ಧವಳಾಂಬರಿ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ
ಚು added Category:ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ using HotCat |
ಚುNo edit summary ಟ್ಯಾಗ್: 2017 source edit |
||
| ೧ ನೇ ಸಾಲು: | ೧ ನೇ ಸಾಲು: | ||
{{ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ}} |
|||
'''ಧವಳಾಂಬರಿ''' ( dhavaḻāmbari ಎಂದು [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ|ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ]] [[ರಾಗ|ಒಂದು ರಾಗ]] (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಮಾಣ). ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ 72 ''ಮೇಳಕರ್ತ'' ರಾಗಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ 49 ನೇ ''ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ.'' ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ [[ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತ|ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ್ ರವರು]] '''ಧವಳಾಂಗಮ್''' <ref name="dikshitar">''Sri Muthuswami Dikshitar Keertanaigal'' by Vidwan A Sundaram Iyer, Pub. 1989, Music Book Publishers, Mylapore, Chennai</ref> ಅಥವಾ ಧವಳಾಂಗಿ<ref name="ragas">''Ragas in Carnatic music'' by Dr. S. Bhagyalekshmy, Pub. 1990, CBH Publications</ref> <ref name="raganidhi">''Raganidhi'' by P. Subba Rao, Pub. 1964, The Music Academy of Madras</ref> ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. |
|||
== ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ == |
== ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ == |
||
| ೧೯ ನೇ ಸಾಲು: | ೨೦ ನೇ ಸಾಲು: | ||
* ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ ''ಕರ್ವಾಯ ಕಂದ'' |
* ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ ''ಕರ್ವಾಯ ಕಂದ'' |
||
* [[ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿ ಕೃಷ್ಣ|ಡಾ ಎಂ ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ರವರ ಶ್ರಿವಾಣಿ ಪುಸ್ತಕ ಪಾಣಿ |
* [[ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿ ಕೃಷ್ಣ|ಡಾ ಎಂ ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ]] ರವರ ಶ್ರಿವಾಣಿ ಪುಸ್ತಕ ಪಾಣಿ |
||
* [[ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತ|ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಶ್ರೀಂಗಾರಾದಿ |
* [[ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತ|ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ]] ಶ್ರೀಂಗಾರಾದಿ |
||
| ⚫ | |||
ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. |
|||
ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು ''Dhavalambari ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು'' ''ಗ್ರಹ bhedam'', ಯಾವುದೇ ''ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಂ'' ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಾಪೇಕ್ಷ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಹೆಜ್ಜೆಯೆಂದರೆ ''ಗ್ರಹಾ ಭೇದಮ್'' '', ಆದರೆ ಶಡ್ಜಮ್'' ಅನ್ನು ಮುಂದಿನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗೆ ರಾಗಂನಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ. |
|||
== ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == |
== ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == |
||
| ೩೧ ನೇ ಸಾಲು: | ೨೯ ನೇ ಸಾಲು: | ||
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == |
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == |
||
| ⚫ | |||
[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ರಾಗಗಳು]] |
[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ರಾಗಗಳು]] |
||
೨೧:೨೦, ೨೭ ಮೇ ೨೦೨೧ ದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಆವೃತ್ತಿ
| ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
|---|---|
| ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
|
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
| ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಧವಳಾಂಬರಿ ( dhavaḻāmbari ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗ (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಮಾಣ). ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ 72 ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ 49 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ್ ರವರು ಧವಳಾಂಗಮ್ [೧] ಅಥವಾ ಧವಳಾಂಗಿ[೨] [೩] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಇದು 9 ನೇ ಚಕ್ರ ಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿನ 1 ನೇ ರಾಗ. ಜ್ಞಾಪಕ ಹೆಸರು ಬ್ರಹ್ಮ-ಪಾ . ಜ್ಞಾಪಕ ನುಡಿಗಟ್ಟು ಸಾ ರಾ ಗು ಮಿ ಪಾ ಧಾ ನಾ . [೨] ಇದರ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ರಚನೆ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿರುತ್ತದೆ (ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ):
- ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ೧ ಗ೩ ಮ೨ ಪ ದ೧ ನಿ೧ ಸ
- ಅವರೋಹಣ :ಸ ನಿ೧ ದ೧ ಪ ಮ೨ ಗ೩ ರಿ೧ ಸ
(ಈ ಸ್ವರ ಶ್ರೇಣಿ ಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸ್ವರಗಳು ಶುದ್ಧ ರಿಷಭ, ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರ, ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮ, ಶುದ್ಧ ಧೈವಥ, ಶುದ್ಧ ನಿಶಾಧ )
ಇದು ಒಂದು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದು 13 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತವಾದ ಗಾಯಕಪ್ರಿಯಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮ ಆಗಿದೆ.
ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಧವಳಾಂಬರಿಯು ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳನ್ನು (ಪಡೆದ ಮಾಪಕಗಳು) ಹೊಂದಿದೆ. ಧವಳಾಂಬರಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳಿಗೆ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಿ.
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಧವಳಾಂಬರಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
- ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ ಕರ್ವಾಯ ಕಂದ
- ಡಾ ಎಂ ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ರವರ ಶ್ರಿವಾಣಿ ಪುಸ್ತಕ ಪಾಣಿ
- ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಶ್ರೀಂಗಾರಾದಿ
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]