ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ತ್ರಿದೇವಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಸರಸ್ವತಿ (ಎಡ), ಲಕ್ಷ್ಮಿ (ಮಧ್ಯ) ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿ (ಬಲ)

ತ್ರಿದೇವಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ದೈವತ್ವದ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ಪಂಗಡದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪುಲ್ಲಿಂಗ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳ ಪತ್ನಿಯರಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ದೇವತೆಗಳ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಈ ತ್ರಿವಳಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳಾದ ಸರಸ್ವತಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ.[] ಶಕ್ತಿವಾದನಲ್ಲಿ, ಈ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿ ದೇವತೆಗಳು ಮೂಲ-ಪ್ರಕೃತಿ ಅಥವಾ ಮಹಾದೇವಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.[]

ಸ್ತ್ರೀ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಹಾಕಾಳಿ (ಎಡ), ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ (ಮಧ್ಯ) ಮತ್ತು ಮಹಾಸರಸ್ವತಿ (ಬಲ)

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಂಡ್ರೊಸೆಂಟ್ರಿಕ್ (ಪುರುಷ-ಕೇಂದ್ರಿತ) ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ತ್ರೀ ತ್ರಿದೇವಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪುರುಷ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿ ದೇವರುಗಳಿಗೆ ಪತ್ನಿಯರು ಮತ್ತು ಸಹಾಯಕ ದೇವತೆಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಕ್ತಿವಾದನಲ್ಲಿ, ಸ್ತ್ರೀ ತ್ರಿದೇವಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ (ಮಹಾಸರಸ್ವತಿ), ಸಂರಕ್ಷಕ (ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ) ಮತ್ತು ವಿನಾಶಕ (ಮಹಾಕಾಳಿ) ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.[] ಪುಲ್ಲಿಂಗ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ತ್ರಿದೇವಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾಗಿ ಸಹಾಯಕ ದೇವತೆಗಳಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳ ಪತ್ನಿಯರು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯು ಕಲಿಕೆ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.[]

ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯು ಅದೃಷ್ಟ, ಸಂಪತ್ತು, ಫಲವತ್ತತೆ, ಮಂಗಳಕರ, ಬೆಳಕು, ಭೌತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನೆರವೇರಿಕೆಯ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಪೋಷಕ ಅಥವಾ ಸಂರಕ್ಷಕನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.[] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲಕ್ಷ್ಮಿದೇವಿಯು ಕೇವಲ ಭೌತಿಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ವೈಭವ, ಭವ್ಯತೆ, ಸಂತೋಷ, ಉನ್ನತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನೆರವೇರಿಕೆಯಂತಹ ಅಮೂರ್ತ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯು ಶಕ್ತಿ, ಯುದ್ಧ, ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ದುಷ್ಟ ವಿನಾಶಕ ಅಥವಾ ಪರಿವರ್ತಕನಾದ ಶಿವನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.[]

ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಹಾಸರಸ್ವತಿಯು ದೇವಿ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಶುಂಬ ರಾಕ್ಷಸನ ಸಂಹಾರಕಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಕೆಗೆ ಸರಸ್ವತಿಯೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[]

ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಅವರಿಗೆ ವಿಷ್ಣು-ಪ್ರಿಯ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಎಂಬ ಎರಡು ರೂಪಗಳಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಪರಿಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಸದ್ಗುಣದ ಸಾಕಾರರೂಪವಾಗಿದೆ. ಎರಡನೆಯದು ರಾಜರನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಚಂಚಲ ಮತ್ತು ಹಠಾತ್ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪುಣ್ಯ ಮತ್ತು ದಾನವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಅವರು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಈ ಇಬ್ಬರು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ತಕ್ಷಣ, ರಾಜ್ಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಕೂಡ ಆ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮಾಯವಾಗುತ್ತಾರೆ.[]

ಮಹಾಕಾಳಿಯು ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶುದ್ಧ ತಮಸ್ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾಕಾಳಿ ದೇವಿಯ ಮೂರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ದೇವಿಯ ಶಕ್ತಿಯುತ ವ್ಯಾಣಿ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಮಸ್ ಎಂಬ ಗುಣವನ್ನು (ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಶಕ್ತಿ) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಶಕ್ತಿ, ಸಮಯದ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತಿರೂಪವಾಗಿದೆ.[]

ಭಾರತದ ಹೊರಗೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಪಾನಿನ ಶಿಂಟೋ ದೇವತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯದ ಮೂಲಕ, ತ್ರಿದೇವಿ ಜಪಾನಿನ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳಾಗಿ ಈ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಬೆಂಜೈಟೆನ್ನಿಯೊ 弁財天女 (ಸರಸ್ವತಿ), ಕಿಸ್ಶೌಟೆನ್ಯೋ 吉祥天女 (ಲಕ್ಷ್ಮಿ), ಮತ್ತು ಡೈಕೊಕುಟೆನ್ಯೋ 大黒天女 (ಮಹಾಕಾಳಿ ಅಥವಾ ಪಾರ್ವತಿ).

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. Prasad, R. U. S. (2017-08-09). River and Goddess Worship in India: Changing Perceptions and Manifestations of Sarasvati (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Routledge. p. 65. ISBN 978-1-351-80654-1.
  2. Monaghan, Patricia (2009-12-18). Encyclopedia of Goddesses and Heroines [2 volumes]: [2 volumes] (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Bloomsbury Publishing USA. p. 199. ISBN 978-0-313-34990-4.
  3. de-Gaia, Susan (2018-11-16). Encyclopedia of Women in World Religions [2 volumes]: Faith and Culture across History [2 volumes] (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Bloomsbury Publishing USA. p. 336. ISBN 978-1-4408-4850-6.
  4. The Book of Avatars and Divinities (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin Random House India Private Limited. 2018-11-21. p. 9. ISBN 978-93-5305-362-8.
  5. Kishore, B. R. (2001). Hinduism (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Diamond Pocket Books (P) Ltd. p. 87. ISBN 978-81-7182-073-3.
  6. Garg, Gaṅgā Rām (1992). Encyclopaedia of the Hindu World (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Concept Publishing Company. p. 5. ISBN 978-81-7022-374-0.
  7. The Sri Mad Devi Bhagavatam (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Sudhindra Nath Vasu at the Panini Office. 1921. p. 1006.
  8. Williams, George M. (2008-03-27). Handbook of Hindu Mythology (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). OUP USA. p. 198. ISBN 978-0-19-533261-2.
  9. Harper, Katherine Anne; Brown, Robert L. (2012-02-01). The Roots of Tantra (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). State University of New York Press. p. 80. ISBN 978-0-7914-8890-4.