ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸ್ವರ್ಭಾನು

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಸ್ವರ್ಭಾನು
ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಗ್ರಹಣಗಳ ಅಸುರ; ರಾಹು ಮತ್ತು ಕೇತು ಮೂಲ ಸಂಯೋಜಿತ ರೂಪ.
ಸಂಲಗ್ನತೆಅಸುರ, ರಾಹು ಮತ್ತು ಕೇತು
ನೆಲೆಪಾತಾಳ
ಮಕ್ಕಳುಪ್ರಭಾ (ಆಯುಸ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ನಹುಷ ತಾಯಿ)
ತಂದೆತಾಯಿಯರು

ಸ್ವರ್ಭಾನು (ಸಂಸ್ಕೃತ: स्वर्भानु)[] ವೈದಿಕ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸೌರ ಗ್ರಹಣ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಗ್ರಹಣಗಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಜವಾಬ್ದಾರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಪುರಾಣ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಅಸುರರಾದ ರಾಹು ಮತ್ತು ಕೇತುಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವರು ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಗ್ರಹಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.[]

ದಂತಕಥೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸ್ವರ್ಭಾನು ಎಂಬಾತನು ಎರಡು ಬಾರಿ ಋಗ್ವೇದದ ಕುಟುಂಬ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಸುರನಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.[] ಸ್ವರ್ಭಾನು, ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಹೊಡೆದು, ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಕತ್ತಲೆಯಿಂದ ಆವರಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.[] ಸ್ಟೆಲ್ಲಾ ಕ್ರಾಮ್ರಿಶ್ ಈ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ವರ್ಭಾನು ಸೂರ್ಯನಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ದೇವರು ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ವರ್ಗದ ರಾಜನಾದ ಇಂದ್ರನು ಸ್ವರ್ಭಾನುವನ್ನು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಋಷಿ ಅತ್ರಿ ಅಡಗಿರುವ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಹುಡುಕಿ, ಅದನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಋಗ್ವೇದವು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.[] ಸ್ವರ್ಭಾನು ಪುನಃ ಯಜುರ್ವೇದ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ವರ್ಭಾನು ಕತ್ತಲೆಯಿಂದ ಆದಿತ್ಯನನ್ನು (ಸೂರ್ಯನನ್ನು) ಎಳೆದು ಹೊಡೆದನು, ಆದರೆ ದೇವತೆಗಳು ಸ್ವರ (ಸ್ವರಗಳು) ಬಳಸಿ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿದರು.[]

ಶುಕ್ರನ (ಶುಕ್ರಗ್ರಹ) ಸಹಾಯಕನಾಗಿದ್ದ ಸ್ವರ್ಭಾನು ಅಸುರರ ಶಿಕ್ಷಕನೂ ಆಗಿದ್ದನು. ಮೋಹಿನಿಯ ಮೂಲಕ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಅಮೃತವನ್ನು ವಂಚನೆಯಿಂದ ಕುಡಿದು, ತಕ್ಷಣವೇ ತಲೆಕೊಯ್ಯಲ್ಪಟ್ಟರೂ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸತ್ತ್ವಗಳಾಗಿ ಅಮರತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದನು: ಅವನ ತಲೆ ರಾಹು ಮತ್ತು ಅವನ ದೇಹ ಕೇತು ಎಂಬಂತೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡವು.[][]

ಮಹಾಭಾರತದ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸ್ವರ್ಭಾನು ಶತ್ರುವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[][] ಸ್ವರ್ಭಾನು ಸೂರ್ಯನಿಗೂ ಚಂದ್ರನಿಗೂ ಬಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದುಹಾಕಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಹರಿವಂಶ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥದ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ವರ್ಭಾನು ಕಲನೇಮಿಯನ್ನು ಆಕಾಶಗಂಗೆಯ ಮೂಲಕ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದನು.[೧೦] ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ವರ್ಭಾನು ಸಿಂಹಿಕೆಯ(ಮಾರ್ಜಾರ ಅಥವಾ ಬೆಕ್ಕು) ದೇವಿಯ ಮಗನಾಗಿದ್ದನು.[೧೧]

ಸಹ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ೧.೦ ೧.೧ Kramrisch, Stella; Burnier, Raymond (1976). The Hindu temple. Vol. 2. Motilal Banarsidass Publ. pp. 325–6. ISBN 978-81-208-0224-7.
  2. Wash Edward Hale (1986). Ásura- in early Vedic religion. Motilal Banarsidass. pp. 63–6. ISBN 978-81-208-0061-8.
  3. Mitchiner 1982, p. 258
  4. Antonio Rigopoulos. Dattātreya: the immortal guru, yogin, and avatāra. pp. 3–4.
  5. Jaiminīya Brāhmaṇa 2:386; Maitrāyaṇi Brāhmaṇa 4:5:2
  6. "Chander 2000, p. 2". Archived from the original on 2009-02-03. Retrieved 2025-01-18.
  7. B S Shylaja, H R Madhusudan (1999). Eclipse. Universities Press. p. 2. ISBN 978-81-7371-237-1.
  8. "Sambhava" parvan, Section LXVII
  9. Johannes Adrianus Bernardus van Buitenen (1981). The Mahabharata. Vol. 2. University of Chicago Press. pp. 242, 784. ISBN 978-0-226-84664-4.
  10. 1:47:52
  11. "Kāla-Sarpa Yoga". Archived from the original on 2015-10-21. Retrieved 2025-01-18.