ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧ ಉತ್ಪಾದನೆಯಿಂದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ
300 ಸ್ಮಾಗ್‌ ಓವರ್‌ ಸ್ಯಾಂಟಿಗೊ

ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಅಥವಾ ಇತರ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಅಥವಾ ತೊಂದರೆಯುಂಟುಮಾಡುವ, ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು (Chemicals), ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳ ವಸ್ತು, ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಎಂದು ಹೆಸರು.

ವಾತಾವರಣವು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಚಲನಶೀಲ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಅನಿಲರೂಪದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಜೀವಜಾಲಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಲು ಅದು ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ಓಜೋನ ಪದರವು ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದೆ.[೧] , ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಭೂಮಿಯ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಒಂದು ಅಪಾಯವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೊಗೆ ಕೊಳವೆ ಅನಿಲ ಡಿಸಲ್ಪರೈಜೇಷನ್‌ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿತ್ತು, ನವ ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಲ್ಲಿನ * ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸ್ಥಾವರದಿಂದ ಹೊರ ಸೂಸುವಿಕೆಯು ಗಂಧಕ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌‍ ಅತಿಯಾದ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.
  • ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಲ್ಲ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿನ ವಸ್ತುವೊಂದಕ್ಕೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಘನರೂಪದ ಕಣಗಳು, ದ್ರವರೂಪದ ಸಣ್ಣಹನಿಗಳು ಅಥವಾ ಅನಿಲಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರಬಹುದು. ಇವೆಲ್ಲದರ ಜೊತೆಗೆ ಅವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಅಥವಾ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿಯೂ ಇರಬಹುದು.[೨]
  • ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಥವಾ ದ್ವಿತೀಯಕಗಳೆಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು.ಅಗ್ನಿಪರ್ವತದ ವಿಸ್ಫೋಟದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಬೂದಿ, ಮೋಟಾರು ವಾಹನವು ಹೊರಬಿಟ್ಟ ಗಾಳಿಯಿಂದ ಬಂದ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌- ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿರುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲ.ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದಾಗ ಅಥವಾ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದಾಗ ಅವು ವಾಯುವಿನಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನೆಲದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಓಝೋನ್, ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕವೊಂದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಬಲ್ಲದು. ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಹೊಗೆಯ ಮಂಜನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅನೇಕ ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ.
  • ಕೆಲವೊಂದು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಕ ಸ್ವರೂಪಗಳೆರಡರಲ್ಲಿಯೂ ಇರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನಿಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಅವು ನೇರವಾಗಿಯೂ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಂದಲೂ ಸಹ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
  • ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಹೆಲ್ತ್‌ನಲ್ಲಿನ ‍ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಹೇಳುವಂತೆ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ (UK) ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ ೪ರಷ್ಟು ಸಾವಿಗೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
  • ಮಾನವನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸೇರಿವೆ:
  • * ಗಂಧಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳು (SO2) - ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿರುವ SO2 ಅಂದರೆ ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌: ಅಗ್ನಿಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ SO2 ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲೆಣ್ಣೆಗಳಲ್ಲಿ (ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ) ಗಂಧಕದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಇರುತ್ತವೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ಅವುಗಳ ಉರಿಯುವಿಕೆಯು ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌ ಅನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
  • ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, NO2ನಂತಹ ವೇಗವರ್ಧಕವೊಂದರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ SO2ನ ಆಕ್ಸಿಡೇಷನ್‌ನಿಂದಾಗಿ H2SO4 ರೂಪಗೊಳ್ಳುವುದೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಅದರಿಂದ ಆಮ್ಲಮಳೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಥಾ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲಗಳಂತೆ ಬಳಸುವುದರಿಂದಾಗಿ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಕುರಿತಾದ ಕಳವಳಗಳಿಗೆ ಇದೂ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
  • *ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳು (NOx) - ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉನ್ನತ ತಾಪಮಾನದ ದಹನಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾರಜನಕದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌:ನಗರಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಕಂದು ಮಬ್ಬಿನ ಗುಮ್ಮಟದಂತೆ ಅಥವಾ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೀಸುವ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗರಿ (ಹೈಡ್ರೊಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್‌)ಯಂತೆ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
  • ಸಾರಜನಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌ NO2 ಎಂಬ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇದು ಒಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.
  • ಹಲವಾರು ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದು. ಕೆಂಗಂದು ಬಣ್ಣದ ಈ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲವು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ತೀವ್ರ, ತೀಕ್ಷ್ಣ ವಾಸನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
  • ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಲ್ಲಿ NO2 ಅತಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುದಾಗಿದೆ.
  • * ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ - ಇದು ಬಣ್ಣವಿಲ್ಲದ, ವಾಸನೆಯಿಲ್ಲದ, ಕಿರಿಕಿರಿಯುಂಟುಮಾಡದ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲವಾಗಿದೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅಥವಾ ಮರದಂತಹ ಇಂಧನದ ಅಪೂರ್ಣ ದಹನಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಇದು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
  • ವಾಹನಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಗಾಳಿಯು ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.
  • * ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌ (CO2) - ಇದು ದಹನಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲವಾಗಿದ್ದರೂ ಜೀವಿಸುವ ಶರೀರ ರಚನೆಗಳು ಜೀವಾಧಾರಕವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಅನಿಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲವಾಗಿದೆ.
  • * ಬಾಷ್ಪಶೀಲ ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು - VOCಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದ ಹೊರಾಂಗಣ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಮೀಥೇನ್‌ (CH4)ಮತ್ತು ಮೀಥೇನ್‌- ಅಲ್ಲದವುಗಳೆಂದು(NMVOC) ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
  • ಮೀಥೇನ್‌(Methene) ಒಂದು ಅತಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲವಾಗಿದ್ದು ಅಧಿಕಗೊಂಡಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನಕ್ಕೆ ಅದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
  • ಇತರ ಹೈಡ್ರೋಕಾರ್ಬನ್ VOCಗಳೂ ಸಹ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳಾಗಿದ್ದು, ಓಝೋನ್‌ ಸೃಷ್ಟಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಮೀಥೇನ್‌ನ ಇರುವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವು ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವುದರಿಂದ ಈ ಗಮನಾರ್ಹತೆ ಅವಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಆದರೂ ಸ್ಥಳೀಯ ವಾಯುವಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮವು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನಬಹುದು.
  • NMVOCಗಳೊಳಗಿನ ವಾಸನಾಯುಕ್ತ ಸಂಯಕ್ತಗಳಾದ ಬೆನ್‌ಝೀನ್ (Benzene), ಟಾಲೀನ್‌ (Tolune) ಮತ್ತು ಗ್ಸೈಲೀನ್‌ಗಳು (Xylene) ಕ್ಯಾನ್ಸರು ಜನಕಗಳೆಂದು ಸಂದೇಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅವುಗಳಿಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ರಕ್ತದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ‍್ ಕಂಡುಬರಬಹುದು. 1,3-ಬ್ಯೂಟಾಡಯೀನ್‌ (1,3-Butadiene) ಮತ್ತೊಂದು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
  • *ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳು - ಅತಿಸೂಕ್ಮ ಕಣಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟ್‌ ಮ್ಯಾಟರ್ಸ್‌(PM) ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ
  • ಕಣಗಳೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ಅನಿಲವೊಂದರಲ್ಲಿ ತೇಲಾಡುತ್ತಿರುವ ಘನ ಅಥವಾ ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥದ ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳಾಗಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಕಣಗಳು ಹಾಗೂ ಅನಿಲವನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ದೂಳು (ಎರೊಸೋಲ್‌) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅತೀಸೂಕ್ಮ ಕಣಗಳ ವಸ್ತುವಿನ ಮೂಲಗಳು ಮನುಷ್ಯ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿರಬಹುದು. ಕೆಲವೊಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳು ಅಗ್ನಿಪರ್ವತಗಳಿಂದ, ಧೂಳಿನ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳಿಂದ, ಕಾಡು ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳ ಬೆಂಕಿಗಳಿಂದ, ಜೀವಂತ ಸಸ್ಯವರ್ಗ ಹಾಗೂ ಸಮುದ್ರದ ಅಲೆಗಳ ಹನಿಗಳಿಂದ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
  • ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ, ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಬಗೆಬಗೆಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಉರಿಸುವುದು ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೂ ಸಹ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ದೂಳನ್ನು (ಎರೊಸೋಲ್) ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
  • ಇಡೀ ಭೂಮಂಡಲವನ್ನೇ ಸರಾಸರಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಾದರೆ, ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ- ಮಾನವಜನ್ಯ ದೂಳು - ಪ್ರಸ್ತುತ ನಮ್ಮ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ದೂಳಿನ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಶೇಕಡಾ 10ರಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
  • ವಾಯುವಿನಲ್ಲಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮಕಣಗಳಲ್ಲಿನ ಮಟ್ಟವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದು ಹೃದ್ರೋಗ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವುಂಟಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನಂತಹ ಅಪಾಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಖ್ಯ ವಿಷಕಾರಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಸೀಸ, ಕ್ಯಾಡ್ಮಿಯಂ ಮತ್ತು ತಾಮ್ರದಂತಹ ವಿಷಕಾರಿ ಲೋಹಗಳು.
  • ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೂರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳು (CFCಗಳು) - ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಳಸದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಾಗಿದ್ದು, ಓಝೋನ್ಪದರಕ್ಕೆ ಅವು ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತವೆ.
  • ಅಮೋನಿಯಾ (NH3) - ಕೃಷಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅಮೋನಿಯಾವು NH3 ಎಂಬ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಘಾಟುವಾಸನೆಯುಳ್ಳ ಅನಿಲವಾಗಿ ಸಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಪೂರ್ವವರ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಭೂಮಂಡಲದ ಜೀವಿಗಳ ಪೌಷ್ಠಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಮೋನಿಯಾವು ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
  • ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಅನೇಕ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ನಿರ್ಮಾಣ ಘಟಕವಾಗಿಯೂ ಸಹ ಅಮೋನಿಯಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಮೋನಿಯಾವು ದಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ವಸ್ತುವೂ ಆಗಿದೆ.
  • ಕಸ, ಚರಂಡಿಯ ರೊಚ್ಚು ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬರುವ ವಾಸನೆಗಳು
  • ಅಣು ಸ್ಪೋಟಗಳು, ಯುದ್ಧದ ಸ್ಪೋಟಕಗಳು,ಮತ್ತು ರೇಡಾನ್ನ ವಿಕಿರಣಶೀಲ ಕೊಳೆತದಂತಹ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ವಿಕಿರಣ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳುಗಳು.

ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳ ಸೇರಿವೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಅನಿಲ ರೂಪದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಹಾಗೂ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಹೊಗೆಯ ಮಂಜಿನಲ್ಲಿನ ಸಂಯುಕ್ತಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಪೃಥಕ್ಕಣ ವಸ್ತು.
  • "ಹೊಗೆಯ ಮಸುಕು" ಎಂಬ ಪದಗುಚ್ಛವು ಹೊಗೆ ಮತ್ತು ಮಸುಕು ಎಂಬ ಪದಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೊಗೆ ಮತ್ತು ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌ನ ಒಂದು ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಪ್ರದೇಶವೊಂದರಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಉರಿಸುವುದರಿಂದ ಶಿಷ್ಟ ಹೊಗೆಯ ಮಸುಕು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
  • ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಧೂಮ ಕವಿದ ಮಂಜು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ವಾಹನಗಳ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಯ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ ಬಿಸಿಲಿನಿಂದ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲಗೊಂಡು ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಇವೂ ಸಹ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡು ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಧೂಮ ಕವಿದ ಮಂಜು ಆಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
  • NOx ಮತ್ತು VOCಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ

ನೆಲಮಟ್ಟದ ಓಝೋನ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಓಝೋನ್ (O3) ಎಂಬುದು ಹವಾಗೋಲದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕವಾಗಿದೆ. (ಇದು ಓಝೋನ್ ಪದರ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುವ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಕೆಲವೊಂದು ಭಾಗಗಳ ಮುಖ್ಯ ಘಟಕವೂ ಆಗಿದೆ). ಇದನ್ನೊಳಗೊಂಡ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು, ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹಗಲು ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಅನೇಕ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತವೆ.ಮಾನವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ (ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೆದು ತೆಗೆದ ಇಂಧನದ ದಹನಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ) ಉಂಟಾದ ಅತಿರೇಕವಾಗಿ ಉನ್ನತವಾದ ಸಾಂದ್ರೀಕರಣಗಳ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕವಾಗಿದ್ದು, ಹೊಗೆಯ ಮಸುಕಿನ ಒಂದು ಘಟಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
  • NOx ಮತ್ತು VOCಗಳಿಂದ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂದ ಪೆರಾಕ್ಸಿಅಸಿಟೈಲ್ ನೈಟ್ರೇಟ್ (PAN).

ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸೇರಿವೆ:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕಿರು ವರ್ಗ:ಹಾನಿಕಾರಕ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು. ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಕ್ಲೀನ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್‌ಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿನ ವಾಯು ಚೌಕಟ್ಟಿನ ನಿರ್ದೇಶನ ಸೂತ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಂದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಪೃಥಕ್ಕಣ ವಸ್ತುವಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸತತವಾದ ಜೈವಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು.
  • ಬಹುಕಾಲವಿರುವ ಜೈವಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು (POPಗಳು) ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳಾಗಿದ್ದು, ರಾಸಾಯನಿಕ, ಜೈವಿಕ, ಮತ್ತು ದ್ಯುತಿವಿಭಜನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಸರದ ನಾಶವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ.
  • ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಅವು ಪರಿಸರದಲ್ಲೇ ಬಹುಕಾಲ ಇರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದು, ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಸಾಗಾಣಿಕೆ, ಮಾನವ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿನ ಜೈವಿಕ ಸಂಚಯನ, ಆಹಾರ ಸರಪಳಿಗಳಲ್ಲಿನ ಜೈವಿಕ ವರ್ಧನೆ ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅವು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯ ಹಾಗೂ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅವು ಹೊಂದಿವೆ.

ಮಾಲಿನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಪ್ರತಿ ಘನಮೀಟರ್‌ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿರುವ 2.5 ಮೈಕ್ರಾನ್‌ ಗಾತ್ರದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಕಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಆರು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಆದಷ್ಟೂ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಘನಮೀಟರ್‌ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ 2.5 ಮೈಕ್ರಾನ್‌ ಗಾತ್ರದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಕಣಗಳ (ಪಿ.ಎಂ) ಸಂಖ್ಯೆ 50ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಉತ್ತಮ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಈ ಕಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 401ರಿಂದ 500ರವರೆಗೆ ಇದ್ದರೆ ಅತಿ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೩]

ಮೂಲಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಧೂಳು ಸುಳಿಗಾಳಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌‌ನ ಸ್ಟ್ರಾಟ್‌ಫೊರ್ಡ್‌ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು.
ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಬೊರೊ ಹೊರಭಾಗ ವಲಯ ಸುಡುವಿಕೆಯ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಜಾರ್ಜಿಯಾ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ ಪ್ಲಾನ್‌ಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಿದ್ದತೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ.

ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಉಂಟುಮಾಡುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸ್ಥಳಗಳು, ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಮೂಲಗಳೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಇವು ಉತ್ತರದಾಯಿಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ವಿವಿಧ ಸ್ವರೂಪಗಳ ಇಂಧನವನ್ನು ಉರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಮಾನವಜನ್ಯ ಮೂಲಗಳು (ಮಾನವನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ).

  • ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು, ತಯಾರಿಕಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು (ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು) ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯದ ದಹನಕುಂಡಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಕುಲುಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಇಂಧನವನ್ನು ಉರಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಬಿಸಿಮಾಡುವ ಉಪಕರಣಗಳ ಹೊಗೆ ಕೊಳವೆಗಳನ್ನು "ಸ್ಥಿರ ಅಥವಾ ಸ್ಥಾಯಿ ಮೂಲಗಳು" ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
  • ಮೋಟಾರು ವಾಹನಗಳು, ಸಾಗರದ ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳು, ವಿಮಾನ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿಯ ಪರಿಣಾಮ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು "ಸಂಚಾರಿ ಮೂಲಗಳು" ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
  • ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಧೂಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಹಾಗೂ ಅರಣ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ದಹನ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು . ನಿಯಂತ್ರಿತ ಅಥವಾ ಶಿಫಾರಿತ ಸುಡುವಿಕೆಯು ಒಂದು ಕೌಶಲವಾಗಿದ್ದು, ಅರಣ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಪುನರ್‌ರೂಪಿಸುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲದ ಪ್ರಮಾಣದ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬೆಂಕಿಯು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಗಳೆರಡರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ನಿಯಂತ್ರಿತ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಅರಣ್ಯಪಾಲಕರು ಒಂದು ಸಾಧನೋಪಕರಣವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸುಡುವಿಕೆಯು ಕೆಲವೊಂದು ಇಚ್ಛಿತ ಅರಣ್ಯ ಮರಗಳ ಹುಟ್ಟುವಿಕೆಯನ್ನು ಅಥವಾ ಚಿಗುರೊಡೆಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆಯಾದ್ದರಿಂದ ಅದು ಅರಣ್ಯವನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.

ಮೀಥೇನ್ ಒಂದು ಶ್ವಾಸರೋಧಕವೂ ಆಗಿದ್ದು, ಸುತ್ತುವರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಖಾಲಿ ಪ್ರದೇಶವೊಂದರಲ್ಲಿನ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟದಿಂದಾಗಿ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸಾಂದ್ರತೆಯು 19.5%ಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಗೆ ಕುಸಿದರೆ, ಶ್ವಾಸರೋಧ ಅಥವಾ ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಿಕೆಯು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳು

  • ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಸ್ಯವರ್ಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಥವಾ ಹೊಂದಿರದ ಭೂಮಿಯ ಬೃಹತ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬರುವ ಧೂಳು.
  • ಪ್ರಾಣಿಗಳ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಜಾನುವಾರುಗಳ, ಆಹಾರದ ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ವಾಯು ತುಂಬಿರುವಿಕೆ ಮೀಥೇನ್.
  • ಭೂಮಿಯ ಹೊರಪದರದ ಒಳಗಡೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಕಿರಣಶೀಲ ಕೊಳೆತದಿಂದ ಬರುವ ರೇಡಾನ್ ಅನಿಲ. ರೇಡಾನ್ ಒಂದು ಬಣ್ಣವಿಲ್ಲದ, ವಾಸನೆಯಿಲ್ಲದ, ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿಕಿರಣಶೀಲ ಅನಿಲವಾಗಿದ್ದು, ರೇಡಿಯಂನ ಕೊಳೆಯುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅದು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾರಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬರುವ ರೇಡಾನ್ ಅನಿಲವು ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಳಪಾಯದಂತಹ ಸೀಮಿತ ಅಥವಾ ಎಲ್ಲೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನ ಹುಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ, ಸಿಗರೇಟು ಸೇದುವಿಕೆಯ ನಂತರದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ
  • ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು ಬರುವ ಹೊಗೆ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌.
  • ಗಂಧಕ, ಕ್ಲೋರಿನ್, ಮತ್ತು ಬೂದಿರೂಪದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅಗ್ನಿಪರ್ವತ ಅಥವಾ ಅಗ್ನಿಪರ್ವತದ ಚಟುವಟಿಕೆ.

ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಅಂಶಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಭಾವವು, ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಾತಾವಾರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಮೂಲವಸ್ತುವಿನ ತೂಕ,ಅದರ ಗಾತ್ರ, ದೂರ ಅಥವಾ ಆ ಚಟುವಟಿಕಾ ಕ್ರಿಯೆ ಎಷ್ಟೊತ್ತು ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಅವಲಂಭಿಸಿರುತ್ತದೆ.(ಉದಾ: ಒಂದು ಮೆಗಾ ಗ್ರಾಂನಷ್ಟು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸುಟ್ಟಾಗ ಕಿ.ಲೋ.ಗ್ರಾಂನಷ್ಟು ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಕಣಗಳು ಹೊರಸೂಸುತ್ತವೆ). ವಿವಿಧ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅಂದಾಜಿಸಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅಂಗೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಈ ಕಾರಕಗಳನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿಸಿದೆ. ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ಇದು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ.

ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟಲ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್‌‍ ಏಜೆನ್ಸಿಯು ಕೈಗಾರಿಕ ಮೂಲಗಳ ಗುಂಪಿಗಾಗಿ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಹೊರಸೂಸುವ ಅಂಶಗಳ ವಿಷಯ ಸಂಗ್ರಹಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟ ಮಾಡಿದೆ.[೪] ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿ(European Environment Agency)ಯಂತೆಯೇ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ(UK), ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ,ಕೆನಡ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅದೇ ರೀತಿಯ ವಿಷಯ ಸಂಗ್ರಹಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿವೆ.[೫][೬][೭][೮][೯]

ಒಳಾಂಗಣ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟ (IAQ)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಾಳಿಯ ಪೂರೈಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಇಲ್ಲದಂತಹ ಗೃಹಾಂತರ್ಗತ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯವನ್ನು ಜನರು ಕಳೆಯುವುದರಿಂದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.ಕ್ಯಾನ್ಸರ‍್ ಜನಕವಾದತಂಹ ರೇಡಾನ್ ([[:w:Rn|Rn) ಅನಿಲವು, ಭೂಮಿಯ ಕೆಲವು ಖಚಿತವಾದ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಸೋರಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮನೆಗಳ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ನೆಲಹೊದಿಕೆ ಮತ್ತು ಪದರ ಹಲಗೆ (ಪ್ಲೈವುಡ್)ಗಳು ಫಾರ್ಮಾಲ್ಡಿಹೈಡ್(H2CO) ( ಎಂಬ ಅನಿಲವನ್ನು ಹೊರಸೊಸುತ್ತವೆ. ಬಣ್ಣಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ದ್ರಾವಕಗಳು ಶುಷ್ಕಗೊಂಡಾಗ ಬಾಷ್ಪಶೀಲ ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳುನ್ನು(VOCs) ಹೊರಗಾಕುತ್ತವೆ.ಸೀಸ ಬಣ್ಣಗಳು ಹಾಳಾದಾಗ ಧೂಳು ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗುವಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ. ವಾಯು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವುದುಗಳು, ಧೂಪದ ಕಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸುಗಂಧಕಾರಕ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅಂತಾರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪರಿಚಯವಾಯಿತು. ಒಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಗ್ಗಿಸ್ಟಿಕೆ(ಹೊಗೆಗೂಡು)ಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸುಡುವುದರಿಂದ, ಕೋಣೆಯ ಒಳಗೆ ಮತ್ತು ಹೊರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಗೆ ಹೊಗೆಯ ಪೃಥಕ್ಕಣಗಳು ಸೇರುತ್ತವೆ[೧೦]. ಗೃಹಾಂತರ್ಗತ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸರಿಯಾದ ಗಾಳಿ ಸಂಚಾರವಿಲ್ಲದ ಒಳಭಾಗ(ಗೃಹಾಂತರ್ಗತ)ದಲ್ಲಿ ಕೀಟನಾಶಕ ಮತ್ತು ಇತರೆ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಸಿಂಪಡಣೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದು.

ಇಂಗಾಲದ ಮೋನಾಕ್ಸೈಡ್‌ (Co) ವಿಷವುಣಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದು, ದೋಷಪೂರ್ಣ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಹೊಗೆ ಹೊರಸೊಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಹೊಗೆನಳಿಗೆಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕುವ ಹೊಗೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಥವಾ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗೃಹಾಂತರ್ಗತದಲ್ಲಿ ಸುಡುವುದರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿಲ್ಲದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬೆಳಕುನಿಂದಲೂ ಇಂಗಾಲ ಮೋನಾಕ್ಸೈಡ್‌ ರಾಸಯನಿಕದ ವಿಷವುಣಿಕೆ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆ ಅನಿಲ ಹಾಗೂ ಜಲಜನಕ ಸಲ್ಫೈಡ್ ಗ್ಯಾಸ್‌ಗಳ ಸೋರುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಲಂಬವಾಗಿರುವುದು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಟ್ಟೆ ಒಗೆಯುವಿಕೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾದ ರಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಶುಚಿಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ, ನಿರಂತರವಾಗಿ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಶುಷ್ಕ ಸ್ವಚ್ಚತೆಯಿಂದ ಟೆಟ್ರಾಕ್ಲೋರೋಎಥಿಲೀನ್ ಎಂಬ ರಸಾಯನಿಕವು ಹೊರಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.

ಆದರೂ ಇದರ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಹಳ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಭಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಉದ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಗೃಹಕೃತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ನಾರುನ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಸುಪ್ತವಾದ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರೀ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಇದು ಹಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿದೆ. ತೀವ್ರವಾಗಿ ಉರಿಯೂತ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಅಂಗಾಂಶಗಳಿಗೆ ಕಲ್ನಾರುಗಳು ತಂದೊಡ್ಡುತ್ತದೆ. ಸಂಕೀರ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ನಾರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಕಲ್ನಾರಿಗೆ ಅತಿಯಾಗಿ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ನಂತರ ಈ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಕಟ್ಟುಸಿರು ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ‍್ನ ವಿವಿಧ ಬಗೆಗಳ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಂತಹ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳು ಇದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ. ತಾಂತ್ರಿಕವಲ್ಲದ ಬರಹಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲ ಸಂಸ್ದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಲಾಗಿಲ್ಲ. ಸಂಬಂಧಿತ ಖಾಯಿಲೆಗಳ ಹಲವು ವಿಧಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸೂಕ್ತ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ Archived 2003-07-02 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಯು ಕಲ್ನಾರುಗಳು, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಮೆಸೊಥೆಲಿಯೊಮ (ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನ ಬಗೆ. ವಿಶಾಲವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದಾಗ, ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಕಲ್ನಾರಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡದ್ದರಿಂದ ಉಂಟಾದ ಖಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುತ್ತದೆ.)

ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಉತ್ಪಾದಿತ ವಸ್ತುಗಳಂತೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಜೈವಿಕ ಮೂಲಗಳು ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ.

ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚುಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುವ ಹೊಟ್ಟು, ಮನುಷ್ಯರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಗೊಳ್ಳುವ ಚರ್ಮದ ಹೊಟ್ಟು ಮತ್ತು ಉದುರಿದ ಕೂದಲು, ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿನ ಧೂಳು ಸಣ್ಣ ಹುಳುಗಳು, ರತ್ನಗಂಬಳಿ ಮತ್ತು ಪೀಠೋಪಕಣಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಕಿಣ್ವಗಳು ಹಾಗೂ ಅತೀಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಫೇಕಲ್ ಉದುರುವಿಕೆ, ನಿವಾಸಿಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಮೀಥೇನ್, ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿನ ಮೊಲ್ಡ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಮೈಕೊಟಾಕ್ಸಿನ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ಬೀಜಕಣಗಳು, ವಾಯು ನಿಯಂತ್ರಣಗೊಳಿಸುವುದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕಾರಣವಾಗುವ ಲೆಗಿಯೊನೆಲ್ಲೊಸಿಸ್‌ ಮತ್ತು ಮೇಣ, ಮನೆಯ ಗಿಡ, ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕೈತೋಟಗಳುಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಹೂವಿನ ಬಂಡು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣು.

ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿ, ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲಿನ ಅಸಂಖ್ಯ ವಾಯು ಪ್ರವೇಶದಿಂದ ಈ ವಾಯುಜನಿತ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಹಜವಾದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 2.4 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಜನ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಒಳಾಂಗಣ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ 1.5 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ದ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಹೆಲ್ತ್‌ ಆರ್ಗನೈಜೇಷನ್‌ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.[೧೧] ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳುದ ಉಸಿರಾಟ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಬರುವ ಕಾರ್ಡಿಪುಲ್ಮೊನರಿ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 500,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಮೇರಿಕ ಜನರು ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಅದ್ಯಯನವು ಸೂಚಿಸಿದೆ..."[೧೨] ಬರ್ಮಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ, 1}ನ್ಯುಮೊನಿಯದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಸಾವುಗಳು ಮತ್ತು ಮೋಟಾರ್‌ ವಾಹನಗಳಿಂದಾದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ ಕಠಿಣ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೩]

ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸಂಭವಿಸುವ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವುಗಳು, ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ವಾಹನಗಳ ಅಪಘಾತಕ್ಕಿಂತಲೂ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ 310,000 ಯುರೋಪ್‌ ದೇಶದವರು ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ೨೦೦೫ರ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ತೀವ್ರವಾದ ಅಸ್ತಮಾ,ಗಂಟಲೂತ,ಪಪ್ಪುಸದಲ್ಲಿ ರಂದ್ರ,ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಕಾಯಿಗೆಗಳು,ಶ್ವಾಸೋಚ್ಚಕ ಅಲರ್ಜಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಾವುಗಳಿಗೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ನೇರ ಕಾರಣಗಳು ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಬದಲಾದ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ(ಟೈಯರ್‌ 2 )ಪರಿಣಾಮದಿಂದಾಗಿ 12,೦೦೦ ರಷ್ಟು ಅಕಾಲಿಕ ಪ್ರಾಣ ಹಾನಿಗಳು , 15,೦೦೦ ರಷ್ಟು ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿತ ಮರಣ,6,000 ರಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳು ಅಸ್ತಮಾ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ತುರ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕೊಠಡಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು 8,900 ರಷ್ಟು ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯಿಸಿದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]

ಭಾರತದಲ್ಲಿ 1984 ರ ಭೋಪಾಲ್ ದುರಂತವು ಮಾನವ ಸಮಾಜದ ಮಾಲಿನ್ಯ ಘಟನೆಯಾಗಿತ್ತು[೧೪] ದ ಯುನಿಯನ್‌ ಕಾರ್ಬೈಡ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ, ಐಎನ್‌ಸಿ,, ಯುಎಸ್‌ಎ,ಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅನಿಲದಿಂದ 2,000 ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನರು ಸತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ 150,000 ದಿಂದ 600,000 ಜನ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದು, ಕ್ರಮೇಣ ಅವರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6,000 ಮಂದಿ ಗಾಯದಿಂದಲೇ ಸತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 4,1952 ರ ಮಹಾ ಮುಸುಕು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ ಘಟನೆ ಲಂಡನ್‌ನನ್ನು ಆವರಿಸಿದಾಗ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿತ್ತು. ಆರೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 4,000ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನ ಸತ್ತಿದ್ದು ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ತಿಂಗಳೊಳಗೆ 8,000 ಜನ ಸಾವಿಗೀಡಾದರು.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] 1979ರಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್‌ಎಸ್‌ಆರ್‌ಯೆಕಾಟೆರಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಸಮೀಪ ಜೈವಿಕ ಯುದ್ದ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಿಂದ ಆಂಥ್ರಾಕ್ಸ್ದ ಕಣಗಳ ಆಘಾತಕಾರಿ ಸೋರಿಕೆಯಾಯಿತು.ಇದು ನೂರಾರು ನಾಗರೀಕರ ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಘಟನೆಗೆ ಅಕ್ಟೊಬರ್‌, 1948 ರಲ್ಲಿ ಡೊನೇರಾ, ಪೆನ್ನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಪೆನ್ನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಯಾಗಳಲ್ಲಿ ೨೦ ಜನರ ಸಾವು ಮತ್ತು 7,000 ಜನ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು.[೧೫]

ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ ಉಸಿರಾಡಲು ಕಷ್ಟವಾಗುವಿಕೆ, ಉಬ್ಬಸ ಬರುವುದು,ಕೆಮ್ಮುವುದು ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ಶ್ವಾಸೋಚ್ಚಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಡಿಯಾಕ್‌ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ-ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು, ತುರ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸ ಕೊಠಡಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುವವರು ಅಥವಾ ವೈದ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು, ಅಧಿಕ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ದಾಖಲಾತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದವು. ಮಾನವ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ದುರ್ಬಲವಾದ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹರಡುತ್ತಿದ್ದು, ಆದರೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ದೇಹದ ಶ್ವಾಸೋಚ್ಚಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಡಿಯೋವ್ಯಾಸ್ಕುಲರ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ತೊಂದರೆ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು, ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕದ ವಿಧವನ್ನು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹೇಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ, ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಿಕೆಯ ಮಟ್ಟ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವುಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಭಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]

ಲಾಸ್‌ ಏಂಜಲ್ಸ್‌ ಬೇಸಿನ್‌ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ಯಾಲಿಪೊರ್ನಿಯಾದ ಸ್ಯಾನ್‌ ಜೊಕ್ವಿನ್‌ ವ್ಯಾಲಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಹಾನಿಯಿಂದಾಗಿ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಹಂತಗಳು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 3800ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನ ಅಕಾಲಿಕವಾಗಿ(ಸುಮಾರು ೧೪ ವರ್ಷದೊಳಗಿನವರು) ಮರಣ ಹೊಂದುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ಅಧ್ಯಯನ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 2,000ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕವಾಗಿರುವ ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣಗಳ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯು, ಸ್ಘಯಂ ಘರ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾರಕಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿವೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೬]

ದಹನ ಕ್ರಿಯಗೆ ಡಿಸೇಲ್‌ ಎಕ್ಸಾಸ್ಟ್‌ (ಡಿಇ) ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಹಾಯಕ, ಇದು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಮಾನವ ಪ್ರಯೋಗಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಪ್ರಕಾರ ಡಿಇ ಯು ಗಂಭೀರವಾದ ವ್ಯಾಸ್ಕುಲರ್‌ ಡೈಸ್ಪಂಕ್ಷನ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವುದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.[೧೭][೧೮]

ಇದು ಈ ಹಿಂದೆ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳು ಮತ್ತು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಜೊತೆಗೆ ಗಮನೀಯ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆ ಮತ್ತು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಸಿಸ್ಟಿಕ್‌ ಫೈಬ್ರೋಸಿಸ್‌ ಎಂಬ ಶ್ವಾಸಕೋಶದಲ್ಲಿ ಕಫ ಕಟ್ಟುವ ಕಾಯಿಲೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1999 ರಿಂದ 2000ರವರೆಗೆ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಸಂಬಂಧಿತ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ವಾಸಕೋಸ ಉದ್ರೇಕ ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕುಂಠಿತವಾಗಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೧೯] ರೋಗಿಗಳ ಸಮಾಜೋಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಅವಲಂಬನೆಯ ಮೇಲೆ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಸೋಡೊಮೊಮಾಸ್ ಅರುಜಿನೊಸ ಅಥವಾ ಬುರ್ಖೊಲ್ಡೇರಿಯಾ ಸೆನೊಸೆಪಾಸಿಯಾ ನಂಥ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿನವರನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು.[clarification needed] ಅಧ್ಯಯನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 117ಜನರ ಮರಣವು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಜೊತೆ ತಳುಕುಹಾಕಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಬಹುದೊಡ್ದ ನಗರಸಭೆಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದ್ದ ರೋಗಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗೆ ಸಮೀಪವಾಗಿದ್ದೂ, ಅವರಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಷಯುಕ್ತಗಳ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವಾಹನಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ಹೊಗೆ ಮಾಲಿನ್ಯಗಳಿಂದ ಕ್ಷೀಣ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಸಿಸ್ಟಿಕ್ ಫೈಬ್ರೋಸಿಸ್ ರೋಗಿಗಳು ಜನಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಉಷ್ಣ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಅಸಮರ್ಪಕ ಉಪಯೋಗವೂ ಶಾಸಕೋಶದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಡೆದುಹೋಗುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.[೨೦]

ಸಿಓಪಿಡಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕ್ರಾನಿಕ್‌ ಅಬ್ಸ್‌ಟ್ರಕ್ಟೀವ್‌ ಪಲ್ಮನರಿ ರೋಗ ಕ್ರೊನಿಕ್‌ ಬ್ರೊನ್ಚಿಟಿಸ್‌, ಎಮ್ಫಿಸೇಮಾ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಅಸ್ತಮಾ ಸಂಬಂಧೀ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೨೧]

1960-61 ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದನ್ನು 1952ರ ಮಹಾ ಮಸುಕು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್, ಪೀಟರ್‌ಬರ್ಗ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವಿಚ್‌ನ 477 ಜನರ ಜೊತೆ ಲಂಡನ್ 293 ಜನರನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಈ ಮೂರು ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಶಾಸನಾಳದ ರೋಗದಿಂದ ಮೃತಪಟ್ಟವರ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು. ಇವರೆಲ್ಲರೂ 40 ರಿಂದ 59 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಸರಕು ಸಾಗಣಿಕೆ ವಾಹನ ಚಾಲಕ ಗಂಡಸರಾಗಿದ್ದರು ಪಟ್ಟಣದ ಹೊರಗೆ ವಾಸಮಾಡುತ್ತಿರುವವರನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಲಂಡನ್ನಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಖಾಯಿಲೆಯ (ಕಫ, ಲೋಳೆ ಮತ್ತ ಕಟ್ಟುಸಿರೂ ಸೇರಿ) ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೂಚನೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಕ್ಷೀಣವಾದ ಶ್ವಸಕೋಶದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ (ಎಫ್‌ಈವಿ1 ಮತ್ತು ಗರಿಷ್ಠ ಹರಿವಿನ ಪ್ರಮಾಣ)ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾದ ಜೊಲ್ಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆ ಹಾಗೂ ಕೀವು ತುಂಬುವಿಕೆ ಕೂಡಾ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. 50 ರಿಂದ 59 ವರ್ಷದವರಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಹೆಚ್ಚು ತೊಡಕುಂಟಾಗುವಂತಹುದು. ಅಧ್ಯಯನವು ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ಧೂಮಪಾನದ ಚಟಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವು ಗಮನಿಸಲಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ಎಂದು ಉಪಸಂಹರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೨೨]

ನಗರದಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವವರಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ಆರೋಗ್ಯ ಹಾನಿಯು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಸೈಸ್ಟಿಕ್‌ ಫೈಬ್ರೋಸಿಸ್ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅಧ್ಯಯನವು ಹೇಳುವಂತೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ರೋಗಿಗಳು ಸಿಂಬಳಯ ಅತಿ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ಗಂಟಲೂತ ಹಾಗೂ ಎಂಫಿಸೆಮಾದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವನಿರ್ಣಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳವುದರಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೨೩]

೧೯೫೨ರ ಮಹಾಹೊಗೆಯ ಮಸುಕು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1952ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊಗೆಯ ಮಂಜು ಲಂಡನ್‌ನ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಿತು. ಛಳಿಯ ಕಾರಣವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಲಂಡನ್ ಜನತೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಸುಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಶೀತ ಗಾಳಿಯ ಸಾಂದ್ರರಾಶಿಯಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾದ ಆಂತರಿಕ ಪದರವು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಯಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹೊಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ತನ್ಮಯತೆಯು ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿದೆ. ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದು ಕಡಿಮೆದರ್ಜೆಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವಲ್ಲಿ. ಲಂಡನ್ನಿನಲ್ಲಿ, ಮನೆಗಳಲ್ಲಿನ ಉಷ್ಣಕ್ಕಾಗಿ ಗರಿಷ್ಠ ಗಂಧಕದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಗರಿಷ್ಠ ದರ್ಜೆಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಆದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ದೇಶದ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ಆರ್ಥಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಹೊಗೆಯ ಮಸುಕು ಇಷ್ಟು ದಪ್ಪವಾಗಿತ್ತೆಂದರೆ ಅದು ಚಲಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು ಅಥವಾ ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿತ್ತು.[೨೪] . ಅತೀ ಕಡಿಮೆಯಾದ ದೃಗ್ಗೋಚರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಪರಾಧೀ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಳವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆಯು ನಿಧಾನವಾಯಿತು, ಜೊತೆಗೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ನಗರವು ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಯಿತು. ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳ ಹೊಗೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 4,000 ಜನರು ವಾತಾವರಣದ ನೇರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮೃತಪಟ್ಟರು.[೨೫]

ಕಾರಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಗರಿಷ್ಠವಾಗಿ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಮಾವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ತಾವು ಬೆಳೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಡಿಮೆ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಸೋಂಕು ಜನನ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ. ಭಾರತನವದೆಹಲಿ, ಭಾರತಯಂತಹ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಯುವಜನತೆಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿಸುವುಕ್ಕೆ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಬಸ್ಸುಗಳು ದಪ್ಪವಾದ ಹಳದಿ ಹೊಗೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ.[೨೬] ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಂಶೋನೆಯು ಹೇಳುವಂತೆ, ಕಡಿಮೆ ಆರ್ಥಿಕ ಜಾಗತಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಮತ್ತು ಅತೀ ಬಡತನ ಹಾಗೂ ಅತೀ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪೃಥಕ್ಕಣ ವಸ್ತು ಕಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಹತ್ವದ ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ತೊರಿಸುತ್ತದೆ.

