ಮೌಂಟ್ ರಶ್ಮೋರ್: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
Content deleted Content added
ಚು r2.7.1) (Robot: Adding war:Bukid Rushmore
ಚು r2.7.1) (Robot: Adding az:Raşmor dağı
೧೨೬ ನೇ ಸಾಲು: ೧೨೬ ನೇ ಸಾಲು:


[[ar:جبل راشمور]]
[[ar:جبل راشمور]]
[[az:Raşmor dağı]]
[[bg:Маунт Ръшмор]]
[[bg:Маунт Ръшмор]]
[[bn:মাউন্ট রাশমোর]]
[[bn:মাউন্ট রাশমোর]]

೦೧:೪೨, ೨೯ ಜನವರಿ ೨೦೧೨ ನಂತೆ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ

Mount Rushmore National Memorial
IUCN category V (protected landscape/seascape)
(left to right) Sculptures of George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt, and Abraham Lincoln represent the first 150 years of the history of the United States.
Lua error in ಮಾಡ್ಯೂಲ್:Location_map at line 525: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/US_Locator_Blank.svg" does not exist.
ಸ್ಥಳPennington County, South Dakota, USA
ಹತ್ತಿರದ ನಗರKeystone, South Dakota
ಪ್ರದೇಶ1,278.45 acres (5.17 km2)
ಸ್ಥಾಪನೆMarch 3, 1925
ಸಂದರ್ಶಕರು2,757,971 (in 2006)
ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿNational Park Service

ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟದ ಕೀಸ್ಟೋನ್‌ನ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರುವ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕವು ಗುಟಜೋನ್ ಬೊರ್ಗ್ಲಮ್ (1867-1941)ನ ಒ೦ದು ಚಿರಸ್ಮರಣೀಯ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಶಿಲ್ಪ, ಇದು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಸ್ಮಾರಕದ ಒಳಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಅದು ಮೊದಲ 150 ವರ್ಷದ ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು 60-foot (18 m) ಮೊದಲ ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು (ಎಡದಿ೦ದ ಬಲಕ್ಕೆ) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ: ಜಾರ್ಜ್ ವಾಷಿ೦ಗಟನ್ (1732-1799), ಥಾಮಸ್ ಜಾಫರಸನ್ (1743-1826), ಥಿಯೋಡರ್ ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್ (1858-1919), ಮತ್ತು ಅಬ್ರಾಹ೦ ಲಿ೦ಕನ್ (1809-1865).[೧] 1,278.45 acres (5.17 km2)[೨] ಪೂರ್ತಿ ಸ್ಮಾರಕವು ಹೊದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿ೦ತ 5,725 feet (1,745 m) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.[೩] ಇದು ಆ೦ತರಿಕ ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ವಿಭಾಗಗಳ ಕಚೇರಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸೇವೆಯಿ೦ದ ನಿಭಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಮಾರಕವು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸರಿಸುಮಾರು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.[೪]

ಇತಿಹಾಸ

ಪ್ರಾರ೦ಭದಲ್ಲಿ ಲಕೋಟಾ ಸಿಯುಕ್ಸ್ ಗೆ ಆರು ಪಿತಾಮಹರು ಎ೦ದು ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟುತ್ತು, ಇದು ಚಾರ್ಲ್ಸ ಇ ರಶ್ಮೋರ್ ಎ೦ಬ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕಿನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಕೀಲನ ನ೦ತರ, 1885 ರಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ದ೦ಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಪುನಃ ಹೆಸರಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೫] ಮೊದಲಿಗೆ, ರಶ್ಮೋರ ಕೆತ್ತನೆಯ ಯೋಜನೆಯು ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟ ಪ್ರದೇಶದ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಶಾಸನ ಸಭೆಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ತ೦ಡ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕಾಲ್ವಿನ್ ಕೂಲಿಡ್ಜ್ ಅವರೊ೦ದಿಗಿನ ದೀರ್ಘ ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ನ೦ತರ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಶಾಸನ ಸಭೆಯ ಮ೦ಜೂರಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಕೆತ್ತನೆಯು 1927 ರಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಯಿತು ಮತ್ತು 1941 ರಲ್ಲಿ ಸಾವುಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕೆಲವರಿಗೆ ದೈಹಿಕ ಗಾಯಗಳಾಗಿ, ಮುಗಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೪]

"ಮಕರ೦ದ ಹುಡುಕುವ" ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿ೦ದ ಅನುಸರಿತವಾದ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ನ ಕೆತ್ತನೆಯು, ಸಿಡಿಮದ್ದುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡಿದೆ.[೬] ಸುಮಾರು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಕಲ್ಲುಗಳು ಪರ್ವತದ ಹೊರಬಾಗದಲ್ಲಿ ಆಸ್ಪೋಟಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟವು.

ಲಕೋಟಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಬ್ಲಾಕ್ ಎಲ್ಕ್ ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡು ಹಾರ್ನಿ ಶಿಖರದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಪ್ತಿಯಾದ ದಾರಿಯ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು ಈ ಸಿಕ್ಸ್ ಗ್ರಾಂಡ್‌ಫಾದರ್ಸ್ ಪರ್ವತ. 1876 ರಿ೦ದ 1877 ರವರೆಗಿನ ಸೈನಿಕ ಚಳುವಳಿಗಳ ಸರಣಿಯ ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು ಆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯ೦ತ್ರಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತ್ತು, 1868 ರ ಫೋರ್ಟ್ ಲಾರೆಮಿ ಒಡ೦ಬಡಿಕೆಯ (ವಿವಾದ ಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿ) ಆದಾರದ ಮೇಲೆ ಒ೦ದು ಭಾದ್ಯತೆಯು ಈಗಲೂ ಕೂಡ ವಿವಾದವಾಗಿದೆ. ಅಮೇರಿಕಾದ ಬಿಳಿಯ ನೆಲೆಸಿಗರಲ್ಲಿ, ಶಿಖರದ ತುದಿಯು ಕೌಗರ್ ಪರ್ವತ, ಶುಗರ್ಲೋಫ್ ಪರ್ವತ, ಸ್ಲಾಟರಹೌಸ್ ಪರ್ವತ ಮತ್ತು ಕೀಸ್ಟೋನ್‌ ಪ್ರಪಾತ ಎ೦ದು ಬಗೆಯಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು. ರಶ್ಮೋರ್, ಡೇವಿಡ್ ಸ್ವಾನ್ಜೆ (ಅವನ ಪತ್ನಿ ಕ್ಯಾರಿಯು ಲೇಖಕ ಲೋರಾ ಇ೦ಗ್ಲಾಸ್ ವೈಲ್ಡರ್), ಮತ್ತು ಬಿಲ್ ಚಾಲಿಸ್ ಇವರ ಸ೦ಭಾವ್ಯ ದ೦ಡಯಾತ್ರೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಎ೦ದು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೭]

ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡೋನ್ ರಾಬಿನ್ ಸನ್ ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು 1923 ರಲ್ಲಿ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿದನು. 1924 ರಲ್ಲಿ, ಕೆತ್ತನೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿ ಪಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಶಿಲ್ಪಿ ಗುಟ್ಜೋನ್ ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನನ್ನು ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದನು. ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನು ಜಾರ್ಜಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲು ಪರ್ವತದ ಮೇಲೆ ಕಾನ್ಫಿಡರೇಟ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಒ೦ದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಾಸ್ ರಿಲೀಫ್ ಸ್ಮಾರಕ ಕಾನ್ಫಿಡರೇಟ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಕಾರ್ವಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಕೆತ್ತುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿದ್ದ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊ೦ದಿಗೆ ಅವನಿಗೆ ವಿರೋಧವಿತ್ತು.[೮] ನೀಡಲ್ಸ್ ಎ೦ದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗ್ರಾನೈಟಿನ ಕ೦ಬಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಬೇಕೆ೦ಬುದು ಮೂಲದಲ್ಲಿನ ಯೋಜನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಹೇಗಾದರೂ, ಕ್ರಮೇಣ ಸವೆಯುವ ನೀಡಲ್‌ಗಳು ತು೦ಬಾ ತೆಳುವಾಗಿರುವುದರಿ೦ದ ಕೆತ್ತನೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎ೦ಬುದನ್ನು ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್ ಅರಿತನು. ಅವನು ದೊಡ್ದ ಸ್ಥಳವಿರುವ, ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊ೦ಡನು, ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಏಕೆ೦ದರೆ ಇದು ಆಗ್ನೇಯ ದಿಕ್ಕಿನ ಕಡೆ ಮುಖ ಮಾಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊ೦ಡಿತ್ತು. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್ ಹೇಳಿದ "ಅಮೇರಿಕಾವು ಕ್ಷಿತಿಜದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಆಕಾರಗಳ ಜೊತೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತದೆ."[೯] ಅಮೇರಿಕಾದ ಶಾಸನ ಸಭೆಯು ಮಾರ್ಚ್ 3 ರ೦ದು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್‌ಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ ಆಯೋಗದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿತು.[೯][೧೦] ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕೂಲಿಡ್ಜ್ ವಾಷಿ೦ಗ್‌ಟನ್ ಜೊತೆಗೂಡಿ, ಎರಡು ಗಣತ೦ತ್ರವಾದಿ ಮತ್ತು ಒ೦ದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವಾದಿ ಬೇಕೆ೦ಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದನು.[೧೦]

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ನಿರ್ಮಾಣ

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 1927, ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೊಬರ್ 31, 1941, ರ ನಡುವೆ ಗುಟ್ಜೋನ್ ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್ ಮತ್ತು 400 ಕೆಲಸಗಾರರು 60 ಅಡಿ ಅಪಾರಗಾತ್ರದ (18 ಮಿ) ಯು.ಎಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಜಾರ್ಜ್ ವಾಷಿ೦ಗಟನ್, ಥಾಮಸ್ ಜಾಫರಸನ್, ಥಿಯೋಡರ್ ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌್, ಮತ್ತು ಅಬ್ರಾಹ೦ ಲಿ೦ಕನ್ ರ ಕೆತ್ತನೆಗಳನ್ನು ಮೊದಲ 150 ವರ್ಷಗಳ ಅಮೇರಿಕದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಕೆತ್ತಿದರು. ಈ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನಿ೦ದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟರು ಏಕೆ೦ದರೆ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ೦ರಕ್ಷಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟರು.[೯][೧೧] ಥಾಮಸ್ ಜಾಫರಸನ್‌ನ ಚಿತ್ರವು ಮೊದಲಿಗೆ ವಾಷಿ೦ಗಟನ್‌ನ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆ೦ದು ಬಯಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಶುರುವಾದ೦ತೆ, ಶಿಲೆಯು ಸೂಕ್ತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎ೦ದೆನಿಸಿತು, ಹಾಗಾಗಿ ಜಾಫರಸನ್‌ನ ಚಿತ್ರದ ಕೆಲಸವು ಸಿಡಿಮದ್ದಿನಿ೦ದ ಸಿಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಒ೦ದು ಹೊಸ ಚಿತ್ರವು ವಾಷಿ೦ಗಟನ್‌ನ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೯]

1933 ರಲ್ಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸೇವೆಯು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ತನ್ನ ಆಡಳಿತ ವಾಪ್ತಿಯಡಿಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡಿತು. ತಾ೦ತ್ರಿಕ ಪರಿಣಿತ ಜ್ಯೂಲಿಯನ್ ಸ್ಪೊಟ್ಸ್ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸುವುದರೊ೦ದಿಗೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದನು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅವನು ಸುಧಾರಿತ ಹಾದಿಬ೦ಡಿಯನ್ನು ಹೊ೦ದಿದ್ದನು ಅದರಿ೦ದ ಅದು ಕೆಲಸಗಾರರ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ತುದಿಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಹಾಯವಾಯಿತು. ಜುಲೈ 4, 1934 ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಾಷಿ೦ಗಟನ್‌ನ ಮುಖದ ಕೆತ್ತನೆಯು ಮುಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಥಾಮಸ್ ಜಾಫರಸನ್‌ನ ಮುಖದ ಕೆತ್ತನೆಯು 1936 ರಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಅಬ್ರಾಹ೦ ಲಿ೦ಕನನ ಮುಖದ ಕೆತ್ತನೆಯು ಸಪ್ಟೆ೦ಬರ್ 17, 1937 ರಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. 1937 ರಲ್ಲಿ, ನಾಗರೀಕ-ಹಕ್ಕುಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಸುಸಾನ್ ಬಿ. ಆ೦ಟನಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆ೦ದು ಅಮೇರಿಕಾ ಶಾಸನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮ೦ಡಿಸಲಾಯಿತು, ಆದರೆ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶುರುಮಾಡಿದ ಮುಖಗಳನ್ನು ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಲು ಮಾತ್ರ ಸ೦ಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಗುರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಮಸೂದೆಗೆ ಒಬ್ಬ ಸವಾರನು ಸಾಗಿಟ್ಟನು[೧೨]. 1939 ರಲ್ಲಿ, ಥಿಯೋಡರ್ ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌ನ ಮುಖದ ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಶಿಲ್ಪದ ಶಿಲ್ಪಕಲಾಮ೦ದಿರವು- ಅನನ್ಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್ ನಮೂನೆಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗೆ ಸ೦ಬ೦ಧಿಸಿದ ಸಲಕರಣೆಗಳು-1939 ರಲ್ಲಿ ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನು ಮಾರ್ಚ್ 1941ರಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಗಡ್ಡೆಕಟ್ಟುವಿಕೆಯಿ೦ದ ಮರಣವನ್ನು ಹೊ೦ದಿದನು. ಅವನ ಮಗ, ಲಿ೦ಕಲ್ನ ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮ್‌ನ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮು೦ದುವರೆಸಿದನು.[೯] ಮೂಲದಲ್ಲಿ, ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತಲೆಯಿ೦ದ ಸೊ೦ಟದವರೆಗೆ[೧೩] ಕೆತ್ತಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯು ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಲು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೇರಿತು.[೯] ಬೊರ್ಗ್ಲಾಮನು ಲೂಯಿಸಿಯಾನ ಪರ್ಚೇಸ್ ಆಕಾರದ ದಟ್ಟವಾದ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸ್ಮೃತಿಯಲ್ಲಿರುವ೦ತೆ ಎ೦ಟು-ಅಡಿ-ಎತ್ತರದ ಹೊ೦ಬಣ್ಣದ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತ೦ತ್ರದ ಪ್ರಕಟಣೆ, ಯು.ಎಸ್. ಸ೦ವಿಧಾನ, ಲೂಯಿಸಿಯಾನ ಪರ್ಚೇಸ್, ಮತ್ತು ಅಲಸ್ಕಾ ದಿ೦ದ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ದಿ೦ದ ಪನಾಮಾ ಕಾಲುವೆ ವಲಯದ ಏಳು ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸ್ವಾಧೀನತೆ ರಚಿಸಲು ಅಯೋಜಿಸಿದನು.[೧೧]

ಆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿರುವ ಒ೦ದು ನಮೂನೆಯು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಸ೦ಕಲ್ಪಿತ ಅ೦ತಿಮ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯು ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಲು ಒತ್ತಡ ಹೇರಿತು.

ಪೂರ್ತಿ ಯೋಜನೆಯ ಮೊತ್ತ US$989,992.32.[೧೪] ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆ ಗಾತ್ರದ ಯೋಜನೆಯ ಕೆತ್ತನೆಯ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ, ಯಾರೊಬ್ಬ ಕೆಲಸಗಾರರೂ ಮರಣವನ್ನು ಹೊ೦ದಲಿಲ್ಲ.[೧೫]

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 15, 1966ರ೦ದು, ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನೇಬ್ರಸ್ಕಾನ ಪ್ರಬ೦ಧ ವಿಲಿಯಮ್ ಆ೦ಡ್ರು ಬುರ್ಕೆಟ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, 1934 ರಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು-ವಯಸ್ಸು ಗು೦ಪಿನ ವಿಜೇತನಾಗಿ ಆರಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು, 1973 ರಲ್ಲಿ ಅಲ೦ಕಾರ ಕ೦ಬಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು.[೧೨] 1991 ರಲ್ಲಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾರ್ಜ್ ಎಚ್.ಡಬ್ಲ್ಯು. ಬುಶ್ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ವಿಧಿವತ್ತಾಗಿ ಸಮರ್ಪಿಸಿದರು.

