ಭಸ್ಮಾಸುರ
| ಭಸ್ಮಾಸುರ | |
|---|---|
 ಮೋಹಿನಿ ಭಸ್ಮಾಸುರನನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸುತ್ತಾಳೆ, ಈ ವೇಳೆ ಶಿವನು ಮರದ ಹಿಂದೆ ನಿಂತು ಅವನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. | |
| ಸಂಲಗ್ನತೆ | ಅಸುರ |
| ಗ್ರಂಥಗಳು | ಪುರಾಣಗಳು |
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಭಸ್ಮಾಸುರ (ಸಂಸ್ಕೃತ: भस्मासुर, ಭಸ್ಮಾಸುರ) ಎಂಬುವನು ಒಬ್ಬ ಅಸುರನು. ಅವನು ಯಾರ ತಲೆಯ ಮೇಲಾದರೂ ಕೈಯಿಟ್ಟು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದರೆ, ಅವರನ್ನು ಕೂಡಲೇ ಭಸ್ಮವಾಗಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದನು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳಾ ಅವತಾರವಾದ ಮೋಹಿನಿ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ, ವಿಷ್ಣು ಈ ಅಸುರನನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸಿ ತನ್ನ ತಲೆಯ ಮೇಲೇ ಕೈಯಿಟ್ಟು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು, ಇದರಿಂದ ಭಸ್ಮಾಸುರನು ತಾನೇ ಭಸ್ಮವಾಯಿತು.[೧]
ದಂತಕಥೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಸ್ಮಾಸುರನು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವನ ಕಥೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಸುರನು ಶಿವನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಭಸ್ಮದಿಂದ (ಬೂದಿ) ಹುಟ್ಟಿದವನಾಗಿದ್ದನು. ಅವನ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಸಂತೃಪ್ತರಾದ ಶಿವನು, ಅವನಿಗೆ ಇಚ್ಛಿತ ವರವನ್ನು ಕೊಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಭಸ್ಮಾಸುರನು ಯಾರ ತಲೆಯ ಮೇಲಾದರೂ ಕೈಯಿಟ್ಟು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದರೆ, ಅವರನ್ನು ಭಸ್ಮವಾಗಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೋರುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನು ಈ ವರವನ್ನು ನೀಡಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು.
ಈ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದು ಭಸ್ಮಾಸುರನು ಅಹಂಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಒಂದು ಭಯಾನಕ ತೊಂದರೆ ಆಗಿದ್ದನು. ಅಂದು ವಿಷ್ಣು ಮೋಹಿನಿಯಾಗಿ, ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಕನಾದ ನೃತ್ಯಂಗನಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿದರು. ಮೋಹಿನಿಯ ಮೋಹನೀಯ ಚಲನೆಗಳಿಂದ ಭಸ್ಮಾಸುರನು ಆಕರ್ಷಿತನಾದನು. ಮೋಹಿನಿ "ಮುಕ್ತನೃತ್ಯ" ಎಂಬ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಸ್ಮಾಸುರನೂ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಬೇಕಾಯಿತು. ನೃತ್ಯದ ನಡುವೆ, ಮೋಹಿನಿಯ ಕುಶಲತೆಯಿಂದ, ಭಸ್ಮಾಸುರನು ತನ್ನ ಕೈಯನ್ನು ತಾನೇ ತನ್ನ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಇಡಲು ಪ್ರೇರಿತನಾದನು.
ತಕ್ಷಣವೇ ಅವನ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದಂತೆಯೇ, ಅವನು ಭಸ್ಮವಾಗಿ ನಾಶವಾದನು.[೨]
ನೃತ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜನಪ್ರಿಯ ಕಥೆಗೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿ, ನೃತ್ಯಗಾರರು ವಿಭಿನ್ನ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ಕೊನೆಗೆ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಇಬ್ಬು ಕೈಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿಸುವ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ಭಸ್ಮಾಸುರನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ನೃತ್ಯಗಾರನು ಸಾಲಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನೇ ಕೊನೆಯ ನೃತ್ಯಗಾರನಾಗಿ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿಸುತ್ತಾನೆ.[೩]
ಭಸ್ಮಾಸುರನ ಭಂಗಿಯಂತಿರುವ ಒಂದು ಕೈ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈ ಬೆನ್ನ ಹಿಂದೆ ಇಡುವ ಭಂಗಿ ಭೋಜ್ಪುರಿ ಪ್ರದೇಶದ ಮಹಿಳಾ ನೃತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಕ್ಯಾರಿಬಿಯನ್ ಸಮಾಜದಲ್ಲೂ ಇದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ, ನೃತ್ಯಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಮುಖ್ಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕೆಲ ಇಂಡೋ-ಕ್ಯಾರಿಬಿಯನ್ನರು ಈ ಭಂಗಿಯು ಭಸ್ಮಾಸುರನ ಕಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.[೪]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ O'Flaherty, Wendy Doniger (1981-05-28). Siva: The Erotic Ascetic (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Oxford University Press. p. 228. ISBN 978-0-19-972793-3.
- ↑ Mani, Vettam (2015-01-01). Puranic Encyclopedia: A Comprehensive Work with Special Reference to the Epic and Puranic Literature (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Motilal Banarsidass. p. 127. ISBN 978-81-208-0597-2.
- ↑ "Folk Dances". Archived from the original on 2009-09-17. Retrieved 2010-03-14.
- ↑ Manuel, Peter (2000). East Indian Music in the West Indies: Tan-singing, Chutney, and the Making of Indo-Caribbean Culture. Philadelphia: Temple University Press. pp. 237. ISBN 1-56639-763-4.