ಈಜಿಪ್ಟ್, ಸೂಡಾನ್, ಮಂಗೋಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಇಂಡೋನೇಶಿಯಾಗಳು ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಕ್ಲೀನ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್‌ (Clean Air Act (United States)) 1970ರಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. 2002ರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 146ಮಿಲಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಜೀವಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶವು 1997ಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ದರ್ಜೆಯು ಹೊರತಂದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಗಳ ಮಾನದಂಡದ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದಂಶವನ್ನೂ ಪೂರೈಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.[೨೭] ಈ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು ಓಝೋನ್, ಪೃಥಕ್ಕರಣ ವಸ್ತು, ಗಂಧಕದ ಡಯಾಕ್ಸೈಡು, ಸಾರಜನಕದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡು, ಇಂಗಾಲದ ಮೋನಾಕ್ಸೈಡು ಮತ್ತು ಸೀಸವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೊರಾಂಗಣದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ವಾತಾಯನವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವುದರಿಂದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಗಂಡಾಂತರಕ್ಕೆ ಸುಲಭಗ್ರಾಹ್ಯವಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಸಂಬಂಧಿತ "ಶುದ್ಧ" ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಣಾಮವು ಬಹುದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ಅತೀ ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾದುದು. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಈ ರೀತಿಯ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಗುಪ್ತವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. 2005ರ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕೋಲಂಬಿಯಾ ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಸಂಘಟನೆಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನವು ಪಿಎಮ್ 2.5ರ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ 1%ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಮತ್ತು ಓಝೋನ್‌ನ ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದಾಗಿ 2010ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ $29 ಮಿಲಿಯನ್‌ನನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕ ಗಳಿಕೆಯಾಗಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.[೨೮] ಇದು ಆರೋಗ್ಯ ಮೌಲ್ಯೀಕರಣದ ಘಾತಕ (ಪ್ರಾಣ ಹಾನಿ) ಮತ್ತು ಉಪ-ಘಾತುಕ (ಹರಡುವಿಕೆ) ಪರಿಣಾಮಗಳ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವು ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳೆಂದರೆ:

  • ಹೃದಯ ತೊಂದರೆ
  • ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ತೊಂದರೆಗಳು
  • ಕಿಡ್ನಿ
  • ಲಿವರ್
  • ಮೆದುಳು
  • ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್

ಹಾಗೂ ಇನ್ನೀತರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಈಡು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ Archived 2021-04-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕ.

ಕಡಿಮೆಗೊಳಿ ಸಲು ಕ್ರಮಗಳೂ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಲವು ವಿಧದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಮತ್ತು ಭೂ ಉಪಯೋಗೀ ಯೋಜನಾ ನೀತಿಗಳು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇದರ ಮೂಲ ಮಟ್ಟದ ಭೂ ಉಪಯೋಗೀ ಯೋಜನೆಯು ವಲಯ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸಾರಿಗೆ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯುತ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭೂ ಉಪಯೋಗೀ ಯೋಜನೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ನೀತಿಯ ಒಂದು ಬಹುಮುಖ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಲಾಭಕ್ಕೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸಶಕ್ತವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಜೊತೆಗೆ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನೂ ಇದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.ಗಾಡಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ಗೊಳಿಸುದರಿಂದ

ಸಂಚಾರೀ ಮೂಲಗಳ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿನ ಪ್ರಯತ್ನವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನಿಯಮಗಳು (ಬಹಳಷ್ಟು ಅಭಿದ್ಧಿಯುತ ದೇಶಗಳು ಮಾನ್ಯತಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ),[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಹೊಸ ಮೂಲಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರ್ಣಾ ನಿಯಮಗಳು (ನೌಕಾಯಾನ ಮತ್ತು ಹಡಗುಗಳ ಸಾಗಣೆ, ಕೃಷಿ ಸಲಕರಣೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಅನಿಲ ಶಕ್ತಿಯ ಸಲಕರಣೆಗಳಾದಂತಹ ಹುಲ್ಲುಹಾಸನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧನ, ಸರಪಣಿ ಗರಗಸಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಮವಾಹನಗಳು), ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ (ಹೈಬ್ರಿಡ್ ವಾಹನಗಳ ಉಪಯೋಗದ ಮೂಲಕ), ಶುದ್ಧ ಇಂಧನಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆ (ಜೈವಿಕ ಇಥೆನಾಲ್, ಜೈವಿಕ ಡೀಸೆಲ್, ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಪರಿವರ್ತನೆ)

ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಸಾಧನಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧನ ಎಂದು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ರೋಗಾಣುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಅಥವಾ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲೇ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ತೊಡೆದುಹಾಕುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವಂಥದಾಗಿರಬಹುದು.

ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಸ್ಟಾಟಿಕ್ ಪ್ರೆಸಿಪಿಟೇಟರ್‌ಗಳು ಗರಿಷ್ಠ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಶೋಧೀಕರಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಅನಿಲದ ಹರಿವಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ತಡೆಯನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ವಾಯು ಪ್ರವಾಹದ ಧೂಳು ಹಾಗೂ ಹೊಗೆಯಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಕಾನೂನು ನಿಯಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೈರೊದಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾಗ್‌

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ರೀತಿಯ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ದರ್ಜೆಗಳಿವೆ. ಮೊದಲ ವರ್ಗದ ದರ್ಜೆಯು ( ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಂಬಿಯಂಟ್ ಏರ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್ಸ್) ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಗೆ ಹವಾಮಾನದ ಗರಿಷ್ಠ ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿವೆ. ಪರಿಸರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಗುರಿಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಲು ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎರಡನೇ ವರ್ಗವು (ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕದ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟ ಸೂಚಕಗಳಂಥವು) ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಗಳಿಂದ ಅಳತೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಜನರಿಗೆ ಹೊರಾಂಗಣ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಸಂಬಂದಿತ ತೊಂದರೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುವದಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಳತೆಯು ವಿಭಿನ್ನ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಮಧ್ಯೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮಾಡಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಮಾಡಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು.

ಕೆನಡಾ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟವು, ಪರಿಸರ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಕೆನಡಾ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಮೂಲಕ ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಿರುಧ್ದ ಭಾಗಶಹ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಂತರ್‌ಸರ್ಕಾರೀ ಫೆಡರಲ್, ಪ್ರಾಂತೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಸಂಸ್ಥೆಯು ವಾತಾವಾರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ.

ಪರಿಸರ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಕೆನಡಾ ಕೌನ್ಸಿಲ್, ಕೆನಡಾ ವಿಶಾಲ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು (ಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂಎಸ್) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.[೨೯][೩೦] ಅವುಗಳೆಂದರೆ:
  • PM2.5 = 30 µg/ಮ೩ ಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂಎಸ್‌ಗಾಗಿ (2010ರಲ್ಲಿ ಸರಾಸರೀ 24 ಗಂಟೆ, 98ನೇ ಶೇಕಡಾ ಏಂಬಿಯಂಟ್ ವಾರ್ಷಿಕ ಅಳತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಸರಾಸರಿ ಮೂರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕ್ರಮ ವರ್ಷಗಳು)
  • ಓಝೋನ್ = 65 ಪ್ಪ್ಬ್ ಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂಎಸ್‌ಗಾಗಿ (2010ರಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಎಂಟು ಗಂಟೆ, ನಾಲ್ಕನೇ ಗರಿಷ್ಟ ವಾರ್ಷಿಕ ಅಳತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಾಧನೆ, ಸರಾಸರಿ ಮೂರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕ್ರಮ ವರ್ಷಗಳು)

ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಈ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಿಲ್ಲದಿರುವ ಪರಿಣಾಮವಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ, 100,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಜೊತೆ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಇದೊಂದೇ ಒಳಪಡುತ್ತದೆ. ಸಿಸಿಎಮ್‌ಈಯಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ತಮವಾದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತೀಯ ವಲಯಗಳು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಲಬಹುದು.

ಯೂರೋಪ್‌ ಒಕ್ಕೂಟ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪರಿಯಾವರಣ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವರದಿಯು ತೋರಿಸುವಂತೆ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆಯೊಂದೇ ಯುರೋಪಿನ ಮುಖ್ಯವಾದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ.[೩೧]

ಕೆಲವು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೊಗೆ ಮುಚ್ಚಿಗೆಗಳು(ಎನ್‌ಈಸಿ) ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್ 2001/81/ಈಸಿ (ಎನ್‌ಈಸಿಡಿ)ಯಿಂದ ನಿಯಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[೩೨] ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ ಎನ್‌ಈಸಿಡಿಯ ಪುನರ್‌ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಕೆಲಸವು ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಎನ್‌ಈಸಿಪಿಆಯ್‌ನ ಕೆಲಸದ ಗುಂಪಿಗೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕಮಿಷನ್ ಸಹಕರಿಸುತ್ತಿದೆ.[೩೩]

ಯುರೋಪ್ ವಾಯುವಿನ ಸ್ವಚ್ಛತೆಗೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್‌ನ ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್ 2008/50/EC ಮತ್ತು ಏಂಬಿಯಂಟ್ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟಗಳು 2008-06-11 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿವೆ.[೩೪]

2009ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿನ ಯುರೋಪಿಯನ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ(ಈಸಿಜೆ) ಮುಖ್ಯ ನಿಯಮದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ನಾಗರಿಕರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಬಲ್ಲರು. ಈಯು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು 1996ರಲ್ಲಿನ ಈಯು ವಾಯುಗುಣಮಟ್ಟದ ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ ಮ್ಯುನಿಚ್‌ನ ನಿವಾಸಿ ಡಿಯೆಟರ್ ಜನೆಸೆಕ್‌ರವರ ಪ್ರಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿತ್ತು. (ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್ 96/62/ಈಸಿ ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ 27 1996ರಲ್ಲಿನ ಏಂಬಿಯಂಟ್ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ) [೩೫] ಮ್ಯುನಿಚ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಗುರಿಯ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವದನ್ನು ವಿರೊಧಿಸಿದರು. ಜೆನೆಸೆಕ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಈಸಿಜೆಗೆ ತಂದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ನಾಗರಿಕರು ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ, ಇಂಥ ಸಮಸ್ಯೆಯಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಈಯು ಮಿತಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸಲು ಕೇಳುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳು ನೀಡಿದರು.[೩೧] .

ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪರಿಸರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಿದ ವಾಯುವಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ವ್ಯವಹಾರ (DEFRA),ಇವರುಗಳ ಗುರಿಯನ್ನು ಸ್ಥಳಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಮೇಲೆ ವಾಯುವಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಜಾಲವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕದ[೩೬] ಮಟ್ಟವು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಹೊರತಂದಿವೆ.[೩೭] ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟವು ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್, ಬಾತ್ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ[೩೮] ತುಂಬಾ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ. ಕ್ಯಾಲರ್ ಅನಿಲ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವಾದಿತ ಅಧ್ಯಯನವು[೩೯] ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ದಿನದಲ್ಲಿ ಅರವತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಸಿಗರಟುಗಳನ್ನು ತುಲನೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚು ಖಚಿತವಾದ ತುಲನಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸಂಗ್ರಹದಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.[೪೦] ಇದು 2000ರಲ್ಲಿನ ಡಿಈಎಫ್‌ಆರ್‌ಏಯಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಾಸ್ತವದ ವಿರುದ್ಧ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ನಗರ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವವರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.[೪೧]

ಸ್ಥಳೀಕರಿಸಿದ ಗರಿಷ್ಠ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸರಾಸರೀ ಮೌಲ್ಯಗಳೂ ಕೂಡಾ ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾಹಿತಿಯ ಸಂಗ್ರಹವು ಹಲವು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪಟ್ಟಣ ಮತ್ತು ನಗರಗಳಿಗೆ ಸದ್ಯದ ಗರಿಷ್ಟ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ ಅಳತೆಯ ನಿಜವಾದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ನಿವೇದಿಸುತ್ತದೆ.[೪೨] ಈ ಮೂಲವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಶಾಲ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:

  • ಗಂಟೆಯ ಮುನ್ಸೂಚನಾ ಓಝೋನ್(µg/m³)
  • ಗಂಟೆಯ ಮುನ್ಸೂಚನಾ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ (µg/m³)
  • ಗರಿಷ್ಟ 15-ನಿಮಿಷದ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಸಲ್ಫರ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್(µg/m³)
  • 8-ಗಂಟೆ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಇಂಗಾಲ ಮೋನಾಕ್ಸೈಡು (mg/m³)
  • 24-ಗಂಟೆ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ PM10 (µg/m³ Grav Equiv)

ಡಿಈಎಫ್‌ಆರ್‌ಏಯು ಹೇಳುವಂತೆ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರಳ ಬಂಧದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದೆ.[೪೩] ಇದನ್ನು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಬಿಬಿಸಿ(BBC) ಹವಾಮಾನ ಸೇವೆಯು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ದಿನನತ್ಯದ ಎಚ್ಚರಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೪೪] ಡಿಈಎಫ್‌ಆರ್‌ಏ ಶಾಸಕೋಶದ ತೊಂದರೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧೀ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಜನರಿಗಾಗಿ ನೀತಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.[೪೫]

ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಾಲಿವುಡ್‌ ಬೆಟ್ಟಗಳಿಂದ, ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಗ್ರಿಪ್ಪಿತ್‌ ಪರೀಕ್ಷಕದೊಂದಿಗೆ ಕೆಳಗೆ ನೆಲದಲ್ಲಿ ನೋಡಿಗಾಗ, ಕ್ರಮೇಣ ಮದ್ಯಾಹ್ನದಲ್ಲಿ ಲಾಸ್‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

1960, 70 ಮತ್ತು 90ರಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಹಲವಾರು ಕ್ಲೀನ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು. ಇದು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಎಡೆಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಸ್ವತಂತ್ರ ಯು.ಎಸ್‌ ರಾಜ್ಯಗಳು, ಕೆಲವು ಯುರೋಪ್‌ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಒಕ್ಕೂಟಗಳು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದವು. ಕ್ಲೀನ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಅವುಗಳ ಕುರಿತಾದ ವರದಿ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವ ರೀತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.

1999ರಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ EPAಯು ಹೊಸದಾದ PM2.5 ಮತ್ತು ಓಝೋನ್‌ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಪೊಲ್ಯೂಷನ್‌ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್ಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ (PSI) ಅನ್ನು [[ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟ ಸೂಚಕ|ಏರ್‌ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ (AQI) ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿತು.

ಈ ಕಾನೂನುಗಳ ಪರಿಣಾಮವು ತುಂಬಾ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿತ್ತು. ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1970 ಮತ್ತು 2006ರ ನಡುವೆ, ನಾಗರೀಕರು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು:[೪೬]

  • ಇಂಗಾಲದ ಮೊನಾಕ್ಸೈಡ್‌ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು 197 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಟನ್‌ನಿಂದ 89 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಟನ್‌ಗೆ ಇಳಿಕೆಯಾಯಿತು.
  • ಸಾರಜನಕ ಮೊನಾಕ್ಸೈಡ್ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು 27 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಟನ್‌ನಿಂದ 19 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಟನ್‌ಗೆ ಇಳಿಯಿತು.
  • ಗಂಧಕದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌ ಹೋರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು 31 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ನಿಂದ 15 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಟನ್‌ಗೆ ಇಳಿಕೆಯಾಯಿತು.
  • ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಶೇಕಡಾ 80%ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.
  • ಸೀಸದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ 98%ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇಳಿಕೆಯಾಯಿತು.

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2006ರಲ್ಲಿ EPAಯ ಸ್ವತಂತ್ರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರು ಬರೆದ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಈಗಿರುವ ಓಝೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಹಾಗೂ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಈಗಿರುವ ದಯನೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯು ಇದರಿಂದ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದರು. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಪರಿಶಿಲಿಸಿ ವಿಮರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸರ್ವಾನುಮತದಿಂದ ಸುಮಾರು 60ರಿಂದ 70ರಷ್ಟು ppb ಪ್ರಮಾಣದ ಹೊಗೆಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು.

[೪೭]

EPAಯು ಜೂನ್‌ 2007ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ 75 ppb ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿತು. ಇದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನದಾಗಿದ್ದು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನದಾಗಿತ್ತು.

ಕೆಲವು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮಟ್ಟವನ್ನೇ ಮುಂದುವರೆಸುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ವಶೀಲಿಯನ್ನು ಮಾಡತೊಡಗಿದವು. ಪರಿಸರವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ನ್ಯಾಯವಾದಿಗಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಅಂಗಿಕರಿಸುವಂತೆ ಬೆಂಬಲವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದರು.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]

ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಆ‍ಯ್‌೦ಬಿಯಂಟ್‌ ಏರ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್ಸ್‌‌ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಕುರಿತಾದ ಕಡ್ಡಾಯವಾದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಮೂಲಕ ಜಾರಿಗೆ ತರುವಂತೆ EPAಗೆ ಒತ್ತಾಯವನ್ನು ಹೇರಿತು.

ಏಷಿಯಾದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿರುವ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಸಲ್ಫೇಟ್‌, ಹೊಗೆ, ಕೈಕಾರಿಕಾ ಹೊಗೆ, ಇಂಗಾಲದ ಕಣಗಳು ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೇಟ್ಸ್‌ಗಳು ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸಾಗರದ ನಂತರದ ವಾತಾವರಣವನ್ನೂ ಕೂಡ ಹಾಳುಗೆಡಹುವಷ್ಟು ಈ ದೂಳು ಪದರಗಳ ಕ್ರಿಯೆಯು ತೀವೃವಾಗಿತ್ತು.

ಲಾಸ್‌ ಎಂಜಲೀಸ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದ ಮೇಲಿದ್ದ ಸುಮಾರು ಮೂರನೇ ಭಾಗದಷ್ಟು ಕಲುಷಿತ ಗಾಳಿಯು ನೇರವಾಗಿ ಏಷಿಯಾದ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುವಂತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸುಮಾರು ಮೂರು ಭಾಗಗಳಷ್ಟು ಕಪ್ಪು ಇಂಗಾಲದ ಕಣಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಸಮುದ್ರ ತೀರವನ್ನು ತಲುಪಿದವು.[೪೮]

ಲಿಬರ್ಟೇರಿಯನ್‌ಗಳು ಸಾಧ್ಯಂತವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿ ಒಡೆತನದವರ ಮೂಲಕ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ವಿಧಾನದ ಸಲಹೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಯಾರು ಮಾಲಿನ್ಯಪೂರಿತ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುತ್ತಾರೋ ಅವರ ಕುರಿತಂತೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೇರಬೇಕು ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಈ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಆಕ್ರಮಣ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾನೂನಿನ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕ್ಲಾಸ್‌ ಆಕ್ಷನ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಯೂಟ್ಸ್‌ ಮೂಲಕ ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.[೪೯] ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಉಚಿತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ರಸ್ತೆಗಳಾಗಿ ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಮಾಲಿಕರನ್ನು ಆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವ ವಾಹನಗಳಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಗೆ ಹೋಣೆಯಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಲಿಬರ್ಟೇರಿಯನ್‌ ಸೊಸೈಟಿಯವರು ವಾದಿಸಿದರು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಕೆಟ್ಟ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವವರನ್ನು ತಮ್ಮ ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Air pollution in Delhi

ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಲಿನ್ಯಗೊಂಡ ನಗರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಜನ ವಸತಿಯಿರುವ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್‌ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಅದರಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಕುರಿತಾದ ನಿಯಮಗಳು ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತವೆಯೋ ಅಥವಾ ನಿಯಮಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲವೋ ಅಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅದೇನೆ ಇದ್ದರೂ ಕೆಲವು ಮುಂದುವರೆದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಮಟ್ಟವು ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಿರುತ್ತದೆ.

ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

PMನಿಂದ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಮಾಲಿನ್ಯಗೊಂಡ ಪ್ರಪಂಚದ ನಗರಗಳು[೫೦]
ಪೃಥಕ್ಕಣ
matter,
μg/m³ (2004)
City
169 ಕೈರೊ, ಈಜಿಪ್ಟ್‌
150 ದೆಹಲಿ, ಭಾರತ,
128 ಕೋಲ್ಕತಾ, ಭಾರತ,
125 ಟಿಯಾಂಜಿನ್‌, ಚೀನಾ,
123 ಚಾಂಗಿಂಗ್‌, ಚೀನಾ,
109 ಕಣ್ಪುರ್‌, ಭಾರತ
109 ಲಕ್ನೊ, ಭಾರತ,
104 ಜಕಾರ್ತ, ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ
101 ಶೇನ್ಯಾಂಗ್‌, ಚೀನಾ,
Total CO2 emissions
Countries with the highest ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Co2 emissions
ದೇಶ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ
ವರ್ಷಕ್ಕೆ (106 Tons) (2006)
ಶೇಕಡಾ ಜಾಗತಿಕ ಮೊತ್ತ
ಚೀನಾ 6,103 21.5%
ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು 5,752 20.2%
ರಷ್ಯಾ 1,564 5.5%
ಭಾರತ 1,510 5.3%
ಜಪಾನ್ 1293 4.6%
ಜರ್ಮನಿ 805 2.8%
ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ 568 2.0%
ಕೆನಡಾ 544 1.9%
ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ 475 1.7%
ಇಟಲಿ 474 1.7%
Per capita CO2 emissions[೫೧]
ಅತೀಹೆಚ್ಚು ತಲಾ ಹೊಗೆ ಹೊರಸೂಸುವ ದೇಶಗಳುಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Co2
ದೇಶ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊಗೆ
(ತಲಾ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಟನ್‌ಗಳು) (2006)
 ಕಟಾರ್ 56.2
 ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಬ್ ಸಂಸ್ಥಾನ 32.8
 Kuwait 31.2
 ಬಹ್ರೇನ್ 28.8
ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತು ಟೊಬೆಗೊ ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತು ಟೊಬೆಗೊ 25.3
 Luxembourg 24.5
 Netherlands Antilles 22.8
 Aruba 22.3
 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ 19
 ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ 18.1

