ಫೀನಿಕ್ಸ್,ಅರಿಜೋನ

Coordinates: 33°26′54″N 112°04′26″W / 33.448457°N 112.073844°W / 33.448457; -112.073844
ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
City of Phoenix
Nickname: 
"Valley of the Sun"
Location in Maricopa County and the state of Arizona
Location in Maricopa County and the state of Arizona
CountryUnited States
StateArizona
CountyMaricopa
IncorporatedFebruary 5, 1881
Government
 • TypeCouncil-Manager
 • MayorPhil Gordon (D)
Area
 • City೫೧೯ sq mi (೧೩೪೦ km2)
 • Land೫೧೮.೮ sq mi (೧೩೪೪ km2)
 • Water೦.೨ sq mi (೦.೫ km2)
Elevation
೧,೧೧೭ ft (೩೪೦ m)
Population
 (2009)
 • City೧೬,೦೧,೫೮೭ ( ೫th)
 • Density೨,೯೩೭.೮/sq mi (೧,೧೮೮.೪/km2)
 • Metro
೪೩,೬೪,೦೩೪
 • Demonym
Phoenician
Time zoneUTC-7 (MST)
 • Summer (DST)UTC-7 (no DST)
Area code(s)602, 480, 623, 520
FIPS code04-55000
Major AirportPhoenix Sky Harbor International Airport- PHX (Major/International)
Websitehttp://www.phoenix.gov/

ಫೀನಿಕ್ಸ್ (pronounced /ˈfiːnɪks/ FEE-niks, ಒ'ಒಧಾಮ್ ಸ್ಕಿಕಿಕ್ ,ಯಾವ್ ಪೈವಾಸಿಂಕಾ ,ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಅಪಾಚೆ ಫಿನಿಗಿಸ್ ,ನವಜೊ ಹೂಜ್ದೊ ,ಮೊಜಾವೆ ಹಚ್ಪಾ'ಅನ್ಯಾ ನ್ಯಾವಾ [೧])ಇದು ಅದರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿರುವುದಲ್ಲದೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ U.S. ಸ್ಟೇಟ್ ನ ವಿಶಾಲ ನಗರವಾಗಿದೆ.ಅರಿಜೊನವು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯುಳ್ಳ ಐದನೆಯ ದೊಡ್ಡ ನಗರ ಎನಿಸಿದೆ.ಅಲ್ಲದೇ ಅತ್ಯಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯುಳ್ಳ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಫೀನೀಕ್ಸ್ ಸುಮಾರು 1,601,587 ಜನರಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿದ ನೆಲೆವಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು U.S.ನ ಜನಗಣತಿ ಬ್ಯುರೊ 2009 ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದೆ.ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟಿನ್ ಏರಿಯಾದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರದೇಶವೆನಿಸಿದೆ.(ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಲ್ಲಿ ಆಫ್ ದಿ ಸನ್ ಎಂದೂ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.)ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ 12 ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟಿನ್ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆಯಲ್ಲದೇ ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರು 4.3 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮಾರಿಕೊಪಾ ಕೌಂಟಿಯ ಒಂದು ಕೌಂಟಿ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗಾತ್ರದ ವಿಶಾಲತೆ ಪಡೆದಿದೆ.GR6

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರವು 1861 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿತಗೊಂಡ ನಂತರ 1881 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಗರವಾಗಿ ಸಮಗ್ರತೆ ಪಡೆಯಿತು.ಇದು ಮೊದಲು ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ (ಉಪ್ಪು ನದಿ)ಮತ್ತು ಗಿಲಾ ರಿವರ್ ಗಳ ಸಂಗಮ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತಲೆ ಎತ್ತಿದೆ. ಬರಬರುತ್ತಾ ಈ ನಗರವು ನಾರ್ತ್ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು.ಮಹತ್ವದ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ,ಹಣಕಾಸಿನ ಆಡಳಿತ,ಔದ್ಯಮಿಕ,ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯವಾಗಿ ನೈಋತ್ಯ ಭಾಗದ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ. ನಗರವು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮತ್ತು ಗಣನೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.ಅಮೆರಿಕಾದ ಪ್ರಭಾವಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರಮುಖ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿರುವ ನಗರವೆನಿಸಿದೆ.ಅವರಲ್ಲಿಬಾರ್ರಿ ಗೊಲ್ಡ್ ವಾಟರ್,ವಿಲಿಯಮ್ ರೆಖಿಸ್ಟ್,ಜಾನ್ ಮೆಕೇನ್,ಜಾನೆಟ್ ನಾಪೊಲಿಟಾನೊ,ಕಾರ್ಲ್ ಹೈಡನ್ ಮತ್ತು ಸಾಂಡ್ರಾ ಡೇ ಒ ಕೊನ್ನೂರ್ ಮುಂತಾದವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಈ ನಗರದ ವಾಸಿಗಳನ್ನು ಫೀನಿಸಿಯನ್ಸ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸೊನೊರಾನ್ ಮರಭೂಮಿಯ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿರುವ ಫೀನಿಕ್ಸ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ನಗರಗಳಿಗಿಂತ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಸರಾಸರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವು ಕಳೆದ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 100 °F (37.8 °C)ರಷ್ಟಾಗಿತ್ತು.ಇದು ಆ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ 120 °F (48.9 °C)ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ದಾಖಲಾಗಿತ್ತು.[೨]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕಾಲಾವಧಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸುಮಾರು 1,000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನರು ನೆಲೆಸಲು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಹೊಹೊಕಾಮ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಇಂದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ರಾಜ್ಯವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.[೩] ಹೊಹೊಕಾಮ್ ನಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 135 ಮೈಲುಗಳ (217 ಕಿ.ಮೀ.)ನಷ್ಟು ನೀರಾವರಿ ಕಾಲುವೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿ ಆ ಮರಭೂಮಿಯನ್ನು, ಬೇಸಾಯಯೋಗ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆಗಿನ ಈ ಕಾಲುವೆ ಮಾರ್ಗಗಳು ಆಧುನಿಕ ಅರಿಜೋನ ಕಾಲುವೆ ,ಕೇಂದ್ರ ಅರಿಜೋನ ಯೋಜನೆ ಕಾಲುವೆ ಮತ್ತು ಹೇಡೆನ್-ರೋಡ್ಸ್ ಅಕ್ವೆಡಕ್ಟ್ ಕಾರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಅದಲ್ಲದೇ ಹೊಹೊಕಾಮ್ ತನ್ನ ನೆರೆಹೊರೆಯಾದ ಅನಾಸಜಿ,ಮೊಗೊಲ್ಲೊನ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನುಳಿದ ಮೆಸೊಅಮೆರಿಕನ್ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಜನರ ಪ್ರದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಸ್ತೃತ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿತು.

ಆಗ ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 1300 ಮತ್ತು 1450 ರ ಸಮಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಗಂಭೀರ ಕ್ಷಾಮ ಮತ್ತು ಭೀಕರ ಪ್ರವಾಹಗಳಿಂದಾಗಿ, ಹೊಹೊಕಾಮ್ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಜನರು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತೊರೆಯಬೇಕಾದ ಪ್ರಸಂಗ ಉಂಟಾಯಿತು.[೩] ಸ್ಥಳೀಯ ಅಕಿಮೆಲ್ ಒ'ಒಧಾಮ್ ಮತ್ತು ಯಾವಪೈ ನೆಲೆವಾಸಗಳು ಹೊಹೊಕಾಮ್ ನ ಈ ಹಿಂದಿನ ನಗರೀಕರಣಗೊಂಡ ಜನರ ವಾಸಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.ಈ ಜನಸಮೂದಾಯವು ಗಿಲಾ ನದಿ ದಂಡೆಗುಂಟ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿತ್ತೆನ್ನಲಾಗಿದೆ.ಇವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವಪೈ,ತೊಹೊನೊ ಒ'ಒಧಾಮ್ ಮತ್ತು ಮಾರಿಕೊಪಾ ಜನರು ಕೂಡಾ ಇಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿ ಹತ್ತಿರ ವಾಸವಾಗಿವೆ,ಆದರೆ ದೊಡ್ಡ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ.

ಫಾದರ್ ಎಯ್ಸೆಬಿಯೊ ಕಿನೊ (1645–1711)ಅವರು 17 ನೆಯ ಮತ್ತು18 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿದ, ಹಲವಾರು ಯುರೊಪಿಯನ್ ರಲ್ಲೊಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಪ್ಯಾನಿಶ್ ನ ಸುಧಾರಣಾ ನಿಯೋಗದ ಗುರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪಿಮಾ (ಅಮೆರಿಕನ್ ಭಾರತೀಯ ಸಮೂಹ)ದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದವು.ಹೀಗಾಗಿ ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ನ ಕೊಳ್ಳ ಪ್ರದೇಶವು 1860 ರ ಮುಂಚಿನ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಸತಿಕವಾಗಿತ್ತು.

ಆರಂಭಿಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನ ಕಾಲಾವಧಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಅಮೆರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೊಪಿಯನ್ ಮೂಲದ "ಮೌಂಟೇನ್ ಮೆನ್ "(ಗುಡ್ಡಗಾಡು-ಪರ್ವತ-ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ)ಜನರು ಬಹುಶಃ 19 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಕೇಂದ್ರ ಅರಿಜೋನ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಬಹುದಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಅವರು ಮೌಲ್ಯಯುತ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು,ಉಭಯಚರ ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ನೀರು ನಾಯಿ,ಗಿಡ್ಡ ಮೇಕೆಗಳು ಇವಲ್ಲದೇ ಚಿಗರೆ ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಶಿಕನ್ ತೋಳಗಳು ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ದಂಡೆಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣ ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ವರೆಗೆ ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದ್ದವು.

ಆಗಿನ ಮೆಕ್ಶಿಕನ್ -ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾಳಗ 1848 ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾದಾಗ ಉತ್ತರ ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಮೆಕ್ಸಿಕೊವಾಸಿಗಳು ಯುನೈಟೈಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟರು.ನಂತರ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ನಿವ್ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಟೆರಿಟರಿಯನ್ನಾಗಿ ಆ ತಕ್ಷಣದಲ್ಲೇ ಮಾಡಲಾಯಿತು.(ಈಗಿರುವ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ) ಗ್ಯಾಡ್ಸೇನ್ ಪರ್ಚೇಜ್ ಅಂದರೆ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಚಿನ್ಹೆ ಖರೀದಿಯು 1853 ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಈ ಭೂಪ್ರದೇಶವು ಅಮೆರಿಕನ್ ಜನಾಂಗೀಯ ಕಾಳಗದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಜ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿತ್ತು:ವ್ಯಾಜ್ಯದ ಈ ಇವೆರಡೂ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಿಜೋನ ಟೆರಿಟರಿಯೂ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.ಇದನ್ನು ಅದರ ಬೆಂಬಲಿಗರ ಮೂಲಕ ಸಂಘಟಿಸಿ 1861 ರಲ್ಲಿ ಟುಕ್ಸನ್ ನ್ನು ಅದರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿಸಲಾಯಿತು.ಅದಲ್ಲದೇ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅರಿಜೋನ ಟೆರಿಟರಿಯನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ರಚನೆ ಮಾಡಿತು.1863 ರಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ಇದು ಫೊರ್ಟ್ ವ್ಹಿಪ್ಪಲ್ ನ್ನು ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು.(ಈಗಿನ ಪ್ರೆಸ್ಕೊಟ್) ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ನ ಕೊಳ್ಳದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕೊಳ್ಳವು ಮಿಲಿಟರಿಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಯಾವುದೇ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ.

ನಂತರ 1863 ರಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಪಟ್ಟಣವಾದ ವಿಕೆನ್ ಬರ್ಗ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಂಡಿತು.ಸದ್ಯ ಇದನ್ನು ಮಾರಿಕೊಪಾ ಕೌಂಟಿ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಕೌಂಟಿಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ,ಯಾಕೆಂದರೆ ಈ ಭೂಪ್ರದೇಶವು ಯಾವಪೈ ಕೌಂಟಿಎಂಬುದು,ಇನ್ನುಳಿದ ಪ್ರಮುಖ ಪಟ್ಟಣವಾದ ಪ್ರೆಸ್ಕೊಟ್ ನೊಂದಿಗಿತ್ತು.

ಆಗ US ಅರ್ಮಿ ಯು ಫೊರ್ಟ್ ಮೆಕ್ ಡೊವೆಲ್ ನ್ನು ವೆರ್ಡೆ ನದಿ ದಂಡೆ ಮೇಲೆ 1865 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ದಂಗೆಯ ಕುಡಿಯನ್ನು ದಮನ ಮಾಡಿತು. ಸ್ಪಾನಿಕ್ ಅಂದರೆ ಫೊರ್ಟ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ ಕೆಲಸಗಾರರು ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ದಂಡೆಗುಂಟ 1866 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶಿಬಿರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡರು.ಇದು ಹೊಹೊಕಾಮ್ ನ ಕುಸಿತದ ನಂತರದ ಕೊಳ್ಳದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ಶಾಶ್ವತ ನೆಲೆವಾಸವೆನಿಸಿತು. ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರದ ನೆರೆಯ ನೆಲೆವಾಸಗಳು ರಚನೆಯಾಗಿ ಒಂದುಗೂಡಿ ಟೆಂಪೆ ನಗರವಾಯಿತು,ಈ ಸಮುದಾಯವು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಂತರ ಒಂದುಗೂಡಿತು.[೪]

ತಳಪಾಯ ಹಾಕಿದ್ದು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಇತಿಹಾಸವು ಅಮೆರಿಕನ್ ಜನಾಂಗೀಯ ಕಾಳಗದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಹೋರಾಟಗಾರ ಜಾಕ್ ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಅವರ ಮೂಲಕ ತಳಪಾಯ ಪಡೆಯಿತು.ಆತ 1850 ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಂಪತ್ತು ಗಳಿಕೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದರೆನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಆತ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ವಿಕೆನ್ ಬರ್ಗ್ ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಆತ 1857 ರಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿನ ಸುತ್ತಾಟಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ವ್ಹೈಟ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ(ಅರಿಜೋನನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉದ್ಯಾನ) ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಂಡರು. ಇಲ್ಲಿನ ನದಿ ಕೊಳ್ಳವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗಿರುವುದನ್ನು ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮನಗಂಡು ಇದು ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವೆಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದರು.ಫೊರ್ಟ್ ಮೆಕ್ ಡ್ವೆಲ್ ನ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿಯವರು ಕೆಲಮಟ್ಟಿಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭೂಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಹವಾಗುಣ ಆಶಾದಾಯಕವಾಗಿದ್ದವು.ಕೇವಲ ನಿಯಮಿತ ನೀರಿನ ಸೌಕರ್ಯ ಮಾತ್ರ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತು. ಹಳೆಯ ಹೊಹೊಕಾಮ್ ನ ಹಾಳುಬಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಕಾಲುವೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸೂಚಿಸುವಂತಿದ್ದವು.ಹೀಗಾಗಿ ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಭರವಸೆಯ ಆಶಾಕಿರಣದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದರು.

ಹಲವಾರು ಸರಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಲುವೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿ ಅಲ್ಲಿನ ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ. ಹೀಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯವೊಂದು ತಲೆಯೆತ್ತಿತು.ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಈಗಿರುವ ನಗರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 4 ಮೈಲಿಗಳು (6ಕಿ.ಮೀ)ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ಸಮುದಾಯ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಮೊದಲು ಇದನ್ನು ಕುಂಬಳಕಾಯಿಗಳ ಬೆಳೆಯುವ ಬೃಹತ ವಿಲ್ಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.ಯಾಕೆಂದರೆ ಈ ಕಾಲುವೆಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಕುಂಬಳ ಕಾಯಿಗಳ ವಿಶಾಲ ಪ್ರದೇಶವಿತ್ತು. ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ಸ್ ಮಿಲ್ ಎಂದು ಆತನ ಗೌರವಾರ್ಥ ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು.ತರುವಾಯ ಹೆಲ್ಲಿಂಗ್ ಮಿಲ್ಲ್,ಮಿಲ್ ಸಿಟಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಓರ್ವ ಸಹಯೋಗದ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮಾಜಿ ಸೈನಿಕನಾಗಿದ್ದ.ಈ ನಗರವನ್ನು ಆತ ಜನರಲ್ ಸ್ಟೊನ್ ವೆಲ್ ಜಾಕ್ಸನ್ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಇದಕ್ಕೆ "ಸ್ಟೊನ್ ವೆಲ್ "ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಇನ್ನುಳಿದವರು "ಸಲಿನಾ" ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲು ಸೂಚಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಇವ್ಯಾವ ಹೆಸರುಗಳೂ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ.

ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಡಾರೆಲ್ಲ್ ಡುಪ್ಪಾ ಇದಕ್ಕೆ "ಫೀನಿಕ್ಸ್ "ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇದು ಈ ಹಿಂದಿನ ನಾಗರಿಕತೆಯ ವಿನಾಶದ ನಂತರ ಜನ್ಮ ತಾಳಿತು.[೫]

ಆಗಿನ ಯಾವಪೈ ಕೌಂಟಿಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ ಮಂಡಲಿಯು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು, ಮೇ 4,1865 ರಲ್ಲಿ ಪುನರ್ಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು.ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಒಂದು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿತು. ಮೊದಲ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಜೂನ್ 15,1868 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ವಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮೊದಲ ಪೊಸ್ಟ್ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಜನವಸತಿ ಬೆಳೆದಂತೆ (ಆಗಿನ U.S ಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ 1870 ರಲ್ಲಿ ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿ ಕೊಳ್ಳದಲ್ಲಿ 240 ಜನವಸತಿ ಇತ್ತು.)ಆಗ ನಗರಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದ ಜ್ಯಾಮಿತಿ ರೂಪಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ತರುವಾಯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 20,1872 ರಲ್ಲಿ ರಹವಾಸಿಗಳು ಸಭೆ ನಡೆಸಿ ಎಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಯಿಗೊಳಿಸಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಿದರು. ಅದರಂತೆ ಸುಮಾರು 320-ಎಕರೆ (1.3 km²)ಭೂಆವರಣವನ್ನು ಖರೀದಿಸಲಾಯಿತು,ಇದೀಗ ಅದು ವಹಿವಾಟಿನ ಪ್ರಮುಖ ಮಧ್ಯಭಾಗವಾಗಿದೆ.[೬]

ಫೆಬ್ರವರಿ 12,1871 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಾಸನದ ಮೂಲಕ ಮಾರಿಕೊಪಾ ಕೌಂಟಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಯಿತು.ಯಾವಪೈ ಕೌಂಟಿಯನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿ ಹೀಗೆ ಆರನೆಯದನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 1871 ರಲ್ಲಿ ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು.ಟಾಮ್ ಬರ್ನಮ್ ಮೊದಲ ಷರೀಫ್ ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಗೊಂಡರು. ಬರ್ನಮ್ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು,ಇನ್ನುಳಿದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಾದ ಜಾನ್ ಎ,ಚೆನೊವ್ತ್ ಮತ್ತು ಜಿಮ್ ಫೆವರೆಟ್; ಆದರೆ ಫೆವರೆಟ್ ಅವರು ಗೋಲಿಬಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಮೃತರಾದರೆ ಚೆನ್ವೊವ್ತ್ ಚುನಾವಣೆ ಕಣದಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದರು.[೭]

ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು 1870 ರಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ $48 ರ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಮೊದಲ ಚರ್ಚ್ ನ್ನು 1871 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿದಂತೆಯೇ ಮಳಿಗೆಯೊಂದನ್ನೂ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು. ಕೌಂಟಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 5,1872 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1873 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಶಾಲೆಯು ಕೇಂದ್ರ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಂಡಿತು.(ಈಗದು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವಿನ್ಯು)ಎಂಬ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಾಲುಗಳ್ಳ ಬೀದಿಯಾಗಿದೆ.[೭] ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನವೆಂಬರ್ 19,1873 ರಲ್ಲಿ ಫ್ಲೊರೆನ್ಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಜಾಗೆಯ ದಾಖಲೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಅದೇ ರೀತಿ ನೊಂದಾಯಿತ ಡಿಕ್ಲೇರೇಟಿವ್ ಘೋಷಣಾ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರೆಸ್ಕಾಟ್ ನ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಆಫೀಸ್ ನಲ್ಲಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 15,1872 ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಯುಲೆಸಿಸ್ ಎಸ್.ಗ್ರಾಂಟ್ ಅವರು ಭೂ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸದ್ಯದ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಇರುವ ಭೂಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 10,1874 ರಲ್ಲಿ ನೀಡಿದರು. ಒಟ್ಟು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಮೌಲ್ಯವು $550 ಆಗಿತ್ತು;ಇದರಲ್ಲಿ ಸಗಟು ಭೂವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ನಿವೇಶನಕ್ಕೆ $7 ಮತ್ತು $11 ದರದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ಟೆಲೆಗ್ರಾಫ್ ತಂತಿ ಕಚೇರಿ,16 ಸಲೂನ್ ಗಳು,(ಕ್ಷೌರದಂಗಡಿಗಳು)ನಾಲ್ಕು ನೃತ್ಯ ಪ್ರಾಂಗಣಗಳು ಮತ್ತು ಎರಡು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಯಿತು.[೮]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವೈಮಾನಿಕ ಅವಲೋಕನದ ಶಿಲಾಮುದ್ರಣ 1885 ರಿಂದ

ಏಕೀಕೃತ ಸಂಘಟನೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ 1881 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಧಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡು ತನ್ನ ಮೂಲ ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಆಯುಕ್ತಗೊಳಿಸಿದ ಮೂಲದ ಸಂಯೋಜಿತ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿತು. ಅದು 11 ನೆಯ ಟೆರಿಟೊರಿಯಲ್ ಲೆಜಿಸ್ಲೇಚರ್ (ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಾಸನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ)ಯನ್ನು "ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಚಾರ್ಟರ್ ಬಿಲ್ "ಮೂಲಕ ಜಾರಿ ಮಾಡಿತು.ಹೀಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ್ನು ಒಟ್ಟು ಸಂಘಟಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಮೇಯರ್-ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ರಚನೆ ಮಾಡಿತು. ಈ ಮಸೂದೆಗೆ ಗವರ್ನರ್ ಜಾನ್ ಸಿ.ಫ್ರೆಮೊಂಟ್ ಫೆಬ್ರವರಿ 25,1881 ರಲ್ಲಿ ರುಜುಹಾಕಿದರು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಅಂದಾಜು 2500 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂಘಟಿತ ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶವಾಯಿತು. ಮೇ 3,1881 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಿತು. ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಜಾನ್ ಟಿ.ಅಲ್ಸಾಪ್ ಅವರು,ಜೇಮ್ಸ್ ಡಿ.ಮೊನಿಹೊನ್ ಅವರನ್ನು 127 ರಿಂದ 107 ಅಂತರದ ಮತಗಳಿಂದ ಪರಾಜಯಗೊಳಿಸಿ ನಗರದ ಮೊದಲ ಮೇಯರ್ ಆದರು.[೯] ಆರಂಭಿಕ 1888 ರಲ್ಲಿ ನಗರ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ವಾಶಿಂಗ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ನ ನೂತನ ನಗರ ಪ್ರಾಂಗಣಕ್ಕೆ (ನಿವ್ ಸಿಟಿ ಹಾಲ್) ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು.(ನಂತರ ನಗರದ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ,ಅದು 1990 ರಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸ್ಟೇಶನ್ ನಿರ್ಮಾಣದವರೆಗೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತಿತ್ತು.) ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು, ಅದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಳ್ಳುವ ವರೆಗೆ ಒದಗಿಸಿತ್ತು.ಇದು 15 ನೆಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಾಸಕಾಂಗ ಅಲ್ಲಿರುವ ತನಕ, 1889 ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid parameter in <ref> tag

ನಗರಕ್ಕೆ 1880 ರಲ್ಲಿ ಬರಲಿದ್ದ ಹಲವಾರು ಮಹತ್ವದ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ಸಾರಿಗೆಯು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿ ತಂದಿತು. ಹೀಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ-ವಹಿವಾಟು ಹೇರುಬಂಡೆಗಳ ಬದಲಾಗಿ ನಗರಕ್ಕೆ ರೈಲ್ವೆ ಮುಖಾಂತರ ಬರಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ತಲುಪಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಚೇಂಬರ್ ಆಫ್ ಕಾಮರ್ಸ್ ನವೆಂಬರ್ 4,1888 ರಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತವಾಯಿತು.[೧೦] ಅದು 1890 ರಲ್ಲಿ ಹೇಸರಗತ್ತೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಈಗ ವಿದ್ಯುತ್ ಚಾಲಿತ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ರೈಲ್ವೆ ಬಂದಿತು.ಆದರೂ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಕಾರ್ ಸೇವೆಯು 1947 ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ವರೆಗೆ ಇತ್ತು. ಅದಲ್ಲದೇ 1911 ರಿಂದ 1926 ರ ವರೆಗೆ, ಅಂತರ ನಗರ ಸಾರಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಿತ್ತು.ಇದರೊಂದಿಗೆ ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ ಮತ್ತು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೇಗದ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿತ್ತು.

ಆಧುನಿಕ ಫೀನಿಕ್ಸ್ (1900–ಪ್ರಸ್ತುತ)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಚಿತ್ರ:Phoenix1908.jpg
ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯು,ಫೀನಿಕ್ಸ್,ಅರಿಜೋನ 1908

ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಥೆಯೊದೊರೆ ರೂಜ್ವೆಲ್ಟ್ 1902 ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಶನಲ್ ರೆಕ್ಲೇಮೇಶನ್ ಆಕ್ಟ್ ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ನೀರಿನ ಹರಿವಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಣೆಕಟ್ಟೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿನ ರಹವಾಸಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಲ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಯುಜರ್ಸ್ ಅಸೊಶಿಯೇನ್ ನನ್ನು ಕೂಡಲೇ ಫೆಬ್ರವರಿ 7,1903 ರಲ್ಲಿ ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದರು.ಇಲ್ಲಿನ ನೀರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಪೂರೈಕೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಮುಂದಾದರು. ಈ ಸಂಘಟನೆಯು ಇನ್ನೂ ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟ್ (ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿ ಯೋಜನೆ) ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.[೧೧] ಕೊಳ್ಳದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದ ದಿ ರೂಜ್ವೆಲ್ಟ್ ಡ್ಯಾಮ್ ಯೋಜನೆಯು 1911 ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣವಾಯಿತು. ಹಲವಾರು ನೂತನ ಸರೋವರಗಳನ್ನು ಈ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಈ ನದಿಯು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರಾವರಿಯಿಂದಾಗಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಒಣಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ.ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ವಲಸೆಪಕ್ಷಿಗಳ ಸಂಕುಲ,ಸಣ್ಣ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು, ಬೀಜದ ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ಬಿಡುವ ಸಾವಿರಾರು ಮರ-ಗಿಡಗಳು ಆ ನೀರಿನಿಂದ ಬೆಳೆಯುವ ಇವು ನೀರು ಒಣಗುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟತೆ ಕಾಣುತ್ತಿವೆ.

ಅಧ್ಯಕ್ಷ ವಿಲಿಯಮ್ ಹೌವರ್ಡ್ ಟಾಫ್ಟ್ ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 14,1912 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಹೊಸತಾಗಿ ರಚಿತ ರಾಜ್ಯ ಅರಿಜೋನನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಯಿತು.[೧೨] ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಅತ್ಯಂತ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿತ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು.ಟುಕ್ಸೊನ್ ಅಥವಾ ಪ್ರೆಸ್ಕಾಟ್ ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇದು ಅನುಕೂಲಕರ ನಗರವೆನಿಸಿತು. ಇದು ಟುಕ್ಸೊನ್ ಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದರೂ ನಗರ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್, 1913 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ರೂಪದ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಗೆ ವಾಲಿತು.ತನ್ನ ಮೇಯರ್-ಕೌನ್ಸಿಲ್ ರಚನೆಯಿಂದ ಕೌನ್ಸಿಲ್-ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ರೂಪಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿತು.ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ಇಂತಹ ನಗರ ಆಡಳಿತ ರಚನೆ ಹೊಂದಿದ ಏಕೈಕ ನಗರವೆನಿಸಿದೆ.[೧೩]

ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ದII ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ವಿತರಣಾ ನಗರವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು.ತನ್ನ ಭ್ರೂಣಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕೈಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳವಾಗಿಸಿತು. ಲ್ಯುಕ್ ಫೀಲ್ಡ್,ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಫೀಲ್ಡ್,ಫಾಲ್ಕನ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಗಳಲ್ಲದೇ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿರುವ ಬೃಹತ್ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ಹೈದರ್ ಸಾವಿರಾರು ಹೊಸ ಜನರನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ಕರೆತಂದಿತು.[೧೪]

ಒಂದು ಘಟನೆ 1942 ರ ರಾತ್ರಿ ನಡೆದ ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್ ಗಿವಿಂಗ್ (ಅಭಿನಂದನಾ)ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿಕೆಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಯೊಂದು ನಡೆಯಿತು.ಕಪ್ಪು ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ನ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಬಾಕ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ರೆಜಿಮೆಂಟಿನ ಶ್ವೇತವರ್ಣದ ಬಾಕ್ಸರ್ ನಡುವಿನ ಈ ದೊಂಬಿಯು ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಹಲವಾರು ಚಾಂಪಿಯನ್ ರಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟ ಹೆಸರನ್ನು ತಂದಿತು. ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ವರ್ಣೀಯರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳ ಬಿಟ್ಟು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಹೊರಗಡೆ ಬಂದು ಶ್ವೇತವರ್ಣಿಯರನ್ನು ದಾಳಿಗೀಡು ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೇ ಬೀದಿಗಿಳಿದು ದೊಂಬಿ ನಡೆಸಿದರು. ಈ ಕಪ್ಪು ಸೈನಿಕರು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗದ ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರು ಮಿಲಿಟರಿ ಕರೆಸಿದರು. ಈ ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಗುಂಪು ಹಲವಾರು ಮಿಲಿಟರಿ ಪೊಲೀಸ್ ರೊಂದಿಗೆ ಕದನಕ್ಕಿಳಿದಾಗ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಪೊಲೀಸರು ಹರಸಾಹಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದರ ಬದಲಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಪ್ಪು ಸೈನಿಕರು ತಮ್ಮ ಗುಂಡು-ಮದ್ದುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಿಂಸಾಕೃತರಿಗೆ ಬೆಂಬಲವಾದರು. ಆಗ ಆರ್ಮಿಯು ಕೂಡಲೇ ಬಂದು ಇಡೀ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ಬಲದಿಂದ ಸುತ್ತುವರೆದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸೈನಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಆದೇಶ ಪಡೆಯಿತು.ಈ ದಂಗೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಡಜನ್ನಗಟ್ಟಲೆ ದಂಗೆಕೋರರು ಹತರಾದರು. ಲ್ಯುಕ್ ಫೀಲ್ಡ್ ನ ವಸಾಹತು ಪ್ರದೇಶನವರು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸಿ ಆರ್ಮಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನಗರ ಪ್ರವೇಶಿಸದಂತೆ ತಡೆದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹಲವಾರು ನೇತಾರರು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಹಲವಾರು ಭ್ರಷ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಗುಂಡಿಟ್ಟು ಕೊಂದು ಈ ನಿಷೇಧ ಹಿಂಪಡೆಯುವಂತೆ ಹೇಳಿದರು. ಈ ತೆರನಾದ ದಾಳಿ-ಪ್ರತಿದಾಳಿಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುವಂತೆ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲಾಯಿತು.ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಿಧಿ ಬಳಸಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ್ನು ದೇಶದಲ್ಲಿಯೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರವೆಂದು ಸಾಧಿಸಲು ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲಾಯಿತು.ಪ್ರಬಲ ಮೇಯರ್ ರಚನೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲಾಯಿತು.

ಇದೇ ತೆರನಾದ ಯುದ್ದದ ಸನ್ನಿವೇಶವು ಪ್ರಿಜನರ್ ವಾರ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ (ಯುದ್ದ ಖೈದಿಗಳ ಶಿಬಿರ)ಅಂದರೆ ಈಗಿರುವ ಪಾಪಾಗೊ ಪಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಪ್ರದೇಶದ ನಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತು.ಸ್ಥಳ ನಿರ್ಭಂದದ ಕಾರಣದಿಂದ ಯುರೊಪ್ ನಲ್ಲಿ ಸೆರೆಸಿಕ್ಕ ಜರ್ಮನಿ ಸೈನಿಕರಿಂದ ಈ ದುರ್ಘಟನೆ ಸಂಭವಿಸಿತು.[೧೫] ಡಜನ್ ಗಟ್ಟಳೆ ಖೈದಿಗಳು 1944 ರಲ್ಲಿ ಶಿಬಿರದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿ ಮೂಲಕ ಮೆಕ್ಸಿಕೊಗೆ ತಲುಪುವ ಹೊಂಚು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ನದಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಣಗಿ ಹೋಗಿದೆ ಎಂಬ ವಿಷಯ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರದ ಕಾರಣ ಅವರು ಶಿಬಿರ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡರು.

ಬಹುದಿನಗಳಿದ್ದ ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧಿ ಗುಂಪು ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಪಾರಿ ವರ್ಗದ ನಡುವಿದ್ದ ಪೊಳ್ಳು ಸಂಭಂದವು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ದ II ನಂತರ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಿರುಸುಗೊಂಡಿತು.ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪ್ರಾಥಮಿಗ್ರೇಟ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಕಾರ್ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವುದು ದೊಂಬಿ,ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯಗಳು ನಗರದ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದಂತಾಯಿತು.ಈ ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರದ ಬೃಹತ್ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಯಿತು. ಕಳೆದ 1947 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ರೈಲ್ವೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಾಳಾಗಿ ಹೋಯಿತು.ಅದು ತನ್ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಗಾಗಿ ಹೊಸ ರೈಲ್ವೆ ರಚಿಸಬೇಕು ಇಲ್ಲವೆ ತನ್ನ ಸಾಗಣೆಗೆ ಬಸ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ ಗಳ ಬಳಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯ ಆಯ್ಕೆ ಅದರ ಮುಂದಿತ್ತು. ಅದರ ಹಿಂದೆಯೇ ನಗರವು ಬೀದಿರಸ್ತೆಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಮುಂದಾಯಿತು.ಬೀದಿರಸ್ತೆಗಳ ಅಗಲೀಕರಣ,ವೇಗದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಏರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ನಗರದ ಹಲವೆಡೆ ಅದರ ಜನಜೀವನವನ್ನು ದುಬಾರಿಯಾಗಿಸಿದವು. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ ನಗರ ಸಾರಿಗೆಯು ಬಹುತೇಕ ಮೋಟಾರು ವಾಹನಗಳ ಬಳಕೆ ಪದ್ದತಿಗೆ ಒತ್ತುಕೊಟ್ಟಿತು. ಇದರ ಜೊತೆ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಹೊಸ ನಿವೇಶನಗಳ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನಗರದ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಮುಂದಾಯಿತು.ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹಲವಾರು ಭೂಮಾಲಿಕರು ಮತ್ತಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತರಾದರು. ನಂತರ 1950 ರನ್ನುವುದರೊಳಗಾಗಿ ಸುಮಾರು 100,000 ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ಜನರು ನಗರದೊಳಗೆ ವಾಸಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದರೆ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ನಗರದ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ವಸತಿ ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಒಟ್ಟು 148 ಮೈಲುಗಳ (238 ಕಿ.ಮೀ)ಪಾದಚಾರಿ ಮಾರ್ಗದ ಬೀದಿಗಳು,163 ಮೈಲುಗಳ (262 ಕಿ.ಮೀ) ಪಾದಚಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳಿರದ ರಸ್ತೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು.[೧೪]

ನಂತರ ಹಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ನಗರ ಮತ್ತು ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶವು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಗತಿ ಕಂಡಿತು.ಅದರ ಉತ್ತಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮರಭೂಮಿ ಮೇಲಿನ ಕೆಲಸಗಳು ಪ್ರವಾಸಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತಲ್ಲದೇ ಸಾಕಷ್ಟು ಮನೋರಂಜನೆಗಳ ಅವಕಾಶಗಳ ತಾಣವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ರಾತ್ರಿಯ ಮೋಜು ಮತ್ತು ಆಕಾಶದೆತ್ತರದ ಬೀದಿ ವಹಿವಾಟಿನ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯುನಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಣೆ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ. ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ 1968 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸನ್ಸ್ NBAದ ಫ್ರಾಂಚೈಸ್ ಏಜೆನ್ಸಿ ದೊರಕಿತು.ಅದಲ್ಲದೇ ಅರಿಜೋನ ವೆಟರನ್ಸ್ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ ಕೊಲಿಸಿಯಮ್ ಅಂದರೆ ಅರಿಜೋನದ ಗಣ್ಯರ ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಸುಮಾರು 1970 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಪರಾಧದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚತೊಡಗಿದವು.ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದರದಲ್ಲಿಯೇ ವಹಿವಾಟು ಕುಸಿಯಲಾರಂಭಿಸಿತು.

ಅರಿಜೋನ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ನ ಬರಹಗಾರ ಡೊನ್ ಬೊಲ್ಲೆಸ್ 1976 ರಲ್ಲಿ ನಗರದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಪೋಟವೊಂದರಲ್ಲಿ ಹತ್ಯೆಗೀಡಾದರು. ಅವರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಪರಾಧ ತನಿಖಾವರದಿಯು ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ನಡುವಿನ ಅನೈತಿಕ ಸಂಭಂಧದ ಬಗೆಗಾಗಿತ್ತೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ತನಿಖಾ ಬರಹಗಳನ್ನು ಸಿದ್ದಪಡಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಈ ಹತ್ಯೆ ನಡೆದಿರಬಹುದೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಬೊಲ್ಲೆಸ್ ಸಾಯುವಾಗ ಸಹ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಭೂಮಾಫಿಯಾಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಉಸುರಿದ್ದರು.ಭೂವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಪಶು ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆಂಪೆರ್ ಮಾರ್ಲೆಯ್ ಎಂಬಾತನೇ ಬೊಲ್ಲೆಸ್ ಅವರ ಹತ್ಯೆಗೆ ಸೂಚಿಸಿದ್ದ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.ಅದರಂತೆ ಜಾನ್ ಹಾರ್ವೆ ಅಡಮ್ಸನ್ ಎಂಬಾತನನ್ನು ಎರಡನೆಯ ದರ್ಜೆಯ ಕೊಲೆ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ 1977 ರಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧಿ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.ಕಾಂಟ್ರಾಕ್ಟುದಾರರಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಡುನ್ಲ್ಯಾಪ್ ಮತ್ತು ಜೇಮ್ಸ್ ರಾಬಿನ್ಸನ್ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದಾಗ ಈ ವಿಷಯ ಬಯಲಿಗೆ ಬಂತು. ಡುನ್ಲ್ಯಾಪ್ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆ ಕೊಲೆ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ 1990 ರಲ್ಲಿ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾದ. ಆತ ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಪ್ರಿಜನ್ ಸಂಕೀರ್ಣ-ಟುಕ್ಸಾನ್ ದಲ್ಲಿ ಜುಲೈ 21,2009 ರಲ್ಲಿ ಸಹಜ ಸಾವಿಗೀಡಾದ. ರಾಬಿಸನ್ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರೂ ಅಡಮ್ಸನ್ ವಿರುದ್ಧದ ಹಿಂಸಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಾಗಿ ಅಪರಾಧಿ ಎಂದೇ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು.

ವರ್ಣಭೇದ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಫೇರ್ ಹೌಸಿಂಗ್ ಆಕ್ಟ್ ಜಾರಿಯಾದಂತೆ ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯರ ಪಲಾಯನ ಗ್ರೇಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಕಾರ್ ಹಗರಣದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಜಾಗ ಖಾಲಿ ಮಾಡಲು ಆರಂಭವಾಯಿತು.ಮಧ್ಯಮವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬಗಳು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪ್ರಮುಖ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ವಾಸಸ್ಥಾನ ತೊರೆಯುವ ಸ್ಥಿತಿ ಉಂಟಾಯಿತು.ಬೀದಿ ಗ್ಯಾಂಗ್ ವಾರ್ ಗಳು,ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳ ಕಳ್ಳ ಮಾರಾಟ-ಸಾಗಾಟಗಳಿಂದ ಹಲವು ಕುಟುಂಬಗಳು ವಲಸೆ ಹೋದವು. ಇದರಿಂದಾಗಿ 1980 ರಲ್ಲಿನ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುರಕ್ಷಿತತೆ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನ ಮೂಡಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದವು.ಯಾವಾಗ ಎಂತಹ ಅಪರಾಧಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಊಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಯಿತು.ಸರ್ಕಾರ ಕೂಡ ಇದನ್ನು ನಿಗಾವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿನ ವ್ಯಾನ್ ಬುರೆನ್ ಬೀದಿ(24 ನೆಯ ಬೀದಿ ಬಳಿ) ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.ಅದಲ್ಲದೇ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ನಗರದ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಬಿರುಕುಗಳು, ಹಠಾತ್ತನೆ ಸೋಂಕು ರೋಗಗಳು ಹರಡಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ಹೀಗೆ ನಗರದ ಅಪರಾಧಗಳು ಹಲವಾರು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದವಲ್ಲದೇ ಇಂದೂ ಕೂಡಾ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗಿವೆ.

