ಕೋಟ್, ರಾಜ್‌ಕೋಟ್ ರಾಜ್ಯ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ
ಮರಣ10 December 2020(2020-12-10) (aged 82)[೧]
ಅಹಮದಾಬಾದ್, ಗುಜರಾತ್, ಭಾರತ
ಕಾವ್ಯನಾಮಉಪಮನ್ಯು, ಪುಷ್ಪಧನ್ವ, ಬಿ. ಕಶ್ಯಪ್, ವಜ್ರಾನಂದನ್ ಜಾನಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಧರ್
ವೃತ್ತಿಕಾದಂಬರಿಕಾರ, ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಾರ, ವಿಮರ್ಶಕ, ಸಂಪಾದಕ, ಜಾನಪದ ತಜ್ಞ, ಮಕ್ಕಳ ಬರಹಗಾರ
ಭಾಷೆಗುಜರಾತಿ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಭಾರತೀಯ
ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಎಂಎ, ಪಿಎಚ್‌ಡಿ
ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಧರ್ಮೇಂದ್ರಸಿಂಹಜಿ ಕಾಲೇಜು, ರಾಜ್‌ಕೋಟ್
ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿಹಸುಮತಿ (ವಿವಾಹ 1964)
ಮಕ್ಕಳುಯುವ ಅಯ್ಯರ್
ನಯನ್ ಯಾಜ್ಞಿಕ್[೨]

ಹಸ್ಮುಖ್ರೇ ವ್ರಜ್ಲಾಲ್ ಯಾಜ್ಞಿಕ್ (12 ಫೆಬ್ರವರಿ 1938 – 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2020), ಹಸು ಯಾಜ್ಞಿಕ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಹಸು ಯಾಗ್ನಿಕ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆಯ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ, ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಾರ, ವಿಮರ್ಶಕ, ಸಂಪಾದಕ, ಜಾನಪದ ತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಬರಹಗಾರ ಎಂದು ಸಹ ಹೆಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ಅವರು ಗುಜರಾತಿನ ವಿವಿಧ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಇಪ್ಪತ್ತು ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಮೂರು ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು, ಎರಡು ಜೈಲು ಕಥೆಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕೃತಿಗಳ ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ಹನ್ನೆರಡು ಜಾನಪದ ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಆರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯಾಗ್ನಿಕ್ 12 ಫೆಬ್ರವರಿ 1938 ರಂದು ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ (ಈಗ ಗುಜರಾತ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) ವ್ರಜ್‌ಲಾಲ್ ಯಾಜ್ನಿಕ್ ಮತ್ತು ಪುಷ್ಪಾಬೆನ್ (ಪ್ರಸನ್ನಬೆನ್) ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಅವರ ಎಂಟನೇ ಮಗು. ಅವರ ತಂದೆ ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಗುಮಾಸ್ತರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರ ಅಜ್ಜ ಗೋವಿಂದಲಾಲ್ ಪಾಲಿಟಾನಾ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ವೇ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವನು ತನ್ನ ಅಜ್ಜನ ಆರೈಕೆಯಿಂದ ಬೆಳೆದನು ಮತ್ತು ಅವನಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗಿದ್ದನು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. 1950 ರಿಂದ 1954 ರವರೆಗೆ ಅವರು ಧ್ರಂಗಾಧ್ರದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು 1960 ರಲ್ಲಿ ಬಿಎ ಮತ್ತು 1962 ರಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿ-ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನ ಧರ್ಮೇಂದ್ರಸಿಂಹಜಿ ಕಲಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಎಂಎ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು 1972 ರಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲಿನ್ ಗುಜರಾತಿ ಕಾಮಕಥೆಯ ಕುರಿತು ತಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧಕ್ಕಾಗಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪಡೆದರು

ಎಂಎ ನಂತರ, ಅವರು 1963 ರಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸುರೇಂದ್ರನಗರದ ಎಂಪಿ ಷಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿದರು. ಅವರು 1964 ರಲ್ಲಿ ವಿಸ್ನಗರದ ಎಂಎನ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ತೆರಳಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ 1965 ರಲ್ಲಿ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಗುಜರಾತ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು 1973 ರವರೆಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು 1965 ರಿಂದ 1979 ರವರೆಗೆ ಜಾಮ್‌ನಗರದ ಡಿಕೆಬಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು 1979 ರಿಂದ 1982 ರಲ್ಲಿ ಸುರೇಂದ್ರನಗರದ ಎಂಪಿ ಶಾ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ತೆರಳಿದರು ಅವರು 1982 ರಿಂದ 1996 ರವರೆಗೆ ಗಾಂಧಿನಗರದ ಗುಜರಾತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ನಂತರ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಅವರು 1996 ರಿಂದ 2005 ರವರೆಗೆ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಮೇಘಾನಿ ಲೋಕವಿದ್ಯಾ ಸಂಶೋಧನ್ ಭವನದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಟ್ರಸ್ಟಿಯಾಗಿದ್ದರು.