ವಾತಾವರಣದ ವಿಸ್ತರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಡಿಮೆ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ರವಾನೆಯ ಮುನ್ನುಡಿಯುವುದಕ್ಕೆ ವಿವಿಧ ಗಣಿತಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಗಳ ಉಪಯೋಗದ ಮೂಲಕ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಮೂಲ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ಗೌಸ್ಸಿಯನ್‌ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಚದುರಿಕೆ ಗರಿ ಹದುಳಿರುವ ದೃಷ್ಟೀಕರಣವು ಕೆಲವು ವಾತಾವರಣದ ಹರಡುವಿಕೆ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಮೂಲದ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮ ಅರ್ಥೈಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಇದು ಸರಳವಾದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 1900ರಷ್ಟು ಹಿಂದಿನಿಂದ ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಗೌಸಿಯಾನ್‌ನ ಚದುರಿದ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತೇಲುವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಪದರುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡ, ರಾಶಿಯ ಪ್ರಮಾಣ, ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ದರ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯ ವರ್ಗಗಳನ್ನು (ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆಯನ್ನು ಅಳತೆ) ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.[೫೨][೫೩]

ಈ ಮಾದರಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲ ವಾತಾವರಣದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಪಾಲಿಸಿ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್ ಮತ್ತು ಯು.ಎಸ್‌. ಡಿಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌‌ಪೋರ‍್ಟೇಷನ್‌ (ಆಗ ಫೆಡರಲ್‌ ಹೈವೆ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್‌ ಎಂದು ಪರಿಚಿತವಿತ್ತು),ಇವರ ಬೇಡಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ದಿ ರೋಡ್‌ವೇ ಡಿಸ್ಪರ್ಷನ್‌ ಮಾದರಿಯನ್ನು 1950ರ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ 1960ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಹೆದ್ದಾರಿಯ ರಸ್ತೆಗಳ ಪ್ರಸ್ಥಾವನೆಯ ವಾಯುವಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಅರಿತಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಗರದಲ್ಲಿನ , ಅಭಿವೃದ್ದಿಗೊಳಿಸಲಾಗಯಿತು. ಈ ಮಾದರಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಂಶೋಧನಾ ಗುಂಪುಗಳು ನಿರತವಾಗಿದ್ದವು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳು : ಮೆಸ್ಯಾಚುಸೆಟ್ಸ್‌‍ಲೆಕ್ಸಿಂಗ್‌ಟನ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟಲ್‌ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (ERT), ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಸನ್ನಿವೇಲ್‌ನಲ್ಲಿಯ ESL Inc. ಮತ್ತುಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾಸಕ್ರಾಮೆಂಟೊ, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಏರ್‌ ರಿಸೋರ್ಸಸ್‌ ಬೋರ್ಡ್ ಗ್ರುಪ್‌‍.

ESL ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಸಂಶೋಧನ,ಲೈನ್ ಸೋರ್ಸ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಸಲ್ಫರ್ ಹೆಕ್ಸಾಫ್ಲೊರೈಡ್‍ನ ಬಳಕೆ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ಅನಿಲವೆಂದು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್‌ ಎಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಸಿದ ನಂತರ ESL ಗುಂಪಿಗೆ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿತು. ESL inc.ನಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲಾದ ಲೈನ್‌ ಸೋರ್ಸ್‌ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಮಾನ್ಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಇದು ಸಫಲವಾಯಿತು. ಅರ್ಲಿಂಗ್‌ಟನ್‌, ವರ್ಜಿನಿಯಾದ ಭಾಗವಾದ ಇಂಟರ್‌ಸ್ಟೇಟ್‌ 66 ಮತ್ತು ಈಸ್ಟ್‌ ಬ್ರುನ್ಸ್‌ವಿಕ್‌,ನ್ಯೂಜರ್ಸಿಯ ಮೂಲಕ ವಿಸ್ತ್ರತಗೊಳಿಸಿದ ಯೋಜನೆಯಾದ ನ್ಯೂಜರ್ಸಿ ಟರ್ನ್‌ಪೈಕ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಬರ್ನ್ಸ್‌ವಿಕ್‌, ಮುಂತಾದ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಂಚೆ ಹೆದ್ದಾರಿ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಕುರಿತಾದ ಕೆಲವು ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಈಆರ್‌ಟಿ ಮತ್ತು ಈಎಸ್‌ಎಲ್ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಂದ 1971 ರಿಂದ 1974 ರವರೆಗೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮೂಲಗಳ ಮಾದರಿಯು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿತು. ಆದರೆ ಒಟ್ಟು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಹೊಗೆಯ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭಾಗವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ 1970ರಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಯೋಗವು ಅನುಭವಿಸಿದಂತೆ ಇದರ ಉಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯತೆಯು ಸಾಲು ಮೂಲ ಹರಡುವಿಕೆಯಂತೆ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಹರಡಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. ತೀರ ಹತ್ತಿರವಾದ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಮಾದರಿಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ 1960 ಮತ್ತು 1970ರಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಇದರ ಉಪಯೋಗವು ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾಲಾಸ್ ಎಂಜಲೀಸ್ನಲ್ಲಿನ ಹೊಗೆಯಮಸುಕನ್ನು ತಿಳಿಯುವಂತಹ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು.

ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಂದ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಸಿರುಮನೆ ಪರಿಣಾಮ ಒಂದು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಘಟನೆಯಾಗಿದ್ದು,ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳು ಮೇಲ್ಭಾಗದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿ ಉಷ್ಣತೆಯ ಅಪಾಯದ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮೈ ಹಾಗೂ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ವಾತಾವರಣ ವಲಯದ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಸುಡುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌‌ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇತರೆ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳು ಮೀಥೇನ್‌, ಹೈಡ್ರೋಫ್ಲೋರೊಕಾರ್ಬನ್ಸ್‌, ಪರ್ಫ್ಲೂರೊಕಾರ್ಬನ್ಸ್‌,ಕ್ಲೊರೊಫ್ಲೊರೊಕಾರ್ಬನ್ಸ್‌, ಸಾರಜನಕ ಆಕ್ಸೈಡ್ಸ್‌ ಮತ್ತುಓಜೋನ್‌ನನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

ಸುಮಾರು ಒಂದು ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಈ ಪರಿಣಾಮ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಕ್ಕೆ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಸಹಾಯವಾದವು. ಸಂಶೋಧಕರು ವಾತಾವರಣದ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಮಾನವಜನ್ಯ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲದ ಸಂಯುಕ್ತದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪಾತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಅಭ್ಯಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಓಶಿಯನ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲೀಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಕಡಲ ತಳದ ಪರಿಸರವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯತಾ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ವಾತಾವರಣದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡುಗಳ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ಅಸಂಖ್ಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳೂ ಕೂಡಾ ಸಂಶೋಧಿಸಿವೆ.

ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಕರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. https://www.britannica.com/science/ozone-layer
  2. ಇಪಿಎ: ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು
  3. ದೆಹಲಿಯ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯ
  4. ಎಪಿ 42, ಸಂಪುಟ I
  5. "ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ, ಎಮಿಷನ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟರ್‌ ಡಾಟಾಬೇಸ್‌". Archived from the original on 2010-07-07. Retrieved 2009-11-18.
  6. "2005ರ ಯುರೊಪಿಯನ್‌ ಎನ್‌ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಹೊರಸೂಸುವ ವಸ್ತು ವಿವರಗಳ ಸೂಚನಾ ಪುಸ್ತಕ". Archived from the original on 2006-02-09. Retrieved 2009-11-18.
  7. "ರಿವೈಸ್ಡ್‌ 1996 ಐಪಿಸಿಸಿ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ಹೌಸ್‌ ಇನ್‌ವೆಂಟರೀಸ್‌ ( ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಕೈಪಿಡಿ". Archived from the original on 2008-03-21. Retrieved 2009-11-18.
  8. "ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಪೊಲ್ಯೂಟಂಟ್‌ ಇನ್‌ವೆಂಟರಿ ಎಮಿಷನ್ಸ್‌ ಎಸ್ಟಿಮೇಷನ್‌ ಟೆಕ್ನಿಕ್‌ ಮ್ಯಾನುವಲ್ಸ್‌". Archived from the original on 2008-12-16. Retrieved 2009-11-18.
  9. ಕೆನಿಡಿಯನ್‌ ಜಿಹೆಚ್‌ಸಿ ಇನ್ವೆಂಟರಿ ಮೆಥಡಾಲಜೀಸ್‌
  10. ಡಫ್ಲೊ,ಈ., ಗ್ರೀನ್‌ಸ್ಟೊನ್‌, ಎಂ, ಅಂಡ್‌ ಹನ್ನಾ, ಆರ್‌. (2008) "ಇಂಡೋರ್‌ ಏರ್‌ ಪೊಲ್ಯುಷನ್‌, ಹೆಲ್ತ್‌ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್‌ ಎಕಾನಾಮಿಕ್‌ ವೆಲ್‌ ಬಿಯಿಂಗ್‌”."ಎಸ್‌.ಎ.ಪಿ.ಐ.ಇ.ಎನ್‌.ಎಸ್‌." 1 (1)
  11. 2002 ರ ಡಬ್ಲ್ಯೂಒ ಮೆಂಬರ್‌ ಸ್ಟೇಟ್‌ ಯಿಂದ ಪರಿಸರೀಯ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಾವುಗಳನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸ್ಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಡ್ಯಾಲಿಯ ಗುಣ ವಿಶೇಷಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
  12. "Newly detected air pollutant mimics damaging effects of cigarette smoke". www.eurekalert.org. Retrieved 2008-08-17.
  13. "Study links traffic pollution to thousands of deaths". The Guardian (in English). London, UK: Guardian Media Group. 2008-04-15. Retrieved 2008-04-15.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  14. Simi Chakrabarti. "20th anniversary of world's worst industrial disaster". Australian Broadcasting Corporation.
  15. Davis, Devra (2002). When Smoke Ran Like Water: Tales of Environmental Deception and the Battle Against Pollution. Basic Books. ISBN 0-465-01521-2.
  16. http://www.sacbee.com/378/story/1393268.html , http://www.latimes.com/ಲಕ್ಷಣಗಳು/ಆರೋಗ್ಯ/ಲಾ-ಮೆ-ಮಾಲಿನ್ಯ13-2008ನವೆಂಬರ್‌13,0,5432723.ಕಥೆ[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ] , http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2008/11/13/MNQP143CPV.DTL
  17. ಡಿಸೇಲ್‌ ಹೊರಹಾಕುವುದನ್ನು ಉಸಿರೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ರ್ಯೂ ಜೆ.ಲಕಿಂಗ್‌ 1*, ಮ್ಯಾಗ್ನಾಸ್‌ ಲಂಡ್‌ಬ್ಯಾಕ್‌2, ನಿಕೊಲಸ್‌ ಎಲ್‌. ಮಿಲ್ಸ್‌, ಡಾನಾ ಫಾರ್ಟಿಯಾನ್‌1, ಸ್ಟಿಫನ್‌ ಎಲ್‌.ಬಾರಾತ್‌ 2,ಜಾಮ್‌ಶಿಡ್‌ ಪೌರಜಾರ್‌ 2, ಫ್ಲೆಮ್ಮಿಂಗ್‌ ಆರ್‌. ಕ್ಯಾಸೀ3, ಕೆನ್ನೆತ್‌ ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ಸನ್‌1, ನಿಕೊಲಸ್‌ ಎ. ಬೂನ್‌, ಜೌನ್ ಜೆ.ಬಡಿಮನ್‌4, ಥಾಮಸ್‌ ಸ್ಯಾನ್ಡ್‌ಸ್ಟ್ರೋಮ್‌2, ಆ‍ಯ್‌೦ಡರ್ಸ್‌ ಬ್ಲೂಂಬರ್ಗ್‌2, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್‌ ಡೇವಿಡ್‌ ಇ. ನ್ಯೂಬೈ1
  18. ಡಿಸೇಲ್‌ ಹೊರಹಾಕುವುದನ್ನು ಉಸಿರೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ನಂತರ ಮಾನವನಲ್ಲಿ ಬಹುಕಾಲವಿರುವ ಎನ್ಡೊಥೆಲಿಯಾಲ್‌ ಕಾರ್ಯ ಕುಂಠಿತವಾಗಿದೆ. ಡಿಸೇಲ್‌ ಹೊರಹಾಕುವುದನ್ನು ಉಸಿರೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಹ°ಕಾನ್‌ ಟು ರನ್‌ಕ್ವಿಸ್ಟ್‌1*, ನಿಕೊಲಸ್‌ ಎಲ್‌. ಮಿಲ್ಸ್‌2*, ಮ್ಯಾನ್ಯುಯೆಲ್‌ ಗೊನ್ಜಲೇಜ್‌‍3, ಮಾರ್ಕ್‌ ಆರ್‌. ಮಿಲ್ಲರ್‌2, ಸೈಮನ್‌ ಡಿ. ರಾಬಿನ್‌ಸನ್‌2, ಐಯಾನ್‌ ಎಲ್‌.ಮೆಗಾಸನ್‌4, ವಿಲಿಯಂ ಮ್ಯಾಕ್‌ನೀ5, ಕೆನ್‌ ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ಸನ್‌5, ಸ್ಟೆಫನ್‌ ಸೊ ಡರ್ಬೆಜ್‌ 3, ಡೇವಿಡ್‌ ಇ.ನ್ಯೂಬೈ2, ಥಾಮಸ್‌ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ಸ್ಟ್ರೋಮ್‌ ಅಂಡ್‌ ಆ‍ಯ್‌೦ಡರ್ಸ್‌ ಬ್ಲೂಮ್‌ಬರ್ಗ್‌1
  19. Christopher H. Goss, Stacey A. Newsom, Jonathan S. Schildcrout, Lianne Sheppard and Joel D. Kaufman (2004). "Effect of Ambient Air Pollution on Pulmonary Exacerbations and Lung Function in Cystic Fibrosis". American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine. 169: 816–821. doi:10.1164/rccm.200306-779OC. PMID 14718248.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  20. Michael Kymisis, Konstantinos Hadjistavrou (2008). "Short-Term Effects Of Air Pollution Levels On Pulmonary Function Of Young Adults". The Internet Journal of Pulmonary Medicine. 9 (2). Archived from the original on 2014-01-10. Retrieved 2021-08-10.
  21. Zoidis, John D. (1999). "The Impact of Air Pollution on COPD". RT: for Decision Makers in Respiratory Care. Archived from the original on 2012-07-07. Retrieved 2009-11-18.
  22. ಹಾಲೆಂಡ್‌ ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂ, ರೈಡ್‌ ಡಿಡಿ.ತೀವ್ರವಾದ ಶ್ವಾಸನಾಳ ರೋಗದಲ್ಲಿ ನಗರಪ್ರದೇಶದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ.ಲ್ಯಾನ್‌ಸೆಟ್‌1965;I:445-448.
  23. J. Sunyer (2001). "Urban air pollution and Chronic Obstructive Pulmonary disease: a review". European Respiratory Journal. 17: 1024–1033. doi:10.1183/09031936.01.17510240. PMID 11488305.
  24. Nielsen, John (2002-12-12). "The Killer Fog of '52: Thousands died as Poisonous Air Smothered London". National Public Radio.
  25. "On this Day: 1952 London Fog Clears After days of Chaos". BBC News. 2005-12-09.
  26. "Polluted Cities: The Air Children Breathe" (PDF). World Health Organization.
  27. Committee on Environmental Health (2004). "Ambient Air Pollution: Health Hazards to Children". Pediatrics. 114 (6): 1699–1707. doi:10.1542/peds.2004-2166. PMID 15574638.
  28. "2005 ರ ಬಿಸಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಸಂಘಟನೆಯು, ಲೊವರ್‌ ಫ್ರೆಸರ್‌ ವ್ಯಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಿದ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಮೇಲೆ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2015-09-23. Retrieved 2009-11-18.
  29. ಕೆನಡಾ-ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಮಟ್ಟಗಳು
  30. "ಕೆನಡಾ-ವೈಡ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ಸ್ ಫಾರ್ ಪರ್ಟಿಕ್ಯುಲರ್ ಮ್ಯಾಟರ್ (ಪಿಎಂ) ಅಂಡ್ ಓಝೋನ್" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-05-27. Retrieved 2009-11-18.
  31. ೩೧.೦ ೩೧.೧ http://correu.cs.san.gva.es/exchweb/bin/redir.asp?URL=http://www.transportenvironment.org/Publications/prep_hand_out/lid:516[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  32. ಯುರೋಪ್‌ ಸಂಸತ್ತಿನ 2001/81/ಇಸಿ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮತ್ತು ಖಚಿತವಾದ ವಾಯುಮಂಡಲ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೊರಸೂಸುವ ಪರಮಾವಧಿಯ ಮೇಲೆ 23 ಅಕ್ಟೊಬರ್‌ 2001 ರ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಯಿತು.
  33. Terms of Reference, Working Group on the Revision of National Emissions Ceilings and Policy Instruments PDF (24.4 KiB)
  34. http://eur-lex.europa.eu/JOHtml.do?uri=OJ:L:2008:152:SOM:EN:HTML
  35. {1ಒಜೆ{/1} ಎಲ್‌ 296, 21.11.1996, ಪಿ. 55. ನಿಯಮ(ಇಸಿ) ಸಂಖ್ಯೆ 1882/2003ಯ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಸಂಸತ್ತು ಮತ್ತು ಅದರ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ತಿಳುವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. (ಒಜೆ ಎಲ್‌ 284, 31.10.2003, ,ಪಿ.1); ನಿರ್ದೇಶನಗಳು 96/62/ಇಸಿ, 1999/30/ಇಸಿ, 2000/69/ಇಸಿ ಮತ್ತು 2002/3/ಇಸಿ ಯನ್ನು 11ಜೂನ್‌ 2010 ಯಿಂದ ರದ್ದುಪಡಿಸಬಹುದು.
  36. "ಪರಿಸರ ವಿಭಾಗ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಂಗತಿಗಳು(ಡಿಇಎಫ್‌ಆರ್‌ಎ): ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ". Archived from the original on 2009-04-06. Retrieved 2009-11-18.
  37. "ಎಲ್‌ಎಕ್ಯೂಎಮ್‌ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು". Archived from the original on 2009-04-02. Retrieved 2009-11-18.
  38. ಲಂಡನ್‌
  39. ಟಾಕಿಂಗ್‌ ದ ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಡ್ಸ್‌ ಅಪ್‌ ಟು ಎ 60-ಎ-ಡೇ ಹ್ಯಾಬಿಟ್‌ ( ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ವರದಿ)
  40. ಯುಕೆ ಏರ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಆರ್ಚಿವ್‌
  41. "ಯುಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಧ್ಯೇಯಗಳು". Archived from the original on 2009-04-17. Retrieved 2009-11-18.
  42. "ಪ್ರಚಲಿತ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಅಧಿಕೃತ ಲಘು ವರದಿ". Archived from the original on 2006-01-13. Retrieved 2009-11-18.
  43. ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು
  44. ಬಿಬಿಸಿ ಹವಾಮಾನ ಸೇವೆ
  45. "ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ - ನಿಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಇದರ ಅರ್ಥವೇನು". Archived from the original on 2009-04-12. Retrieved 2009-11-18.
  46. ಬೀದಿ ಭಿತ್ತಿ ಪತ್ರ ಲೇಖನ , ಮೇ 23, 2006
  47. "ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಲಂಗ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌,ಜೂನ್‌ 2, 2007". Archived from the original on 2009-04-26. Retrieved 2021-08-17.
  48. "ಬೀದಿ ಭಿತ್ತಿ ಪತ್ರ ಲೇಖನ, ಜುಲೈ 20, 2007". Archived from the original on 2008-04-15. Retrieved 2009-11-18.
  49. Rothbard, Murray. "Conservation, Ecology, and Growth". For a New Liberty: The Libertarian Manifesto. pp. 256–257.
  50. ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು
  51. International Carbon Dioxide Emissions and Carbon Intensity Energy Information Administration
  52. Turner, D.B. (1994). Workbook of atmospheric dispersion estimates: an introduction to dispersion modeling (2nd ed.). CRC Press. ISBN 1-56670-023-X.
  53. Beychok, M.R. (2005). Fundamentals Of Stack Gas Dispersion (4th ed.). author-published. ISBN 0-9644588-0-2. www.air-dispersion.com

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟ್ದ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ
ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾದರಿಗೊಳಿಸುವುದು

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯದ ವಾಯುಮಂಡಲ ಹರಡುವಿಕೆ ಮಾದರಿಗಾರರು-ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಸಂಶೋಧಕರು,ಆದರೆ ಮಾದರಿ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಸಂಕಲ್ಪವು ಹರಡುವಿಕೆ ಮಾದರಿಗಾರರ ಕೆಲಸದ ಅವಧಿಯಿಂದ ವಿಫಲ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.

ಮಾನವ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು