ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಕರ್ನಾಟಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಭೂರಚನೆಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಕಾರಗಳು, (ಪರಿಸರದ ಭೌತಿಕ ಅಂಶಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಮಾನವನ ನೆಲೆಸುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಇತರ ವಿನ್ಯಾಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಕೃತಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಪದಗಳಿವೆ: ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಬಯೋಮ್. ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಜೀವಿಗಳ ಸಮುದಾಯವಾಗಿದೆ. [೧] ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಬಯೋಮ್‌ಗಳು ಜಗತ್ತಿನ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. [೨]

ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಳಗಿನ ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯು ಅಂತರಾಳವಾದ, ಅಂದರೆ ಭೂಮಂಡಲ, ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಲವಾಸಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಜೀವಂತ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ಜೀವಂತ ಜೀವಿಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪರಿಸರವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧಗಳ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪರಿಸರದ ನಡುವೆ ಸಂಬಂಧವಿರುವ ಯಾವುದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಸ್ಯಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಜೀವಿಗಳ ಪರಿಸರ, ಸಮಾನ ಸಮುದಾಯಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಬಯೋಮ್‌ಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಸಸ್ಯದ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು (ಮರಗಳು, ಪೊದೆ ಸಸ್ಯಗಳು, ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲು), ಎಲೆ ಬಗೆಗಳು (ಅಗಲವಾದ ಚೂಪಾದ ಎಲೆ), ಸಸ್ಯದ ಅಂತರ ಬಿಡುವಿಕೆ (ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶ, ಗುಡ್ಡಗಾಡು, ಹುಲ್ಲುಗಾಡು), ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ ವಲಯಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಬಯೋಮ್‌ಗಳನ್ನು ಅನುವಂಶಿಕತೆ, ಜೀವವರ್ಗೀಕರಣ ಅಥವಾ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೋಲಿಕೆಗಳಿಂದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಿಸರದ ಅನುಕ್ರಮದ ಮೇಲೆ ಬಯೋಮ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಭೂರಚನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭೂರಚನೆಯು ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಘಟಕವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿ ಭೂದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿನ ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈ ರೂಪ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಕೃತಿಯ ಒಂದು ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಎತ್ತರ, ಇಳಿಜಾರು, ದೃಷ್ಟಿಕೋನ, ಶ್ರೇಣೀಕರಣ, ಶಿಲಾ ಮಾನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಕಾರದಂತಹ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಿಂದ ಭೂರಚನೆಯನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಗುಡ್ಡಪ್ರದೇಶಗಳು, ದಿಬ್ಬಗಳು, ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಬಂಡೆಗಳು, ಕಣಿವೆಗಳು, ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಇತರ ಅಂಶಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಜಲರಾಶಿಯು ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ. "ಜಲರಾಶಿ" ಎಂಬ ಪದವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಾಗರಗಳು, ಸಮುದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸರೋವರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಕೊಳಗಳು, ಕೊಲ್ಲಿಗಳು ಅಥವಾ ಗದ್ದೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಂತಹ ಸಣ್ಣ ನೀರಿನ ಕೊಳಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ನದಿಗಳು, ತೊರೆಗಳು, ಕಾಲುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನೀರು ಚಲಿಸುವ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಜಲರಾಶಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವು ನೀರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಚನೆಗಳಾಗಿ ಸೇರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಕೃತಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಸಾಹತು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಸಾಹತು ಎಂಬುದು ಜನರು ವಾಸಿಸುವ ಶಾಶ್ವತ ಅಥವಾ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸಮುದಾಯವಾಗಿದೆ . ವಸಾಹತುಗಳು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ನಗರೀಕೃತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳವರೆಗೆ ಇವೆ. ರಸ್ತೆಗಳು, ಆವರಣಗಳು, ಕ್ಷೇತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಗಡಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಗಳು, ಕೊಳಗಳು, ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಡುಗಳು, ಗಿರಣಿಗಳು, ಮೇನರ್ ಮನೆಗಳು, ಕಂದಕಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಚುಗಳಂತಹ ಇತರ ಭೂದೃಶ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ವಸಾಹತು ಭಾಗವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. [೩]

ರಚನಾ ವಿನ್ಯಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಚನಾ ವಿನ್ಯಾಸವು ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಾದ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು, ಸೇತುವೆಗಳು, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು, ರೈಲುಮಾರ್ಗಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಅವು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ಮಾನವಗೋಳದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

ಕಾರ್ಟೊಗ್ರಾಫಿಕ್ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾರ್ಟೊಗ್ರಾಫಿಕ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಅಮೂರ್ತ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ, ಅವು ನಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಅವು ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದರೂ ಸಹ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳು, ರೇಖಾಂಶಗಳು, ಸಮಭಾಜಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮೆರಿಡಿಯನ್ ಅನ್ನು ಭೂಮಿಯ ನಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಅದು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಉಲ್ಲೇಖ, ಸಂಚರಣೆ ಮತ್ತು ಅಳತೆಗಾಗಿ ಬಳಸುವ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ರೇಖೆಯಾಗಿದೆ.

ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Odum, Eugene P.; Odum, Howard T. (1971). Fundamentals of Ecology (3rd ed.). Saunders.
  2. Botkin, Daniel B.; Keller, Edward A. (1995). Environmental Science: Earth as a Living Planet. John Wiley & Sons, Inc. Canada.
  3. "MSRG Policy Statement". Medieval-Settlement.com. Medieval Settlement Research Group. 2014-05-11. Retrieved 13 September 2015.