ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಕೆನಡಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾದಲ್ಲಿನ ತಡೆಗೋಡೆಯ ಅಂಚು.

ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಎನ್ನುವುದು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಣೆಕಟ್ಟು, ಇದು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಂತೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ತೊರೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವಿಧಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳು ಕರಗಿದ ಲಾವಾದ ಹರಿವಿನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಶಿಲಾಖಂಡರಾಶಿಗಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಥವಾ ದ್ವಿತೀಯಕ ಶೇಖರಣೆಯಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಈ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರ ದೊಡ್ಡದಾದ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು-ಮಾದರಿಯ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಕುಳಿ ಸರೋವರಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಈ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳ ಮೂಲದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದರ ಸೀಮಿತವಾದ ರಿಮ್ನ ಕಡಿಮೆ ಭಾಗವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು.

ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂದಿನ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ದಿನದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ತೆಗೆದುಹಾಕುವಿಕೆ ಅಥವಾ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಅದೇ ರೀತಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕೆಲವು ದಿನಗಳು, ವಾರಗಳು ಅಥವಾ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹಲವಾರು ನೂರು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಯಾಮಗಳು ಕೆಲವು ಮೀಟರ್‌ಗಳಿಂದ ನೂರಾರು, ಹಲವಾರು ಸಾವಿರಗಳವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಂತಹ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಸ್ಥಾನೀಕರಣ, ಆಂತರಿಕ ರಚನೆ, ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯವು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ( ಪ್ರಾಥಮಿಕ ) ಭೂಶಾಖದ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣ, ವೇಗ ಮತ್ತು ಅವಧಿಗೆ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯವಿರುವ ರಾಕ್ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿರಬಹುದು; ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಶಿಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು, ಅವುಗಳ ಭೌತಿಕ ಮತ್ತು ಗಟ್ಟಿತನದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಶೇಖರಣೆಯ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಠೇವಣಿ ವಿಧಾನಗಳು ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಕರಗಿದ ಲಾವಾದ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಹರಿವು, ಗಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನ ಪತನ, ಹಾಗೆಯೇ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನಿಂದ ಆ ವಸ್ತುಗಳ ಮರುಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾಗಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಲಾವಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲಾವಾ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಸಂಪರ್ಕದ ಸ್ಫೋಟಕ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು (ಉಗಿ) ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಜಯಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಹರಿಯುವ ನೀರಿನ ಸವೆತದ ಬಲದಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನದಿ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಅಥವಾ ಚೆಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ರಚನೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಎರಡನೆಯದು ನೀರಿನ ಹರಿವಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರೀಮ್ ಗ್ರೇಡಿಯಂಟ್ ಅನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಹಲವಾರು ಸತತ ಅಥವಾ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಸ್ಫೋಟಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಾವಾ ಹರಿಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಏಕ ಅಥವಾ ಹಲವಾರು ದ್ವಾರಗಳು ಅಥವಾ ಬಿರುಕುಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಬಹುದು. ಈ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಲಾವಾ, ಬಸಾಲ್ಟ್ ನಂತೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಫೋಟಕ ಸ್ಫೋಟಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ; ಕಡಿಮೆ ಮಾಫಿಕ್ ಅಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ನಿಗ್ಧತೆಯ ಲಾವಾಗಳು, ಡ್ಯಾಸಿಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ರೈಯೋಲೈಟ್‌ಗಳು ಸಹ ಹರಿಯಬಹುದು, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಫೋಟಕತೆಯ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳ ರಚನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ.

ಒಮ್ಮೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ನಂತರ, ಮುಂದುವರಿದ ಲಾವಾ ಹರಿವು ಏರುತ್ತಿರುವ ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡುವಾಗ ಕಡಿದಾದ ಅಪ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್ ಮುಖವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾವಾ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಹರಿಯುವ ಮೂಲಕ ಈಗ ಒಣಗಿದ ನದಿಯ ತಳ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೆಕ್ಕಲು ಕೆಸರುಗಳನ್ನು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮೈಲುಗಳವರೆಗೆ. ಹೀಗೆ ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಂಡ, ಲಾವಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಆಕಾರವು ಕಣಿವೆಯ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೆಣೆಯಲಾದ ಉದ್ದನೆಯ ಬೊಕ್ಕೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನೀರು ಹರಿಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ, ಸರೋವರವು ಏರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಸರು ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಹಿಂದೆ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಕೆಳಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಿತ್ತು.

ಭೌಗೋಳಿಕ ದಾಖಲೆಯಿಂದ ಲಾವಾ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಕ್ಯಾನ್ಯನ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಿಂದ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ದೊಡ್ಡ ಅವಶೇಷವನ್ನು ಈಗ ಪ್ರಾಸ್ಪೆಕ್ಟ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, [೧] ೬.೫ ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಹಿಂದಿನ 'ಲೇಕ್ ಇಡಾಹೊ' ಅಂತಹ ರಚನೆಯ ಹಿಂದೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವನ್ನು ತುಂಬಿತು ಮತ್ತು ಸ್ನೇಕ್ ರಿವೆರ್ ಪ್ಲೇನ್ ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವನ್ನು ರಚಿಸಿತು ಮತ್ತು ೪೦೦೦ ಫ಼ೀಟ್ ಸರೋವರದ ಕೆಸರುನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು.. [೨] ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕನ್ ಫಾಲ್ಸ್, ಇಡಾಹೊ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪೂರ್ವಜರ ಲೇಕ್ ಬೊನೆವಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಏಕಾಏಕಿ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಅತಿಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಕೊಚ್ಚಿಹೋದವು. [೩]

ಚಿಲಿಯ ಕ್ಯಾಬುರ್ಗುವಾ ಸರೋವರ, ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಮೈವಾಟ್ನ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ರೆಪೊರೊವಾ ಸರೋವರ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಇತರ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. [೪] ಪಶ್ಚಿಮ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ವಾಯವ್ಯ ಅಮೆರಿಕಾದ ಇತರ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಾವಾ ಲೇಕ್ ಮತ್ತು ದಿ ಬ್ಯಾರಿಯರ್ ಸೇರಿವೆ, ಇದು ಇನ್ನೂ ಗರಿಬಾಲ್ಡಿ ಸರೋವರವನ್ನು ಮತ್ತು ಲಾವಾ ಬುಟ್ಟೆಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ.[೫]

ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಒಳಚರಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ನೇರ ಸ್ಥಾನೀಕರಣದಿಂದ ಅಥವಾ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಣಗಳ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ಇದನ್ನು ಟೆಫ್ರಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ, ಕರಗಿದ ದ್ರವ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಮೇಲ್ಮೈ ಹರಿವಿನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಾವಾ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ,ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಕಣಿವೆಯ ಕೆಳಭಾಗವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ತುಂಬುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಒಳಮುಖವಾಗಿ ವೇಗವಾಗಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಡಿಮೆ ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ ವಾಯುಗಾಮಿ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಪ್ರವಾಹಗಳು ಅಥವಾ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಟೆಫ್ರಾ ಕಣಗಳ ಬೀಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ ; ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳನ್ನು ಕಣಿವೆಯ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಕ್ಕದ ಇಳಿಜಾರುಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ವಾಯುಗಾಮಿ ಸ್ವಭಾವವು ತಕ್ಷಣದ ಒಳಚರಂಡಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ನಿರ್ಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವು ಒಳಚರಂಡಿ ಗಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ಉರುಳಬಹುದು; ಅವುಗಳ ಕಣಗಳ ಘಟಕಗಳು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನಿಂದ ಆರಂಭಿಕ ನಿಯೋಜನೆಯ ನಂತರ ಮುಂದುವರಿದ ಪುನರ್ವಿತರಣೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಸ್ಫೋಟಗಳ ಸ್ಫೋಟಕತೆಯು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಗಿ ಮತ್ತು ಲಂಬವಾಗಿ, ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಉಲ್ಬಣಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬಿಸಿ ಹರಿವುಗಳವರೆಗೆ, ಟೆಫ್ರಾದ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಜಲಪಾತಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ; ಮೊದಲನೆಯದು ನೇರವಾಗಿ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಒಲವು ತೋರಬಹುದು ಆದರೆ ಎರಡನೆಯದು ನಿಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಒಲವು ತೋರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೊರಹಾಕದಿದ್ದರೆ , ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಟೆಫ್ರಾ ಕುಳಿಯು ಹತ್ತಿರ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕದಾದ ಟೆಫ್ರಾ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ, ಅದರ ವಿತರಣೆಯು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗಾಳಿಯ ವೇಗ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮುಂದುವರಿದ ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯವು ಅದರ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವ ಗಡಸುತನ ಮತ್ತು ಗಡಸುತನದ ನಡುವಿನ ಸಮತೋಲನವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹರಿಯುವ ನೀರಿನ ಸವೆತದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ವೇಗವನ್ನು ಅದರ ಪ್ರಾರಂಭದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ. ಏಕೀಕರಿಸದ ಟೆಫ್ರಾ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮಳೆ ಮತ್ತು ಒಳಚರಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ನೀರಿನಿಂದ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಲಹರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈ ವಸ್ತುವು ಸರೋವರವನ್ನು ತುಂಬಲು ವೇಗವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅದು ತನ್ನ ಇಳಿಜಾರು ಮತ್ತು ತಳವನ್ನು ಸವೆದುಬಿಡುತ್ತದೆ. ಕಡಿದಾದ ಇಳಿಜಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಏಕೀಕರಿಸದ ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಶೇಖರಣೆಯು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿ ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಅಂತಹ ವಸ್ತುಗಳ ಭೂಕುಸಿತದಿಂದ ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ತೊರೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುವು, ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಬಂಡೆಯೊಳಗೆ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಲು ಅಥವಾ 'ಬೆಸುಗೆ' ಮಾಡಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಟಫ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಬೂದಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಇಗ್ನಿಂಬ್ರೈಟ್‌ಗಳಾಗಿ ವಿವಿಧ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾದ ಜೋಡಣೆಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ .

ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಪುರಾವೆಗಳು ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದಾಖಲೆಯೊಳಗೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, [೬] ಇತ್ತೀಚಿನ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸ್ಫೋಟಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ ಚಿಚೋನ್, [೭] ಮತ್ತು ರಶಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಕರಿಮ್ಸ್ಕಿ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಗಳು ಸೇರಿವೆ. [೮] ತಾಲ್ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಕ್ಯಾಲ್ಡೆರಾ ಸರೋವರವು ಈ ಹಿಂದೆ ಪೂರ್ವ ಚೀನಾ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ತೆರೆದಿತ್ತು, ೧೭೪೯ ರ ಸ್ಫೋಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮುಚ್ಚಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿದೆ, [೯] ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕ್ಯಾಮರೂನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೋಸ್ ಸರೋವರದ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಥಿರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿರುವ ಕುಳಿಯ ಕೆಳ ಅಂಚನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. [೧೦]

ಅಪಾಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಂತೆ, ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಸವೆತ ಅಥವಾ ವೈಫಲ್ಯವು ದುರಂತದ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಶಿಲಾಖಂಡರಾಶಿಗಳ ಹರಿವುಗಳು ಸಂಬಂಧಿತ ಭೂಕುಸಿತಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ಇದು ಬಂಧಿತ ಸರೋವರದ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Jeremy Schmidt, Grand Canyon National Park: A Natural History Guide, p.34-37. Houghton Mifflin Harcourt, (1993)
  2. "Lake Idaho - Hulls Gulch National Recreation Trail". BLM Four Rivers Field Office. U.S. Bureau of Land Management. Archived from the original on 2012-06-22. Retrieved 2011-07-20.
  3. Harold E. Malde, The Catastrophic Late Pleistocene Bonneville Flood in the Snake River Plain, Idaho
  4. V. Manville, Sedimentology and history of Lake Reporoa: an ephemeral supra-ignimbrite lake, Taupo Volcanic Zone, New Zealand. In Volcaniclastic sedimentation in lacustrine settings, James D. L. White, Nancy R. Riggs, Eds., Wiley-Blackwell, (2001), p.194.
  5. Catalogue of Canadian volcanoes:Garibaldi Lake volcanic field Archived 2011-09-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Retrieved on 2007-07-30
  6. Andrews, Graham D.M., Russell, J. Kelly, and Stewart, Martin L., LAHAR FORMATION BY CATASTROPHIC COLLAPSE OF A PYROCLASTIC DAM: HISTORY, VOLUME, AND DURATION OF THE 2360 BP SALAL LAKE, MOUNT MEAGER, BRITISH COLUMBIA, CANADA, (Abstract) Geological Society of America, 2009
  7. "Volcano El Chichon, Mexico". www.vulkaner.no.
  8. A.Belousov and M. Belousova, Eruptive process, effects and deposits of the 1996 and ancient basaltic phreatomagmatic eruptions in Karymskoye lake, Kamchatna, Russia. In Volcaniclastic sedimentation in lacustrine settings, James D. L. White, Nancy R. Riggs, Eds., Wiley-Blackwell, (2001) p. 39.
  9. "History of Taal's activity to 1911 as described by Fr. Saderra Maso". Archived from the original on 2018-05-01. Retrieved 2022-08-20.
  10. Tansa Musa, Reuters, Cameroon Dam Nears Collapse, 10,000 Lives at Risk, Environmental Network News, August 19, 2005