ಆಗ 1980 ರಲ್ಲಿ ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿಯ ಭೀಕರ ಪ್ರವಾಹದಿಂದಾಗಿ ಹಲವಾರು ಸೇತುವೆಗಳು ನಾಶವಾದವು.ಅರಿಜೋನ ಡಿಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಟ್ರಾನ್ಸಪೊರ್ಟೇಶನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಜೊತೆಯಾಗಿ "ಹೈಟ್ಟಿ ಬಿ."ಎಂಬ ರೈಲ್ವೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಡುವೆ ಆರಂಭಿಸಿದವು. ಅದರ ಅಧಿಕ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಖರ್ಚುವೆಚ್ಚಗಳು, ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಅನಾಸಕ್ತಿ ಇದರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಸೇವೆ ನಿಂತು ಹೋಯಿತು.[೧೬]

ಪ್ರಸಿದ್ದ ಬೆಳಕಿನ ಬೆರಗು ಎಂದು ಹೆಸರಾದ "ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಲೈಟ್ಸ್ "UFO ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳ ಆರಂಭ ಮಾರ್ಚ್ 1997 ರಲ್ಲಾಯಿತು. ಅತ್ಯಾಚಾರದ ಕೊಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿಯ ಕೊಲೆಗಳು ಫೀನಿಕ್ಸ್,ಟೆಂಪೆ ಮತ್ತು ಮೆಸಾದಲ್ಲಿ ಅವ್ಯಾಹತವಾದವು. ಸ್ಟೀಲೆ ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸುದ್ದಿಮೂಲದ ಹೆಲೆಕಾಪ್ಟರ್ ಗಳ ಮಿಡ್ ಏರ್ ಢಿಕ್ಕಿ ಜುಲೈ 2007 ರಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತು. ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಎರಡನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪರ್ವತ ಸ್ಕಾವ್ ಪೀಕ್ ಗೆ 2008 ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಪಿಸ್ಟೆವಾ ಪೀಕ್ ಎಂದು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಅರಿಜೋನ ಮೂಲದ ಮೊದಲ ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಮಹಿಳೆ ಲೊರಿ ಆನ್ ಪಿಸ್ಟೆವಾ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಸೆಣೆಸಿ ಮಡಿದ್ದರ ದ್ಯೋತಕ ಈ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.U.S.ಮಿಲಿಟರಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಧೀರ ಮಹಿಳೆ 2003 ಇರಾಕ್ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಮೃತರಾಗಿದ್ದರು.ಇವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಈ ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಫೀನೀಕ್ಸ್ ನ ಸದ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರ 2000 ನಿಂದ 24.2% ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶ ಆಗಿದೆ.ಇದು ಲಾಸ್ ವೆಗಾಸ್ ನ ಹಿಂದಿದ್ದು ಅದರ ಪ್ರಗತಿ ದರ 29.2% ರಷ್ಟಾಗಿದೆ.[೧೭] ಅದೇ 2008 ರಲ್ಲಿ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಜೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದು ಫೀನಿಕ್ಸ್;ಅದರ ಸಬ್ ಪ್ರೈಮ್ ಮಾರ್ಟ್ ಗೇಜ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಇಡೀ ಆಸ್ತಿ ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ ಸಾಲದ ಹೊರೆ ತಂದೊಡ್ಡಿತು. ಆರಂಭಿಕ 2009 ರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯೊಂದರ ಮೌಲ್ಯವು ಭರಾಟೆ ಬೇಡಿಕೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ $262,000 ದಿಂದ $150,000 ಗೆ ಕುಸಿತ ಕಂಡಿದ್ದು ಭಾರಿ ನಷ್ಟ ತಂದಿತು.[೧೮] ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸದ್ಯ ಅಪರಾಧ ದರಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ.ಕಳೆದ ಕೆಲವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನೆರೆಹೊರೆಯಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಸ್ಥಳಗಳೆಂದರೆ ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್,ಅಲಹಂಬ್ರಾ ಮತ್ತು ಮಾರೆವೆಲೆ ಇಂದು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಚೇತರಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸತನ ಕಾಣುತ್ತದೆ.ಹೊಸ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ರೆಸ್ಟಾರಂಟ್,ಮಳಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ವಹಿವಾಟುಗಳು ಉದ್ಘಾಟನೆ ಅಥವಾ ಕೇಂದ್ರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾದವು.[೧೯]

A panoramic view of Phoenix from the South Mountain Range, Winter 2008 with Sky Harbor Int'l Airport on the far right.

ಭೂವಿವರಣೆ (ಭೌಗೋಳಿಕತೆ)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸಾಟ್ 7 ಉಪಗ್ರಹದಿಂದ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಮೆಟ್ರೊ ಪ್ರದೇಶ 2002.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ 33°26'54"ರಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರಕ್ಕೆ, 112°4'26" ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ(33.448457°, -112.073844°)GR1 ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿಯ ಕೊಳ್ಳದ ಈ ಜಾಗೆ ಆಕ್ರಮಿಸಿದೆ,ಇದನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಅರಿಜೋನದ "ವ್ಯಾಲಿ ಆಫ್ ದಿ ಸನ್ "ಎಂಡು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಧ್ಯದ ಎತ್ತರದ 1,117 ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರ (340 m)ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಿದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಸೊನೊರಾನ್ ಮರಭೂಮಿ ವರೆಗೆ ಹರಡಿದೆ.

ಈ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲದೇ ನಗರದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮತಲದ್ದಾಗಿದೆ.ಹೀಗಾಗಿ ನಗರದ ಎಲ್ಲಾ ರಸ್ತೆಗಳು ಸಮಾಂತರದಲ್ಲಿ ಚೌಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ವಿಶಾಲ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಸಂಚಾರಿ ರಸ್ತೆಗಳಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ.

ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿಯ ಪಾತಳಿ ಪ್ರದೇಶವು ಪಶ್ಚಿಮಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲೇ ಹಾದು ಹೋಗುತ್ತದೆ.ಈ ನದಿ ಬಹುತೇಕ ಒಣಗಲು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅಧಿಕ ನೀರಾವರಿ,ಅನಿಶ್ಚಿತ ಮಳೆ ಆದರೆ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಡ್ಯಾಮ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ನೀರು ಬಿಟ್ಟಾಗ ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನೀರು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಟೆಂಪೆ ನಗರವು ಸಾಲ್ಟ್ ನದಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎರಡು ರಬ್ಬರ್ ನ ಅಂದರೆ ಊದಿದರೆ ಉಬ್ಬಬಹುದಾದ ಎರಡು ರಬ್ಬರ್ ಡ್ಯಾಮ್ ಗಳನ್ನು ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ.ಇದನ್ನು ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ಇಡೀ ವರ್ಷ ಬಳಸುವಂತಾಗಲು ಟೆಂಪೆ ಟೌನ್ ಲೇಕ್ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಡ್ಯಾಮ್ ಗಳು ನದಿಗೆ ನೀರು ಬಿಟ್ಟಾಗ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಸಮತಲಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ನೈಋತ್ಯ ಭಾಗದ ಉಪನಗರ ಪಿಯೊರಿಯಾ ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿ ಲೇಕ್ ಪ್ಲೆಜೆಂಟ್ ರೀಜನಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೆಕ್ ಡ್ವೆಲ್ ಪರ್ವತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ,ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ವ್ಹೈಟ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್,ಪೂರ್ವಾಂಚಿನಲ್ಲಿ ಸೂಪರ್ ಸ್ಟಿಟಿ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಿಯೆರಾ ಇಸ್ಟ್ರೆಲ್ಲಾಗಳು ಹರಡಿವೆ.ನಗರದೊಳಗೇ ಇರುವವುಗಳೆಂದರೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ ಹರಡಿವೆ. ಸದ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ (2005 ರ ಪ್ರಕಾರ) ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗ ಹಾಗು ದಕ್ಷಿಣದ ಪಿನಾಲ್ ಕೌಂಟಿಯನ್ನೂ ದಾಟಿ ಮುನ್ನುಗ್ಗುತ್ತಿದೆ. ಯುನೈಟೈದ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಸೆನ್ಸಸ್ ಬ್ಯುರೊ ಪ್ರಕಾರ,ನಗರದ ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶವು 475.1 ಚದರು ಮೈಲುಗಳು (1,230.5 km²); ಒಟ್ಟಾರೆ ಅದರ ಭೂಪ್ರದೇಶವು 474.9 ಚದುರು ಮೈಲುಗಳು (1,229.9 km²) ಆಗಿದೆ.ಇದರ ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ 0.2 ಚದುರು ಮೈಲಿಯಲ್ಲಿ (0.6 km², ಅಥವಾ 0.05%) ನೀರಿನ ಜಲಾವೃತ ಪ್ರದೇಶವಿದೆ.

ಈ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟಿನ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಏರಿಯಾ (MSA)(ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸ್-ಮೆಸಾ-ಸ್ಕೊಟ್ಟ್ಸ್ ಡೇಲ್ MSA),ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.ಇದು 12 ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶವೆಂದೂ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ.ಒಟ್ಟು 4,281,899 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಜುಲೈ 2008 ರ ಅಂದರೆ 2000 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ U.S. ಸೆನ್ಸಸ್ನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅರಿಜೋನನ ಮಾರಿಕೊಪಾ ಮತ್ತು ಪಿನಾಲ್ ಕೌಂಟಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹೀಗೆ MSA ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಇನ್ನಿತರ ನಗರಗಳೆಂದರೆ ಮೆಸಾ,ಸ್ಕಾಟ್ಸ್ ಡೇಲ್,ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್,ಟೆಂಪೆ,ಚಾಂಡ್ಲೇರ್,ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್,ಮತ್ತು ಪಿಯೊರಿಯಾ ಸೇರಿವೆ. ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನೂ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ,ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೇವ್ ಗ್ರೀಕ್ ,ಕ್ವೀನ್ ಕ್ರೀಕ್ , ಬಕೆಯೆ,ಗುಡ್ ಇಯರ್, ಗೌಡಲುಪೆ,ಫೌಂಟೇನ್ ಹಿಲ್ಸ್ , ಲಿಚ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಪಾರ್ಕ್ , ಆಂಥೆಮ್ಇತ್ಯಾದಿ. ಸನ್ ಲೇಕ್ಸ್ , ಸನ್ ಸಿಟಿ, ಸನ್ ಸಿಟಿ ವೆಸ್ಟ್ , ಅವೊನ್ ಡೇಲ್, ಸರ್ ಪ್ರೈಜ್, ಇl ಮಿರೇಜ್, ಪ್ಯಾರಾಡೈಜ್ ವ್ಯಾಲಿ, ಮತ್ತು ಟೊಲೆಸನ್ ಮುಂತಾದವು. ಇನ್ನುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳೆಂದರೆ, ಅಹ್ವಾಟುಕೆ, ಆರ್ಕೇಡಿಯಾ, ಲಾವೀನ್ ಇವು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರದ ಭಾಗವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿವೆ.ಅಹ್ವಾಟುಕೆ ಸಮುದಾಯವಿರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್ ಗಳು ಉಳಿದ ಭಾಗದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುತ್ತವೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಐದನೆಯ ನಗರವಾಗಿದೆ.ಸುಮಾರು 1.5 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರು ಬೃಹತ್ ವಿಶಾಲ ಪ್ರದೇಶ 475 square miles (1,230 km2)ರಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ.ನಗರವು ಪ್ರತಿ ಚದುರ ಮೈಲಿಗೆ 3,100 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ವಾಸಕ್ಕೆ ಅನುವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಫಿಲಿಡೆಲ್ಫಿಯಾಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅಲ್ಲಿಯೂ ಗರಿಷ್ಟ 1.5 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರಿದ್ದಾರೆ,ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಚದುರ ಮೈಲಿಗೆ 11,000 ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.127 square miles (330 km2)

ಅರಿಜೋನದ ಬಹುತೇಕ ಕಡೆಗಳಂತೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಡೇಲೈಟ್ ಸೇವಿಂಗ್ ಟೈಮ್ ನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ.(ಅಂದರೆ ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಗಡಿಯಾರವನ್ನು ಒಂದು ಗಂಟೆ ಮುಂದೆ ಓಡಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇದಾಗಿದೆ.) ಆಗ 1973 ರಲ್ಲಿ ಗವರ್ನರ್ ಜಾಕ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ವಾದಿಸಿದ್ದೇನೆಂದರೆ ಸಾಯಂಕಾಲ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಯೋಗ ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು; ಯಾಕೆಂದರೆ ಮುಂಜಾವಿನಲ್ಲಿ ರೆಫ್ರಿಜರೇಶನ್ ಘಟಕಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. "ವಿದ್ಯುತ್ ನ ಉಪಯೋಗ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು "ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವದವರೆಗೂ ದೀಪಗಳು ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವುದೇ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ ಎಂದರು." ಮಕ್ಕಳು ಮಬ್ಬುಗತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಮತ್ತು ಬರುವುದನ್ನು ಅವರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು.[೨೦] ಇದಕ್ಕೆ ಅಪವಾದವೆಂಬಂತೆ ಈಶಾನ್ಯ ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿರುವ ನವಾಜೊ ನೇಶನ್ ಡೇ ಲೈಟ್ ಸೇವಿಂಗ್ ಟೈಮ್ ನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.ಇನ್ನುಳಿದ ಗುಡ್ಡಪ್ರದೇಶದ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅವರು ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಹವಾಗುಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಉಪಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಮತ್ತು ಒಣ ಹವಾಗುಣ,ಹೊಂದಿದ್ದು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಉಷ್ಣತೆ ಕಂಡರೆ ಚಳಿಗಾಲಗಳು ಬೆಚ್ಚಗಿನ ವಾತಾವರಣ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಬಿಸಿ ತಾಪಮಾನಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಹೆಚ್ಚೇ ಎನ್ನಬಹುದು.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಬೇಸಿಗೆಯ ಉಷ್ಣಾತಾಮಾಪವು ಇನ್ನುಳಿದ ನಗರಗಳಾದ ಅತಿ ಬಿಸಿಯ ರಿಯಾಧ್ ಮತ್ತು ಬಾಗ್ದಾದ್ ಗೆ ಹೆಚ್ಚೂ-ಕಡಿಮೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಉಷ್ಣತೆಯು ವಾರ್ಷಿಕ 110 ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 100 °F (38 °C)ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.ಮೇ ಕೊನೆಯ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಉಷ್ಣತೆಯು ಗರಿಷ್ಟ ಮಟ್ಟ ತಲುಪಬಹುದಾದ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.ಸುಮಾರು 18 ದಿನಗಳ ಸರಾಸರಿಯಲ್ಲಿ ಇದು 110 °F (43 °C) ತಲಪುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ.[೨೧] ಜೂನ್ 26,1990 ರಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲದ ಅತ್ಯಧಿಕ 122 °F (50 °C)ಗೇರಿತ್ತು.[೨೧]

ಬೇಸಿಗೆಯ ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯು ಅದು 80 °F (27 °C)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದಾಟುತ್ತದೆ.ಜುಲೈ ನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಎಂದರೆ 81 °F (27 °C) ರಷ್ಟಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಆಗಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣ 80 °F (27 °C)ರಷ್ಟಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವರ್ಷದ ಸರಾಸರಿ 67 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯ ತಾಪಮಾನ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ.80 °F (27 °C) ಸರ್ವಋತುವಿನ ಅತ್ಯಧಿಕ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ 96 °F (36 °C)ರಷ್ಟು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.ಇದು ಜುಲೈ 15,2003 ರಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತು.[೨೨]

ಬೇಸಿಗೆಯ ಬಹುಕಾಲದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಮಪಾತ ವಿರಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ,ಆದರೆ ಮಳೆಗಾಲದ ಜುಲೈ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ಆರ್ದ್ರತೆ ಇರುತ್ತದೆ,ಈ ಆರ್ದ್ರತೆಯು ಕೊಂಚ ಹಿಮಪಾತ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಆಯಾ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಸಂಭವಯುಂಟು. ಚಳಿಗಾಲದ ಮಾಸಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ವಾತಾವರಣ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತವೆ.ಇದು 60 ರಿಂದ ಕಡಿಮೆ 70 ಕ್ಕೆ (18-22 °C)ರಷ್ಟು ಇರುವುದು.ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನವು 40 °F (4 °C)ಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಕ್ಕಿರುತ್ತದೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಕಾಣುವ ರೀತಿ, ಉತ್ತರ ಮೌಂಟ್ ಪ್ರೆಜರ್ವ್ ನಿಂದ

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಾಧ್ಯವಿರುವ ಸೂರ್ಯ ರಷ್ಮಿಯ[೨೩] 85% ರಷ್ಟನ್ನು ಸರಾಸರಿಯಾಗಿ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.ಇದು ವಿರಳ ಮಳೆ ತರುತ್ತದೆ.ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ಪ್ರಮಾಣವು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ 8.3 ಇಂಚ್ ಗಳನ್ನು(210 mm) ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿವರ್ಷದ ಮಾರ್ಚ್ (1.07 ಇಂಚ್ ಗಳು ಅಥವಾ 27 mm)ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿ ಒದ್ದೆಯಾಗುವ ಕಾಲಾವಧಿಯಾಗಿದೆ.ಜೂನ್ ಅತ್ಯಧಿಕ (0.09 ಇಂಚ್ ಗಳು ಅಥವಾ 2 mm)ಒಣಗಿದ ತಿಂಗಳಾಗಿದೆ. ವರ್ಷದ ಯಾವುದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲೂ ಗುಡುಗು ಸಿಡಿಲುಗಳುಳ್ಳ ಮಳೆ ಚಂಡಮಾರುತ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಮಳೆಗಾಲದ ಜುಲೈ ದಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮಧ್ಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ.ಆಗ ಆರ್ದ್ರತೆಯು ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯಾದ ಕೊಲ್ಲಿಯಿಂದ ಗಾಳಿ ಮುಖಾಂತರ ಪಸರಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಂಡ ಬಿರುಗಾಳಿಯನ್ನು ತರಬಹುದಾಗಿದೆ,ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಲಿಕಲ್ಲು,ಅಥವಾ ವಿರಳವೆನ್ನುವಂತೆ, ಬಿರುಗಾಳಿ,ಚಂಡ ಮಾರುತಗಳನ್ನು ತರಬಹುದಾಗಿದೆ. ಪ್ಯಾಸಿಫಿಕ್ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಬರುವ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳು ಆಂತರಿಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಳೆಗೆ ಕಾರಣವಾದರೂ ಇವುಗಳು ಕೇವಲ ಸಾಂದರ್ಭಿಕವೆನ್ನಬಹುದು. ಕಪ್ಪೆ ವಿರಳ ಆದರೆ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗೆ ಇವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹಿಮಕೊರೆವ ಚಳಿಯ ಪ್ರಮಾಣ ಕೇವಲ 5 ದಿನಗಳು ಮಾತ್ರ.ಆಗ ತಾಪಮಾನ ಅತ್ಯಧಿಕ ಕಡಿಮೆ ಅಂದರೆ ಮರಗೆಟ್ಟು ಹೋಗುವಷ್ಟಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೨೪] ಮೊದಲ ಮರೆಗೆಡುವ ಚಳಿಯ ಕಾಲಾವಧಿಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ 15 ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿಯ 1 ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಈ ದಿನಾಂಕಗಳು ಇಡೀ ನಗರದ ಹವಾಮಾನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದಿಲ್ಲ,ಯಾಕೆಂದರೆ ಇದರ ಬದಲಾವಣೆ ದ್ವೀಪ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಮಗಡ್ಡೆ ವಾತಾವರಣ ಕಂಡುಬಂದರೆ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಇದು ಕಂಡು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಆಗ ಅತ್ಯಂತ ಮೊದಲು ಕಂಡ ಈ ಹಿಮಗಡ್ಡೆಯಾಗುವ ವಾತಾವರಣವು 1946,ನವೆಂಬರ್ 3 ರಂದು ಕಂಡಿತ್ತು.ಇತ್ತೀಚಿನದೆಂದರೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 4,1945 ರಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ್ದು. ಸರ್ವಕಾಲಿಕ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ 16 °F (-9 °C)ರಷ್ಟು ಜನವರಿ 1913 ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿತ್ತು.

ಹಿಮಪಾತ ಅತ್ಯಂತ ವಿರಳವಾದರೂ ಆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 1896 ರಲ್ಲಿ ಹಿಮಪಾತದ ದಾಖಲು ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಆವಾಗಿನಿಂದ ಒಟ್ಟು 0.1 inches (0.25 cm) ರಷ್ಟು ಅಥವಾ ಕೊಂಚ ಹೆಚ್ಚಳವೆಂದರೆ ಏಳು ಬಾರಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. ಅತ್ಯಧಿಕ ಹಿಮಪಾತಪ್ರಚಂಡ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಜನವರಿ 20,1937-ಜನವರಿ 21,1937,ಯಾವಾಗ 1 to 4 inches (2.5 to 10.2 cm)ರಷ್ಟು ನಗರದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅದು ಕರಗಲು ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳಷ್ಟು ಹಿಡಿಯಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ, 1 inch (2.5 cm) ರಷ್ಟು ಜನವರಿ 20, 1933 ರಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದಿತ್ತು. ಫೆಬ್ರವರಿ 2, 1939, 0.5 inches (1.3 cm) ರಷ್ಟಾಗಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚಿಗೆ,0.4 inches (1.0 cm) ರಷ್ಟು ಡಿಸೆಂಬರ್ 21,1990 – ಡಿಸೆಂಬರ್ 22,1990. ಅದಲ್ಲದೇ 12,1917ರ ಮಾರ್ಚನಲ್ಲಿ, ಅವೆಂಬರ್ 28,1919, ಡಿಸೆಂಬರ್ 11,1985 ಮತ್ತು ಅದೇ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಆದ ತಕ್ಷಣದಲ್ಲೇ 2008 ರಲ್ಲಾಯಿತು.[೨೫][೨೬]


ಪಟ್ಟಣ/ನಗರವ್ಯಾಪ್ತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ನಗರ ಗ್ರಾಮಗಳ ನಕ್ಷೆ.

