ಸದಸ್ಯ:Prathika0364/WEP 2018-19 dec

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವಿಕಿರಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪರಿಚಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವಿಕಿರಣ ಶಕ್ತಿ (EM ವಿಕಿರಣ ಅಥವಾ EMR) ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಲೆಗಳನ್ನು (ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ಕ್ವಾಂಟಾ, ಫೋಟಾನ್ಗಳನ್ನು) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಮೂಲಕ ಹರಡುವ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವಿಕಿರಣ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರೇಡಿಯೋ ತರಂಗಗಳು, ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ಗಳು, ಅತಿಗೆಂಪು, (ಗೋಚರ) ಬೆಳಕು, ನೇರಳಾತೀತ, ಎಕ್ಸ್-ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ಗಾಮಾ ಕಿರಣಗಳು ಹಲವು. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ, ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವಿಕಿರಣವು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ,ಇವುಗಳು ಬೆಳಕಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಆಂದೋಲನಗಳನ್ನು ಸಿಂಕ್ರೊನೈಸ್ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 'c' ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕರೂಪದ, ಐಸೊಟೋಪಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಆಂದೋಲನಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಲಂಬವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತರಂಗ ಪ್ರಸರಣದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಲಂಬವಾಗಿರುತ್ತ, ವಿಲೋಮ ತರಂಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಬಿಂದು ಮೂಲದಿಂದ (ಬೆಳಕಿನ ಬಲ್ಬ್ನಂತಹ) ಹೊರಸೂಸುವ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಅಲೆಗಳ ತರಂಗಮುಖಿಯು ಗೋಳವಾಗಿದೆ.ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವರ್ಣಪಟಲದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ತರಂಗದ ಸ್ಥಾನವು ಅದರ ಆಂದೂಲನದ ಆವರ್ತನ ಅಥವಾ ಅದರ ತರಂಗಾಂತರದ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.ವಿಭಿನ್ನ ಆವರ್ತನಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಅಲೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳು ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ.ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಆವರ್ತನ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ತರಂಗಾಂತರದ ಕ್ರಮವೆಂದರೆ: ರೇಡಿಯೋ ತರಂಗಗಳು, ಮೈಕ್ರೋವೇವ್ಗಳು, ಅತಿಗೆಂಪು ವಿಕಿರಣ, ಗೋಚರ ಬೆಳಕು, ನೇರಳಾತೀತ ವಿಕಿರಣ, ಎಕ್ಸ್-ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ಗಾಮಾ ಕಿರಣಗಳು.

ಜೇಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್

ಸಿದ್ದಾಂತ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಅಲೆಗಳು ವೇಗವರ್ಧನೆಗೆ ಒಳಗಾಗುವ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ವಿದ್ಯುದಾವೇಶದ ಕಣಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಈ ಅಲೆಗಳು ತರುವಾಯ ಇತರ ಚಾರ್ಜ್ ಕಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಬಲವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ.ಇಎಮ್ ತರಂಗಗಳು ತಮ್ಮ ಮೂಲ ಕಣದಿಂದ ಶಕ್ತಿ, ಆವೇಗ ಮತ್ತು ಕೋನೀಯ ಆವೇಗವನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಪರಮಾಣುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಜೇಮ್ಸ್ ಕ್ಲರ್ಕ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಸಮೀಕರಣಗಳ ತರಂಗ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದರು, ಹೀಗಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಅಲೆಯ ತರಹದ ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಮ್ಮಿತಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಅಲೆಯ ಸಮೀಕರಣದಿಂದ ಊಹಿಸಲಾದ ಇಎಮ್ ತರಂಗಗಳ ವೇಗವು ಅಳತೆಯ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಬೆಳಕು ಸ್ವತಃ ಒಂದು ಇಎಮ್ ತರಂಗ ಎಂದು ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು. ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್ನ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ರೇನ್ವೆ ಅಲೆಗಳ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೂಲಕ ಹೆನ್ರಿಕ್ ಹರ್ಟ್ಜ್ ದೃಢಪಡಿಸಿದರು.

ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್ನ ಸಮೀಕರಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುವ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದ ಬದಲಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ತರಂಗದಲ್ಲಿ, ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಆಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತರಂಗ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಮವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಎರಡರ ನಡುವಿನ ಈ ಸಂಬಂಧವು ಟೈಪ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಇಲ್ಲದೇ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ; ಬದಲಿಗೆ, ಸಮಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಾಂತರ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ.ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಆಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಇತರೆ ಚೌಕಟ್ಟು (ಗಳು) ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಇತರ ಫ್ರೇಮ್ ಆಫ್ ರೆಫರೆನ್ಸ್ (ಗಳು) ನಲ್ಲಿ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರವು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಫ್ರೇಮ್ ಆಫ್ ರೆಫರೆನ್ಸ್ (ಗಳು). ಆದ್ದರಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ಸಮಯದ ನಡುವಿನ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವು ಇಲ್ಲಿನ ಸಾದೃಶ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.


ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Electromagnetic_radiation
  2. http://en.citizendium.org/wiki/Electromagnetic_wave