ಅಕ್ಷಾಂಶ

ಭೂಗೋಳ

'ಅಕ್ಷಾಂಶ ಪ್ರದೇಶವು ಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರ ಭೂಖಂಡ ಇಲ್ಲವೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭೂಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇರುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಹವಾಮಾನವು ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಅಳತೆ

ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ರೇಖಾ ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಕೋನವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಹಾಗೆಯೆ ಡಿಗ್ರಿ(º)ಯಿಂದ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಷಾಂಶವು ಭೂಮಧ್ಯ ರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ೦° ಇರುತ್ತದೆ. ಧ್ರುವಗಳೆಡೆ ಸಾಗಿದಂತೆಲ್ಲ ಅದು ಏರುತ್ತ ಹೋಗಿ, ಧ್ರುವಗಳಲ್ಲಿ ೯೦º ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಧ್ರುವದಲ್ಲಿ ೯೦ºಉ ಇದ್ದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದಲ್ಲಿ ೯೦ºದ ಇರುತ್ತದೆ.

ಮುಖ್ಯ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳು

• ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತ (೬೬°33′ ಉತ್ತರ)
• ಕರ್ಕಾಟಕ ವೃತ್ತ (೨೩°೨೭′ ಉತ್ತರ)
• ಮಕರ ವೃತ್ತ(೨೩°೨೭′ ದಕ್ಷಿಣ)
• ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತ (೬೬°೩೩′ ದಕ್ಷಿಣ)