ಸುಮಾರು 1986 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರ ಗ್ರಾಮಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆಯಾಯಿತು.ಹಲವಾರು ಇದರಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಹಲವು ಸಮುದಾಯಗಳು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.[೩೦] ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಒಂದೊಂದು ಯೋಜನಾ ಸಮಿತಿಯು ನೇರವಾಗಿ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ನಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಗರದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಯೋಜನೆಗಳ ಕೈಪಿಡಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನಿಗದಿತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಟಾನಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗವು ಜನರಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ವಸತಿ,ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ ಆಯಾ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಇದಾಗಿದೆ.[೩೧]

ಸದ್ಯ ಒಟ್ಟು 15 ನಗರ ಗ್ರಾಮಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿವೆ: ಅಹ್ವಾಟುಕೀ ಫೂಟ್ ಹಿಲ್ಸ್, ಅಲಹಂಬ್ರಾ, ಕ್ಯಾಮಲ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಈಸ್ಟ್ , ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸಿಟಿ , ಡೀರ್ ವ್ಯಾಲಿ , ಡೆಸರ್ಟ್ ವಿವ್ , ಎಂಕ್ಯಾಟೊ, ಇಸ್ಟ್ರೆಲ್ಲಾ, ಲಾವೀನ್, ಮಾರ್ಯೆವಾಲೆ, ನಾರ್ತ್ ಗೇಟ್ ವೇ, ನಾರ್ತ್ ಮೌಂಟೇನ್ , ಪ್ಯಾರಾಡೈಜ್ ವ್ಯಾಲಿ (ಆದರೆ ಇಅನ್ನು ನಗರದ ಪಟ್ಟಣವಾದ ಪ್ಯಾರಾಡೈಜ್ ವ್ಯಾಲಿ ಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಬಾರದು.), ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್ ಮತ್ತು ರಿಯೊ ವಿಸ್ತಾ . ರಿಯೊ ವಿಸ್ಟಾವನ್ನು 2004 ರಲ್ಲಿ ನೂತನ ಗ್ರಾಮವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಜನಸ6ಖ್ಯೆ ಅತ್ಯಂತ ವಿರಳ.ಇಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮುಂದಿನ ಭವಿಷ್ಯದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲಾಗವು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.[೩೨]

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಉಲೇಖಿತ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಡೌನ್ ಟೌನ್,ಮಿಡ್ ಟೌನ್, ವೆಸ್ಟ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್,ನಾರ್ತ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ , ಸೌತ್ ಫ್ಫೀನಿಕ್ಸ್ , ಬಿಲ್ಟ್ ಮೊರೆ ಏರಿಯಾ , ಅರ್ಕಾಡಿಯಾ, ಸನ್ನಿಸ್ಲೊಪ್, ಅಹ್ವಾಟುಕೀ.

ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಳೆದ 2006-2008 ರ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸರ್ವೆ ಮೂಲಕU.S. ಸೆನ್ಸಸ್ ಬ್ಯುರೊ, ನಡೆಸಿದ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 2009 ರಲ್ಲಿ 1,601,587 ರಷ್ಟಿತ್ತು.[೩೩] ಸರ್ವೆ ಪ್ರಕಾರ ವ್ಹೈಟ್ ಅಮೇರಿಕನ್ ರು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 77.2% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ,ಇದರಲ್ಲಿ 46.2% ನಾನ್ ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ ವ್ಹೈಟ್ಸ್ (ಸ್ಪೇನ್ ಭಾಷಿಕರಲ್ಲದವರು) ಇದ್ದಾರೆ. ಕಪ್ಪು ಜನರು ಅಥವಾ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ರು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 5.4% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ಸ್ ನಗರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 1.9% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ;ಏಶಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಗಳು 2.5% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ಯಾಸಿಫಿಕ್ ಐಲೆಂಡರ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಗಳು ಕೇವಲ 0.1% ರಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನುಳಿದ ಜನರ ಭಾಗವೆಂದರೆ 9.9% ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಜನಾಂಗಗಳ ಭಾಗವು 1.9% ರಷ್ಟಿದೆ. ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ಸ್ ಅಥವಾ ಲ್ಯಾಟಿನೊಸ್ (ಯಾವುದೇ ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿರಲಿ)ಜನರು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 43.1% ರಷ್ಟಾಗಿದೆ.ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರ ಪ್ರಮಾಣವು 39.4% ರಷ್ಟಿದೆ.[೩೪]

ಪ್ರಾಚೀನತೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಕಾರ, ಒಟ್ಟು ಆಸ್ತಿತ್ವದ ಹತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳೆಂದರೆ,ಮೆಕ್ಶಿಕನ್ (39.4%), ಜರ್ಮನ್ (12.8%), ಐರಿಶ್ (8.8%), ಇಂಗ್ಲಿಷ್ (7.1%), ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ (5.4%), ಇಟಾಲಿಯನ್ (4.0%), ಅಮೆರಿಕನ್ (3.5%), ಫ್ರೆಂಚ್ (1.4%), ಪೊಲಿಶ್ (2.2%), ಮತ್ತು ಸ್ಕೊಟ್ಟಿಶ್ (1.6%).[೩೫]

ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಕಾರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಭಾಷಾವಾರು ವಿಂಗಡನೆಯು:[೩೫]

  • ಜನಸಂಖ್ಯೆ 5 ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟು: 1,335,333
    • ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕೇವಲ: 60.8%
    • ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇನ್ನಿತರ ಭಾಷೆಗಳು: 39.2%
      • ಉತ್ತಮ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾತನಾಡುವ "ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಯ, ಉತ್ತಮ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬಲ್ಲ ": 20.1%
    • ಸ್ಪ್ಯಾನಿಶ್: 33.6%
      • ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ "ಉತ್ತಮ ಇಂಗ್ಲಿಷ ಮಾತನಾಡುವವರು ": 18.1%
    • ಇತರೆ ಭಾರತೀಯ-ಐರೋಪ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು (3.8%)
      • ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಕ್ಕಿಂತ "ಉತ್ತಮ ಇಂಗ್ಲಿಷ "ಮಾತಾಡುವವರು:0.8%
    • ಏಶಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಸಿಫಿಕ್ ಐಲ್ಯಾಂಡರ್ ಭಾಷೆಗಳು:1.5%
      • ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾತನಾಡುವ "ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ":ಉತ್ತಮ ಭಾಷಿಕರು 0.8%
    • ಇನ್ನುಳಿದ ಭಾಷೆಗಳು: 1.4%
      • ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ "ಉತ್ತಮ ವಾಗಿ"ಮಾತನಾಡುವವರು: 0.4%

1931ರ ಜನಗಣತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Historical population
Census Pop.
1880೧,೭೦೮
1890೩,೧೫೨೮೪.೫%
1900೫,೫೪೪೭೫.೯%
1910೧೧,೩೧೪೧೦೪.೧%
1920೨೯,೦೫೩೧೫೬.೮%
1930೪೮,೧೧೮೬೫.೬%
1940೬೫,೪೧೪೩೫.೯%
1950೧,೦೬,೮೧೮೬೩.೩%
1960೪,೩೯,೧೭೦೩೧೧.೧%
1970೫,೮೧,೫೭೨೩೨.೪%
1980೭,೮೯,೭೦೪೩೫.೮%
1990೯,೮೩,೪೦೩೨೪.೫%
2000೧೩,೨೧,೦೪೫೩೪.೩%
Est. 2008೧೫,೬೭,೯೨೪
sources:[೩೬][೩೭]

ಕಳೆದ 2000 ನೆಯ ಅವಧಿಯ ಜನಗಣತಿ,ಪ್ರಕಾರ, 1,321,045 ಜನರು, 865,834 ಗೃಹವಾಸಿಗಳ ವಾಸಸ್ಥಾನ, ಮತ್ತು 407,450 ಕುಟುಂಬಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿವೆ. ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಗಾತ್ರ ಪ್ರತಿ ಚದುರ ಮೈಲಿಗೆ 2,782 ಅಥವಾ (1,074/km²) ರಷ್ಟಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಚದರ ಮೈಲಿಗೆ 1,611.8ರಷ್ಟು (622.3/km²) ಸರಾಸರಿ ಸಾಂದ್ರತೆಯಿರುವ 281,841 ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಿವೆ.

ಅಲ್ಲಿ 257,996 ಗೃಹವಸತಿ ಇದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ 25.5% ನಷ್ಟು ಜನರು,18ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ, 26.7% ಜನರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿವಾಹಿತ ಜೋಡಿಗಳು, 25.0% ಪತಿಜೊತೆ ಇರದ, ಮಹಿಳೆ ಮಾತ್ರ ಮನೆವಾರ್ತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ವಸತಿಗಳು, ಮತ್ತು 43.0% ಜನರು ಕುಟುಂಬರಹಿತರು ಇದ್ದಾರೆ. ಶೇ. 39.4 ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಂಭಂಧಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುತ್ತಿವೆ, ಹಾಗೂ ಶೇ. 13.7ರಷ್ಟು 65 ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಒಂಟಿಯಾಗಿಯೇ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಕುಟುಂಬ ಘಟಕದ ಸರಾಸರಿ ಗಾತ್ರವು 2.67ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ಕುಟುಂಬದ ಸರಾಸರಿ ಗಾತ್ರವು 3.39ರಷ್ಟಿತ್ತು.

ಮಹಾನಗರದಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 18ರೊಳಗಿನವರು 26.4%, 18ರಿಂದ 24 ವರ್ಷದವರು 9.9%, 25ರಿಂದ 44 ವರ್ಷದವರು 35.4%, 45ರಿಂದ 64 ವರ್ಷದವರು 20.0%, ಹಾಗೂ 65 ಹಾಗೂ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ವಯಸ್ಸಿನವರು 8.3% ಜನರಿದ್ದಾರೆ. ಮಧ್ಯದ ವಯೋಮಾನ 31 ವರ್ಷಗಳಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರತಿ 100 ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ, 103.3 ಪುರುಷರಿದ್ದರು. 18 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೂಮೀರಿದ ವಯಸ್ಸಿನ ಪ್ರತಿ 100 ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ 102.5 ಪುರುಷರಿದ್ದರು.

ನಗರದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬದ ಯಜಮಾನನ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ $30,078, ಒಂದು ಕುಟುಂಬದ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ $35,438 ನಷ್ಟಿತ್ತು. ಪುರುಷರು 32,084 $ನಷ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಸರಾಸರಿ ಆದಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀಯರು 27,371 $ನಷ್ಟು ಆದಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ನಗರದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ತಲಾ ಆದಾಯ 18,816 ಡಾಲರ್ ಇತ್ತು. ಶೇ. 15 ರಷ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳು ಹಾಗೂ ಶೇ. 20.4 ರಷ್ಟು ಜನರು ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿದ್ದರು. 13.1%ನಷ್ಟು ಜನರು ಮತ್ತು 8.5%ನಷ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳು ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿದ್ದಾರೆ. ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ, 15.7%ನಷ್ಟು 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಗಿನವರು ಹಾಗೂ 10.4%ನಷ್ಟು 65 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನವರು ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಕಳೆದ 2000 ರಂತೆ the ಜನಾಂಗೀಯ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಜನರ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ 71.1% ಶೇತವರ್ಣೀಯರು, 5.1% ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅಮೆರಿಕನ್, 2.0% ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ , 2.0% ಏಶಿಯನ್, 0.1% ಪ್ಯಾಸಿಫಿಕ್ ಐಲ್ಯಾಂಡರ್ಸ್, 16.4% ಹಾಗೆಯೇ ಇನ್ನುಳಿದ ಜನಾಂಗಗಳು , ಅದಲ್ಲದೇ ಉಳಿದ 3.3% ರಷ್ಟು ಎರಡು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಜನಾಂಗದ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದ್ದಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಜನಾಂಗೀಯ ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ ಅಥವಾ ಲ್ಯಾಟಿನೋಗಳು ಶೇ. 1.32 ರಷ್ಟು ಇದ್ದರು. ಆದರೆ 2000 ನಂತರದ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರದಂತೆ ನಾನ್-ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 50.0%ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಗೆ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬ್ರೂಕಿಂಗ್ಸ್ ಇನ್ ಸ್ಟಿಟುಶನ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಮಾಪನ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ವಿಲಿಯಮ್ ಫ್ರೆಯ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.[೩೮]

ಕಳೆದ 2000 ರಲ್ಲಿನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೆಟ್ರೊ ಪ್ರದೇಶದ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಂಗಡಣೆ ಶೇಕಡಾವಾರು, 45% ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್,13% LDS (ಇವರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಪನಗರಗಳಾದ ಮೆಸಾ)ನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೇ 5% ಜೆವಿಶ್ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ನುಳಿದ 37% ರಷ್ಟು ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಜನಾಂಗ ಅಥವಾ ಪಂಗಡರಹಿತರು ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ.[೩೯]

ಆರ್ಥಿಕತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣದ ಜಾಫರ್ಸನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬೀದಿ.

ಆರಂಭಿಕ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಪ್ರಧಾನವೆನಿಸಿತ್ತು.ಅದರಲ್ಲೂ "5Cs"ಕಾಪರ್,(ತಾಮ್ರ)ಕ್ಯಾಟಲ್,(ಪಶುಸಂಪತ್ತು)ಕ್ಲೈಮೇಟ್,ಕಾಟನ್(ಹತ್ತಿ) ಮತ್ತು ಸಿಟ್ರಸ್ (ಲಿಂಬೆ) ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳಿಂದ ಬಹಳಷ್ಟು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಪನಗರದ ವಸತಿಗಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ವಹಿವಾಟು 2008 ರ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತದ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗಲು ಆರಂಭಿಸಿ ಮನೆಗಳ ಬೆಲೆ ಭೂಮಿಗಿಳಿಯಿತು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಹಲವರನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಉನ್ನತ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ-ಸಂವಹನದ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದೆಡೆಗೆ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ತಲೆ ಎತ್ತಿವೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಚಳಿಗಾಲದ ಬೆಚ್ಚನೆಯ ವಾತಾವರಣದಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ವಲಯವು ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭದಾಯಕ ವಹಿವಾಟಾಗಿದೆ.ಅದೇ ರೀತಿ ಮನರಂಜನೆಗಳಾದ ಗಾಲ್ಫ್ ಕ್ರೀಡೆ ಉದ್ಯಮ ಹುಲುಸಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.[೪೦]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸದ್ಯ ಏಳು ಫಾರ್ಚೂನ್ 1000 ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ: ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಂಪನಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದ ತ್ಯಾಜ್ಯ,ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಅವ್ನೆಟ್,ಅಪೊಲೊ ಗ್ರುಪ್ (ಇದು ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ )ಆಡಳಿತ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಂಪನಿ ಫ್ರೀಪೊರ್ಟ್-ಮೆಕ್ ಮೊರಾನ್ (ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೂಲದ ಫೆಲ್ಪ್ಸ್ ಡೊಜೆ),ದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನವಾಗಿದೆ. ಕಿರುಕಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಪೆಟ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್,ಇಂಧನ ಪೂರೈಕೆದಾರ ಪಿನಾಕಲ್ ವೆಸ್ಟ್ Archived 2011-11-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಮತ್ತು ಕಿರಕಳ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆ CSK ಆಟೊ ಇತ್ಯಾದಿ. ಹನಿವೆಲ್ ಅಂತರಿಕ್ಷ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ.ಅಲ್ಲಿನ ಕೊಳ್ಳದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಉಡಾವಣಾ ಮನರಂಜನೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಅದು ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂಟೆಲ್ ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬೃಹತ್ ಸೈಟ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.ಇದು ಸುಮಾರು 10,000 ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಒದಗಿಸಿದೆ.ಅದಲ್ಲದೇ 7 ಚಿಪ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ರಚನಾ ಫ್ಯಾಬ್ ಗಳಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ $3 ಬಿಲಿಯನ್ (3 ಶತಕೋಟಿ) ವೆಚ್ಚದ 300 mm ಮತ್ತು 45 nm ಫ್ಯಾಬ್ 32 ನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದೆ. ಅವರ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಹಾರಗಳು,ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಮಗ್ರ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಅಮೆರಿಕನ್ ಎಕ್ಸ್ ಪ್ರೆಸ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಫೀನಿಕ್ಸ್ U-HAULಕಂಪನಿಯ ಕಚೇರಿ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ.ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಬಾಡಿಗೆ ವಹಿವಾಟು ಮತ್ತು ಸಾಗಾಟದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕಂಪನಿ ಇದಾಗಿದೆ.ಅದಲ್ಲದೇ ಸರಣಿ ಹೊಟೇಲ್ ಗಳ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬೆಸ್ಟ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಕಂಪನಿಗೂ ಕೇಂದ್ರ ತಾಣವಾಗಿದೆ.ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿಮಾನಯಾನದ ಮೆಸಾ ಏರ್ ಗ್ರುಪ್ ಕಚೇರಿ ಪ್ರಧಾನ ಸ್ಠಳ ಕೂಡಾ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ.[೪೧]

ಮಿಲಿಟರಿ ಕೂಡಾ ತನ್ನ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಲ್ಯುಕ್ ಏರ್ ಫೊರ್ಸ್ ಬೇಸ್ ಪಶ್ಚಿಮದ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಾನದಿಂದಾಗಿ, in the 1940 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೂರು ಮಿಲಿಟರಿ ಅಡಿಪಾಯದ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ: ಲ್ಯುಕ್ ಫೀಲ್ಡ್ (ಇನ್ನೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ), ಫಾಲ್ಕನ್ ಫೀಲ್ಡ್, and ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಏರ್ ಫೊರ್ಸ್ ಬೇಸ್ (ಸದ್ಯ ಫೀನಿಕ್ಸ್-ಮೆಸಾ ಗೇಟ್ ವೇ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್), ಹೀಗೆ ಅದಕ್ಕೆ ಪೂರಕ ಸಣ್ಣ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಇಡೀ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಹೊಂದಿದೆ.[೪೨]

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ: ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಗಳ ಪಟ್ಟಿ

ಸಂಸ್ಕೃತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಏರ್ಪಾಡಾಗುತ್ತವೆ,ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಕಲೆಗಳು,ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಸಮಾರಂಭಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅರಿಜೋನದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಂಗೀತ-ಗಾನ-ಗೋಷ್ಟಿಗಳು,ಅದರಲ್ಲೂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಸ್ ಡೇಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ ನಡೆಯುವ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳವೆಂದರೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಂಫೊನಿ ಹಾಲ್,ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಕಲೆಗಳ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಏರ್ಪಾಡಾಗುತ್ತವೆ.ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಂಫೊನಿ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ,ಅರಿಜೋನ ಒಪೆರಾ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲೆ ಅರಿಜೋನ ನಂತಹ ಮನರಂಜನಾ ಕೂಟಗಳು ನೆರವೇರುತ್ತವೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳವೆಂದರೆ ಆರ್ಫೆಯುಮ್ ಥೆಯಟರ್(ಫೀನಿಕ್ಸ್) ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟನ್ ಒಪೆರಾ ಗೆ ನೆಲೆವಾಸವಾಗಿದೆ. ಸಂಗೀತ ಗೋಷ್ಟಿ ಗಳು ಕೂಡಾ ಇಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಸಂಗೀತಗೋಷ್ಟಿಗಳು ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳಗಳೆಂದರೆ US ಏರ್ ಸೆಂಟರ್ ಮತ್ತು ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ದಿ ಕೊಮೆರಿಕಾ ಥೆಯಟರ್, ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ನಲ್ಲಿರುವ Jobing.com Arenaಇತ್ಯಾದಿ. ಇತ್ತೀಚಿನ 2002 ರಿಂದ ದಿ ಆರ್ಟ್ ಲಿಂಕ್ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್ ಮೂಲಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲೆಗಳ ಏಳ್ಗೆಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಹಕರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ರಂಗಮಂದಿರಗಳು PHiX ಗ್ಯಾಲರಿಯನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ,ಟ್ರಂಕ್ ಸ್ಪೇಸ್,ಸ್ಪೇಸ್ 55 ಮತ್ತು ಮಾಡಿಫಾಯ್ಡ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ರಂಗಮಂದಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಸಂಗೀತಗಾರರಿಗೆ ಬಹುತೇಕ ಜಾನಪದೀಯ ಮತ್ತು ರಾಕ್ ತಲೆಮಾರಿನ ಸಂಗೀತಗಾರರಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾವಿದರು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಡೌನೆ ಎಡ್ಡಿ ,ಸ್ಟೆವೆ ನಿಕ್ಸ್, ವಿಲ್ಲಿ ನಾರ್ತ್ ಪೊಲ್, ಬಕ್ ಒವೆನ್ಸ್ , ವೆಯ್ನೆ ನಿವ್ಟೊನ್, ಜೊರ್ಡಿನ್ ಸ್ಪಾರ್ಕ್ಸ್,ಮಾರ್ಟಿ ರಾಬಿನ್ಸ್,ಸಿಸೆ ಪೆನಿಸ್ಟೊನ್, ಡೆರ್ಕ್ಸ್ ಬೆಂಟ್ಲೆ,ಮತ್ತುಅಲೀಸ್ ಕೂಪರ್ಇವರೆನ್ನಲ್ಲಾ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವ್ಯಾಲಿಯ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ರಾಕ್ ಗುಂಪುಗಳು ವ್ಯಾಲಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಉಗಮ ಕಂಡಿವೆ,ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುವೆಂದರೆ ಮೀಟ್ ಪಪ್ಪೆಟ್ಸ್ , ದಿ ರೆಫ್ರೆಶ್ ಮೆಂಟ್ಸ್, ಜಿಮ್ಮಿ ಈಟ್ ವರ್ಲ್ಡ್, ಮಿ. ಮಿಸ್ಟರ್, ಜಿನ್ ಬ್ಲಾಸೊಮ್ಸ್, ಕೋಸ್ಟರ್ಸ್ ನ ಹಲವಾರು ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ದಿ ಟ್ಯೂಬ್ಸ್ಮುಂತಾದವುಗಳು.

ಹಲವಾರು ಟೆಲೆವಿಜನ್ ಸರಣಿಗಳು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಸದ್ಯ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ ಉತ್ತಮ ವೀಕ್ಷಕ ವರ್ಗ ಪಡೆದ ಮಿಡಿಯಮ್ ,ಆಗಿನ 1960–1961 ಸಿಂಡಿಕೇಟೆಡ್ ಕ್ರೈಮ್ ಡ್ರಾಮಾ, ದಿ ಬ್ರದರ್ಸ್ ಬ್ರಾನ್ನಾಗಾನ್ ,ಅಲೀಸ್ ಮತ್ತು ದಿ CBS ಸಿಟಿಕಾಮ್,ದಿ ನಿವ್ ಡಿಕ್ ವ್ಯಾನ್ ಡೈಕ್ ಶೊ ಇದು 1971–1974 ರ ವರೆಗೆ ಮನೆ ಮಾತಾದವು.

ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಕೊಳ್ಳದಾದ್ಯಂತ ಹಲವು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಿವೆ.

ಫೆನಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ವಿಶ್ವದ ಕಣ್ಸೆಳೆದ ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಕಲೆಗಳಿಗೆ ತವರೂರಾಗಿದೆ. ಇದು 1625 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಂಡಿದ್ದು ನಾರ್ತ್ ಅವೆನ್ಯು ನಲ್ಲಿರುವ 285,000-square-foot (26,500 m2)ಆರ್ಟ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯು ಮತ್ತು ಮೆಕ್ ಡೊವೆಲ್ ರಸ್ತೆಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯು ಕಾರಿಡಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್ ಮ್ಯುಜಿಮ್ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ.ಹೀಗೆ ಒಟ್ಟು 18,000 ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ;ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಅಮೆರಿಕನ್,ಏಶಿಯನ್,ಯುರೊಪಿಯನ್,ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕನ್,ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಲ್ಲದೇ ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲೆಗಳಲ್ಲದೇ ಫ್ಯಾಶನ್ ವಿನ್ಯಾಸದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕೂಡಾ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು 1951 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಸಮುದಾಯ ಭವನದಲ್ಲಿರುವ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ವರ್ಷವಿಡೀ ನಡೆಯುವ ಹಲವಾರು ಹಬ್ಬಗಳು,ನೇರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು,ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಲಾ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಕುರಿತಾದ ಸಮಾರಂಭಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಸಂದರ್ಶಕರು ಇಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕರೆತಂದು ನೇರ ಸಂವಾದದ PhxArtKids ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪರಸ್ಪರ ಮಾತು-ಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಪ್ರದರ್ಶನ,ಇದರಲ್ಲಿ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ನ ಸೆಂತರ್ ಫಾರ್ ಕ್ರಿಯೆಟಿವ್ ಫೊಟೊಗ್ರಾಫಿ,ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯೂ ಇದೆ.ಭೂದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಶಿಲೆಗಳುಳ್ಳ ಕೈತೋಟ,ಅಲ್ಲಿನ ಅರ್ಸೆಡಿಯಾ ಫಾರ್ಮ್ ನಲ್ಲಿ ಭೋಜನ ಮತ್ತು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ದಿ ಮ್ಯುಸಿಯಮ್ ಸ್ಟೋರ್ ನಲ್ಲಿ ಶಾಪಿಂಗ್ ಬಿಂದಾಸ್ ಮಾಡಬಹುದು.

ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಧಾನ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವೆಂದರೆ ಹರ್ಡ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಇದು ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 130,000 ಚದುರು ಅಡಿ ವಿಸ್ತಾರದ ಗ್ಯಾಲರಿ ಇದೆ.(12,000 m²) ಇಲ್ಲಿ ಪಾಠ ಮಾಡುವ ಜಾಗ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಕಲೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳೆಂದರೆ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ನವಾಜೊ ಹೊಗನ್,ಮರೀನ್ ಅಲೆನ್ ನಿಕೊಲ್ಸ್ ನ ವಜ್ರಾಭರಣದ ಪ್ರದರ್ಶನ,ದಿ ಬ್ಯಾರಿ ಗೊಲ್ಡ್ ವಾಟರ್ ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೊಪಿ ,ಕಚಿನಾ ಬೊಂಬೆಗಳು ಅದಲ್ಲದೇ ನೇಟಿವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ರ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಅನುಭವಗಳ ಸರಣಿ ಹೀಗೆ ಇವೆಲ್ಲ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿವೆ. ಹರ್ಡ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸುಮಾರು 250,000 ರಷ್ಟು ಪ್ರವಾಸಿಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ನಗರದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿತರ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ಅರಿಜೋನ ಸೈನ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಹಾಲ್ ಆಫ್ ಫ್ಲೇಮ್ ಫೈಯರ್ ಫೈಟಿಂಗ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ,ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಆಫ್ ಹಿಸ್ಟ್ರಿ,ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಝೂ ದಿ ಪಬೆಲೊ ಗ್ರ್ಯಾಂಡೆ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಅಂಡ್ ಕಲ್ಚರಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ಸ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಇತ್ಯಾದಿ. ಅದೇ ತೆರನಾಗಿ 2010 ನಲ್ಲಿ ಮ್ಯುಜಿಕಲ್ ಇನ್ ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟ್ ಮ್ಯುಜಿಯಮ್ ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಂಗೀತ ಪರಿಕರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ತನ್ನ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಿದೆ.

ಚಿತ್ರ ಕಲೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಕಲಾ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದ ದಶಕಗಳಲ್ಲೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ದಿ ಆರ್ಟ್ ಲಿಂಕ್ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಶುಕ್ರವಾರದಂದು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.ಇದು ಕ್ರಾಸ್-ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಕಲಾವಿದೆ ಜೆನೆಟ್ ಎಖ್ಲ್ಮೆನ್ ತನ್ನ ಸ್ಮಾರಕ ಶಿಲಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 2009 ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು.ಹರ್ ಸಿಕ್ರೆಟ್ ಈಸ್ ಪೇಶೆನ್ಸ್ ಈ ಶಿಲಾ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ನಿವ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿವಿಕ್ ಸ್ಪೇಸ್ ನ್ನು ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕೆತ್ತನೆಯ ಶಿಲಾಮೂರ್ತಿ ಮರಭೂಮಿಯ ಗಾಳಿಯ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚನೆಯಾಗಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವಂತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕಿನ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ 100-foot (30 m)ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಈ ಶಿಲಾವಿಗ್ರಹವು ಗಿಡಮರಗಳ,ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಡೆದಾಡುವವರ ತಲೆ ಮೇಲೆ ಅದರ ನೆರಳು ಹಾರುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಲಾವಿದ ಇದನ್ನು "ಶಾಡೊ ಡ್ರಾವಿಂಗ್ಸ್ "ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾನೆ.ಯಾವಾಗಲೂ ಮೋಡಗಳಿಂದ ಮುಸುಕಿರುವ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರೇರಣೆಯೇ ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣದ ಹಿಂದಿದೆ. ಇದರ ಬೆಳಕು ಋತುಮಾನಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಮೂರು ಕೋನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲವಾದ ವಿಗ್ರಹ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕೈ ಹಾಗು ಯಂತ್ರದ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.ಇದರ ಕೆತ್ತನೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರ ಹಾಗು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದ ಯತ್ನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.ಇದನ್ನು ಸಿದ್ದಪಡಿಸಿದವರು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ,ಬಹುಮಾನಿತ ಎಂಜನೀಯರುಗಳ ತಂಡವು ಇದನ್ನು ಮುತುವರ್ಜಿಯಿಂದ ಸಿದ್ದಪಡಿಸಿದೆ.

ಪಾಕಪದ್ಧತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೊದಲಿಂದಲೂ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದೆ.ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ ಗಳು ಹಾಗು ಹತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಇದರ ಪಾಕ ಪದ್ದತಿಗೆ ಕಳಸವಿಟ್ಟಿವೆ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಹೊಸಜನರು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದರಿಂದ ಇಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಹಾರ ಪದ್ದತಿ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ. ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಹಾರವಾದ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೊರಿಯನ್,ಬ್ರ್ಯಾಜಿಲಿಯನ್ ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್ ಭೋಜನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಈ ಕೊಳ್ಳಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ. ಹೇಗೆಯಾದರೂ ಮೇಕ್ಸಿಕನ್ ಆಹಾರವು ತನ್ನ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಇವತ್ತಿಗೂ ಅಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರೆಸ್ಟಾರಂಟ್ ಗಳಿವೆ.

ಕ್ರೀಡೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ US ಏರ್ ವೇಸ್ ಸೆಂಟರ್.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಹಲವಾರು ವೃತ್ತಿಪರ ಕ್ರೀಡಾ ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳಿಗೆ ತವರು ಮನೆಯಾಗಿದೆ.ಇದು ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕು U.S. ನ ಪ್ರಮುಖ ವೃತ್ತಿಪರ ಸ್ಪೊರ್ಟ್ಸ್ ಲೀಗ್ಸ್ ತಂಡಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಎರಡು ತಂಡಗಳು ಮಾತ್ರ ನಗರದ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ನಗರದ ವಲಯದೊಳಗೇ ಆಟವಾಡುತ್ತವೆ. ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸಿಯು ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೊಶಿಯೇಶನ್ ನ (NBA)ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸನ್ಸ್ ಇದು ತನ್ನ ಕ್ರೀಡಾಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅರಿಜೋನ ವೆಟರನ್ಸ್ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ ಕೊಲೆಸಿಯುಮ್ ನಲ್ಲಿ 1968 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಸನ್ಸ್ 1992 ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ವೆಸ್ಟ್ ಅರೆನಾಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಯಿತು.ಇದೀಗ ಇದು US ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಆಗಿದೆ. ನಂತರ 1997 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮರ್ಕ್ಯುರಿ,ಇದು ಮೂಲ ಎಂಟು ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಇದು ಉಮೆನ್ಸ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೊಸಿಯೇಶನ್ ನನ್ನು(WNBA) ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು. ಇವೆರಡೂ ತಂಡಗಳು U.S. ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಆಡಿದವು. ಈ U.S. ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಇವೆರಡಕ್ಕೂ 1995 ಮತ್ತು 2009 NBA ಆಲ್-ಸ್ಟಾರ್ ಗೇಮ್ ಗಳಿಗೆ ಜಾಗ ಒದಗಿಸಿತ್ತು. ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ ನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಫ್ಲೇಮ್ ತಂಡವು 2007 ರ ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಅವರು ಅರಿಜೋನ ವೆಟರನ್ಸ್ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ ಕೊಲಿಸ್ಯುಮ್ ನಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡಿದರು.

ಯುನ್ವರ್ಸ್ವಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ನಲ್ಲಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 3, 2008 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸೂಪರ್ ಬೌಲ್ XLII ಕ್ರೀಡಾದಿನ.

ಅರಿಜೋನ ಕಾರ್ಡಿನಲ್ಸ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಸೇಂಟ್.ಲುಯಿಸ್,ಮಿಸ್ಸೌರಿ ಗೆ 1988 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು.ಸದ್ಯ ಅದು ನ್ಯಾಶನಲ್ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ ನ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಡಿವಿಜನ್ ನಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಕಾನ್ಫೆರೆನ್ಸ್ ಗಾಗಿ ಆಡುತ್ತಿದೆ. ಈ ತಂಡವು ನಗರದಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡಿಲ್ಲ,ಈ ತಂಡಗಳು ಟೆಂಪೆ ಸಮೀಪದ ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿಯ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಸನ್ ಡೆವಿಲ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ನಲ್ಲಿ 2006 ರ ವರೆಗೆ ಆಟವಾಡಿವೆ. ಸನ್ ಡೆವಿಲ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ನಲ್ಲಿ ಸೂಪರ್ ಬೌಲ್ XXX, 1996 ರಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಾಡಾಗಿತ್ತು,ಆಗ ಡಲ್ಲಾಸ್ ಕೌಬಾಯ್ಸ್ ಪಿಟ್ಸ್ ಬರ್ಗ್ ಸ್ಟೀಲರ್ಸ್ ನ್ನು ಪರಾಭವಗೊಳಿಸಿತು. ಈ ಕಾರ್ಡಿನಲ್ಸ್ ಸದ್ಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರ ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ನಲ್ಲಿನ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ನಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾಚಟುವಟಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿದೆ. ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ಸೂಪರ್ ಬೌಲ್ XLII ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 3, 2008 ರಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು.ಅದರಲ್ಲಿ ನ್ಯುಯಾರ್ಕ್ ಜೇಂಟ್ಸ್ ನಿವ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಪೇಟ್ರಿಯೊಟ್ಸ್ ನ್ನು ಸೋಲಿಸಿತು. ಸದ್ಯ ಅದು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಕಾಲೇಜೊಂದರ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಕ್ರೀಡೆಟೊಸ್ಟಿಟೊಸ್ ಫಿಯೆಸ್ಟಾ ಬೌಲ್, ಗೆ ತವರು ಮನೆಯಾಗಿದೆ.ಇದು ಬೌಲ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಶಿಪ್ ಸಿರೀಸ್ (BCS)ನ ಭಾಗವೆನಿಸಿದೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಒಂದು ಅರೆನಾ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ತಂಡ, ಅರೆನಾ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ ನ ಅರಿಜೋನ ರಾಟಲರ್ಸ್ ನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ US ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡೆಗಲನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನ್ಯಾಶನಲ್ ಹಾಕಿ ಲೀಗ್ ನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಕೊಯೊಟೆಸ್ 1996 ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಯಿತು.ಇವರು ಈ ಮೊದಲು ವಿನ್ ಪೆಗ್ ಜೆಟ್ಸ್ ನ ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸ್ ಗಳಾಗಿದ್ದರು.ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ ಗೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ Jobing.com Arena,ದಲ್ಲಿ ಅವರು ಆಡುತ್ತಾರೆ.

ಮೇಜರ್ ಲೀಗ್ ಬೇಸ್ ಬಾಲ್ ನ(ನ್ಯಾಶನಲ್ ಲೀಗ್ ವೆಸ್ಟ್ ಡಿವಿಜನ್ )ನ ಅರಿಜೋನ ಡೈಮಂಡ್ ಬ್ಯಾಕ್ಸ್ 1998 ರಿಂದ ಒಂದು ವಿಸ್ತೃತ ತಂಡವಾಗಿ ಆಡಲಾರಂಭಿಸಿತು ಈ ತಂಡವು ಚೇಜ್ ಫೀಲ್ಡ್ ನಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತದೆ. (ಡೌನ್ ಟೌನ್). ಡೈಮಂಡ್ ಬ್ಯಾಕ್ಸ್ 2001 ರಲ್ಲಿನ ವರ್ಲ್ಡ್ ಸಿರೀಸ್ ನಲ್ಲಿ ನ್ಯುಯಾರ್ಕ್ ಯಾಂಕೀಸ್ ನ್ನು 4 ಆಟಗಳಲ್ಲಿ 3 ರಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿತು.ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಶಿಪ್ ಗೆದ್ದ ನಗರದ ಮೊದಲ ವೃತ್ತಿಪರ ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸ್ ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು.ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ U.S. ನ ವೃತ್ತಿಪರ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಗೆಲ್ಲುವ ಮೊದಲ ಕಿರಿಯ ಆಟಗಾರರ ತಂಡವಾಗಿತ್ತು.

ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಉತ್ತಮ ಹವಾಮಾನದಿಂದಾಗಿ ಹದಿನೈದು ಪ್ರಮುಖ ಲೀಗ್ ಬೇಸ್ ಬಾಲ್ ತಂಡಗಳು ಮೆಟ್ರೊ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದಿ ಕ್ಯಾಕ್ಟಸ್ ಲೀಗ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ಟ್ರೇನಿಂಗ್ ಅಂದರೆ ವಸಂತ ಕಾಲದ ತರಬೇತಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಗುಡ್ ಇಯರ್ ನಲ್ಲಿ ಆಟ ಆರಂಭಿಸಿದ ಕೊನೆಯ ತಂಡವೆಂದರೆ ಸಿನ್ನಸಿನಾಟಿ ರೆಡ್ಸ್ ,AZ ಇದು 15 ನೆಯ ಕ್ಯಾಕ್ಟಸ್ ಲೀಗ್ ತಂಡನೊಂದಿಗೆ ಗುಡ್ ಇಯರ್ ನ್ನು ಕ್ಲೆವ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ನೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು 2011 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರೇಟರ ಮೆಟ್ರೊ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಕ್ಟಸ್ ಲೀಗ್ ತನ್ನೆರಡು ತಂಡಗಳನ್ನು ಟುಕ್ಸಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಹೊಂದಿದೆ.(ದಿ ಕೊಲೊರಾಡೊ ರಾಕಿಸ್ ಅಂಡ್ ಅರಿಜೋನ ಡೈಮಂಡ್ ಬ್ಯಾಕ್ಸ್ )ಇವು ಸ್ಕೊಟ್ ಡೇಲ್ ನಲ್ಲಿನ ವಸಂತ ಋತುವಿನ ತರಬೇತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಪಡೆದಿವೆ.

ಈ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ರೇಸ್ ವೆ ಎರಡು NASCARನ ಆಟೊ ರೇಸಿಂಗ್ ಗೆ ಆಯಾ ಋತುಮಾನಗಳ ಆಟಗಳಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈದಾನವಾಗಿದೆ. ಬೋಟ್ ರೇಸಿಂಗ್, ಡ್ರ್ಯಾಗ್ ರೇಸಿಂಗ್ , ಮತ್ತು ರೋಡ್ ಕೋರ್ಸ್ ನಾಗಾಲೋಟದ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ಫೈಯರ್ ಬರ್ಡ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ರೇಸ್ ವೇನಲ್ಲಿ ಜರಗುತ್ತವೆ. ಸ್ಪ್ರಿಂಟ್ ಕಾರ್ ರೇಸಿಂಗ್ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರೆಗೂ ಮಂಜನಿತ ಸ್ಪೀಡ್ ವೇ ನಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಾಡಾಗಿಲ್ಲ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ 1989–1991 ರಿಂದ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಗ್ರಾಂಡ್ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ ನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಜನರ ಬೆಂಬಲವಿರದ ಕಾರಣ ಈ ರೇಸ್ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತ್ತು.[೪೩]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ 2005 ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಟೆಂಪೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳುವ ವರೆಗಿನ ಚೇಜ್ ಫೀಲ್ಡ್ ನಲ್ಲಿ ಇನ್ ಸೈಟ್ ಬೌಲ್ ನ್ನು ನಡೆಸುತಿತ್ತು.ಅದಲ್ಲದೇ ಪ್ರಮುಖ ಹಲವಾರು ವೃತ್ತಿಪರ ಗಾಲ್ಫ್ ಆಟಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತಿತ್ತು.ಇದರಲ್ಲಿ LPGA ದ ಸೇಫ್ ವೇ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮತ್ತು ಚಾಂಪಿಯನ್ಸ್ ಟೂರ್ ನ ದಿ ಟ್ರೇಡಿಶನ್ ಎರಡನ್ನೂ ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಿಜವಾಗಿಯೂ 2006 ರ NHL ಆಲ್ ಸ್ಟಾರ್ ಗೇಮ್ ನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿತ್ತು,ಆದರೆ ಅದು ನಂತರ ರದ್ದಾಯಿತು.ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ 2006 ವಿಂಟರ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ (ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಳವಡಿಸಿದ 2006 NHL ಸಂಗ್ರಹಿತ ವಿನಿಮಯ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು.ಅದು ಆಲ್-ಸ್ಟಾರ್ ಗೇಮ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳಾದ್ದರಿಂದ ಇದು ರದ್ದಾಯಿತು.)

ಫೀನಿಕ್ಸ್ WAMNRL ರಲ್ಲಿನ ತಂಡದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೆಸರು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.ಇದು 2011 ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.[೪೪]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಅಹ್ವಾಟುಕೀ ಅಮೆರಿಕನ್ ಲಿಟಲ್ ಲೀಗ್ 2006 ರ ಲಿಟಲ್ ಲೀಗ್ ನ ವರ್ಲ್ಡ್ ಸಿರೀಸ್ ನಲ್ಲಿ U.S.ದಿಂದ ವೆಸ್ಟ್ ರೀಜನ್ ನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿತ್ತು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ವಾರ್ಷಿಕ ರಾಕ್'n' ರೊಲ್ ಅರಿಜೋನ ಮಾರಾಥಾನ್ ನನ್ನು ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಡಿಸುವ ಮೂರು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಕ್ಲಬ್‌ ಕ್ರೀಡೆ ಲೀಗ್‌‌ ಸ್ಥಳ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್‌ಗಳು
ಅರಿಜೋನ ಕಾರ್ಡಿನಲ್ಸ್ ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ – NFC ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಮ್ 0
ಅರಿಜೋನ ಡೈಮಂಡ್ ಬ್ಯಾಕ್ಸ್ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್‌ಬ ನ ಮೇಜರ್ ಲೀಗ್ ಬೇಸ್ ಬಾಲ್ –ನ್ಯಾಶನಲ್ ಲೀಗ್ ಚೇಸ್ ಫೀಲ್ಡ್ 1
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸನ್ಸ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೊಶಿಯೇಶನ್ – ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಕಾನ್ ಫೆರೆನ್ಸ್ US ಏರ್ ವೇಸ್ ಸೆಂಟರ್ 0
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಕಯೋಟಿ ಐಸ್‌ ಹಾಕಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌‌ ಹಾಕಿ ಲೀಗ್: ಪಶ್ಚಿಮ ಕಾನ್‌ಫರೆನ್ಸ್‌/ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌‌ ಕಾನ್‌ಫರೆನ್ಸ್‌‌‌ Jobing.com Arena 0
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮರ್ಕ್ಯುರಿ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಉಮೆನ್ಸ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಾಸ್ಕೇಟ್‌ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ US ಏರ್ ವೇಸ್ ಸೆಂಟರ್ 2
ಅರಿಜೋನ ರಾಟಲರ್ಸ್ ಅರೇನಾ ಫೂಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಅರೆನಾ ಫೂಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ US ಏರ್ ವೇಸ್ ಸೆಂಟರ್ 2
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ರೋಡ್ ರನ್ನರ್ಸ್ ಐಸ್‌ ಹಾಕಿ ECHL US ಏರ್ ವೇಸ್ ಸೆಂಟರ್ 2
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಫ್ಲೇಮ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ಅರಿಜೋನ ವೆಟರನ್ಸ್ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ ಕೊಲಿಸಿಯುಮ್ 0

ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಹಾಗು ಮನರಂಜನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಬಹಳಷ್ಟು ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಹೊಂದಿದೆ. ವ್ಯಾಲಿಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಜಲೋದ್ಯಾನವನಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲದ ಮರಭೂಮಿ ತಾಪಮಾನದ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಕೊಂಚ ವಿಮುಕ್ತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿವೆ. ಕೆಲವು ಹೆಸರಾಂತ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಟೆಂಪೆ ನಲ್ಲಿ ಬಿಗ್ ಸರ್ಫ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.ವೆಟ್'ಎನ್' ವೈಲ್ಡ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್,ಗಾಲ್ಫ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸನ್ ಪ್ಲಾಶ್ ಮೆಸಾ ದಲ್ಲಿದೆ. ಅದಲ್ಲದೇ ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಂಡ್ ರಿಸಾರ್ಟ್ ನಲ್ಲಿನ-ಒಯಾಸಿಸ್ ವಾಟರ್ ಪಾರ್ಕ್ ಈ ಹಿಂದೆ ಇದನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸನಲ್ಲಿರುವ-ಪಾಯೊಂಟೆ ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್ ರಿಸಾರ್ಟ್ ಎನ್ನಲಾಗುತಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮನರಂಜನಾ ಪಾರ್ಕ್ ಗಳಿವೆ,ಅಮ್ಯುಜ್ ಮೆಂಟ್ ಪಾರ್ಕ್ಸ್, ಕ್ಯಾಸ್ಟಲ್ಸ್ ಎನ್' ಕೋಸ್ಟರ್ಸ್ ಉತ್ತರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ.ಮೆಟ್ರೊ ಸೆಂಟರ್ ಮಾಲ್ ಪ್ರದೇಶದ ನಂತರ ಇದು ಬರುತ್ತದೆ. ಅದಲ್ಲದೇ ಹೆಸರಾಂತ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಎನ್ ಕ್ಯಾಂಟೊ ಪಾರ್ಕ್ ಇಲ್ಲಿವೆ.

ಹೋಲ್-ಇನ್-ದಿ-ರಾಕ್ ಪಾಪಾಗೊ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ.

ಮರಭೂಮಿಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಗಾಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವಿನೋದಾವಳಿಗಳಿಗೆ ಸವಲತ್ತು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.ಸಮಯಾವಕಾಶ ದೊರೆತರೆ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ವಸತಿ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಗಮನೀಯ ಪಾರ್ಕ್ ವೆಂದರೆ ಸೌತ್ ಮೌಂಟೇನ್ ಪಾರ್ಕ್,ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ಎನಿಸಿದೆ.16,500 acres (67 km2); ಇನ್ನುಳಿದವುಗಳೆಂದರೆ ಕ್ಯಾಮೆಲ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಮೌಂಟೇನ್,ಮತ್ತುಸನ್ನಿಸ್ಲೊಪ್ ಮೌಂಟೇನ್,ಇದನ್ನು "S" ಮೌಂಟೇನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಿ ಡೆಜರ್ಟ್ ಬಾಟನಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ ಇಲ್ಲಿ ಮರಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ, ಬೆಳೆಯಬಹುದಾದ ವಿಶ್ವದ ವಿವಿಧ ಸಸ್ಯ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಂಕ್ಯಾಟೊ ಪಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪಾರ್ಕ್ ಎನಿಸಿದೆ.ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ನಗರದ ಉದ್ಯಾನವನ ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವಾಯುವ್ಯದೆಡೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಪಪಾಗೊ ಪಾರ್ಕ್; ಡೆಜರ್ಟ್ ಬಾಟನಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ ಮತ್ತು ದಿಫೀನಿಕ್ಸ್ ಝೂ,ಅದಲ್ಲದೇ ಕೆಲವು ಗಾಲ್ಫ್ ತರಬೇತು ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಈ ಪಾರ್ಕ್ ನೆಲೆಯೊದಗಿಸಿದೆ.

ಪ್ರಧಾನ ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ: ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿರುವ ರೇಡಿಯೊ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿ,ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗೊಂಡ ಚಿತ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಸುದ್ದಿ ಪತ್ರಿಕೆ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು;ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ವ್ಯಾಲಿ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ,ನಂತರ ಇದು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಎಂದು 1880 ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿತು.

ಇಂದು ನಗರವು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಸುದ್ದಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿವೆ:ದಿ ಅರಿಜೋನ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ (ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟಿನ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನಾವರಿಸಿದೆ) ಅಲ್ಲದೇ ದಿ ಈಸ್ಟ್ ವ್ಯಾಲಿ ಟ್ರಿಬೂನ್ (ಬಹುತೇಕ ಪೂರ್ವ ವ್ಯಾಲಿ ಪ್ರದೇಶದ ನಗರಗಳಿಗೆ ಸುದ್ದಿ ತಲುಪಿಸುತ್ತದೆ.) ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ನಗರವು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಉಚಿತ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾರಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಿವ್ ಟೈಮ್ಸ್ ,ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ದಿ ಸ್ಟೇಟ್ ಪ್ರೆಸ್ , ಮತ್ತು ದಿ ಕಾಲೇಜ್ ಟೈಮ್ಸ್ . ಸುಮಾರು 40 ವರ್ಷಗಳಿಂದ,ಇರುವ ದಿ ಬ್ಯಾಚಲರ್ಸ್ ಬೀಟ್ , ಮಾರಾಟದ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿರುವ ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜಾಹಿರಾತುಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ.

ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೆಟ್ರೊ ಪ್ರದೇಶವು ಹಲವು ಸ್ಥಳೀಯ ಟೆಲೆವಿಜನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.ಇದು U.S.ನಲ್ಲಿ 12 ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಡೆಸಿಗ್ನೇಟೆಡ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಏರಿಯಾ (DMA)ಎನಿಸಿದೆ.ಒಟ್ಟು 1,802,550 ಮನೆಗಳು (U.S.ನ ಒಟ್ಟು 1.6% ರಷ್ಟು ಮನೆಗಳು ಇದರ ವೀಕ್ಷಣಾ ಪರಿಧಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ.[೪೫]) ಪ್ರಮುಖ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಟೆಲೆವಿಜನ್ ಅಂಗ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದುವೆಂದರೆ, KPNX 12 (NBC), KNXV 15 (ABC), KPHO 5 (CBS), KSAZ 10 (Fox), KUTP 45 (MNTV), KASW 61 (CW) ಮತ್ತು KAET 8 (PBS, ಇವುಗಳನ್ನು ASU) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇನ್ನುಳಿದ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸಂಶ್ತೆ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯೋನ್ಮುಖವಾಗಿರುವವೆಂದರೆ KPAZ 21 (TBN) ಗಳಾಗಿವೆ. KTVW 33 (ಯುನಿವಿಜನ್), KTAZ 39 (ಟೆಲೆಮುಂಡೊ), KDPH 48(ಡೇಸ್ಟಾರ್), ಮತ್ತು KPPX 51 (ION). KTVK 3 (3TV) ಮತ್ತು KAZT 7 (AZ-TV) ಇವು ಮೆಟ್ರೊ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. KAZT ಕೇವಲ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ರೇಡಿಯೋ ಏರ್ ವೇವ್ಸ್ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಚರ್ಚಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಹುಟ್ಟಿಸಲು ಪ್ರಸಿದ್ದಿಯಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಧಾನ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಟೆಲೆವಿಜನ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ಚಲನಚಿತ್ರ ಗಳು ಮತ್ತು ಟೆಲೆವಿಜನ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಶೂಟಿಂಗ್ ತಾಣ ಇದಾಗಿದೆ.ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುದೆಂದರೆ, ವೇಟಿಂಗ್ ಟು ಎಕ್ಸ್ಜೇಲ್ ,ವಾರ್ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ,ಡೇಸ್ ಆಫ್ ಥಂಡರ್ , ಅನಾಸ್ತೇಸಿಯಾ ,ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಂಥೆಮ್ ,24 ,ದಿ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ ,ಟ್ರಾನ್ಸ್ ಅಮೆರಿಕಾ , ದಿ ಅನ್ ಇನ್ವೈಟೆಡ್ ,ವಾಟ್ ಪ್ಲ್ಯಾನೆಟ್ ಆರ್ ಯು ಫ್ರಾಮ್ ,ಯಂಗ್ ಅಮೆರಿಕನ್ಸ್ ,ಟೈಟನ್ ಎ.ಇ. ,ಒ.ಸಿ.ಅಂಡ್ ಸ್ಟಿಗ್ಸ್ , ಪಾರ್ಡನರ್ಸ್ ,ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲೆಸನ್ಸ್ ,ಸಾಂಗ್ ಆಫ್ ದಿ ಸೌತ್ ,ದಿ ಗೌಟ್ ಲೆಟ್ , ಸೈಕೊ ,ರೈಜಿಂಗ್ ಅರಿಜೋನ ,ಜೆರಿ ಮಾಗ್ಯುರೆ , ಬಾರಾಕಾ ,ಲಿಟಲ್ ಮಿಸ್ ಸನ್ ಶೈನ್ ,ಇಂಟರ್ ಸ್ಟೇಟ್ 60 , ಗನ್ ಫೈಟ್ ಅಟ್ ದಿ O.K. ಕೊರಲ್ ,ಬಿಯಾಂಡ್ ದಿ ಲಾ , ಎ ಹೋಮ್ ಆಟ್ ದಿ ಎಂಡ್ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ,ದಿ ಪ್ರೊಫೆಸ್ಸಿ , ಎ ಬಾಯ್ ಅಂಡ್ ಹೀಜ್ ಡಾಗ್ , ಯುಜ್ಡ್ ಕಾರ್ಸ್ ,ಬಿಲ್& ಟೆಡ್ಸ್ ಎಕ್ಸಲೆಂಟ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ (ಇದನ್ನು ಸ್ಯಾನ್ ಡಿಮಾಸ್ ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯಾಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.),ಯು ಟರ್ನ್ ,ಏಟ್ ಲೆಗ್ಗಡ್ ಫ್ರೀಕ್ಸ್ , ಬಸ್ ಸ್ಟಾಪ್ ,ದಿ ಗೆಟ್ ಅವೆ ,ದಿ ಗ್ರಿಫ್ಟರ್ಸ್ , ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಗ್ಲೈಡ್ ಇನ್ ಬ್ಲ್ಯು , ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲೆಸ್ಸನ್ಸ್ ,Blue Collar Comedy Tour: The Movie ,ನೆವರ್ ಬೀನ್ ಥಾವ್ಡ್ ,ಜಸ್ಟ್ ಒನ್ ಆಫ್ ದಿ ಗೈಯ್ಸ್ ,ಅವೆ ಉಯ್ ಗೊ ,ಟರ್ಮಿನಲ್ ವೆಲಾಸಿಟಿ , ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ,ಟ್ವಿಲೈಟ್ ,ಮತ್ತುದಿ ಬಂಗೇರ್ ಸಿಸ್ಟರ್ಸ್ .[೪೬]

ಸರ್ಕಾರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿ ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಕ್ಯಾಪಿಟೊಲ್ ಈ ಭವನವು ಮೊದಲು ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆ ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು.ಸದ್ಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಾಹಾಲಯ.
ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಟಿ ಹಾಲ್ ನಗರದ ಚಿನ್ಹೆ ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಬರ್ಡ್ ನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಅರಿಜೋನದ ರಾಜಧಾನಿ, ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗ ಭವನವಿದೆ. ಆಗ 1913,ರಲ್ಲಿ ಆಯೋಗ ರೂಪದ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಆಡಳಿತವು ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್,ಓರ್ವ ಮೇಯರ್ ಮತ್ತು ಎಂಟು ನಗರ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸದಸ್ಯರನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮೇಯರ್ ಅವರನ್ನು ನಗರದಾದ್ಯಂತದ ಮತದಾನದ ಮೂಲಕ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಗರ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಎಂಟು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಮತಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾರರು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.[೪೭] ಸದ್ಯದ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮೇಯರ್ ಫಿಲ್ ಗೊರ್ಡಾನ್ ಅವರು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಗಾಗಿ 2003 ರಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು.ನಂತರ 2007 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಮರುಚುನಾಯಿತರಾದರು.[೪೮] ಆಜ್ಞೆ ,ನೀತಿ-ಸೂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಗಳನ್ನು ನಗರಕ್ಕಾಗಿ ಜಾರಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮೇಯರ್ ಹಿಡಿದು ಎಲ್ಲ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸದಸ್ಯರಿಗೂ ಸಮನಾದ ಮತಾಧಿಕಾರವಿದೆ.[೪೭]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್-ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ರೂಪದ ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತದೆ.ಒಬ್ಬ ಪ್ರಬಲ ಸಿಟಿ ಮ್ಯಾನೇಜರ್{/1 ನನ್ನು ಇದರ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನೇಮಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನೀತಿ-ನಿಯಮಗಳು ಹಾಗು ಸೂತ್ರಗಳ ಜಾರಿಗೆ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.{2/}

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಫೆಬ್ರವರಿ 9,2009 ರಲ್ಲಿ ಡೊಮೆಸ್ಟಿಕ್ ಪಾರ್ಟ್ನರ್ಶಿಪ್ ನೊಂದಣಿಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಜೋಡಿಗೆ ವಾಸದ ನೊ6ದಾವಣಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅವರು ರಜಿಸ್ಟರೆಡ್ ನಿವಾಸಿಗಳೆನಿಸಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.[೪೯]

ನಗರದ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ವೊಂದಕ್ಕೆ ಅದರ ಪಾರದರ್ಶಕ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಶ್ರಮ ಪರಿಭಾವಿಸಿ "ಸನ್ನಿ ಅವಾರ್ಡ್"ನ್ನು ಸನ್ ಶೈನ್ ರಿವಿವ್ ಸಂಸ್ಥೆ ನೀಡಿದೆ.[೫೦]

ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿ ಅರಿಜೋನ ಡಿಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಜುವೆನಲ್ ಕರೆಕ್ಷನ್ಸ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿಹಲವು ಶಾಲೆಗಳಾದ ಅಡೋಬ್ ಮೌಂಟೇನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಕೆನ್ಯನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಇವುಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.[೫೧]

ಅಪರಾಧಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಗ 1970 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಪರಾಧಗಳ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ-ವಹಿವಾಟು ಕುಸಿಯಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಅರಿಜೋನ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಬರಹಗಾರ ಡಾನ್ ಬೊಲ್ಲೆಸ್ ಅವರನ್ನು ಕ್ಲೆರೆಂಡೊನ್ ಹೊಟೆಲ್ ಬಳಿ ಕಾರ್ ಬಾಂಬ್ಯೊಂದರಲ್ಲಿ 1976 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧಗಳ ಕುರಿತ ಅವರ ತನಿಖಾವರದಿಯೇ ಈ ಹತ್ಯೆಗೆ ಕಾರಾಣವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಬೊಲ್ಲೆಸ್ ಸಾಯುವಾಗ ಸಹ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಭೂಮಾಫಿಯಾಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಉಸುರಿದ್ದರು.ಭೂವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಪಶು ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆಂಪೆರ್ ಮಾರ್ಲೆಯ್ ಎಂಬಾತನೇ ಬೊಲ್ಲೆಸ್ ಅವರ ಹತ್ಯೆಗೆ ಸೂಚಿಸಿದ್ದ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.ಅದರಂತೆ ಜಾನ್ ಹಾರ್ವೆ ಅಡಮ್ಸನ್ ಎಂಬಾತನನ್ನು ಎರಡನೆಯ ದರ್ಜೆಯ ಕೊಲೆ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ 1977 ರಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧಿ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.ಕಾಂಟ್ರಾಕ್ಟುದಾರರಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಡುನ್ಲ್ಯಾಪ್ ಮತ್ತು ಜೇಮ್ಸ್ ರಾಬಿನ್ಸನ್ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದಾಗ ಈ ವಿಷಯ ಬಯಲಿಗೆ ಬಂತು. ಡುನ್ಲ್ಯಾಪ್ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆ ಕೊಲೆ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ 1990 ರಲ್ಲಿ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾದ.ಆತ {0}ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಪ್ರಿಜನ್ ಸಂಕೀರ್ಣ-ಟುಕ್ಸಾನ್{/0} ದಲ್ಲಿ ಜುಲೈ 21,2009 ರಲ್ಲಿ ಸಹಜ ಸಾವಿಗೀಡಾದ.ರಾಬಿಸನ್ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರೂ ಅಡಮ್ಸನ್ ವಿರುದ್ಧದ ಹಿಂಸಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಾಗಿ ಅಪರಾಧಿ ಎಂದೇ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಬೀದಿ ಗ್ಯಾಂಗ್ ಗಳ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ದೃವ್ಯಗಳ ವಹಿವಾಟು 1980 ರಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಮಾರಕವಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಯಿತು. ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿನ ವ್ಯಾನ್ ಬುರೆನ್ ಬೀದಿ(24 ನೆಯ ಬೀದಿ ಬಳಿ) ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ನಗರದ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳ ದರವು ಕೊಂಚ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಸರಾಸರಿ ಮೀರಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಕಳೆದ 2008 ಮತ್ತು 2009 ರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಕಾರು ಕಳವು ಮತ್ತು ಕೊಲೆಗಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಈ ಮೊದಲು FBI ಗೆ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸುಮಾರು 222 ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುತಿತ್ತು.ಆದರೆ ಇದೀಗ ಇದು 100 ಕ್ಕಿಳಿದಿದೆ.[೫೨] ನವೆಂಬರ್ 2009 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ 106 ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ ಎಂದು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.[೫೩]

ಕಾರ್ ಗಳ ಕಳವು ಅಪರಾಧ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ಸಮಸ್ಯೆ ತಂದಿದೆ ಇತರ ನಗರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ 100,000 ರ ಪ್ರಮಾಣ ನಿಗದಿಯಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ ಕಳೆದ 2001 ರ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಾದ ಕಳ್ಳತನದ ದರವು 35,161ರಷ್ಟು ಒಟ್ಟು ಕಳ್ಳತನದ ಪ್ರಕರಣಗಳಾಗಿದ್ದರೆ ಅದರ ಪ್ರಮಾಣವು ಪ್ರತಿ 100,000 ಕ್ಕೆ 1,081.25 ರಷ್ಟಿದೆ.[೫೪] ಆದರೂ ಕೂಡಾ ಫೀನಿಕ್ಸ್ 2003 ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಸ್ಥಾನ,ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿ 100,000 ಕ್ಕೆ 1,253.71 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿತ್ತು.(ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯಾದ ಮೊಡೆಸ್ಟೊಗಿಂತ ಹಿಂದಿತ್ತು.)ಆದರೂ ಒಟ್ಟು ಕಾರುಗಳ ಕಳವು ಪ್ರಕರಣ 40,769 ಕ್ಕೇರಿತ್ತು.[೫೫]

ಅದೇ ರೀತಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ 2008 ರಲ್ಲಿ ಮೋಟಾರು ವಾಹನ ಕಳವು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ 19 ನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿತ್ತು.ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಗೆ ಈ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣ ದರಕ್ಕೆ ಅದರ ಪರಿಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಅಭಿನಂದಿಸಬೇಕಿದೆ.ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಳವಿಗೆ ಈಡಾಗುವ ಮೋಟಾರು ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿನ ಪೊಲೀಸ್ ಗಸ್ತು ಈ ತಡೆಗೆ ಕಾರಣವೆನ್ನಲಾಗಿದೆ.[೫೬]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 2009 ರ ವೇಳೆಗೆ ಇಳಿಮುಖ ಕಾಣಲಾರಂಭಿಸಿತು.(2008 ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 24% ರಷ್ಟು ಇಳಿಕೆ,ನಂತರ 2009 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ 18% ರಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಮ್ಮದಿಗೆ ಕಾರಣವಾದವು.)

ಈ ಹಿಂದೆ 2000 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ್ನು "ಕಿಡ್ನ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟಲ್ ಆಫ್ USA"ಎನ್ನಲಾಗುತಿತ್ತು.[೫೭] ಬಹುತೇಕ ಅಪಹರಣಕಾರರು ಅನೈತಿಕ ಒಕ್ಕೂಟ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳ ಕಳ್ಳ ಸಾಗಾಣಿಕೆದಾರರೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳೇ ಹೆಚ್ಚು.ಅವರು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಡ್ರಗ್ ವಾರ್ ನ ಭಾಗವಾಗಿ ಇಲ್ಲವೆ ಸಿನಾಲೊವಾ ಕಾರ್ಟೆಲ್ ಗೆ ಸಂಭಂಧಪಟ್ಟವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜಾನ್ ಮೆಕೇನ್ ಅವರು ಕೂಡಾ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ್ನು "ನಂಬರ್-ಟು ಕಿಡ್ನ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ "ಎಂದೇ ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.[೫೮] ಆದರೆ ಈ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಯಾವುದೇ ದಾಖಲೆಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ 2007-2009 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ 300 ಅಪಹರಣದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ನಡೆದಿವೆ.ಇದನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು,ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲು ಸಪೊರ್ಟ್ ಅವರ್ ಲಾ ಎನ್ ಫೊರ್ಸ್ಮೆಂಟ್ ಅಂಡ್ ಸೇಫ್ ನೇಬರ್ ಹುಡ್ಸ್ ಆಕ್ಟ್ (SB 1070) ಪ್ರಕಾರ ಜಾರಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯ ಕಾರ್ಯೋನ್ಮುಖವಾಗಿದೆ.

ಶಿಕ್ಷಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡಲು 30 ಶಾಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿವೆ.[೫೯] ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಗಳನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಯುನಿಯನ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ ನಿಭಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾರ್ಟರ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಗಳಾದ ನಾರ್ತ್ ಪೊಯಿಂಟೆ ಪ್ರಿಪರೇಟರಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಸೊನೊರಾನ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಕೂಡ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.

ಸೆಕೆಂಡರಿ-ಶಿಕ್ಷಣದ ತರುವಾಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟೆಂಪೆ ಹತ್ತಿರದ ASU ಶಿಬಿರ ಟೆಂಪೆ ಬಟ್ಟೆ ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರದೇಶ.
  • ಅರಿಜೋನ ಸ್ಟೇಟ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.ಅದರಲ್ಲಿ ಅವು ಟೆಂಪೆ, ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವಾಯವ್ಯ (ASU ವೆಸ್ಟ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ), ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ (ASU ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್) ಮತ್ತು ಮೆಸಾ (ASU ಪಾಲಿಟ್ಕ್ನಿಕ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ) ಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿವೆ. ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಅರಿಜೋನ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ನ ಶಾಖೆಯು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ. ASU ಸದ್ಯ U.S.ನಲ್ಲಿರುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿದ್ದು 2007 ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಹಾಜರಾತಿ 64,394 ರಷ್ಟಿತ್ತು.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಯುನ್ವವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಅರಿಜೋನ ದ ಸಣ್ಣ ಕಚೇರಿಗಳು ಉಪನಗರದಲ್ಲಿವೆ.(ಇವು ಟುಕ್ಸೊನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ದರ್ನ್ ಅರಿಜೋನ ಯುನ್ವವರ್ಸಿಟಿ (ಇದು ಫ್ಲ್ಯಾಗ್ ಸ್ಟಾಫ್ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.)

  • ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಕ್ಯಾನೊನ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಯು ದೇಶದ ಒಂದೇ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಲಾಭ-ಸಹಿತ,ಕ್ಕಾಗಿರುವ ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿಯಾಗಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಾಭ-ರಹಿತವಾಗಿದ್ದ ಈ ಶಾಲೆ 1949 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿತ್ತು.ನಂತರ ಇದನ್ನು ಮೂವರು ಬಂಡವಾಳಗಾರರು ಖರೀದಿಸಿ ದಿವಾಳಿತನದಿಂದ ಅದನ್ನು ಉಳಿಸಿದರು. ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ 2004 ರ ವರ್ಷದಿಂದ ಅದರ ಹಾಜರಾತಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಸದ್ಯ ಇಲ್ಲಿ 10,000 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿದ್ದಾರೆ;ಸುಮಾರು 85% ರಷ್ಟು ಆನ್ ಲೈನ್ ಹಾಜರಾತಿ ಇದೆ.
  • ಮಿಡ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್- ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ ನಲ್ಲಿದ್ದು, ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲಿಯೊನಾಯ್ಸ್ ಡೌನರ್ಸ್ ಗ್ರೊವೆ ನ ಸಹ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದ ಇದರ ಮೂಲ ಸ್ಥಾನವು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಜನ್ಮ ತಾಳಿದೆ.ಇಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವೃತ್ತಿಪರ ಆರೋಗ್ಯ ಸುರಕ್ಷತಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಡಾಕ್ಟ ರೇಟ್ ಹಾಗು ಸ್ನಾತಕ್ಕೋತರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ನೀಡುವ ಪದವಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಗಳೆಂದರೆ ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟಿಯೊಪ್ಯಾಥಿಕ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ (DO),(ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಔಷಧಿ ಸ್ನಾತಕ ಪದವಿ) ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ಗ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸ್ (MMS)(ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ)ಇದರಲ್ಲಿ ಫಿಜಿಶಿಯನ್ ಅಸಿಸ್ಟಂಟ್ ಸ್ಟಡೀಸ್, ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಫಾರ್ಮಸಿ (PharmD),(ಔಷಧಿ ವಿಜ್ಞಾನ) ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕಾಲಜಿ (PsyD),(ಮನಶಾಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನ) ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಆಕುಪೇಶನಲ್ ಥೆರಪಿ (MOT),(ವೃತ್ತಿಪರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದವಿ ಕೋರ್ಸ್ ) ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಡೆಂಟಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ (DMD), (ದಂತ ಔಷಧಿ ಕೋರ್ಸ್ )ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಪೊಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ (DPM)(ಔಷಧಿ ನಿದಾನಶಾಸ್ತ್ರ) ಮತ್ತು ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಆಪ್ಟೊಮೆಟ್ರಿ (OD)(ಅಕ್ಷಿಗೆ ಸಂಭ್ಸಂಧಿಸಿದ ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಸಂಗದ ಕೋರ್ಸ್).ಇತ್ಯಾದಿ.
  • ಥಂಡರ್ ಬರ್ಡ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೊಬಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ ಮೆಂಟ್ ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಗಳ ಆಡಳಿತ ನಿರ್ವಹಣಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.(ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್), ಸ್ವಿಜರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್, ದಿಝೆಕ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್, ರಶಿಯಾ, ಮೆಕ್ಶಿಕೊ, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಮತ್ತು ಸೌತ್ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾಗಳು 1 ನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ.ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವ ದಿ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಜರ್ನಲ್ ನ ನೇಮಕಾತಿ ಮತದಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. U.S. ನಿವ್ಸ್ ಅಂಡ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ರಿಪೊರ್ಟ್ , ಮತ್ತು ದಿ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಟೈಮ್ಸ್ .[೬೦]
  • ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವಾಯವ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.
  • ದಿ ಆರ್ಟ್ ಇನ್ ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಖಾಸಗಿ ಪದವಿಪೂರ್ವ ಸಣ್ಣ ಕಾಲೇಜಾಗಿದ್ದು ವಿನ್ಯಾಸ,ಫ್ಯಾಶನ್,ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಕುಶಲ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅದು ತನ್ನ ಮೊದಲ ತರಗತಿ ವರ್ಗವನ್ನು 1996ರಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ನೀಡಿತು.
  • ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಗವರ್ನರ್ಸ್ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವಹಿವಾಟು ಕಚೇರಿಯನ್ನು 2006 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. WGU ಇದೊಂದು ಆನ್ ಲೈನ್ ಲಾಭ-ರಹಿತ ಉದ್ದೇಶಯುಳ್ಳ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ. ಮಾಜಿ ಗವರ್ನರ್ ಜನೆಟ್ ನಾಪೊಲಿಟಾನೊ WGU ಯ ಮಂಡಲಿಯಲ್ಲಿ 2008 ರ ವರೆಗಿದ್ದರು. NAU ನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕ್ಲಾರಾ ಲೊವೆಟ್ WGU ನ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಪ್ರೇರರಕರಾಗಿದ್ದರು. WGU ಯ ನೌಕರರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅರಿಜೋನದಾದ್ಯಂತ ಇದ್ದಾರೆ. ಆರಂಭಿಕ ಜೂನ್ 2008,ರಲ್ಲಿ WGU ಸದ್ಯದ ಹಾಜರಾತಿ U.S.ನಾದ್ಯಂತದ 10,000 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ದಾಟಿದೆ.
  • ದಿ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಕೂಡಾ ಫೀನಿಕ್ಸನಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡಲಾಭ-ಸಹಿತಉದ್ದೇಶದ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿಆಗಿದ್ದು ಸುಮಾರು 130,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಾದ್ಯಂತ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ.(ಇದರಲ್ಲಿಪುರೆರ್ಟೊ ರಿಕೊ), ಕೆನಡಾ, ಮೆಸ್ಕಿಕೊ, ಮತ್ತು ನೆದರ್ಲಾಂಡ್ಸ್ ಅಲ್ಲದೇ ಆನ್ ಲೈನ್ ಮೇಲೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.
  • ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಾಜಿ ಲಾಭದ ಉದ್ದೇಶದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿದೆ.ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗಡಿಯ ಟೆಂಪೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ ನೂತನ ವಿಸ್ತೃತ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಇದೆ. ಈ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿಯು ನಾಲ್ಕು ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಆನ್ ಲೈನ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಹೊಂದಿದೆ. ಆಗ 2009 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ 1200 ಪದವಿಪೂರ್ವ ಮತ್ತು 50 ಸ್ನಾತಕ್ಕಾಗಿ UAT ಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ನೊಂದಾಯಿಸಿದ್ದರು.
  • ಕೊಲಿನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್ ಇದು ಪ್ರದರ್ಶಕ ಕಲೆಗಳ ಶಿಕ್ಷಣದ ಲಾಭ-ಸಹಿತ ಉದ್ದೇಶದ ಕಾಲೇಜಾಗಿದೆ. ಅದು ಎರಡು ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಗಳನ್ನು, ಒಂದು ಟೆಂಪೆ ಮತ್ತೊಂದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿವೆ. ಇವೆರಡೂ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಗಳು ಚಿಕ್ಕವಾಗಿದ್ದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಲ್ಲ.ಬದಲಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಹತ್ತಿರದ ಅಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಡಿಗೆ ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ 2007,ರಲ್ಲಿನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಬಿಜಿನೆಸ್ ಜರ್ನಲ್ ಪ್ರಕಾರ ಕೊಲಿನ್ಸ್ ಅರಿಜೋನದ ಉತ್ತಮ ಕಾಂಪ್ಯುಟರ ತರಬೇತಿ ಕಾಲೇಜಾಗಿದೆ. ಇನ್ನುಳಿದ ಲಾಭದ ಉದ್ದೇಶದ ಕಾಲೇಜುಗಳಂತೆ ಕೊಲಿನ್ಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಅಕ್ರಿಡಿಟೆಡ್ ಅಂದರೆ ಪ್ರಮಾಣಿಕೃತವಾಗಿದೆ.ಅದರ ಪ್ರವೇಶದ ಅವಕಾಶಗಳು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದೊರೆಯುವುದು ಕಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯ. ಈ ಹಿಂದೆ ಫೆಡರಲ್ ಹಣಕಾಸು ನೆರವಿನ ಯೋಜನೆ ಕುರಿತ ಟೀಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಕೊಲಿನ್ಸ್ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿತ್ತು.
  • DeVry ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಗೊಸಿ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಲಾಭ-ಸಹಿತ ಉದ್ದೇಶದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು,ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಮಟ್ಟದ್ದಾದರೂ ಆನ್ ಲೈನ್ ನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅವೆರಡೂ ಪ್ರೌಢ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ನಂತರದ ಕೋರ್ಸು ಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ.
  • ಫಾರ್ಟಿಸ್ ಕಾಲೇಜ್ ಖಾಸಗಿ ಕಾಲೇಜ್ ಆಗಿದ್ದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಡಿಗ್ರಿ ಮತ್ತು ಡಿಪ್ಲೊಮಾ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತದೆ.i
  • ದಿ ಮಾರಿಕೊಪಾ ಕೌಂಟಿ ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ.ಅಲ್ಲದೇ ಎರಡು ಕುಶಲತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ತರಬೇತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಆರಿಕೊಪಾ ಕೌಂಟಿ, ಆದ್ಯಂತ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ತರಬೇತನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಕಾಲೇಜೆಂದರೆ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್.
  • ದಿಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಲಾ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜು, ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನಲ್ಲಿದ್ದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ನೇಬರ್ ಹುಡ್ ನಲ್ಲಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಲಾ ಅರಿಜೋನದಲ್ಲಿನ ಏಕೈಕ ಖಾಸಗಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಇದು ಅರೆಕಾಲಿಕ ಸಂಜೆ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಿಕ್ಷಣ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ.ಇದು ಯಾವುದೇ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಅಧೀನ ಅಂದರೆ ಯುನ್ವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ಅಂಗವಾಗಿಲ್ಲ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಲಾ ವರದಿಯಂತೆ ಆದರ ಮೊದಲ ಪದೇ ವರ್ಗದ 97% ರಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅರಿಜೋನ ಸ್ಸ್ಟೇಟ್ ಬಾರ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಜುಲೈ 2008 ರಲ್ಲಿ ಪಾಸು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿಮಾನಯಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ನ ವೈಮಾನಿಕ ನೋಟ ಇದು ಜನವರಿ 17,2007 ರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಆರಂಭಿಸಿತು.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಸೇವೆ ಹೊಂದಿದ್ದು,ಇದು ಮೆಟ್ರೊದ ಕೇಂದ್ರಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು ಪ್ರಧಾನ ಮುಕ್ತಮಾರ್ಗಗಳ ವಿನಿಮಯ ಸಾರಿಗೆಯ ಸವಲತ್ತು ಹೊಂದಿದೆ.ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಪೂರ್ವದ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಹಲವು ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.(IATA: PHXICAO: KPHX) ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ U.S.ನಲ್ಲಿ ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸಾಗಿಸುವ, ಒಂಭತ್ತನೆಯ ಅತಿ-ಕಾರ್ಯಾಚಟುವಟಿಯುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೇ[೬೧] 17 ನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.ಇದು 2007 ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 42 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಈ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸಿದೆ. ಈ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣವು 100 ನಗರಗಳಿಗೆ ತಡೆರಹಿತ ವಿಮಾನಯಾನದ ಸೇವೆ ಹೊಂದಿದೆ.[೬೨] ಏರೊಮೆಕ್ಸಿಕೊ, ಏರ್ ಕೆನಡಾ , ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್, ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟ್ ಜೆಟ್ ಮುಂತಾದವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ಸಾರಿಗೆ ಒದಗಿಸಿವೆ.ಅಲ್ಲದೇ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್ ಗಳನ್ನು US ಏರ್ ವೇಯ್ಸ್ (ಇದು ವಿಮಾನಯಾನ ಸಾರಿಗೆಯ ಕೇಂದ್ರವೆನಿಸಿದೆ.) ಇದರ ಮೂಲಕ ಕೆನಡಾ, ಕೊಸ್ಟಾ ರಿಕಾ, ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಗಳಿಗೆ ವಿಮಾನಯಾನ ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.[೬೩]

ನೆರೆಯ ಮೆಸಾದಲ್ಲಿರುವ ಫೀನಿಕ್ಸ್-ಮೆಸಾ ಗೇಟ್ ವೇ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ (IATA: AZAICAO: KIWA)ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ಸಾರಿಗೆ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಏರ್ ಫೊರ್ಸ್ ಬೇಸ್ ನಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು,ಇದು 1993 ರಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಿಹೋಯಿತು. ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಮಾನಯಾನವು ಅಲೆಜೇಂಟ್ ಏರ್ ನೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಪಡೆದಿದೆ.ನಗರದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲದೇ ಒಟ್ಟು ಇನ್ನಿತರ ಒಂದು ಡಜನ್ ವಿಮಾನಯಾನದ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಯಾನದ ಸೇವೆ ಹೊಂದಿದೆ.

ಸಣ್ಣ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಜೆಟ್ ಗಳ ಯಾನಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಿವೆ,ಅವೆಂದರೆ,ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಡೀರ್ ವ್ಯಾಲೆ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ (IATA: DVTICAO: KDVT)ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ವಾಯವ್ಯ ಭಾಗದ ಡೀರ್ ವ್ಯಾಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ವಿಮಾನಯಾನಗಳ ನಿಲ್ದಾಣಗಳೆಂದರೆ ಗ್ಲೆಂಡೇಲ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗುಡ್ ಇಯರ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ಬಸ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಮ್ಟ್ರ್ಯಾಕ್ 1996 ರಿಂದ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಯುನಿಯನ್ ಸ್ಟೇಶನ್ ಗೆ ತನ್ನ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸಿಲ್ಲ.ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಇಡೀ ಯುನೆಟೈಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ಇಂಟರ್ಸಿಟಿ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್ ಟ್ರೇನ್ ಸಾರಿಗೆ ಸೇವಾ-ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ದಿ ಸನ್ ಸೆಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಮತ್ತು ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಈಗಲ್ ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಾರಿ ಮಾರಿಕೊಪಾ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ.ಇದು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ದಕ್ಷಿಣದ ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಗೆ ಮೂವತ್ತು ಮೈಲುಗಳ ದೂರವಿದೆ.(ಶಟಲ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನುಳಿದ ಸಾರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ನೋಡಿ ದಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಈಗಲ್ ಸೈಟ್ Archived 2013-09-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. )

ಆಮ್ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಥ್ರುವೆ ಬಸ್ ಗಳು ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬ್ರರ್ ನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತವೆ.ಇದು ಫ್ಲ್ಯಾಗ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಆಗ್ನೇಯ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಲಾಸ್ ಎಂಜಿಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಶಿಕಾಗೊ ವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಗೆ ಗ್ರೆಹೊಂಡ್ ಬಸ್ ಸೇವೆಯನ್ನು 24 ನೆಯ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ನ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣ ಬಳಿ ಪ್ರಮುಖ ನಿಲ್ದಾಣದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಿಸಿ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಗುರ ರೈಲ್ವೆ ಸಾರಿಗೆ ಉದ್ಘಾಟನಾ ದಿನ ಡಿಸೆಂಬರ್ 27, 2008

ವ್ಯಾಲಿ ಮೆಟ್ರೊ ಮೆಟ್ರೊಪೊಲಿಟನ್ನಿನಾದ್ಯಂತ ತನ್ನ ರೇಲುಗಳು,ಬಸ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ರೈಡ್-ಶೇರ್ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. 3.38%ರಷ್ಟು ಕೆಲಸಗಾರರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲದ ವಿಪರೀತ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಜನರು ಬಸ್ ಗಾಗಿ ಕಾಯಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಯಾಕೆಂದರೆ ಹಲವು ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಮೇಲ್ಚಾವಣಿಯ ಆಶ್ರಯತಾಣಗಳಿರಲಿಲ್ಲ.[೬೪] ವ್ಯಾಲಿ ಮೆಟ್ರೊನ20-mile (32 km) ಲೈಟ್ ರೇಲ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು METRO ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.ಉತ್ತರ-ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್,ಡೌನ್ ಟೌನ್,ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಟೆಂಪೆ ಹಾಗು ಮೆಸಾ ಮೂಲಕ ಡಿಸೆಂಬರ್ 27,2008 ರಂದು ಇದನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರ್ಗಗಳ30 miles (48 km) ರಷ್ಟು ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2025 ರೊಳಗಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಆರಂಭಿಸುವ ಗುರಿ.[೬೫]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ,ನೋಡಿ: ಮೆಟ್ರೊ ಲೈಟ್ ರೇಲ್(ಫೀನಿಕ್ಸ್).

ಬೈಸಿಕಲ್ ಸಾಗಾಟ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಳೆದ 2000 ರಲ್ಲಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಬೈಸಿಕಲ್ ಮೂಲದ ರಸ್ತೆ ಸಾಗಾಟ ತನ್ನ 0.89% ರಷ್ಟು ಪಾಲು ಪಡೆದಿದೆ.ಇದು ಒಂದು ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 1.12% ರಷ್ಟಾಗಿತ್ತು.[೬೪]

ನಗರ ಬೀದಿ ಹಾಗು ಇನ್ನಿತರ ಪಾತ್ ವೇ ಗಳಲ್ಲಿ ಸೈಕಲ್ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ನಡೆಸಬೇಕೆಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾರಿಕೊಪಾ ಅಸೊಶೊಯೇಶನ್ ಆಫ್ ಗವರ್ನ್ ಮೆಂಟ್ಸ್ ಒಂದು ಬೈಸಿಕಲ್ ಅಡ್ವೈಜರಿ ಮಂಡಲಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.ಇದರ ಮೂಲಕ ರಸ್ತೆ ಸುಧಾರಣಾ ಕರಮಗಳಿಗೂ ಆ ಸೈಕಲ್ ಸಲಹಾ ಮಂಡಲಿ ಚರ್ಚೆ ಅನ್ಡೆಸಲಿದೆ.[೬೬]

ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಮಾರ್ಗಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಿಡ್ ಟೌನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೈಲೈನ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯುನಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಚಾಚಿರುವ ಜಾಗೆ.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಬೀದಿ ವಿಂಗಡನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಕ ಜೋಡಣಾ ಪದ್ದತಿ ಮೇಲೆ ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿದೆ.ಜಿರೊ ಪಾಯಿಂಟ್ ಅಥವಾ ಸೊನ್ನೆ ಯಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುವ ಇದು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯು ಮತ್ತು ವಾಶಿಂಗ್ಟನ್ ಬೀದಿಗಳನ್ನು ಪರಿಚ್ಛೇದಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಖ್ಯಾಧಾರಿತ ಅವೆನ್ಯು ಗಳು ಉತ್ತರ–ಸೆಂಟ್ರಲ್ ನೈಋತ್ಯ;ಸಂಖ್ಯಾಧಾರಿತ ಬೀದಿಗಳು ಉತ್ತರ–ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿವೆ. ಪ್ರಧಾನ ರೈಲ್ವೆ ಅಥವಾ ರಸ್ತೆ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಬೀದಿಯ ಒಂದು ಮೈಲು (1.6ಕಿ.ಮೀ)ವಿಭಜಿಸಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಮೈಲಿಯ(1.6 ಕಿ.ಮೀ)ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ಲಾಕ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಅಂದಾಜು 1000 ಮನೆ ನಂಬರ್ ಗಳು ಎಂದು ವಿಭಜಿಸಿದರೆ; ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ 800 ಮನೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ,ಇದು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಸ್ಕಾಟ್ ಡೇಲ್ ರೋಡ್ 7200 ಪೂರ್ವ, ಇದು ಅಂದಾಜು 7200 / 800 = 9 miles (14 km) ಕೇಂದ್ರದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ವ್ಯಾಲಿ ಮೆಟ್ರೊ ಬಸ್ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನೂ ಈ ಸಂಖ್ಯಾ ನಮೂದಿಕೆ ಮೇಲೆ ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು.ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅವೆನ್ಯು ಬಸ್ ಮಾರ್ಗ ಸೊನ್ನೆ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಸ್ ಡೇಲ್ ರೋಡ್ ಮಾರ್ಗ 72 ಎಂದು ಸಂಖ್ಯಾ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ತನ್ನ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಉಚಿತ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ತನ್ನ ಮತದಾರರ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಮತ್ತು 1985 ರಲ್ಲಿ ಅವರ ½ ರಷ್ಟರ ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ರಸ್ತೆ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಸಂಪರ್ಕ ಜಾಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ,ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ 10 ಮತ್ತು ಅಂತರ್ ರಾಜ್ಯ 17 ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಚಾರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಟಿಲ್ಲರಿ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಾಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಚಾರ ದಟ್ಟಣೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತಿತ್ತು.

ಸದ್ಯ ಮುಕ್ತ ಸಾಗಾಟದ ಪದ್ದತಿಯು ಎರಡು ಅಂತರರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: (I-10 ಮತ್ತುI-17), ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಂಡಾಂತರ ಮಾರ್ಗವಾದ US 60 ಗೆ ಸೇರಿದೆ, ಅಲ್ಲದೇ ಹಲವು ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವು—SR 51,SR 85,ಲೂಪ್ 101,SR 143,ಮತ್ತು ಲೂಪ್ 202 ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

ಬರಬರುತ್ತಾ, ಹಲವಾರು ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು ನೂತನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಒಳಗಾದವು.ಇನ್ನ್ನಿತರ ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳೆಂದರೆ (ಲೂಪ್ 303, SR 801, ಮತ್ತ್ತುSR 802) ಇವುಗಳು ಕೂಡಾ ತಮಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದುರಸ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡವು.

  • ಅಂತರರಾಜ್ಯ 10
  • ಅಂತರರಾಜ್ಯ 59
  • ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗ 87
  • ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗ 87
  • ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗ 87
  • ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗ 87
  • ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮಾರ್ಗ 303 (ಯೋಜಿಸಿದ್ದು)
  • U.S. 60

ಅವಳಿ ನಗರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೀನಿಕ್ಸ್ ನ ಸಹನಗರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವ ಸಂಕೇತ

ಫೀನಿಕ್ಸ್, ಅರಿಜೋನಾಗೆ,ಹತ್ತು ಸಿಸ್ಟರ್ ಸಿಟೀಸ್,ಸಹವರ್ತಿ ನಗರಗಳಿವೆ.ಇವುಗಳನ್ನು ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟರ್ ಸಿಟೀಸ್ ಕಮೀಶನ್ ರಚಿಸಿದೆ:[೬೭]

ಹೊಂದಿಸಿ="ಮೇಲೆ"
  • ತೈವಾನ್ – ತೈಪೈ (ತೈವಾನ್) (1979)
  • ಕೆನಡಾ – ಕಾಲ್ಗರಿ (ಅಲ್ಬೆರ್ಟಾ, ಕೆನಡಾ) (1997)
  • Italy – ಕಾಟಾನಿಯಾ (ಸಿಸಿಲಿ, ಇಟಲಿ) (2001)
  • ಚೀನಾ – ಚೆಂಗುಡು (ಚೀನಾ) (1986)
  • ಐರ್ಲೇಂಡ್ ಗಣರಾಜ್ಯ – ಎನ್ನಿಸ್, Co. ಕ್ಲೇರ್, (ಐರ್ಲೆಂಡ್) (1988)
ಹೊಂದಿಸಿ="ಮೇಲೆ"

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ಮುನ್ರೊ,ಪಿ ಎಟ್ ಆಲ್. ಎ ಮೊಜಾವೆ ಡಿಕ್ಷನರಿ ಲಾಸ್ ಎಂಜಿಲ್ಸ್: UCLA, 1992
  2. "Average Weather for Phoenix, AZ - Temperature and Precipitation". Weather.com. Retrieved 2010-06-30.
  3. ೩.೦ ೩.೧ "ಔಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಆಶಸ್ ಅರ್ಲಿ ಲೈಫ್ ಅಲಾಂಗ್ ದಿ ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್, 2006ರಂದು ಮರು ಗಳಿಸಲಾಯಿತು
  4. ಟೆಂಪೆ ಹಿಸ್ಟ್ರಿ ಟೈಮ್ ಲೈನ್ Archived 2011-01-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." 1866 ಎಂಟ್ರಿ ಡಿಸ್ಕಸ್ಸಿಂಗ್ ಅರ್ಲಿ ಫಾರ್ಮ್ ಕ್ಯಾಂಪ್. ಟೆಂಪೈ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್ ಮ್ಯುಸಿಯಮ್. ಜನವರಿ27,ರಲ್ಲಿ 2008.ರಲ್ಲಿ ವಾಪಸಾತಿ
  5. "ಔಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಆಶಸ್, ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಈಸ್ ಬಾರ್ನ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  6. "ಔಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಆಶಸ್, ಸೆಲೆಕ್ಟಿಂಗ್ ಎ ಟೌನ್ ಸೈಟ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  7. ೭.೦ ೭.೧ "ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಶಸ್,ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಸೇಲ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  8. "ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಶಸ್,ವ್ಹೋಲ್ ಟೌನ್ ವರ್ತ್ $550 Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್, 2006ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  9. "ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಶಸ್,ಇನ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಇನ್ 1881 Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  10. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named TRANS
  11. "SRP: ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್ ಟೈಮ್ ಲೈನ್ Archived 2011-05-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಾಲ್ಟ್ ರಿವರ್ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟ್ Archived 2011-05-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. 14 ನವೆಂಬರ್,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  12. "ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಶಸ್,ರೂಜ್ವೆಲ್ಟ್ ಅಂಡ್ ರಿಕ್ಲೇಮೇಶನ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್, 2006ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  13. "ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಶಸ್, ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಶಿಂಗ್ ಎ ಕೌಣ್ಸಿಲ್-ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಗವರ್ನ್ಮೆಂಟ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  14. ೧೪.೦ ೧೪.೧ "ಔಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಆಶಸ್,ಗ್ರೊವಿಂಗ್ ಇಂಟು ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಜ್ Archived 2014-02-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್. 14 ನವೆಂಬರ್,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು
  15. "Papago Park Facts". Phoenix.gov. Archived from the original on 2010-05-28. Retrieved 2010-06-30.
  16. "ದಿ 1980 "ಹಟ್ಟೀಸ್ಟ್ಟೆ ಬಿ." Archived 2011-07-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಫ್ಲಡ್ ರಿಲೀಫ್ ಟ್ರೇನ್ Archived 2011-07-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಜನವರಿ 27,ರಲ್ಲಿ 2008.ರಲ್ಲಿ ಅರುಪಡೆಯಲಾಯಿತು.
  17. "In Pictures: America's Fastest-Growing Cities from". Forbes.com. 2007-10-31. Retrieved 2010-06-30.
  18. "Obama expected to announce foreclosure plan - CNN.com". CNN. February 17, 2009. Retrieved May 22, 2010.
  19. ನೊರಾ ಬರ್ಬಾ ಟ್ರುಲ್ಸನ್,"ಫೀನಿಕ್ಸ್ ರೈಜಿಂಗ್," ಸನ್ ಸೆಟ್ (ಮಾರ್ಚ್ 2005) pp 27+.
  20. "ಅರಿಜೋನ ಡಜ್ ನಾಟ್ ನೀಡ್ ಡೇ ಲೈಟ್ ಸೇವಿಂಗ್ ಟೈಮ್ Archived 2007-09-29 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಅರಿಜೋನಾ ಡೇಲಿ ಸ್ಟಾರ್. ಮೇ 19, 2005 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದು. ಡಿಸೆಂಬರ್ 1,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು.
  21. ೨೧.೦ ೨೧.೧ "Climatology of heat in the southwest". National Weather Service. Retrieved 2009-01-06.
  22. "University of Phoenix - Phoenix Campus". University of Phoenix. Archived from the original on 2008-12-25. Retrieved 2009-02-17.
  23. "WXPART4". Geography.asu.edu. Archived from the original on 2008-02-24. Retrieved 2010-06-30.
  24. ಮೀನ್ ನಂಬರ್ ಆಫ್ ಡೇಸ್ ಉಯಿತ್ ಮಿನಿಮಮ್ ಟೆಂಪರೇಚರ್32 °F (0 °C) ಆರ್ ಲೆಸ್ Archived 2001-12-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ನ್ಯಾಶನಲ್ ಕ್ಳೈಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಡಾಟಾ ಸೆಂಟರ್. ಜೂನ್ ‌22, 2006 ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಮರುಪಡೆದಿದ್ದು ಫೆಬ್ರವರಿ 16, 2006.
  25. "ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ನೊಫಾಲ್ ಹಿಸ್ಟ್ರಿ ." ನ್ಯಾಶನಲ್ ವೆದರ್ ಸರ್ವಿಸ್-ಫೀನಿಕ್ಸ್. ಡಿಸೆಂಬರ್ 1,2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು.
  26. ಸೌರ್ಸ್: U.S.ನ್ಯಾಶನಲ್ ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಡಾಟಾ ಸೆಂಟರ್, ಆಶೆವೆಲ್ಲೆ,N.C.ಎ ಡಿವಿಜನ್ ಆಫ್ ದಿ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಒಸಿಯಾನಿಕ್ ಅಂಡ್ ಅಟ್ಮಾಸ್ಪರಿಕ್ ಆಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್
  27. "NowData - NOAA Online Weather Data". National Oceanic and Atmospheric Administration. Retrieved 2011-12-18.
  28. "Monthly Averages for Phoenix, AZ – Temperature and Precipitation". The Weather Channel. Retrieved 2009-05-07.
  29. "Climatological Normals of Phoenix". Hong Kong Observatory. Retrieved 2010-05-25.
  30. "ವಿಲೇಜ್ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ಕಮೀಟೀಸ್ Archived 2008-01-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಟಿ ಗವರ್ನ್ಮೆಂಟ್. ಜನವರಿ 28, 2000. ಫೆಬ್ರವರಿ 16, 2007 ರಲ್ಲಿ ಮರು ಪಡೆಯಲಾಗಿದ್ದು.
  31. "The Village Planning Handbook" (PDF). City of Phoenix. Archived from the original (PDF) on 2010-05-27. Retrieved 2009-07-07.
  32. "ವಿಲೇಜ್ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ಕಮೀಟೀಸ್ Archived 2008-06-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಟಿ ಗವರ್ಮ್ನೆಂಟ್. ಮಾರ್ಚ್ 2, 2004 ಏಪ್ರಿಲ್‌ 28,2008 ರಂದು ಮರುಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
  33. http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFPopulation?_event=&geo_id=16000US0455000&_geoContext=01000US%7C04000US04%7C16000US0455000&_street=&_county=Phoenix&_cityTown=Phoenix&_state=&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=160&_submenuId=population_0&ds_name=ACS_2008_3YR_SAFF&_ci_nbr=null&qr_name=null&reg=null%3Anull&_keyword=&_industry=[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  34. http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?geo_id=16000US0455000&ds_name=ACS_2008_3YR_G00_&qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR5&_lang=en&_sse=on[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  35. ೩೫.೦ ೩೫.೧ "Phoenix, Arizona Selected Social Characteristics in the United States: 2006-2008". Archived from the original on 7 ಜೂನ್ 2011. Retrieved 29 June 2010.
  36. Moffatt, Riley. Population History of Western U.S. Cities & Towns, 1850–1990. Lanham: Scarecrow, 1996, 14.
  37. "Subcounty population estimates: Arizona 2000–2007" (CSV). United States Census Bureau, Population Division. 2009-03-18. Retrieved 2009-04-25.[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  38. Asthana, Anushka (August 21, 2006). "Changing Face of Western Cities". Washingtonpost.com. Retrieved 2010-06-30.
  39. ರಿಲಿಜನ್ ಡೆಮಾಗ್ರಾಫಿಕ್ ಡಾಟಾ ಫ್ರಾಮ್ ದಿ ಅಸಿಶ್ಯೇಶನ್ ಆಫ್ ರಿಲಿಜನ್ ಡಾಟಾ ಆರ್ಕ್ಕಿವ್ಸ್.
  40. ಡೇನಿಯಲ್ ಬಬ್ಬ್,"ಮೆಕ್ ಕ್ಯಾರನ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಅಂಡ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್: ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಎಕ್ಸ್ಪಾನ್ಸನ್,ಟೂರಿಸಮ್,ಅಂಡ್ ಅರ್ಬನೈಜೇಶನ್ ಇನ್ ದಿ ಮಾಡೆರ್ನ್ ಸೌತ್ ವೆಸ್ಟ್,"ನೆವಡಾ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಕ್ವಾರ್ಟೆರ್ಲಿ, ಡಿ.2002, ಸಂಪುಟ. 45 ಸಂಚಿಕೆ 4, pp 125-142
  41. [74] ^ "ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ ಅಸ್." ಮೆಸಾ ಏರ್ ಗ್ರೂಪ್‌. 2009ರ ಜನವರಿ 10ರಂದು ಮರುಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
  42. ಮ್ಯಾಥಿವ್ ಜಿ. ಮೆಕೊಯ್,"ಬೇಸ್ ಇನ್ ಸ್ಟಿಂಕ್ಟ್: ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಫೈಟ್ ಒವರ್ ಲ್ಯುಕ್ ಫೀಲ್ಡ್, 1946-1948,"ಮಿಲಿಟರಿ ಹಿಸ್ಟ್ರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೆಸ್ಟ್, 2003, Vol. 35, pp 57-76
  43. ಇಂಡಿಯನ್ ಪೊಲಿಸ್ ಮಂತ್ಲಿ (ಜೂನ್ 2004) p.40
  44. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2010-10-01. Retrieved 2010-11-04.
  45. [187] ^ "ನೀಲ್ಸೆನ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ 1.3% ಇನ್ಕ್ರೀಸ್‌ ಇನ್‌ U.S.ಟೆಲಿವಿಷನ್‌ ಹೌಸ್ಹೋಲ್ಡ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ 2007-2008 ಸೀಸನ್‌." ನೀಲ್ಸೆನ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ರಿಸರ್ಚ್‌. (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22, 2007) ಮರುಪಡೆಯಲಾಗಿದ್ದು ಮಾರ್ಚ್ 3, 2008.
  46. "ಟೈಟಲ್ಸ್ ಉಯಿತ್ ಲೊಕೇಶನ್ಸ್ ಇನ್ ಕ್ಲುಡಿಂಗ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಅರಿಜೋನ,USA[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]." IMDb. ಮೇ 10, 2007 ರಂದು ಮರುಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
  47. ೪೭.೦ ೪೭.೧ http://www.phoenix.gov/mayorcouncil/about/index.html Archived 2012-05-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. | ಆಫಿಸಿಯಲ್ ಸೈಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್Site of the City of Phoenix- ಅಬೌಟ್ ದಿ ಫೀನಿthe Phoenix City Council
  48. http://phoenix.gov/mayor/index.html Archived 2012-06-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. | ಆಫಿಸಿಯಲ್ ಸೈಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್-ಮೇಯರ್ ಹೋಮ್
  49. http://www.hrc.org/issues/marriage/domestic_partners/9133.htm%7C[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ] ಹ್ಯುಮನ್ ರೈಟ್ಸ್ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್
  50. "ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ,ಸಿಟಿ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ರೆಕಗ್ನೈಜಡ್ ಫಾರ್ ಟ್ರಾನ್ಸಪರನ್ಸಿ ಇನ್ ಗವರ್ನ್ಮೆಂಟ್ ಇನ್ ಫಾರ್ಮೇಶನ್, ಏಪ್ರಿಲ್ 8, 2010". Archived from the original on 2010-06-13. Retrieved 2010-11-04.
  51. "ಸೇಫ್ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್/ಸೆಕ್ಯುವರ್ ಫೆಸಿಲಿಟೀಸ್ Archived 2008-12-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಅರಿಜೋನ ಡಿಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಜುವೆನೈಲ್ ಕರೆಕ್ಷನ್ಸ್. ಆಗಸ್ಟ್ 17, 2006ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು.
  52. Ferraresi, Michael (2010-01-06). "Phoenix shootings leave 3 dead in 1st murders of '10". Azcentral.com. Archived from the original on 2014-03-28. Retrieved 2010-06-30.
  53. Ferraresi, Michael (2009-11-12). "Fewer murders expected in Phoenix". Azcentral.com. Archived from the original on 2014-03-28. Retrieved 2010-06-30.
  54. "Cities with the worst auto theft". Archived from the original on 22 ಆಗಸ್ಟ್ 2009. Retrieved 4 July 2009. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  55. "'Hot spots' for stolen cars". CNN.com. November 30, 2004. Retrieved 4 July 2009.
  56. Stern, Ray (2009-04-15). "Auto Theft Down in Phoenix and Tucson; Arizona DPS Takes Credit - Phoenix News - Valley Fever". Blogs.phoenixnewtimes.com. Archived from the original on 2011-07-17. Retrieved 2010-06-30.
  57. "Kidnapping Capital of the U.S.A." 11 February 2009. Retrieved 29 July 2010.
  58. . 28 June 2010 http://www.huffingtonpost.com/2010/06/28/mccain-falsely-claims-pho_n_627605.html. Retrieved 29 July 2010. {{cite news}}: Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |name= ignored (help)
  59. "ಸ್ಕೂಲ್ಸ್ ಇನ್ ಫೀನಿಕ್ಸ್ Archived 2007-05-02 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." Phoenix.gov.
  60. FT ರಿಪೊರ್ಟ್- ಬಿಜಿನೆಸ್ ಎಜುಕೇಶನ್:ಎ ಲೀಗ್ ಆಫ್ ದೇರ್ ಓನ್:ದಿ ಟಾಪ್ ಟೆನ್ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್ ಇನ್ ಸೆಲೆಕ್ಟೆಡ್ ಕೆಟಗರೀಸ್ Archived 2007-05-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ."ಬೆಸ್ಟ್ ಇನ್ ಇಂತರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬಿಜಿನೆಸ್:1.-ಥಂಡರ್ ಬರ್ಡ್"
  61. "ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್ ಟ್ರಾಫಿಕ್, 2007 ಫೈನಲ್ Archived 2012-02-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ Archived 2012-05-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. 2009ರ ಜನವರಿ 10 ರಂದು ಮರುಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
  62. "ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಡೊಮೆಸ್ಟಿಕ್ ಡೆಸ್ಟಿನೇಶನ್ಸ್ Archived 2008-11-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ Archived 2013-05-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ಆಗಸ್ಟ್ 17, 2006 ರಂದು ಮರು ಗಳಿಸಲಾಯಿತು.
  63. "ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಡೆಸ್ಟಿನೇಶನ್ಸ್ Archived 2007-06-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಸ್ಕೈ ಹಾರ್ಬರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಏರ್ ಪೊರ್ಟ್ Archived 2013-05-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ಆಗಸ್ಟ್ 17, 2006 ರಂದು ಮರು ಪಡೆಯಿಲಾಯಿತು.
  64. ೬೪.೦ ೬೪.೧ "Most bicycle commuters". Bikes At Work Inc. Retrieved 2008-07-01.
  65. "Welcome". Valley Metro. Archived from the original on 2010-07-06. Retrieved 2010-06-30.
  66. "MAG ರೀಜನಲ್ ಬೈಕ್ ಮ್ಯಾಪ್ 2005 Archived 2010-11-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ಮಾರಿಕೊಪಾ ಅಸಿಶಿಯೇಶನ್ ಆಫ್ ಗವರ್ನ್ಮೆಂಟ್ಸ Archived 2010-11-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ಏಪ್ರಿಲ್‌ 20, 2009 ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ
  67. ಸಿಸ್ಟರ್ ಸಿಟೀಸ್ ಇನ್ ಫಾರ್ಮೇಶಮ್ ಆಬ್ಟೇನ್ಡ್ ಫ್ರಾಮ್ ದಿ ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟರ್ ಸಿಟೀಸ್ ಕಮೀಶನ್." ಏಪ್ರಿಲ್‌ 20, 2009 ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ
  68. Jérôme Steffenino, Marguerite Masson. "Ville de Grenoble - Coopérations et villes jumelles". Grenoble.fr. Archived from the original on 2007-10-14. Retrieved 2009-10-29.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • Larson, Kelli L.; Gustafson, Annie; Hirt, Paul (2009). "Insatiable Thirst and a Finite Supply: An Assessment of Municipal Water-Conservation Policy in Greater Phoenix, Arizona, 1980–2007". Journal of Policy History. 21 (2): 107–137. doi:10.1017/S0898030609090058. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. REDIRECT Template:GNIS 3 USGS—ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಎಲೆವೇಶನ್]

33°26′54″N 112°04′26″W / 33.448457°N 112.073844°W / 33.448457; -112.073844