ಅವರು COVID-19 ನಿಂದಾಗಿ 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2020 ರಂದು ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ಕಾರ್ಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯಾಜ್ಞಿಕ್ ಅವರು ಉಪಮನ್ಯು, ಪುಷ್ಪಧನ್ವ, ಬಿ. ಕಶ್ಯಪ್, ವಜ್ರಾನಂದನ್ ಜಾನಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಧರ್ ಎಂಬ ವಿವಿಧ ಕಾವ್ಯನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಇಪ್ಪತ್ತು ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಮೂರು ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು, ಎರಡು ಜೈಲು ಕಥೆಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಥೆಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕೃತಿಗಳ ವಿಮರ್ಶೆ, ಹನ್ನೆರಡು ಜಾನಪದ ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಆರು ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೩] ಅವರ ಮೊದಲ ಸಣ್ಣ ಕಥೆ "ಲ್ಯಾಪ್ಸಿ" ೧೯೫೪ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು.

ಫುಟಾಟಿ ಪಂಖೋನೊ ಪಹೇಲೋ ಫಫದತ್ (1972) ನಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಹ-ಸಂಪಾದಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗುಜರಾತಿ ಲೋಕಕಥಾವೋ (1996), ಸೌರಭ ವ್ರತಕಥಾವೋ (1996), ಸೌರಭ್ ನವರತ್ ಗರ್ಬಾ (1996), ಸೌರಭ ಲಗ್ನಗೀತ ಸಂಗ್ರಹ (1999), ಸೌರಭ ಪದಭಜನಾವಳಿ (1999), ಲಗ್ನೋಲ್ಲಾಸ್ (2001) ಅವರು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಗಳಾಗಿವೆ. [೪]



ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯಾಜ್ಞಿಕ್ ಅವರು 1954 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳಿಗಾಗಿ ಧರ್ಮೇಂದ್ರಸಿಂಹಜಿ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅವರ ದಿವಾಲ್ ಪಚ್ಚಲ್ನಿ ದುನಿಯಾ ಗುಜರಾತಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಬಹುಮಾನ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಸ್ಕೈಲಾರ್ಕ್, ಲಂಡನ್ (1994) ನಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ ನ ಗುಜರಾತಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಪಡೆದರು (1997) . ಅವರು 2011 ರಲ್ಲಿ ಕವಿ ಕಾಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದರು [೫] [೬] ಗುಜರಾತಿ ಲೋಕವಿದ್ಯಾ ಕೃತಿಗೆ ಗುಜರಾತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪ್ರಥಮ ಬಹುಮಾನವನ್ನೂ ಪಡೆದರು. [೩]

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯಾಜ್ಞಿಕ್ 1964 ರಲ್ಲಿ ಹಸುಮತಿ ವನ್ರವಂದಾಸ್ ಡೇವ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಯುವ ಅಯ್ಯರ್ ಜನಿಸಿದರು. ನಯನ್ ಯಾಜ್ಞಿಕ್ ಅವರ ಮಗ. [೨]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named d1
  2. ೨.೦ ೨.೧ "વાર્તાકાર.નવલકથાકાર,વિવેચક,લોકસાહિત્યકાર,મધ્યકાલીન સાહિત્ય,આદિવાસી સાહિત્યના સર્જક હસુ યાજ્ઞિકનું 83 વર્ષની વયે દુઃખદ અવસાન". Tej Gujarati (in ಗುಜರಾತಿ). 2020-12-11. Archived from the original on 2022-03-03. Retrieved 2020-12-15.. Tej Gujarati (in Gujarati). 11 December 2020. Archived from the original Archived 2022-03-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. on 3 March 2022. Retrieved 15 December 2020.
  3. ೩.೦ ೩.೧ Kanijiya, Baldevbhai (April 2003). Thaker, Dhirubhai (ed.). ગુજરાતી વિશ્વકોશ [Gujarati Encyclopaedia] (in ಗುಜರಾತಿ). Vol. XVII. Ahmedabad: Gujarati Vishwakosh Trust, Ahmedabad. pp. 77–78. OCLC 551875907.Kanijiya, Baldevbhai (April 2003). Thaker, Dhirubhai (ed.). ગુજરાતી વિશ્વકોશ [Gujarati Encyclopaedia] (in Gujarati). Vol. XVII. Ahmedabad: Gujarati Vishwakosh Trust, Ahmedabad. pp. 77–78. OCLC 551875907.
  4. Kanijiya, Baldevbhai (April 2003). Thaker, Dhirubhai (ed.). ગુજરાતી વિશ્વકોશ [Gujarati Encyclopaedia] (in ಗುಜರಾತಿ). Vol. XVII. Ahmedabad: Gujarati Vishwakosh Trust, Ahmedabad. pp. 77–78. OCLC 551875907.
  5. "Kag Award – Kavi Shree Dula Bhaya Kag" (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-05-03.
  6. આપણો લોકવારસો હસુ યાજ્ઞિક.