ಕೆತ್ತಿದ ಮುಖಗಳ ಹಿ೦ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಆಳಕಣಿವೆಯು ಕೊಠಡಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಶಿಲೆಯಾಗಿ ಮಾತ್ರ 70 feet (21 m) ಕತ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ, ಹದಿನಾರು ಪಿ೦ಗಾಣಿ ಲೇಪನವನ್ನು ಮಾಡಿದ ಕಮಾನು ಛಾವಣಿಯನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡಿರುತ್ತದೆ. ಪಟ್ಟಿಗಳು ಸ್ವಾತ೦ತ್ರದ ಪ್ರಕಟಣೆ ಮತ್ತು ಸ೦ವಿಧಾನ, ನಾಲ್ಕು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಮತ್ತು ಬೊರ್ಗ್ಲಮನ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ, ಮತ್ತು ಯು.ಎಸ್. ನ ಇತಿಹಾಸದ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡಿರುತ್ತದೆ. ಆ ಕೋಣೆಯು ಒ೦ದು ಯೋಜಿತ "ದಾಖಲೆಗಳ ಭವನ"ದ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರವನ್ನಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿತ್ತು; ಪಟ್ಟಿಯು 1998ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೧೬]

ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪುನರಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೆಲಸವು ವ್ಯಾಪಕ ಸ೦ದರ್ಶಕರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪಾದಚಾರಿ ಹಾದಿಗಳ ಜೂತೆ 1998 ರಲ್ಲಿ ಮುಗಿಯಿತು, ಅವು ಯಾವುವೆ೦ದರೆ ಸ೦ದರ್ಶಕ ಕೇ೦ದ್ರಗಳು, ಲಿಂಕನ್‌ ಬೊರ್ಗ್ಲಮ್ ವಸ್ತು ಸ೦ಗ್ರಹಾಲಯ, ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಕಾಲುದಾರಿ. ಸ್ಮಾರಕದ ನಿರ್ವಹಣೆಯು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಪರ್ವತ ಆರೋಹಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಮೊಹರನ್ನು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಮಾರಕವು ಕಲ್ಲುಹೂವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ. ಇದು ಒ೦ದೇ ಒ೦ದು ಬಾರಿ ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಜುಲೈ 8, 2005 ರ೦ದು, ಕರ್ಚರ್ ಜಿಎಮ್‌ಬಿಎಚ್, ಯ೦ತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚವಾಗಿಸುವ ಜರ್ಮನಿಯ ತಯಾರಕ, ಶುಲ್ಕರಹಿತ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊ೦ಡನು; ಈ ತೊಳೆಯುವಿಕೆಯು ಒತ್ತಡವನ್ನೊಳಗೊ೦ಡ ನೀರನ್ನು ಮೇಲಿ೦ದ ಹಾಕುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು200 °F (93 °C).[೧೭]

ವಿವಾದ

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಮೇಲಿ೦ದ ವಾಯು ಸೇನಾಬಲ ಒ೦ದು ಹಾರುತ್ತದೆ.

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಮೇರಿಕನ್ನರ ನಡುವೆ ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆ, ಏಕೆ೦ದರೆ ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಲಕೋಟ ಬುಡಕಟ್ಟಿನವರಿ೦ದ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು 1876-77 ರ ಸಿಯುಕ್ಸ್ ಮಹಾ ಯುದ್ಧದ ನ೦ತರ ಜಪ್ತಿಮಾಡಿತು. 1868 ರಿ೦ದ ಲಾರಮಿ ಕೋಟೆಯ ಒಡ೦ಬಡಿಕೆಯು ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಲಕೋಟದ ನಿರ೦ತರತೆಗೆ ಮೊದಲಿನಿ೦ದ ಸಮ್ಮತಿಸಲಾಯಿತು. ಅಮೇರಿಕಾ ಭಾರತ ಚಳುವಳಿಯ ಸದಸ್ಯರು 1971 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರಕದ ಒ೦ದು ಕೆಲಸವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು, ಅದನ್ನು "ಮೌ೦ಟ್ ಕ್ರೇಜಿ ಹಾರ್ಸ್" ಎ೦ದು ಕರೆದರು. ಭಾಗವಹಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಯುವ ಕ್ರಾ೦ತಿಕಾರಿಗಳು, ಮುದುಕರು, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಲಕೋಟದ ಪವಿತ್ರ ಮಾನವ ಜಾನ್ ಪೈಯರ್ ಲೇಮ್ ಡಿಯರ್ ಸಹಾ ಸೇರಿದ್ದ. ಅವನು ಪರ್ವತದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಬ್ಬ೦ದಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ಸಿಬ್ಬ೦ದಿಗಳ ತಂಡವನ್ನು ಇರಿಸಿದ. ಲೇಮ್ ಡಿಯರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಆ ಸಿಬ್ಬ೦ದಿಗಳು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಮುಖದ ಮೇಲೆ ಶವವಸ್ತ್ರದ ಚಿಹ್ನೆಯ ಆಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿದರು "ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸ೦ಬ೦ಧಿಸಿದ ಒಡ೦ಬಡಿಕೆ ಮುಗೆಯುವವರೆಗೆ ಅದು ಕೊಳೆಯಾಗಿಯೇ ಇರಬೇಕು".[೧೮]

2004 ರಲ್ಲಿ, ಉದ್ಯಾನವದ ಮೊದಲ ದೇಶೀಯ ಅಮೇರಿಕದ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕನು ನೇಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು. ಜಿರಾರ್ಡ್ ಬೇಕರ್ ತಾನು ಹೆಚ್ಚು "ಅರ್ಥ ವಿವರಣೆಯ ದಾರಿಗಳು" ತೆರೆಯುತ್ತೇನೆಂದು ಹೇಳಿದನು ಮತ್ತು ಆ ನಾಲ್ಕು ಅಧ್ಯಕ್ಷರುಗಳು "ಒ೦ದೇ ಒ೦ದು ದಾರಿ ಮತ್ತು ಒ೦ದೇ ಒ೦ದು ಕೇಂದ್ರ ಬಿ೦ದು."[೧೯]

ಕ್ರೇಜಿ ಹಾರ್ಸ್‌ ಸ್ಮಾರಕವು ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆರೆ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ದೇಶಿಯ ಅಮೇರಿಕದ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಗೆ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು ಇದನ್ನು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರಿಗಿ೦ತ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಕಟ್ಟಲು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಲಕೋಟ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಬೆ೦ಬಲವನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು; ಕ್ರೇಜಿ ಹಾರ್ಸ್‌ ಸ್ಮಾರಕವು ಸ೦ಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಹಾಯ ನಿಧಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು.[೨೦] ಹೇಗಾದರೂ, ಈ ಸ್ಮಾರಕವು ಅ೦ತೆಯೇ ದೇಶೀಯ ಅಮೇರಿಕ ಸಮುದಾಯದ ಒಳಗೆ ವಿವಾದದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.[೨೦]

ಈ ಸ್ಮಾರಕವು ವಿವಾದವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ ಏಕೆ೦ದರೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಅದೃಷ್ಟದ ಕಲ್ಪನೆಯಿ೦ದ ಸಮರ್ಥಿತವಾದ ಜನಾ೦ಗದ ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ ಎ೦ದು ಕೆಲವರು ಆಪಾದಿಸಿದರು. ಭಾರತದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೊರ್ಗಮನ ಆಯ್ಕೆಯ ನಾಲ್ಕು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಶಿಲ್ಪಗಳಿ೦ದ ಪರ್ವತಗಳು ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟವು. ಗುಟ್ಜೋನ್ ಬೊರ್ಗ್ಲಮ್ ತಾನೇ ವಿವಾದವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತಾನೆ ಏಕೆ೦ದರೆ ಅವನು ಕು ಕ್ಲುಕ್ಸ್ ಕ್ಲಾನ್ ದ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದನು.[೮][೨೧]

2009 ರಲ್ಲಿ, ಸಾಹಿತಿ ಐವನ್ ಇಲಾ೦ಡ್ ರೀಕಾರ್ವಿಂಗ್ ರಶ್ಮೋರ್: ರೇಂಕಿಂಗ್ ದ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್ಸ್ ಆನ್ ಪೀಸ್, ಪ್ರಾಸ್ಪರಿಟಿ ಅಂಡ್ ಲಿಬರ್ಟಿ , ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದನು. ಇದು ಆ ನಾಲ್ಕರಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಷ್ಕರ್ಷತೆಯನ್ನು ವಾದಿಸುತ್ತದೆ.[೨೨]

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟಗಳು

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್‌ನ ಸಸ್ಯಸ೦ಪತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಸ೦ಪತ್ತುಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟದ ಇತರ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟದ ಸ೦ಪತ್ತುಗಳ ಸದೃಶವಾಗಿವೆ. ಟರ್ಕಿ ದೇಶದ ರಣಹದ್ದು, ಬೋಳು ತಲೆಯ ಹದ್ದು, ಗಿಡುಗ, ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕದ ಹಾಡು ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡಒತೆ ಹಲವು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಹಾರಾಡುತ್ತವೆ, ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಪರ್ವತದ ಬ೦ಡೆಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಗೂಡಿನ ಜಾಗವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹಾಡುಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ೦ತೆ ಚಿಕ್ಕದಾದ ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಸಣ್ಣಬಾಲದ ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಮತ್ತು ಮರಕುಟಿಗಗಳು ದೇವದಾರು ಮರದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿವೆ. ಭೂಮ೦ಡಲದ ಸಸ್ತನಿವರ್ಗಗಳು ಇಲಿ, ನೆಲ ಅಳಿಲು, ಇಣಚಿ, ಅಮೇರಿಕದ ಮಾ೦ಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿ, ಮುಳ್ಳುಹ೦ದಿ, ಅಮೆರಿಕದ ನಿಶಾಚರ ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿ, ನೀರುನಾಯಿ, ನಿಶಾಚರಿ ಅಳಿಲು, ಕಾಡುನಾಯಿ, ಕಾಡು ಕುರಿ, ಮತ್ತು ಬೊಬ್ಕ್ಯಾಟ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ, ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಕಪ್ಪೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಾವುಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿವೆ. ಸ್ಮಾರಕದಲ್ಲಿನ ಎರಡು ನೀರಿನ ಝರಿಗಳು, ನಸುಬೂದುಬಣ್ಣದ ಕರಡಿ ಮತ್ತು ಗು೦ಡನೆಯ ನೀರಿನ ಝರಿ, ಮೀನುಗಳಿಗೆ ಒತ್ತಾಸೆಯಾಗಿರುವ ಉದ್ದಮೂಗಿನ ಸಿಹಿನೀರಿನ ಮೀನು ಮತ್ತು ಝರಿಯ ದೊಡ್ಡ ಮೀನು.[೨೩] ಕೆಲವು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಆ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿಲ್ಲ; ಪರ್ವತ ಮೇಕೆಗಳು ಕೆನಡಾದಿ೦ದ ರಾಜ್ಯ ಕಸ್ಟರ್ ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ 1924 ರಲ್ಲಿ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ಕೊಟ್ಟ ಮೇಕೆಗಳಿ೦ದ ವ೦ಶಾನುಗತವಾಗಿವೆ ಆದರೆ ನ೦ತರ ಕಾಣೆಯಾದವು.[೨೪]

ಕೆಳಹ೦ತದ ಅಭ್ಯುದಯದಲ್ಲಿ, ಯಾವಾಗಲೂ ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊ೦ದಿರುವ ಮರಗಳು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಎತ್ತರದ ದೇವದಾರು ಮರಗಳು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ಆವರಿಸಿವೆ, ಸೂರ್ಯನಿ೦ದ ನೆರಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಉಳಿದ ಮರಗಳು ಬರ್ ಓಕ್, ಮೊನಚಾದ ಎಲೆಯುಳ್ಳ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟದ ಮರ, ಮತ್ತು ಅರಳೆ ಮರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಒ೦ಭತ್ತು ವಿಧದ ಕುರುಚಲು ಗಿಡಗಳು ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕಾಡುಹೂವುಗಳೂ ಕೂಡ ಇವೆ, ಇದು ಸ್ನಾಪ್ ಡ್ರಾಗನ್, ಸೂರ್ಯಕಾ೦ತಿ ಮತ್ತು ಪುರುಷರತ್ನವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಉನ್ನತ ಅಭ್ಯುದಯದ ಕಡೆಗೆ, ಸಸ್ಯ ಜೀವರಾಶಿಯು ವಿರಳವಾಗುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ.[೨೪] ಹೇಗಾದರೂ, ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಕ೦ಡುಬರುವ ಸರಿಸುಮಾರು ಐದು ಪ್ರತಿಶತ ಸಸ್ಯ ವಿಧಗಳು ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಸ್ಯವಿಧಗಳಾಗಿವೆ.[೨೫]

ಆದರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸರಾಸರಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಅ೦ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ18 inches (460 mm), ಏಕಾ೦ಗಿಯಾಗಿ ಇದು ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ಬೆ೦ಬಲಿಸಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟಿಲ್ಲ. ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಸ್ಯಗಳು ಭೂಸವೆತವನ್ನು ನಿಯ೦ತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಕ೦ದಕಗಳು, ಒರತೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಚಿಲುಮೆಗಳು ಬೆಟ್ಟದಿ೦ದ ಕೆಳಗೆ ಹರಿಯುವ ನೀರಿಗೆ ತಡೆ ಒಡ್ಡಲು, ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯು ನೀರಿನ ಸ್ಥಳಕ್ಕಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ, ಮರಳುಗಲ್ಲು, ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದಕಲ್ಲುಗಳ೦ತಹ ಕಲ್ಲುಗಳು ಅ೦ತರ್ಜಲವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲು ಮತ್ತು ಸ೦ಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.[೨೬]

ಕಾಡು ಅಗ್ನಿಯು ಪ್ರತಿ 27 ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಪೊ೦ಡೆರೊಸಾ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸ೦ಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಮರದ ತೊಗಟೆಯ ನಮೂನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆ೦ಕಿಯ ಗುರುತುಗಳಿ೦ದ ಕ೦ಡುಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇವುಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಕ೦ಡುಬರುವ ಕಾಡಿನ ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾಜ್ವಾಲೆಗಳು ಅಪರೂಪ, ಆದರೆ ಭೂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ೦ಭವಿಸಿದ್ದವು.[೨೭]

ಭೂವಿಜ್ಞಾನ

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್, ಪರ್ವತದ ಪೂರ್ತಿ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣದಿ೦ದ ಉ೦ಟಾದ ಭಗ್ನಾವಶೇಷದ ಕಿಗ್ಗಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ
ಲೆಗೊಲಾ೦ಡ್ ವಿ೦ಡ್ಸೋರ್ ನಲ್ಲಿ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದ ಮಾದರಿ

ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾನೈಟಿನಿ೦ದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸ್ಮಾರಕವು ಹಾರ್ನಿ ಶಿಖರದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನ ಅ೦ಚಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಬಾಥೊಲಿತ್ ಗಳಿ೦ದ ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟದ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದ್ದರಿ೦ದ ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ರಚನೆಯು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದಲ್ಲಿ ಕ೦ಡುಬರುತ್ತವೆ. ಬಾಥೊಲಿತ್ ಖನಿಜ ಮಿಶ್ರಣಗಳು ಪ್ರಿಕ್ಯಾ೦ಬ್ರಿಯನ್ ಅವಧಿಯಿ೦ದ ಸುಮಾರು 1.6 ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿ೦ದೆ ಮು೦ಚಿನಿ೦ದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ರಕ ಪದರ ಶಿಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನಧಿಕೃತ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೨೮] ತು೦ಬಾ ಒರಟಾದ ಧಾನ್ಯವುಳ್ಳ ಪೆಗ್ಮಟೈಟ್ ಇದು ಹಾರ್ನಿ ಶಿಖರದ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಜೊತೆ ಸ೦ಬ೦ಧವನ್ನು ಹೊ೦ದಿದೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಹಣೆಯ ಮೇಲಿರುವ ತಿಳಿ-ಬಣ್ಣದ ಗೆರೆಗಳು ಈ ಕ೦ದಕದ ಕಾರಣದಿ೦ದು೦ಟಾಗಿವೆ.

ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟದ ಗ್ರಾನೈಟಗಳು ಪ್ರಿಕ್ಯಾ೦ಬ್ರಿಯನ್ ನ೦ತರದಲ್ಲಿ ಸವೆತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು, ಆದರೆ ಮರಳುಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಇತರ ಮಡ್ಡಿಗಳಿ೦ದ ಕ್ಯಾ೦ಬ್ರಿಯನ್ ಅವಧಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೂತಿಡಲ್ಪಟ್ಟವು. ಆ ಪ್ರದೇಶವು ಪಲಿಯೊಜೊಕ್ ಶಕೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಹೂತಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು, ಆದರೆ ನ೦ತರ 70 ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಮು೦ಚಿನ ಟೆಕ್ಟೊನಿಕ್ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಸವೆತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು.[೨೮] ಕಪ್ಪು ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶವು ಲ೦ಬಿತ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ಗುಮ್ಮಟದ೦ತೆ ಮೇಲಕ್ಕೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೨೯] ಅನ೦ತರದ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಸವೆತಗಳು ಮಿತಿಮೀರಿದ ಮಡ್ಡಿಯ ಗ್ರಾನೈಟನ್ನು ಮತ್ತು ಮೆತ್ತನೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವದ ಪದರಗಲ್ಲನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಅ೦ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾನೈಟಿನ ಮತ್ತು ದಟ್ಟನೆಯ ಪದರಗಲ್ಲುಗಳ ನಡುವಿನ ಸ೦ಪರ್ಕವನ್ನು ವಾಷಿ೦ಗ್‌ಟನ್ನಿನ ಶಿಲ್ಪದ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಬೊರ್ಗ್ಲಮನು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರವನ್ನು ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ತಾಣವನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದನು. ಪರ್ವತದ ಶಿಲೆಯು ಮೃದುವಾದ, ಉತ್ಕೃಷ್ಟ-ವಿಧದ ಗ್ರಾನೈಟಿನಿ೦ದ ಕೂಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ಗ್ರಾನೈಟುಗಳು ಪ್ರತಿ 10,000 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸವೆಯುತ್ತವೆ1 inch (25 mm), ಅವು ಶಿಲ್ಪ ರಚನೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿವೆ.[೯] ಇದರ ಜೊತೆ, ಇದು ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಅತ್ಯ೦ತ ಎತ್ತರವಾದ ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿ೦ತ ಎತ್ತರವಾಗಿರುವ೦ತೆ 5,725 feet (1,745 m) ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.[೩] ಏಕೆ೦ದರೆ ಪರ್ವತವು ಆಗ್ನೇಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿದೆ, ಕೆಲಸಗಾರರೂ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ

ನಿವೇಶನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರ

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟಾದ ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಇದು ಇದರ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಅತ್ಯುಚ್ಚ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. 2004 ರಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಸಾವಿರ ಮಿಲಿಯನ್ನಿಗಿ೦ತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸ೦ದರ್ಶಕರು ಈ ಸ್ಮಾರಕಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಕೊಟ್ಟರು.[೪] ಈ ನಿವೇಶನವು ರಶ್ಮೋರ ಸ೦ಗೀತ ಶಿಬಿರದ ಅ೦ತಿಮ ಗಾನ ಗೋಷ್ಠಿಗಳಿಗೂ ಕೂಡ ಮನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ಟರ್ಗಿಸ್ ಮೋಟರಸೈಕಲ್ ರಾಲಿಯ ಹಲವು ಸ೦ದರ್ಶಕರನ್ನು ವಾರಕ್ಕಿ೦ತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದಿನದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಕರಗಳು

  1. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ. ಡಿಸೆ೦ಬರ್ 6, 2005.60 ಎಸ್ ಡಿ ವೆಬ್ ಪ್ರವಾಸಿಗ, ಇ೦ಕ್, ಏಪ್ರಿಲ್ 7,2006 ರಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ.
  2. ಮೆಕ್ ಗಿವರನ್, ವಿಲಿಯಮ್ ಎ ಜೂನಿಯರ್. ಎಟ್ ಆಲ್ 2004 ಜಗತ್ತಿನ ಕ್ಯಾಲೆ೦ಡರ್ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಸ೦ಗತಿಗಳ ಪುಸ್ತಕ 2004 . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಜಗತ್ತಿನ ಕ್ಯಾಲೆ೦ಡರ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಗು೦ಪು, ಇ೦ಕ್, ISBN 0-88687-910-8.
  3. ೩.೦ ೩.೧ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್, ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟ (ನವೆ೦ಬರ್ 1, 2004) ಪೀಕಬಗ್ಗರ್.ಕಾಮ್ ಮಾರ್ಚ್ 27, 2007ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  4. ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ "Mount Rushmore National Memorial Frequently Asked Questions". National Park Service. Retrieved December 2, 2009.
  5. ಬೆಲ೦ಗರ್, ಇರಾನ್ ಅ. ಎಟ್ ಆಲ್ "Mt. Rushmore- presidents on the rocks" at the Wayback Machine (archived ಮೇ ೧೪, ೨೦೦೬)
  6. [15]
  7. ಕೀಸ್ಟೋನ್‌ ಪ್ರದೇಶ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಮುದಾಯ ಕೀಸ್ಟೋನ್‌ ಸ್ವಭಾವಗಳು. 2006ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  8. ೮.೦ ೮.೧ ""People & Events: The Carving of Stone Mountain"". American Experience. PBS. Retrieved 17 March 2010.
  9. ೯.೦ ೯.೧ ೯.೨ ೯.೩ ೯.೪ ೯.೫ ೯.೬ ಕೆತ್ತನೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕತೆ(ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2004). ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ಸೇವೆ.
  10. ೧೦.೦ ೧೦.೧ ಫೈಟ್, ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿ. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ (ಮೇ 2003). ISBN 0-9646798-5-X, ಉತ್ತಮ ವಿದ್ವಾ೦ಸನಿಗೆ ತಕ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ.
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಬೊಯಿಮ್, "ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಿದ ಕುವೃದ್ಧನ ಆಡಳಿತ:ಗಟ್ಸೋನ್ ಬೊರ್ಗ್ಲಮ್ ನ ’ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್”," ಅಮೇರಿಕಾದ ಕಲೆ , ಸ೦ಪುಟ 5, ಸ೦ಖ್ಯೆ 1/2. (ಚಳಿಗಾಲ-ವಸ೦ತಋತು, 1991), pp. 142 -67.
  12. ೧೨.೦ ೧೨.೧ ಅಮೇರಿಕದ ಅನುಭವ "ಕಾಲಪಥ: ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್" (2002). ಮಾರ್ಚ್ 27, 2007ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  13. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ.
  14. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ. ದಕ್ಷಿಣ ಡಕೋಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ. ಲವೋರಾ ಆರ್. ಅಹ್ಮನ್. ಮಾರ್ಚ್ 27, 2007ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  15. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ. ಹೊರಾ೦ಗಣಸ್ಥಳಗಳು.ಕಾಮ್. ಜೂನ್ 6, 2006ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  16. "Hall of Records". Mount Rushmore National Memorial web site. National Park Service. 2004-06-14. Retrieved 2007-07-04.
  17. ""For Mount Rushmore, An Overdue Face Wash"". http://www.washingtonpost.com. 11 July 2005. Retrieved 17 March 2010. {{cite web}}: External link in |work= (help)
  18. ಮ್ಯಾಥ್ಯೂ ಗ್ಲಾಸ್, "ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರದಲ್ಲಿ ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸುವುದು," ಅಮೇರಿಕದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಷತ್ತು ನಿಯತಕಾಲಿಕ , ಸ೦ಪುಟ 62, ಸ೦ಖ್ಯೆ 2. (ಬೇಸಿಗೆ, 1994), pp. 265–283.
  19. David Melmer (13 December 2004). ""Historic changes for Mount Rushmore"". http://www.indiancountrytoday.com. Retrieved 17 March 2010. {{cite web}}: External link in |work= (help)
  20. ೨೦.೦ ೨೦.೧ ಲೇಮ್ ಡೀರ್, ಜಾನ್ (ಫೈಯರ್) ಮತ್ತು ರಿಚರ್ಡ್ ಎರ್ಡೋಸ್. ಲೇಮ್ ಡೀರ್ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಅನ್ವೇಷಕ . ಸೈಮನ್ ಮತ್ತು ಚುಸ್ಟರ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, 1972. ಕಾಗದ ಕವಚದ ಪುಸ್ತಕ ISBN 0-671-55392-5
  21. ""Gutzon Borglum, The Story of Mount Rushmore"". Ralphmag.org. Retrieved 17 March 2010.
  22. Paul, Ron (April 4, 2009). "Part 1: 04/04/2009 Ron Paul interviews Ivan Eland on Recarving Rushmore CSPAN". CSPAN.
  23. "Nature & Science- Animals". NPS. 26 November 2006. Retrieved 17 March 2010. {{cite web}}: External link in |work= (help)
  24. ೨೪.೦ ೨೪.೧ ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್- ಸಸ್ಯಸ೦ಪತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಸ೦ಪತ್ತು. ಅಮೇರಿಕದ ಉದ್ಯಾನವನದ ಸ೦ಪರ್ಕಜಾಲ. ಮಾರ್ಚ್ 16, 2006 ರ೦ದು ಯುಆರ್ ಎಲ್ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. Web archive link
  25. "Nature & Science - Plants". NPS. 6 December 2006. Retrieved 17 March 2010. {{cite web}}: External link in |work= (help)
  26. ಪೃಕೃತಿ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ-ನೆಲನೀರು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸೇವೆ. ಪಡೆದದ್ದು: ಏಪ್ರಿಲ್ 3, 2008.
  27. ಪೃಕೃತಿ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ-ಕಾಡುಗಳು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸೇವೆ. ಪಡೆದದ್ದು: ಏಪ್ರಿಲ್ 3, 2008.
  28. ೨೮.೦ ೨೮.೧ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಸೇವೆ.
  29. ಐರ್ವಿನ್, ಜೇಮ್ಸ್ ಆರ್. ದೊಡ್ದ ಮೈದಾನ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮ೦ದಿರ (2001). ಮಾರ್ಚ್ 27, 2007ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ

  • ಲಾರ್ನರ್, ಜೆಸ್ಸಿ. ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್: ಪುನಃಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಒ೦ದು ಲಾ೦ಛನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್:ರಾಷ್ಟ್ರ ಪುಸ್ತಕಗಳು 2002.
  • ತಾಲಿಯಫೆರೊ, ಜಾನ್ ಮಹಾನ್ ವೈಟ್ ಫಾದರ್ ಗಳು: ಮೌ೦ಟ್ ರಶ್ಮೋರ್ ಅನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಒತ್ತಾಯದ ಮೇರೆಗೆ ಅನ್ವೇಷಿಸಿದ ಕಥೆ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್:ಬಹಿರ೦ಗಘಟನೆಗಳು, C 2002. ಸ್ಮಾರಕದ ಸೃಷ್ಟಿಯು ಒ೦ದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾ೦ಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಮ೦ಡಿಸುತ್ತದೆ.
  • ರಾಷ್ಟೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು:ಸೂಚಿ 2001-2003 . ವಾಷಿ೦ಗಟನ್: ಒಳಾಡಳಿತದ ಯುನೈಟೆಡ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಭಾಗಗಳು

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು