ದಫ್

ದಫ್ (lang-fa|دف) ಡೇಯೆರೆ ಮತ್ತು ರಿಕ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇರಾನಿನ ) ^[೧] ಫ್ರೇಮ್ ಡ್ರಮ್ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯ, ಇದನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ, ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್, ತಜಿಕಿಸ್ತಾನ್, ಇರಾನ್, ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ್, ಜಾರ್ಜಿಯಾ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ^[೨] ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಾಲ್ಕನ್ನರು, ಬುಖಾರನ್ ಯಹೂದಿಗಳು, ಕಕೇಶಿಯನ್ನರು, ಕುರ್ದಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್ನರಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ . ^[೩]

ದಫ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯವಾಗಿದೆ ^[೪] ^[೫] ಮತ್ತು 2006 ರಿಂದ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಜರ್ಬೈಜಾನಿ 1 qəpik ನಾಣ್ಯ ಮತ್ತು 1 ಮನಾತ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನೋಟಿನ ಹಿಮ್ಮುಖ ಮತ್ತು ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ^[೬] ^[೭]

ಇದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಒಂದು ಸುತ್ತಿನ ಮರದ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಲೋಹದಿಂದ ಕೂಡ ಮಾಡಿರಬಹುದು), ಜಿಂಗಲ್ಸ್ ಮತ್ತುಮೀನಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಅಥವಾ ಮೇಕೆ ಚರ್ಮದಿಂದ ಮಾಡಿದ ತೆಳುವಾದ ಅರೆಪಾರದರ್ಶಕ ತಲೆ (ಅಥವಾ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ವಸ್ತು). ಎರಡೂ ಕೈಗಳಿಂದ ಚರ್ಮವನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿಯು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ - ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಡಾಫ್ ಅನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಅಂಚುಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಬಲಗೈ ಮಧ್ಯವನ್ನು ಹೊಡೆಯುವುದು. ಬಲಗೈ ಬೆರಳುಗಳು ತಮ್ಮ ಪಕ್ಕದವರೊಂದಿಗೆ ಜೋರಾಗಿ, ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ, ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು (ಬೆರಳು-ಸ್ನ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಕ್ರಿಯೆಯಂತೆ) ಹಠಾತ್ತನೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ . ^[೮]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಫ್‌ನ ಪಹ್ಲವಿ (ಪ್ರಾಚೀನ ಇರಾನಿನ ಭಾಷೆ) ಹೆಸರು ದಫ್ ಆಗಿದೆ. ^[೯] ಸಾಮಾನ್ಯ ಯುಗದ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದಫ್‌ನ ಕೆಲವು ಚಿತ್ರಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. 6-5ನೇ ಶತಮಾನದ BCE ಬೆಹಿಸ್ತೂನ್ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಇರಾನಿನ ದಫ್‌ನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಇಸ್ಲಾಂ ಮತ್ತು ಸೂಫಿಸಂನ ಉದಯಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇರಾನಿನ ಸಂಗೀತ ಯಾವಾಗಲೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಕವುಸಾಕನ್ ರಾಜವಂಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಸ್ಸಾನಿಯನ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಜ್ಡಿಯನ್ ಇರಾನ್ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಲ್ಲಿ ದಫ್ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ ಎಂದು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ತಾಕ್-ಇ ಬೋಸ್ತಾನ್ (ಕೆರ್ಮಾನ್‌ಶಾ ನಗರದ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕೆ 5 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಮಾರಕ) ಕಲ್ಲು ಕತ್ತರಿಸುವಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಚದರ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಡ್ರಮ್ ಇದೆ. ಈ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಡ್ರಮ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಚೀನ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿ (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕುರ್ದಿಷ್ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ), ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ರೋಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ತಲುಪಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುರೋಪ್ ಅನ್ನು ನುಡಿಸಲಾಯಿತು.

*ದಫ್* 1392 BC-934 BC ಮಧ್ಯದ ಅಸಿರಿಯಾದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಶಮನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ

ನೌರುಜ್ (ಇರಾನಿನ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ದಿನ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ಜನರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಬ್ಬ) ಮತ್ತು ಇತರ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಸಾನಿಡ್ ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿ (224 AD-651 AD) ದಫ್ ಜೊತೆಗೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇರಾನಿನ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ದಫ್ ಅನ್ನು ನುಡಿಸಲಾಯಿತು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗೀತದ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾಧುರ್ಯದಲ್ಲಿ ನುಡಿಸಲು ದಫ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಥವಾ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಬಾರ್ಬೋಡ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ರಾಜ ಖೋಸ್ರೋ ಅವರ ನಂತರ ಖೋಸ್ರವಾಣಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಈ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಜ್ಡಿಯನ್ ( ಜೋರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ) ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳ ಪಠಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾಸ್ಟರ್‌ನಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಂದು ಇದನ್ನು ರಾಡಿಫ್ ಮತ್ತು ದಸ್ತಗಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಮಾಧುರ್ಯಗಳು ಕಳೆದುಹೋಗಿವೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಸಸ್ಸಾನಿಡ್ ಅವಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ಲಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ದಫ್‌ಗಳನ್ನು ಆಡಬಹುದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಒಬ್ಬರು ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾವಪರವಶ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ-ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.^{[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]}

ಸಿರಿಯಾದ ಅಲೆಪ್ಪೊದಲ್ಲಿನ ಸಂಗೀತಗಾರರು, ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಗೀತಗಾರ ದಫ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಲೊರೆಸ್ತಾನ್‌ನಿಂದ ಕೆತ್ತಿದ ಕಂಚಿನ ಕಪ್, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಎಲಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದಂತೆ, ದೇಗುಲ ಅಥವಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ ನೇ (ಅಂತ್ಯ-ಊದಿದ ರೀಡ್ ಪೈಪ್‌ಗಳು), ಚಾಂಗ್ (ಹಾರ್ಪ್), ಮತ್ತು ದಫ್ ಅನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯಾದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ ಮೇಳಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ^[೧೦] ಅರಬ್ಬರು ದಫ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಪೇನ್‌ಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು, ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌ಗಳು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ದಫ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ( ಗಿಟಾರ್‌ನಂತಹ ) ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. 15 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ದಫ್ ಅನ್ನು ಸೂಫಿ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು; ಒಟ್ಟೋಮನ್ನರು ಇದನ್ನು 17 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಗೆ ಮರುಪರಿಚಯಿಸಿದರು.^{[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]}

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದಂತೆ ಇರಾನಿನ ಸಂಗೀತದ (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಎರಡೂ) ದಫ್ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಾಚೀನ ವಾದ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಇದು ಅನೇಕ ಯುವ ಇರಾನಿಯನ್ನರನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.

ದಫ‍ ಮತ್ತು ಅದರ ಚಿಕ್ಕ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ದಫ್ಲಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ^[೧೧] ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಇತರ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಪ್ರಭಾವಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಜನಪ್ರಿಯ ಜಾನಪದ ವಾದ್ಯವಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಅದರ ಬಳಕೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಾಯಿತು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಲ್ಲಿ, 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ. ^[೧೨] 1950 ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ, ಇದನ್ನು ಬಾಲಿವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ^[೧೨]

ಇಸ್ಲಾಂನಲ್ಲಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇಸ್ಲಾಂನಲ್ಲಿ, ದಫ್ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಏಕೈಕ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ^[೧೩] ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರವಾದಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ದಫ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಲಿಲ್ಲ. ^[೧೪] ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸೂಫಿ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ^[೧೫]

ರಚನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ತೆಳುವಾದ ಲೋಹದ ಫಲಕಗಳು ಅಥವಾ ಉಂಗುರಗಳಾಗಿರುವ ಜಿಂಗಲ್‌ಗಳನ್ನು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಮರದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಆಯತಾಕಾರದ ರಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಕ್ಕೆಗಳಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡ್ರಮ್ ಹೆಡ್ ಅನ್ನು ಮೀನು ಅಥವಾ ಮೇಕೆ ಚರ್ಮದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಅಗಲ 45-50 ಸೆಂ (18-20 ಇಂಚು) ಮತ್ತು ಆಳ, 5-7 ಸೆಂ (2-3 ಇಂಚು ) ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಬಗ್ಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಬಿಸಿ ಲೋಹದ ಸಿಲಿಂಡರ್ ಸುತ್ತಲೂ ಬಾಗುವ ಮೊದಲು ಮರವನ್ನು ("ಬುಕಾ", "ಓರೆವ್") ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮೃದುಗೊಳಿಸಬಹುದು. ತುದಿಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅಂಟಿಸುವ ಮೂಲಕ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಚರ್ಮವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಮರದ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಸರಿಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಉಗುರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೧೬], ^[೧೭], ^[೧೮] ಮತ್ತೊಂದು ಬದಲಾವಣೆಯೆಂದರೆ ರಿಂಗ್-ಶೈಲಿಯ ಜಿಂಗಲ್‌ಗಳನ್ನು ಡ್ರಮ್‌ನ ಒಳಭಾಗದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ </ref> ಜೋಡಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಒಳಗಿನ ಅಂಚಿನ ಸುತ್ತಲೂ ಹಲವಾರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದು. ^[೧೯]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟಾರ್ (ಡ್ರಮ್)
ಬೋಧ್ರನ್
ಬೆಂದಿರ್
ಮಝರ್
ದಾವುಲ್
ಇನ್ನಾಬಿ, ಅಜರ್ಬೈಜಾನಿ ನೃತ್ಯ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

↑ Emami, Seyede Faranak (2014). "Acoustic Sensitivity of the Saccule and Daf Music". Iranian Journal of Otorhinolaryngology. 26 (75): 105–110. ISSN 2251-7251. PMC 3989875. PMID 24744999.
↑ Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.
↑ Cite book|title=Non-Western Popular Music|last=Tony Langlois|date=2017|publisher=Routledge|isbn=978-1351556156|page=91
↑ Ahmed, Shaheen (August 31, 2021). "THE MAGICAL INSTRUMENT". The Victor Magazine.
↑ Mirza, Afshan (2021). "National Musical Instrument of Pakistan and Provincial instruments". Popular in Pakistan.
↑ Central Bank of Azerbaijan. National currency: New generation coins. – Retrieved on 25 February 2010.
↑ National Bank of Azerbaijan Archived 2007-05-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. National currency: 1 manat^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}. – Retrieved on 25 March 2009. (Old site -now a dead link- that mentioned the instrument as a daf).

Central Bank of Azerbaijan. National currency: 1 manat. – Retrieved on 25 February 2010. (Current site that mentions the instrument as a drum).
↑ "Dayereh". Birseyogren.com. Retrieved 20 April 2021.
↑ "Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from the original on 2008-05-28. Retrieved 20 April 2021.
↑ "Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from [http://www.drumdojo.com/ghaval.htm_archive-date=2008-05-28_access-date=20 April 2021
↑ Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.
↑ ^೧೨.೦ ^೧೨.೧ Nair, Malini (11 September 2016). "Why the dafli packs a big protest punch". Times of India. Retrieved 20 November 2021.
↑ Hewer, Chris (2014). Understanding Islam: The First Ten Steps. SCM Press. ISBN 978-0334052333. Some Muslims hold all forms of music to be forbidden, others permit certain forms of unaccompanied singing, while others will permit the use of daff or drum like a tambourine (without the cymbals). In some Sufi circles the flute or lute are permitted.
↑ Leaman, Oliver (2013). Controversies in Contemporary Islam. Kentucky, USA: Routledge. p. 196. ISBN 978-1134499823. The daff, a simple drum or tambourine, is specifically mentioned. The Prophet did not impose any restriction on using the daff, a common musical instrument used at that time.
↑ Zuhur, Sherifa (2021). Popular Dance and Music in Modern Egypt. Berkeley, California: McFarland. p. 200. ISBN 978-1476681993. Daff ... It has been important to Sufi music.
↑ www.drumdojo.com/ghaval.htm|title=Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers|date=28 May 2008
↑ archive-url=https://web.archive.org/web/20080528023203/http://www.drumdojo.com/ghaval.htm%7Carchive-date=2008-05-28%7Caccess-date=20 April 2021
↑ class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">"Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from the original Archived 2008-05-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. on 2008-05-28. Retrieved 20 April
↑ Cite web|url=http://www.rhythmweb.com/frame/%7Ctitle=semi-ringed^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]} frame drum|archive-url=https://web.archive.org/web/20080513230157/http://www.rhythmweb.com/frame/%7Carchive-date%3D2008-05-13%7Caccess-date%3D2008-05-23

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Nasehpour, Peyman (2015). "On Persian Daf, the Spiritual Frame Drum and Sufi Music". Nasehpour.com. Peyman Nasehpour. Archived from the original on 2017-06-22. Retrieved 2022-12-26.
World Records India, Paavan (2019). "Most People Dance with Hand Drum (Dafli)". worldrecordsindia.com. World Records of India.
Media related to Dafs at Wikimedia Commons

[1] Emami, Seyede Faranak (2014). "Acoustic Sensitivity of the Saccule and Daf Music". Iranian Journal of Otorhinolaryngology. 26 (75): 105–110. ISSN 2251-7251. PMC 3989875. PMID 24744999.

[2] Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.

[3] Cite book|title=Non-Western Popular Music|last=Tony Langlois|date=2017|publisher=Routledge|isbn=978-1351556156|page=91

[4] Ahmed, Shaheen (August 31, 2021). "THE MAGICAL INSTRUMENT". The Victor Magazine.

[5] Mirza, Afshan (2021). "National Musical Instrument of Pakistan and Provincial instruments". Popular in Pakistan.

[6] Central Bank of Azerbaijan. National currency: New generation coins. – Retrieved on 25 February 2010.

[7] National Bank of Azerbaijan Archived 2007-05-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. National currency: 1 manat^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}. – Retrieved on 25 March 2009. (Old site -now a dead link- that mentioned the instrument as a daf).

Central Bank of Azerbaijan. National currency: 1 manat. – Retrieved on 25 February 2010. (Current site that mentions the instrument as a drum).

[Birseyogren-8] "Dayereh". Birseyogren.com. Retrieved 20 April 2021.

[Kariagdiev-9] "Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from the original on 2008-05-28. Retrieved 20 April 2021.

[10] "Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from [http://www.drumdojo.com/ghaval.htm_archive-date=2008-05-28_access-date=20 April 2021

[InEx-11] Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.Sahani, Alaka (11 February 2020). "Who is afraid of the dafli?". Indian Express. Retrieved 20 November 2021.

[TOI-12] ೧೨.೦ ^೧೨.೧ Nair, Malini (11 September 2016). "Why the dafli packs a big protest punch". Times of India. Retrieved 20 November 2021.

[13] Hewer, Chris (2014). Understanding Islam: The First Ten Steps. SCM Press. ISBN 978-0334052333. Some Muslims hold all forms of music to be forbidden, others permit certain forms of unaccompanied singing, while others will permit the use of daff or drum like a tambourine (without the cymbals). In some Sufi circles the flute or lute are permitted.

[14] Leaman, Oliver (2013). Controversies in Contemporary Islam. Kentucky, USA: Routledge. p. 196. ISBN 978-1134499823. The daff, a simple drum or tambourine, is specifically mentioned. The Prophet did not impose any restriction on using the daff, a common musical instrument used at that time.

[15] Zuhur, Sherifa (2021). Popular Dance and Music in Modern Egypt. Berkeley, California: McFarland. p. 200. ISBN 978-1476681993. Daff ... It has been important to Sufi music.

[16] www.drumdojo.com/ghaval.htm|title=Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers|date=28 May 2008

[17] rchive-url=https://web.archive.org/web/20080528023203/http://www.drumdojo.com/ghaval.htm%7Carchive-date=2008-05-28%7Caccess-date=20 April 2021

[18] ss="citation web cs1" data-ve-ignore="true">"Ghaval:Drumdojo:By Drummers For Drummers". 28 May 2008. Archived from the original Archived 2008-05-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. on 2008-05-28. Retrieved 20 April

[19] Cite web|url=http://www.rhythmweb.com/frame/%7Ctitle=semi-ringed^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]} frame drum|archive-url=https://web.archive.org/web/20080513230157/http://www.rhythmweb.com/frame/%7Carchive-date%3D2008-05-13%7Caccess-date%3D2008-05-23

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]

[೧೮]

[೧೯]